Everything is Alive
'Κι είμαστε ακόμα ζωντανοί, σαν... shoegaze συγκρότημα'. Με την αποδοχή του χρόνου που περνά, και όσα αυτός φέρνει, αλλάζει ή παίρνει... Της Μαρίας Φλέδου
Το δύσκολο δεύτερο άλμπουμ της δεύτερης φάσης της καριέρας των Slowdive επιβεβαιώνει πως η επιστροφή τους δεν ήταν περιστασιακή. Σε οχτώ κομμάτια καταφέρνουν να δέσουν όλες τους τις καινούριες ιδέες και τους πολυδιάστατους μετά από τόσα χρόνια μουσικούς τους χαρακτήρες, χωρίς να προ-επιλέγουν μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, βασικά χωρίς να προσπαθούν ιδιαίτερα να ακουστούν σαν 'Slowdive'.
Αυτό ακούγεται αμέσως, από τις πρώτες νότες του υπέροχου 'Shanty', με την χαρακτηριστική φωνή της Rachel Goswell να αναδύεται σιγά σιγά μέσα από τα σχεδόν Suspiria-esque πλήκτρα, σε ένα κομμάτι-εισαγωγή που συνοψίζει τέλεια το 'Everything is Alive': ένα νεύμα προς το μέλλον παρά μία αφιέρωση στο παρελθόν.
Παρόλα αυτά το 'Everything is Alive' δεν διαφέρει και τόσο από τα προηγούμενα άλμπουμ τους, είναι πιστεύω μία φυσική εξέλιξη ενός ήχου που άρχισε να ξαναπαίρνει μορφή μετά από παύση είκοσι χρόνων, τέσταρε τα όρια του και τώρα προχωράει στο επόμενο στάδιο.
Το 'Prayer Remembered' είναι ένα κλασσικό shoegaze instrumental, από αυτά που θα αποκαλούσαμε generic με τα σύγχρονα (post 90s) δεδομένα, μόνο που στην περίπτωση αυτή γίνεται αυτοαναφορικό. Φτάνοντας στο τρίτο κομμάτι του άλμπουμ, 'Alife', είναι ήδη ξεκάθαρο ότι αυτό που ακούμε δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα άλλο παρά οι πραγματικοί Slowdive. Κάπως έτσι και το 'Skin in the Game', ειδικά στην κορύφωσή του, ταιριάζει απόλυτα σε οποιαδήποτε Slowdive playlist οποιασδήποτε εποχής τους. Το υπέροχο 'Andalucia Plays', εκτός της αναφοράς στον John Cale, επαναφέρει και κάτι από την ατμόσφαιρα του 'Here she comes', όπως αργότερα τα ηχητικά κύματα του 'The Slab' θυμίζουν την ένταση του 'Souvlaki Space Station', χωρίς όμως να ακούγονται σαν φαντάσματα του παρελθόντος.
Όσο για το 'Kisses', το πρώτο single του δίσκου, είναι πολύ χαρούμενο/ποπ για να θεωρηθεί 'shoegaze'; Ας θυμηθούμε πως το 1993 ανάλογα κρίσιμα μουσικά ερωτήματα είχε προκαλέσει, στον απόηχο του 'Just for a Day', και το κλασσικό πλέον 'Alison', συνοδευόμενο από ένα εξίσου ανέμελο βίντεο με πρωταγωνιστές τότε τους ίδιους τους Slowdive και τους φίλους τους.
Τελικά το κομμάτι που με έκανε να σκεφτώ πως κάπως έτσι θα μπορούσε να είναι το βήμα μετά το 'Pygmalion', αν δεν μεσολαβούσε το εικοσαετές κενό (για το οποίο ευθύνεται), είναι το 'Chained in a Cloud'. Χωρίς να ξεφεύγει ιδιαίτερα από την αισθητική τους, είναι καθησυχαστικά 'καινούριο', ίσως μία μικρή υπόσχεση για το μέλλον και τις δυνατότητες που δεν έχουν εξαντληθεί ακόμη.
Αν είναι απαραίτητο να συγκρίνουμε παρελθόν με παρόν (κάτι το οποίο μόλις και έκανα) δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο συγκεκριμένος ήχος ήταν -μεταξύ άλλων- αποτέλεσμα τεχνολογικών πειραματισμών, επειδή απλούστατα κάποια πράγματα, από εφέ -βλέπε την ιστορία του soft focus - έως προγράμματα, δεν ήταν ακόμη διαθέσιμα. Αυτή η προσπάθεια προς έναν νέο ήχο συνεχίστηκε μέσα από μουσικά δάνεια και αντιδάνεια μέχρι που έφερε την shoegaze αναβίωση και -σε έναν βαθμό- ανακύκλωση των 10's.
