Rosa das Rosas
Προσδοκίες πολλές και...παραφουσκωμένες για την καινούργια δισκογραφική δουλειά της Σαβίνας Γιαννάτου. Μετά από την πετυχημένη, τόσο καλλιτεχνικά όσο & εμπορικά, τριλογία που κινούνταν στον ευρύτερο χώρο της ethnic, η Γιαννάτου εξέπληξε τους πάντες με το "Rosa das Rosas". Αντί να κάνει το αναμενόμενο, να συνεχίσει δηλαδή την πορεία της στον ---μοδάτο--- χώρο της world music, προτίμησε να ηχογραφήσει μουσικές που καιρό είχε στο συρτάρι της...Το υλικό του "Rosa das Rosas" ήταν έτοιμο ήδη απ’το ’90, & το μεγαλύτερο μέρος του γράφτηκε για το "μουσικό εργαστήρι του Τρίτου Προγράμματος της ΕΡΑ". Διευκρινίζει η ίδια η Γιαννάτου στο εσώφυλλο του cd ότι "αυτό ήταν μια παραγωγή του Μιχάλη Γρηγορίου που δυστυχώς διεκόπη το 1994. Η εκπομπή έδινε τη δυνατότητα σε συνθέτες & μουσικούς να πειραματιστούν παρουσία κοινού ή χωρίς κοινό σε στούντιο, συνθέτοντας μουσικά κομμάτια μόνο σε δύο μέρες". Κρατάμε αυτό το "μέσα σε δύο μέρες" & πάμε παρακάτω.
Πριν πάμε παρακάτω, πριν πάμε δηλαδή στην ουσία, να δούμε μερικά στοιχεία για τον δίσκο αυτόν: οι αρχικές λοιπόν ενορχηστρώσεις (του ’90) διατηρήθηκαν, η σύνθεση του μεγαλύτερου μέρους της μουσικής ανήκει στην ίδια την Σαβίνα Γιαννάτου, όπως βέβαια & η ενορχήστρωση & η επιμέλεια της παραγωγής, ενώ οι στίχοι υπογράφονται από την αδερφή της, τη Σοφία Γιαννάτου. Στον δίσκο συμπεριλαμβάνονται & 2 διασκευές, το "A los banos dell amor", τραγούδι του 15ου αιώνα, γραμμένο από κάποιον ανώνυμο ισπανό...& το "Rosa das Rosas", που έδωσε & το όνομά του στον δίσκο, τραγούδι του 13ου αιώνα, παραδοσιακό ισπανικό, μεσαιωνικό.
Πάμε τώρα στην ουσία του "Rosa Das Rosas": Το πρώτο που μπορώ να πω, κάτι μάλιστα που σκέφτηκα με το αρχικό άκουσμα του δίσκου, είναι πως εδώ η Σαβίνα Γιαννάτου παίρνει ένα ρίσκο. Ένα ρίσκο όμως στην...σωστή στιγμή, θα μπορούσε κανείς να πει. Ηχογραφεί δηλαδή μουσικές που φαίνεται να είχε "μεράκι", ίσως & απωθημένο να τις ηχογραφήσει, μουσικές εσωστρεφείς & αρκετά δύσκολες, & τις ηχογραφεί τη στιγμή εκείνη που η καριέρα της βρίσκεται στα πρόθυρα της απογείωσης, από πλευράς απήχησης σε ευρύτερο μέρος του κόσμου. Είναι σχεδόν βέβαιο πως, αν το "Rosa das Rosas" είχε κυκλοφορήσει στην ώρα του, όταν γράφτηκε, πριν δέκα χρόνια δηλαδή, θα απευθυνόταν σε πολύ μικρό κοινό. Σήμερα, το 2000, η Γιαννάτου έχει ήδη μαζέψει γύρω της ένα πολυπληθές κοινό που παρακολουθεί την πορεία της, & έτσι η δουλειά της αυτή εμπορικά έχει πιθανότητες να πάει καλά. Μ’αυτή την έννοια το ρίσκο είναι...προμελετημένο & τελικά, δεν είναι τόσο ρίσκο!
