Cold Waves & Minimal Electronics Volume 1
Δεκαεπτά γκρουπ που δεν κατάφεραν πολλά όσο ήταν ζωντανά. Ο Άγιος Πέτρος τους δίνει δεύτερη ευκαιρία. Του Αντώνη Ξαγά
Όσοι γνωρίζουν και μελετούν έστω και περιστασιακά Ιστορία, γνωρίζουν ότι δίπλα στις μεγάλες μορφές, τους μεγαλοπρεπείς στρατηλάτες, αυτοκράτορες και βασιλείς, που σήμερα είναι αγάλματα προορισμένα να κουτσουλάνε τα περιστέρια, υπάρχει πάντα οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι, οι "ανώνυμοι", που γράφουν τη δική τους μικροϊστορία. It's not made by great men, όπως το συνόψισαν με ιδεολογική διαύγεια οι Gang of Four. Η οποία μικροϊστορία είναι πολλές φορές εξίσου ενδιαφέρουσα αλλά πιο συγκλονιστική από την ιστορία των Μεγάλων, και πολύ πιο κοντά στο πραγματικό κλίμα της εποχής.
Το ίδιο προφανώς ισχύει και στη μουσική ιστορία. Έτσι, τα διάφορα Nuggets και Pebbles συλλαμβάνουν το πνεύμα των αληθινών 60s γνησιότερα και πληρέστερα από όλους τους δίσκους των Beatles και των Stones μαζί. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το "Cold Waves & Minimal Electronics". Θα μπορούσε να λέγεται και "Original artyfacts from the first electropop era".
Και μπορεί εδώ και χρόνια να κυκλοφορούσαν διαδικτυακά ημι-παράνομες συλλογές (τύπου Flexi-Pop, New Wave Complex κλπ) για τους aficionados του είδους, τελευταία όμως μυρίστηκαν "ψητό" και μπήκαν στο παιχνίδι ακόμη και υπεράνω υποψίας εταιρείες όπως η Stones Throw ή εν προκειμένω η Angular (στέγη μεταξύ άλλων των These New Puritans), ξιπάζοντας τους ψυχαναγκαστικούς κυνηγούς του καινούργιου.
Η διπλή συλλογή αυτή λοιπόν εστιάζει στην περίοδο 1981-1985 ενώ η γεωγραφική της διασπορά περιορίζεται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (για να μην πω της ...Ευρωζώνης) με δύο άσχετες προσθήκες από τη Βόρειο Αμερική (Eleven Pond και Land of Giants - ίσα για να τσιμπήσει το μυωπικό pitchfork και να βάλει ...8.2).
Όποιο όνομα και να είχε δοθεί στο είδος, θέλετε minimal wave, synth wave cold wave στις γαλλόφωνες χώρες ή Neue Deutsche Welle στις γερμανόφωνες (ανατρέξτε σε παλιότερα κείμενα του MiC, εδώ κι εδώ), το πνεύμα ήταν κοινό. Δημιουργοί διαποτισμένοι από την DIY νοοτροπία του πανκ, μουσικές φτιαγμένες με τα πρώτα σύνθια που έγιναν διαθέσιμα με ένα λογικό κεφάλαιο (και χωρίς να σε λένε ...Wakeman), στοιχειώδεις μελωδίες, απλές κυματομορφές, κρύοι ήχοι, ένα φτηνό ρυθμικό κουτί (λιτότητα μέσων, από ανάγκη και όχι άποψη), ευθείες γραμμές στα τεχνοκρατικά εξώφυλλα, κονστρουκτιβιστικά μοτίβα, προσχηματικοί στίχοι, μια ερασιτεχνική ηχογράφηση στο τοπικό στούντιο, ένα χειροποίητο επτάιντσο, live (όταν και αν) μπροστά σε φίλους και συγγενείς. Ψηφιακές ονειρώξεις που χάθηκαν και ξεχάστηκαν στα τακτοποιημένα φιλήσυχα δρομάκια της αποστειρωμένης ευρωπαϊκής επαρχίας. Σχεδόν ρομαντικό το λες... Κι ας φρίττουν οι τεχνοφοβικοί.
