The Universe Inside
Ο Δημήτρης Κάζης προβληματίζεται μεταξύ οικείου και καινούργιου, τόλμης και συντήρησης. Κατά έναν τρόπο κάτι τέτοιο κάνουν και οι Dream Syndicate
Δεν σκόπευα να γράψω κάτι για τον καινούργιο δίσκο των Dream Syndicate μέχρι τη μέρα που μου τηλεφώνησε, σημαντικό αυτό αφού το τηλέφωνο δίνει πολλαπλάσια βαρύτητα στο μήνυμα από ένα απλό inbox, ο Μάνος Μπούρας (μια φορά αρχισυντάκτης για πάντα αρχισυντάκτης) ζητώντας να μάθει τη γνώμη μου με μια εύλογη δόση ανησυχίας για την καθυστέρηση. Και μετά θυμήθηκα ότι ο Καραμπεάζης είπε κάποτε, με μια εύλογη δόση υπερβολής, ότι μόνο εγώ θα πρέπει να γράφω για τους Dream Syndicate (συμπληρώνοντας ότι μόνο γι’ αυτούς πρέπει να γράφω αλλά ένα από τα πράγματα που μαθαίνεις μεγαλώνοντας είναι από ότι λένε για ’σένα να κρατάς μόνο αυτά που σε συμφέρουν) και αποφάσισα να καταγράψω για ακόμη μία φορά τα συναισθήματα που μου ξύπνησε ένα νέο άλμπουμ των Dream Syndicate.
Αυτή τη φορά τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα όπως τις προηγούμενες. Όπως και για τους περισσότερους από τους αναγνώστες του MiC, ιδιαίτερα της γενιάς μου, οι Dream Syndicate κατέχουν ένα μαλακό σημείο στην καρδιά μας επειδή η πρώτη ένδοξη περίοδός τους συνέπεσε με την διαμόρφωση του μουσικού και αισθητικού μας κριτηρίου και σε μεγάλο βαθμό το καθόρισε. Και το στοιχείο – κλειδί σε όλη αυτή την διαδικασία είναι αυτό που απουσιάζει εντελώς από αυτό το άλμπουμ: η φόρμα του τραγουδιού. Ω ναι, το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού και του χασίματος υπήρχε από την αρχή αλλά ενσωματωμένο στα όρια που έθετε το τραγούδι, ακόμη κι αν η διάρκειά του στον δίσκο ήταν 7’22’’ το 1982 (‘The Days of Wine and Roses’) ή 8’48’’ το 1984 (‘John Coltrane Stereo Blues’), χρόνοι σχεδόν απαγορευμένοι για νέο alternative rock γκρουπ εκείνης της εποχής.
Για να είμαι δίκαιος, υπάρχουν κάποια σκαριφήματα τραγουδιών στον δίσκο αλλά τίποτε ολοκληρωμένο με αρχή, μέση και τέλος. Σκελετοί για να τζαμάρουν και να ξετυλίξουν τις όχι ευκαταφρόνητες, το ξέραμε αυτό από παλιά άλλωστε, παιχτικές και αυτοσχεδιαστικές ικανότητές τους. Στέρεψε η γόνιμη και πλούσια τραγουδοποιητική φλέβα του Wynn; Θέλω να πιστεύω ότι δεν είναι έτσι, αν και θα ήταν φυσιολογικό αφού έχει τεράστια παραγωγή εδώ και 40 χρόνια, με τους Syndicate, την μεγάλη σόλο καριέρα του, τις συνεργασίες τύπου Danny & Dusty και τα διάφορα γκρουπ που ήτανε κατά καιρούς (Gutterball, Baseball Project κλπ.) αλλά είναι μια φάση που περνάει μέσα σε όλες τις άλλες. Φυσικά και το δικαιούται, έχει κερδίσει με το σπαθί του το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει, και ο δίσκος δεν είναι κακός, αλλά αυτό δεν είναι Dream Syndicate.
Δεν θέλω να ακουστώ συντηρητικός. Ο δίσκος είναι τολμηρός, πειραματικός και φευγάτος. Η προσθήκη του Marcus Tenney, ενός από τους πιο αξιόλογους νέους τζαζίστες, πέρα από τους τακτικούς συνεργάτες Steven McCarthy και Chris Cacavas, που επιτέλους έγινε πλήρες μέλος όπως βλέπουμε στα credits, διεύρυνε τους ορίζοντες του γκρουπ και το αποτέλεσμα έχει αξία και λόγο ύπαρξης, ένα τζαζοκραουτψυχεδελοπάνκ χάσιμο στο διάστημα που μπορεί να σε συνεπάρει. Μπορεί και όχι όμως. Αυτή η μουσική είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τη διάθεση του ακροατή και, όπως η άτιμη κοινωνία, μπορεί να σε ανεβάσει στα άστρα αλλά μπορεί και να σε ρίξει και στα τάρταρα. Το δέχομαι αυτό, σε μένα έχουν συμβεί και τα δύο σ’ αυτές τις δυο βδομάδες που το ακούω, αλλά αυτό που με τρώει σαν φαν είναι ότι έχει χαθεί η ισορροπία. Η μαγική ισορροπία ανάμεσα σε όλα τα στοιχεία της επινοημένης σύνθετης λέξης λίγες γραμμές παραπάνω που τους έκανε μοναδικούς. Και όπως ξέρουμε από το μπάσκετ, τα off balance σουτ, όσο μαγικά και να είναι όταν μπαίνουν, αυτό συμβαίνει σπάνια.
Το ‘The Universe Inside’ δεν είναι ένας κακός δίσκος. Δεν είναι καν ένας μέτριος δίσκος. Είναι ένας δίσκος για ψαγμένους μουσικόφιλους με ιστορία, πλούσια ακούσματα, ανοιχτό μυαλό και πειραματική διάθεση που με τις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να είναι συναρπαστικός. Αυτό που δεν είναι όμως ένας δίσκος που θα συγκλονίσει ένα παιδί που ψάχνεται με τη μουσική για να βρει τον ήχο και το γκρουπ που θα αγαπήσει για όλη του τη ζωή. Από την άλλη, κανένας δεν περιμένει κάτι τέτοιο από μια μπάντα εξηντάρηδων.
Σας φαίνονται αυτοαναφορικά όλα αυτά; Πού να ακούσετε το δίσκο…