Ο δίσκος είναι παρ’όλα αυτά αντισυμβατικός, & αυτό μπορεί να υποστηριχτεί με διάφορα επιχειρήματα. Καταρχήν, τα 11 τραγούδια αποτελούν όλα ένα ομοιογενές σύνολο, & κανένα δεν μπορεί εύκολα να σταθεί μόνο του, να ακουστεί ξεχωριστά, & άρα να γίνει ραδιοφωνικό σουξέ. Κανένα δηλαδή απ’τα τραγούδια δεν εξυπηρετεί τη λογική του "σουξέ", όμως τελικά αυτό είναι κάτι που στην ουσία δεν με εξέπληξε όσον αφορά τη Σαβίνα Γιαννάτου. Κάτι άλλο ενδιαφέρον & πρωτότυπο στον δίσκο αυτό, είναι η χρήση μελωδικών γραμμών, που τις συναντάς & τις ξανασυναντάς κατά τη διάρκεια της ακρόασης. Η μουσική του δίσκου είναι δηλαδή σαν ένα παιχνίδι, όπου η δημιουργός "παίζει" μ’όλα τα υλικά που έχει ως τώρα χρησιμοποιήσει στην μουσική της πορεία, χρησιμοποιώντας... "κομμάτια & αποσπάσματα" σε διάφορα σημεία του άλμπουμ.. Επιρροές απ’τη συνεργασία της με την Λένα Πλάτωνος (κυρίως στην μελωδικότητα των κομματιών), φωνητικές ακροβασίες (που χαρακτήρισαν τις ερμηνείες της Γιαννάτου στους τρεις πρόσφατους δίσκους της), στοιχεία απ’τον Μεσαίωνα & την Αναγέννηση, πειραματισμοί & αποφυγή της λογικής του ρεφρέν που ακολουθεί την εισαγωγή...όλα αυτά τα, διαφορετικά μεταξύ τους στοιχεία, καταφέρνουν παρ’όλη τη διαφορετικότητά τους & συνθέτουν ένα ομοιογενές τελικά, σύνολο.
Αυτό που θα μπορούσα να πω τελικά για το "Rosa das Rosas" είναι πως πρόκειται για ένα δημιουργικό, γοητευτικό παιχνίδι, ένα τόλμημα & ένα άνοιγμα σε "απάτητους" μουσικούς χώρους, σε χώρους που δεν ακολουθούν κανόνες & φόρμες...Προσωπικά, μπορώ να πω ότι με κέρδισε ο δίσκος αυτός, χωρίς να μπορώ να πω όμως ότι είναι μουσική για όλες τις ώρες & για όλα τα γούστα. Ξεχωρίζω το πρώτο κομμάτι του δίσκου, που μας εισάγει μαλακά & γλυκά σε ό,τι πρόκειται να ακολουθήσει, αλλά & τα "Θαύματα", που, εμένα τουλάχιστον, με παραπέμπουν λιγάκι σε...μουσική για θρίλερ! Το τραγούδι αυτό, τόσο στιχουργικά & μουσικά, όσο & --κυρίως—ενορχηστρωτικά, είναι παραμυθένιο & πατάει ανάλαφρα πάνω στη μελωδική γραμμή, ξεφεύγοντας διαρκώς.
Συνολικά έχουμε να κάνουμε με έναν ατμοσφαιρικό δίσκο που υπογραμμίζει την συνθετική ικανότητα της Γιαννάτου (που βέβαια έχει πολλές δυνατότητες ακόμα σαν συνθέτης, που θα μπορούσε στο μέλλον να τις αναπτύξει & άλλο)...& δευτερευόντως τις φωνητικές της ικανότητες, που εδώ είναι σε λιγότερο βασικό ρόλο απ’ό,τι στους προηγούμενους δίσκους.
