Solex Ahoy! The sound map of the Netherlands
Η Elisabeth Esselink χαρτογραφεί τη χώρα της. Της Ελεάνας Γαρίνη
Τι είναι η Ολλανδία μας; Mην είναι οι κάμποι, μην είναι τα βουνά; Για να είναι τα βουνά πρέπει να σας αρέσουν απεγνωσμένα οι Nits, που δεν ρωτάω τι είχαν πιεί τo '87 και ανεβήκαν τα Dutch Mountains. Μην είναι οι Ex και οι Mecano; Aν ισχύει, να μη σας βάλουμε δίπλα σε αυτούς που λένε ότι είναι ο Tiesto και ο Armin van Buuren γιατί θα μαλλιοτραβηχτείτε.
Τι είναι η πατρίδα μας, ρώτησε και μια (όχι και τόσο) μικρή Ολλανδέζα που ο κόσμος την ξέρει (όχι και τόσο) με το όνομα Solex. Πρόκειται για μάρκα μοτοποδηλάτου και δεν μοιάζει καθόλου με το "Elisabeth Esselink" που της έδωσαν οι καλοί Ολλανδοί προτεστάντες γονείς της.
Η Elisabeth φτιάχνει τη μουσική της σαμπλάροντας ανόμοια πράγματα για να τα οξυγονοκολήσει σε καινούρια είδη και θα έλεγες πως μοιάζει λίγο με τη διασταύρωση μηχανής-ποδηλάτου που έφτιαχνε η Solex. Στα τέλη των '90s που ήταν παχιές οι αγελάδες και οι δισκογραφικές εταιρίες, η Matador Records, λίκνος-των-90's indie, αναγνώρισε την ταλαντούχα μοτοποδηλάτισσα και φιλοξένησε τα τρία πρώτα album της. Το "Solex vs. The Hitmeister" του '98 φοριέται σαν κόσμημα ατμοσφαιρικής, παιχνιδιάρικης καλειδοσκοπικής και σέξι ηλεκτροτζαζπόπ. Αν εκείνη τη χρονιά από Matador διαλέξατε μόνο το Cat Power - 'Moon Pix' την πατήσατε και επιβαρύνατε δύο πόντους το σκορ κατάθλιψης σας τα επόμενα χρόνια.
H Solex λοιπόν, παρέμεινε στην αρένα της δισκογραφίας με ωραία άλμπουμ και ενδιαφέρουσες συνεργασίες όπως αυτή του 2010, το "Amsterdam Throwdown King Street Showdown!" με την Cristina Martinez και τον "πολύ"-τον "πάρα πολύ" λέμε-Jon Spencer, ένα άλμπουμ στο οποίο χάνει η μάνα τα blues και το παιδί το electro.
Αλλά ας επιστρέψουμε στο Ολλανδικό μας ζήτημα, μιας και εκεί επέστρεψε και η Elisabeth Esselink. Άμα μεγαλώνεις, τελικά, ή που γυρνάς στις ρίζες σου και ψάχνεσαι στους μπαγλαμάδες και τις κρητικές λύρες όπως ο Αγγελάκας ή που γυρνάς στις ρίζες των άλλων όπως o κουβανόφιλος Ry Cooder, ή ο δωσ-μου-τουρμπάνι-και-πάρε-μου-την ψυχή-Peter Gabriel. Η Solex ψήφισε δαγκωτό Αγγελάκα και αποφάσισε ότι η Ολλανδική μουσική σκηνή έχει πολύ ψωμί και μπορεί απάνω του να στρώσει ατελείωτη μαρμελάδα. Όπερ και εγένετο.
Θα έλεγα ότι πρόκειται για ένα road trip αλλά μας την έφερε η γεωγραφία και το ταξίδι μας έγινε με βάρκα. Ένα boat trip λοιπόν με επιβάτες τη Solex και τον πολυοργανίστα Bart van Poppel που το όνομά του δε σου αφήνει ιδιαίτερες αμφιβολίες για την εντοπιότητα του. Στόχος η μουσική χαρτογράφηση 12 Ολλανδικών επαρχιών. Δένανε τη βάρκα και τζαμάρανε με τοπικούς μουσικούς, μαζέψανε τα ηχοντοκουμέντα για να περάσουν από τον πάγκο του σαμπλαρίσματος της Solex. Κάθε στάση και τίτλος κομματιού. Το DVD που συνοδεύει την κυκλοφορία καταγράφει όσα είδε ο φακός.
Δεν είναι ακριβώς καινούριο αυτό το είδος rockumentary. Μας έχουν ήδη εθίσει ο Fatih Akin και ο Alexander Hacke στο "Crossing the Bridge: The Sound of Istanbul" ή ο Wim Wenders και ο Ry Cooder στο "Buena Vista Social Club". Εδώ βέβαια το τοπικό χρώμα είναι εξ ορισμού πιο ισχνό και τελικά αυτό που θα ακούσετε είναι όλα τα προσφιλή είδη μουσικής στο δυτικό αυτί, παιγμένα the Dutch way, ό,τι και αν σημαίνει αυτό.
Οι δύο ιπτάμενοι ολλανδοί θα βάλουν πλώρη με τζαζ-ροκ κρουστά και σαξόφωνα στη βόρεια θάλασσα του Nood-Holland ενώ το τσέλο και τα ηλεκτρονικά πειράγματα θα αφήνουν σφραγίδες Solex ήχου εδώ και εκεί. Θα χορτάστε άφθονο blues χρώμα (οι κακές παρέες με τον Jon Spencer που λέγαμε) στο βορειοανατολικό Drenthe έως και το κεντρικό Gelderland, ολίγον ήχο Nέας Ορλεάνης στο Limburg, ενώ μέχρι η βάρκα να δέσει στο νότο, στο North Brabant, σύνορα με Βελγιο, η μουσική θα έχει αγγίξει τις παρυφές του gospel. Στο Overijssel θα σταθούν και θα θυμηθούν ίσως τους Ex με τον Τom Cora. Στο Zuid-Holland θα ακουστεί ροκ φασαρία και μαζί με την Utrecht θα είναι τα μέρη με τους περισσότερους πειραματισμούς. Στο Friesland η Solex βάζει στα χαρακτηριστικά ηλεκτρονικά της παιχνιδίσματα ολλανδέζικα σαμπώ και κιθάρες κι όταν πια επιστρέφουμε στο βορρά και στις λίμνες του Flevoland τα εφέ των γλάρων, τα γαργαλητά αρπίσματα της κιθάρας, τα τζαζ παιχνίδια της τρομπέτας κλείνουν χαρμόσυνα το ταξίδι μας.
Η Solex ξέρει να μπλέκει μουσικές όργανα και είδη με ευφυΐα και φυσικότητα χωρίς να το κάνει να μοιάζει με ασκήσεις ύφους. Μια ευαίσθητη ηχομαστόρισσα, με περιέργεια και περιπέτεια που δεν θα μας αφήσει με τίποτα να τη βαρεθούμε. Κανείς για Ολλανδία;