Και δεν πρωταγωνιστούσαν πάντα οι κιθάρες.
Το πρώτο και καλύτερο παράδειγμα εδώ είναι η περίπτωση των Bowery Εlectric οι οποίοι στα mid 90's επιχείρησαν να αναπαράγουν την 'πυκνότητα' του κιθαριστικού αυτού ήχου έχοντας ωστόσο ως βάση τα πλήκτρα, και παρά τον όποιο αρχικό σκεπτικισμό απέναντι τους (Αμερικάνοι αντιγραφείς κτλ) μπήκαν και αυτοί στις λίστες των shoegaze 'κλασσικών'. Oι ίδιοι οι Slowdive δεν φάνηκε ποτέ να είχαν κάποια αντίρρηση απέναντι στην προσέγγιση αυτή. 'Ισα ίσα o Simon Scott σε κάθε ευκαιρία δηλώνει μεγάλος τους φαν. Τόσο το ΄Shanty' όσο το 'Chained in a Cloud' και κυρίως το 'The Slab' κάνουν ένα πέρασμα μέσα από τις synth-επεξεργασμένες μουσικές χροιές του 'Beat', του δεύτερου άλμπουμ των Bowery Εlectric από το 1996.
H παραγωγή του Neil Halstead σε αυτό το άλμπουμ - με εξαίρεση την κιθάρα-που δεν ακούγεται σαν κιθάρα-του Christian Saville- θυμίζει λίγο περισσότερο όλα τα υπόλοιπα του πρότζεκτ παρά Slowdive. Ίσως επειδή όπως έχει εξηγήσει ο ίδιος, δεν είχε τους 'Slowdive' συγκεκριμένα στο μυαλό του όταν έγραφε τα κομμάτια, αντίθετα οι Slowdive επέλεξαν να κάνουν τα συγκεκριμένα αυτά τα κομμάτια δικά τους.
Με τους Slowdive συχνά η γραμμή που χωρίζει ένα κομμάτι από την ορχηστρική εκδοχή είναι λεπτή, άλλωστε ένα από τα χαρακτηριστικά του shoegaze είναι τα ΄θαμμένα' φωνητικά και οι ακατανόητοι στίχοι που έχουν δευτερεύουσα σημασία μπροστά στον τόνο και στο χρώμα της φωνής. H μίξη των φωνητικών όποτε συναντιούνται οι Rachel Goswell και Neil Halstead αναδεικνύει όπως πάντα την μεταξύ τους χημεία, τόσο στις αρμονίες ('Kisses','The Slab') όσο και στις εναλλαγές ('Alife').
Το 2014 συζητούσαμε πως στο reunion tour εκτός των άλλων επιτέλους ακούσουμε τα κομμάτια του 'Pygmalion' με τον Simon Scott στα ντραμς. Και πραγματικά η επιστροφή τους δεν θα ήταν η ίδια χωρίς την συμμετοχή του. Στο 'Everything is Alive' τον ακούμε όχι μόνο ως ντράμερ αλλά ως sound artist (συν)υπεύθυνο αυτή τη φορά για τα ηλεκτρονικά στοιχεία του άλμπουμ, συνεχίζοντας από εκεί που μας άφησε το 2017 με τον επίλογο του 'Slowdive', το 'Falling Ashes'.
To 'Everything is Alive' κατά μία άποψη είναι το πιο 'γυαλισμένο' τους άλμπουμ χωρίς αυτό να στερεί κάτι από την ατμόσφαιρά του. Ο τρόπος που την αποδίδουν είναι ίσως διαφορετικός. Οι Slowdive εξάλλου ήταν πάντα και ροκ -είτε indie είτε post- και ambient και κιθαριστικοί και ηλεκτρονικοί, όταν το shoegaze ως είδος μουσικής δεν υπήρχε καν. Ανάμεσα λοιπόν στην αρχή και το τέλος του, το 'Everything is alive' περνάει από όλα αυτά τα στάδια.
'Βρήκα τι με χαλάει' λέει ο φίλος μου o Νικόλας εκφράζοντας έναν μικρό προβληματισμό πάνω στη συζήτηση-ανάλυση της πρώτης εντύπωσης: 'θέλω οι ατμόσφαιρες να βγαίνουν από κιθάρες, όχι τα πλήκτρα'.