Οι περισσότεροι δεν έγιναν ποτέ Human League, δικαίως ή αδίκως (συνήθως δικαίως!). Κοιτάξτε τα ονόματα στη συλλογή. Τεστ: πόσους από τους συμμετέχοντες γνωρίζετε; (πέραν των ...χμμ "δικών" μας -ελέω Phil και Creep- Vyllies). Και πόσοι πρόκοψαν στη μουσική ζωή τους; Πόσοι αναφέρονται ως επιρροή από μεταγενέστερους; Σαφώς οι Neon Judgement, οι οποίοι όμως κατέκτησαν τη θέση τους στην ιστορία χάρις στο τρόπο που διέστρεψαν τις κιθάρες, και όχι σε απλοϊκές αλά-Normal ασκήσεις όπως το "The fashion party".
Από κει και πέρα, διαμάντια και σκουριά... Σχήματα που φτιάχτηκαν κυριολεκτικά σαν καπρίτσιο και πλάκα του δημιουργού, σαν παράπλευρη ενασχόληση, όπως οι Ruth του Thierry Muller των θορυβοποιών Ilitch ή οι Linear Movement (στο "Night in June" με τα 80s οοοοο που όλοι αγαπήσαμε) του Peter Bonne ο οποίος αργότερα (Βέλγος γαρ) θα βαδίσει σε σκληρούς ΕΒΜ δρόμους με τους A Split Second. Δίπλα στους Γάλλους Oto οι αγαπημένοι μου Bal Pare (σε μια πάντως όχι και τόσο επιτυχή επιλογή), δίπλα στους ...italo-Ιταλούς Stereo με το σαξόφωνο να παραπέμπει σε -θου Κύριε φυλακήν- Michel Cretu και Samurai οι ...συναξονικοί τους, εμφανώς ...Τεύτονες Ausgang Verboten, παιδιά-κλώνοι των Kraftwerk. Πρωτοτυπία είπατε; Να την αναζητήσετε στα γραφεία ευρεσιτεχνίας και τις πατέντες, όχι στη μουσική...
Είναι ομολογουμένως φαινόμενο της εποχής αυτή η μανία ανακάλυψης του παρελθόντος. Ασφαλώς πάντοτε το παρελθόν προσέδιδε προστιθέμενη αξία, αλλά σήμερα η τάση έχει περισσότερο ως αποτέλεσμα την επινόηση μιας παράδοσης, όπως θα το έθετε ο Χόμπσμπαουμ. Και στα δικά μας μέρη ακόμη, σε έναν μοναδικό συντονισμό με την παγκόσμια τάση, γεωτρήσεις και ανασκαφές ανασύρουν από το χρονοντούλαπο της ιστορίας (για να θυμηθώ και τον ...Ανδρέα, που και αυτός αναβιώνει σε αφίσες σε συχνότητα ανάλογη με τις δεξιές στροφές του ΠΑΣΟΚ!) ονόματα λησμονημένα, σχήματα όπως οι Συνθετικοί έχουν υπερ-πολλαπλάσια απήχηση απ' ότι στον καιρό τους, στα αθηναϊκά "ίντυ" μπαρ οι "48 Σιωπές" των Χωρίς Περιδέραιο έχουν γίνει underground ύμνος. Πόσοι τους άκουσαν στην εποχή τους; Και πως άραγε να αισθάνονται οι ίδιοι σήμερα με αυτή την ετεροχρονισμένη αναγνώριση; Δεν ξέρω... Ίσως το συναίσθημα να το αποτυπώνουν δυνατότερα τα δάκρυα της τραγουδίστριας των Ολλανδών Nine Circles (το απέριττα δραματικό "Twinkling stars" είναι η καλύτερη στιγμή της συλλογής) όταν της τηλεφώνησε ο υπεύθυνος της συλλογής για να ζητήσει την άδεια. Γλυκόπικρη χαρά; Νοσταλγία για τις "αθώες" ημέρες;