The drift
"Climate Of Hunter" 1984.. "Tilt" 1995... "The drift" 2006. Σχεδόν κάθε 10 χρόνια... Αυτή είναι η αριστοκρατία του χρόνου (ή η πολυτέλεια της βραδύτητας που θα έλεγε ο Κούντερα). Πριν όμως από σχεδόν 40 (!) χρόνια τραγουδούσε μαζί με τους Walker Brothers (οι οποίοι, ειρήσθω εν παρόδω δεν ήταν αδέρφια) "Τhe sun ain't gonna shine anymore", και ήταν ένας pop star με τα όλα του. Επιτυχίες στα charts, δημοσιότητα, φήμη, πρόθυμα κορίτσια να ουρλιάζουν...
Πως αλλάζουν όμως τα πράγματα ε; Φαίνεται δε ότι το παραπάνω τραγούδι αποδείχθηκε σχεδόν προφητικό... Μετά από μια τετράδα δίσκων σε αριθμητική αλληλουχία (Scott 1, 2 κλπ) με τους οποίους μεταλαμπάδευσε το πνεύμα του Brel στο νησί πέρα από τη Μάγχη (Almond είπατε; ας είμαστε σοβαροί!), αποσύρθηκε από το προσκήνιο σαν τον "Μοναχικό" του Ιονέσκο, έκαψε τις γέφυρες με το παρελθόν, βυθίστηκε στο αλκοόλ, και όταν έσπαγε τη δισκογραφική του σιωπή, ο κάθε νέος δίσκος ήταν όλο και πιο σκοτεινός από τον προηγούμενο, πιο δύσκολος, πιο ατονικός, πιο..., πιο... Μετά λοιπόν από εκείνο το ζοφερό μελανούργημα που λεγόταν "Tilt", που πολλοί εκθείασαν και λίγοι άκουσαν, ήρθε η ώρα για μια ακόμη καταβύθιση σε υπαρξιακά βάθη.
Να ξεκινήσω "προκλητικά"; Πιστεύω πως ο Scott Walker είναι ένας υπερεκτιμημένος καλλιτέχνης. Και έχει γίνει πλέον ένα από τα ονόματα-φετίχ των μουσικοκριτικών, που κανένας δεν τολμά να γράψει κακό λόγο, και όλοι τον αναφέρουν σαν επίδραση όταν ακούσουν μια μπάσα αντρική φωνή να ...κρουνάρει (μα την αλήθεια, το είδα κάπου γραμμένο αυτό το ρήμα!). Χάρις λοιπόν στην απομόνωσή του, στον απόμακρο και ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του, στο γεγονός ότι έστρεψε την πλάτη του στο star system, κατάφερε να αποκτήσει μια τέτοια αναγνώριση, η οποία είναι δυσανάλογη με το έργο του αυτό καθαυτό (βέβαια η σιωπή και η απομόνωση δεν είναι πάντα χρυσός και πολλά θα είχε να πει επ' αυτού ο Καβάφης) Το οποίο έργο μάλιστα, σε μεγάλο ποσοστό, δεν είναι καν δικό του! Ο Scott Walker ήταν κυρίως η φωνή... Συγκλονιστική φωνή. Φωνή όμως... Ένα φυσικό χάρισμα. Ένα όχημα. Όχι δημιουργία!
Αν απομονώσει κανείς το μουσικό υπόβαθρο του "Drift", θα βρεθεί μπροστά σε έναν καμβά που περιλαμβάνει παιχνίδια με τη σιωπή, παράξενους έως και εκκεντρικούς ήχους (μέχρι και ...γαϊδούρι ακούγεται να γκαρίζει), ομιχλώδεις, ενίοτε και industrial ατμόσφαιρες, πολλά έγχορδα, τελετουργικά τύμπανα. Οι μελωδίες είναι προσχηματικές, αν όχι ανύπαρκτες, και ουσιαστικά ο δίσκος στηρίζεται από μουσικής απόψεως στην ατμόσφαιρα. Κάλλιστα θα μπορούσε να είναι δίσκος από ονόματα όπως π.χ. οι Arcana, ή ακόμη μπάντες της δικιάς μας CAPP. Ή της ...4AD! (με την ευκαιρία, η ιστοσελίδα που έχει φτιάξει η 4AD για το δίσκο είναι από μόνη της ένα εικαστικό ποίημα). Αν λοιπόν η μουσική πρωτοτυπία είναι το ζητούμενο, το "Drift" σίγουρα δεν είναι η απάντηση. Τα έχουμε ξανακούσει όλα αυτά, και μάλιστα πολύ πολύ καλύτερα!
Είναι η φωνή του Walker που κυριαρχεί σε όλο τον δίσκο και τον κάνει ξεχωριστό. Βαθιά μελοδραματικός, δυσοίωνος, περισσότερο δαίμονας παρά άγγελος (το πραγματικό του όνομα είναι Engel-άγγελος γερμανιστί), χωρίς όμως να χάνει και το χιούμορ του (ναι!) μιμούμενος τον ...Donald Duck! Φωνή που ταλαντεύεται ανάμεσα στην spoken-word απλότητα και την οπερατική μεγαλοπρέπεια. Μια διαλεκτική σύγκρουση μεταξύ αυστηρότητας και αφαιρετικότητας.
Οι στίχοι επίσης δεν θα μπορούσε παρά να είναι ιδιαίτεροι και αυτοί. Το είχε αποδείξει ήδη από το παρελθόν όταν έγραφε στίχους για τον Στάλιν (!) και για ταινίες του Bergman. Εδώ π.χ συνδυάζει σε μια στιγμή νοητικής ακροβασίας, ανέκδοτα για τον ...δίδυμο αδελφό του Elvis με την καταστροφή της 11ης Σεπτεμβρίου, σε μια από τις κορυφαίες μουσικά στιγμές του δίσκου ("Jesse"), αναθυμάται την εκτέλεση του Μουσολίνι και της ερωμένης του Κλάρα Πετάτσι (ένα αυθεντικά τραγικό love-story του πολέμου) ενώ υπάρχουν ακόμη αναφορές στο καθεστώς του συγχωρεμένου (;) Μιλόσεβιτς!
Δεν ξέρω πόσοι θα καταφέρουν να επικοινωνήσουν με αυτόν τον δίσκο. Εύκολα σε αποξενώνει... Η επικοινωνία προϋποθέτει κόπο και υπομονή (όπως κάθε επικοινωνία άλλωστε!). Δίσκος με πολλές αντενδείξεις. Αυστηρά ακατάλληλος για καταναλωτές CDιών, αναζητητές χύδην διασκέδασης και όσους φοβούνται τα μοναχικά ακροάματα...