Καταλαβαίνω τι εννοεί, αν και προσωπικά δεν με ενοχλεί. Ακόμη και έτσι, βρίσκω πως όλο το βαρύ και layered παρελθόντος τους βρίσκεται εδώ αναδομημένο με την αυτοπεποίθηση της εμπειρίας τους αλλά και την ομορφιά της αυθόρμητης πρώτης φοράς να παραμένει ακόμη απαράλλαχτη. Ο ήχος τους άλλωστε δεν έλειψε ποτέ, ούτε στα 20 χρόνια απουσίας τους και δεν λείπει ούτε και τώρα, θα τον βρείτε σε διάφορες παραλλαγές, από τους Mogwai ως και τους Whitelands. Η αίσθηση του ήχου τους όμως που παραμένει η ίδια και σε αυτό το άλμπουμ μετά από 33 χρόνια, είναι αποκλειστικά δική τους…
Αν το 'Slowdive' πραγματοποίησε τα shoegaze όνειρα μικρών και μεγάλων κάνοντας 'tick' όλα τα σημαντικά κουτάκια και βγάζοντας τους από την υποχρέωση να μας παραδώσουν έναν 'αυθεντικά' Slowdive δίσκο, το 'Everything is Alive' είναι η συνέχεια που δεν χρωστάνε σε κανέναν. Παρά μόνο στον εαυτό τους.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το άλμπουμ είναι αφιερωμένο στην μνήμη της μαμάς της Rachel και του μπαμπά του Simon. Η απώλεια έγινε κι αυτή μέρος της διαδικασίας καθώς ηχογραφούσαν το άλμπουμ σε μία έτσι κι αλλιώς δύσκολη περίοδο εν μέσω πανδημίας. Ο τίτλος που επέλεξαν μπορεί να 'διαβαστεί' και ως μία αποδοχή του χρόνου που περνάει και φέρνει αλλαγές καθώς η ζωή και η δημιουργία συνεχίζονται.
Σχετικά με την επιτυχία τους η Rachel πρόσφατα είπε σε μία συνέντευξη της στο Uncut πως η ίδια χαίρεται αλλά δεν νιώθει ότι πήραν το αίμα τους πίσω, 'μάλλον αυτό το νιώθουν αυτοί που μας στήριζαν από την αρχή'. Ένας λόγος παραπάνω λοιπόν να χαίρομαι κι εγώ για κάθε καινούριο άλμπουμ που μας επιβεβαιώνει.
Οι Slowdive θα μπορούσαν άνετα να επαναπαυθούν στο νέο στάτους που έχουν αποκτήσει και να γίνουν ένα ποιοτικό αλλά nostalgia act για τους μεν, για τους δε ένας θρύλος που κάνει την χάρη να ικανοποιήσει την περιέργεια της νεότερης γενιάς. Αντιθέτως παρέμειναν συνεπείς στην πορεία τους, ακόμη και μπροστά σε αυτή την απειλή.
Αν θέλετε λοιπόν να ακούσετε κάτι καινούριο από μία μπάντα με ιδιαίτερη ιστορία με ανοιχτά αυτιά και ακόμη πιο ανοιχτό μυαλό, σας προτείνω το 'Everything is Alive', όχι μόνο επειδή είμαι πιστή τους φαν εδώ και τρεις δεκαετίες ή επειδή τους χάρισε την υψηλότερη θέση της καριέρας τους στα charts, αλλά και για τους ακόμη καλύτερους παραπάνω λόγους.
Αν πάλι έχετε ήδη αποφασίσει πως δεν σας ενδιαφέρει κάτι διαφορετικό και τους θέλετε σε mode 1991 ή 2014, μάλλον θα σας απογοητεύσουν. Άλλωστε και σε αυτό είναι βετεράνοι.
ΥΓ. Η 1η Σεπτεμβρίου με βρήκε στην Θεσσαλονίκη παρέα με τους παλιούς μου δίσκους ενώ το καινούριο μου (ροζ) απόκτημα με περιμένει στο Rough Trade East. Ακούγοντας το 'Everything is Alive' πρόχειρα στο τηλέφωνό μου για πρώτη φορά στο κανάλι τους στο YouTube, εύχομαι να μπορούσα να το ακούσω εδώ στο σαλόνι στο οικογενειακό μας πικάπ όπου πρωτοάκουσα όλα τα υπόλοιπα με την ίδια περιέργεια, ενθουσιασμό και ίσως τώρα και συγκίνηση. Αφού τελειώνω και την δεύτερη απανωτή ακρόαση και μετά από ένα δεκάλεπτο περίπου ησυχίας για να μπορέσω να επεξεργαστώ ήχους και συναισθήματα, πηγαίνω στο ράφι 'Μαρία 90s' και χωρίς δεύτερη σκέψη παίρνω το '5 EP 'και τα remixes του και κατευθύνομαι προς το σαλόνι. Στέλνω μήνυμα στον Νικόλα να το ξανασυζητήσουμε. H απόσταση τριών δεκαετιών ξαφνικά μοιάζει πολύ μικρή…