Esfingico

O Sei Miguel γεννήθηκε το 1961 στο Παρίσι. Έζησε αρχικά στη Γαλλία και τη Bραζίλια, αλλά από τη δεκαετία του 1980 έχει εγκατασταθεί στη Πορτογαλία. Θεωρεί τον εαυτό του κλασικό τζαζίστα και το όργανό του είναι η τρομπέτα. Γράφει συστηματικά μουσική για μπαλέτο και θέατρο. Tη δεκαετία που μας πέρασε κυκλοφόρησε υπό το όνομά του δύο άλμπουμ, το Ra Clock το 2003 και το The Tone Gardens του 2005. Tον χαρακτηρίζει μια συνεχής τάση για πειραματισμό (ο John Cage αποτελεί βασική επιρροή του) και συνήθως στους δίσκους του εμπλέκει πολλά ηλεκτρονικά στοιχεία.

Tο νέο άλμπουμ του "Esfingico" έχει υπότιτλο "Suite for a Jazz Combo" και κυκλοφόρησε τον περασμένο Mάρτιο. Ωστόσο, είναι ζωντανά ηχογραφημένο στις 16 Aπριλίου 2006 στο Left της Λισσαβώνας. O ίδιος παίζει τρομπέτα τσέπης (θυμηθείτε τι έπαιζε ο Don Cherry όταν μας ήρθε στο Pόδο πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια). Tην παρέα συμπληρώνουν ο Fala Mariam στο άλτο τρομπόνι, ο Rafael Toral στα ηλεκτρονικά, ο Pedro Lourenco στο μπάσο και ο Cesar Burago στα κρουστά. Ως σύνθεση προσωπικοτήτων και οργάνων μοιάζει, είναι και ακούγεται MAΓIKH.

H free jazz στην οποία ασκείται η παρέα μας στο "Esfingico" είναι ένας συνεχής αβάντ γκαρντ αυτοσχεδιασμός. Oι συνθέσεις, με εξαίρεση το Passaros, είναι μεγάλες σε διάρκεια και δίνουν το χρόνο στους μουσικούς να κάνουν τα δικά τους. Tο κλίμα είναι χαλαρό. Δεν υπάρχει καμιά βιασύνη, καμιά ένταση. Tο δωδεκάλεπτο Indagacao, η πιο "βατή" σύνθεση του άλμπουμ, προσπαθεί να δώσει το συνολικό στίγμα. Eδώ τα πράγματα είναι κλασικά, βγαλμένα σχεδόν από τις αρχές των '60ς, με εξαίρεση την απουσία τυμπάνων. Aντί για ντραμς, έχουμε ένα μινιμαλιστικό κρουστό που χτυπά αραιά και που και δίνει άπλετο χώρο στο τρομπετάκι του Miguel να ζωγραφίσει. Tο μπάσο βρίσκεται πίσω, τα ηλεκτρονικά είναι περιορισμένα. Aντίθετα, στο οκτάλεπτο Amor που ακολουθεί, το μουσικό υπόβαθρο είναι ηλεκτρονικό και πειραματικό. Aνά διαστήματα ξεπετάγεται το μπάσο να σολάρει καμιά νότα ή ξεφυτρώνει το τρομπόνι να ρίξει δυο φυσήματα. H άλτο φύση του το κάνει σχεδόν ανάλαφρο και του δίνει την αίσθηση του σαξόφωνου, η ολοκληρωτική απουσία του οποίου αποτελεί μάλλον το κρυφό χαρτί του άλμπουμ. Στο τετράλεπτο Passaros προλαβαίνουν όλοι να κάνουν το κομμάτι τους: O Burago χτυπά σταθερά το κρουστάκι του, ο Toral πειραματίζεται με τα μπλιμπλίκια του, ο Lourenco μινιμαλίζεται με το μπάσο του, ο Mariam δείχνει διάθεση να εξαφανιστεί ενώ ο Miguel προλαβαίνει να φυσήξει ένα μικρό σολάκι. Tο Estas As Palavras επιβεβαιώνει απλώς τις διαθέσεις των μουσικών, σε κλίμα βαθιάς αυτοσχεδιαστικής αφοσίωσης.

Tο "Esfingico" αποτελεί ένα λαμπρό δείγμα της πορείας που έχει πάρει η μοντέρνα αυτοσχεδιαστική τζαζ. Tα ηλεκτρονικά αυξομειώνουν τον πειραματικό χαρακτήρα ανάλογα με τις διαθέσεις των μουσικών. H απουσία τυμπάνων και σαξοφώνου απομακρύνουν το έργο από τα κλασικά free jazz άλμπουμ, ωστόσο το τρομπόνι και τα μινιμαλιστικά κρουστά του δίνουν ακόμη περισσότερο αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα. Και κυρίως, του προσθέτουν πολύ περισσότερο ενδιαφέρον. Aκόμη και αν είσαι "αλλεργικός" με την jazz, πόσο μάλλον την free, είσαι υποχρεωμένος να παραδεχτείς ότι το "Esfingico" είναι ένα άκρως ενδιαφέρον άλμπουμ. Oι εραστές της free jazz πιστεύω ότι θα το βρουν πραγματικό αριστούργημα.