TNT

Ποιος ψάχνει ένα καλό παράδειγμα για να κατανοήσει ότι το ροκ είναι τέχνη; Ποιος έχει κουραστεί να ψάχνει ανάμεσα στα εκατομμύρια ταλαντούχους και ατάλαντους που κυκλοφορούν την μουσική τους σε κλασσικές μορφές (cd, βινύλιο) και ηλεκτρονικές (mp3) για να ανακαλύψει ένα συγκρότημα ή ένα δίσκο που ανακαινίζει εκ βάθρων την άποψη του ακροατή για το πως πρέπει να βλέπει το σύγχρονο ροκ;

H απάντηση : Tortoise. Και ο δίσκος (ένας από την καταπληκτική δισκογραφία τους), προσωπικά για μένα ο καλύτερός τους : TNT και κατά τη γνώμη μου είναι το πιο ιδανικό παράδειγμα που καταδεικνύει το πως πρέπει να ενσκύψει κανείς πάνω από το ροκ με πειραματικό πνεύμα. Ένα σεμινάριο πειραματικής ενσωμάτωσης πάνω στα κλασσικά ροκ στοιχεία και το πνεύμα που πρέπει να διέπει αυτή την προσέγγιση. Δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί δίσκοι που να είναι τόσο διάφανοι, που να μπορείς να δεις με τόση καθαρότητα "μέσα" τους, για να προσπαθήσεις να κατανοήσεις το πως αντιμετωπίζουν οι μεγάλοι καλλιτέχνες την μουσική δημιουργία.
Στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής και ανεξαρτήτως μουσικής κατηγορίας δεν είναι και πολλές οι περιπτώσεις που κάποιος "φορέας" (εταιρεία, συγκρότημα, καλλιτέχνης) αντιμετωπίζει αυτό που δημιουργεί αμιγώς σαν μορφή καθαρής τέχνης. Ακόμη και να έχει την βούληση να το κάνει (η δυνατότητα δεν αναφέρεται καν, πρέπει να υπάρχει εκ προοιμίου), τα πράγματα πλέον έχουν γίνει τόσο πολυσύνθετα που στην πορεία αλλάζουν, η βούληση μεταβάλλεται και το ληφθέν αποτέλεσμα από τον ακροατή είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες του marketing. Παρά το ότι έσπασα το κεφάλι μου να βρω κάτι αντίστοιχο με την μορφή που αντιμετωπίζουν την δημιουργία οι Tortoise, το μόνο που μπορώ κάπως να αντιστοιχίσω είναι το πνεύμα που διέπει την Chain Reaction και τον τρόπο που αυτή βλέπει το techno. Περίπου όπως οι Tortoise το rock.
Γι'αυτό και οι ηχογραφήσεις τους πίσω από διάφορα ονόματα (The Sea And Cake, Isotope 217, Toe 2000), γι'αυτό και οι παράξενοι τίτλοι των δίσκων και των τραγουδιών τους (Αlcohall - In Sarah, Mencken, Christ and Beethoven There Were Women and Men - A Simple Way to Go Faster than Light that Does Not Work - Gamera και άλλοι πολλοί), για τον ίδιο λόγο επίσης και τα καταπληκτικά και παράλληλα έξυπνα artworks των δίσκων τους (προσέξτε για παράδειγμα το "παιδικό" εξώφυλλο του TNT), ενώ θα ήταν μάλλον υπερβολικό να υπενθυμίσω ότι δεν έχουν κάνει ποτέ ούτε ένα video-clip.
Κατ'αρχήν επειδή γράφονται διάφορα περί post-rock, να ξεκαθαρίσω ότι οι Tortoise δεν πρόσκεινται στο post-rock. Το post-rock (ως συνήθως) είναι ένα ιδίωμα που φόρτωσαν στην πλάτη τους οι διάφοροι ενασχολούμενοι μαζί τους, γιατί πολύ απλά αυτό που παρουσιάζουν ηχητικά οι Tortoise (όπως και μια σειρά άλλων συγκροτημάτων) δεν υπάρχει μουσική κατηγορία που να δύναται να το συμπεριλάβει. Όπως δηλαδή ξεπήδησαν από το πουθενά ανύπαρκτοι όροι όπως το drill 'n' base και το speed garage.
Το TNT κυκλοφόρησε το 1998 και βέβαια είχαν προηγηθεί κι άλλες κυκλοφορίες των Tortoise. Όμως νομίζω πως στο TNT, η ηχητική διαδρομή τους περνά τόσο "ηχηρά" από την ψυχεδέλεια, την jazz, την ambient, αγγίζοντας σε κάποιες στιγμές ακόμη και ταχύτητες jungle και house.
Οι ίδιοι σίγουρα θα υποστήριζαν πως για να βγει αυτό το τελικό αποτέλεσμα του TNT, ακολούθησαν τον δικό τους (μοναδικό) τρόπο. Αποτυπώνοντας και ηχογραφώντας ιδέες που στην πορεία δουλεύονται και καταλήγουν σε κάτι απτό που πρωταρχικώς ικανοποιεί τους ίδιους. Kάθε δίσκος και ένας πειραματισμός γύρω από τις δυνατότητες τους αλλά και τις δυνατότητες επέκτασης αυτό που χρόνια τώρα ονομάζουμε ροκ. Και είναι ακόμη πιο σίγουρο, ότι τέτοιες ιδέες υπάρχουν ηχογραφημένες σε δεκάδες ταινίες που αργότερα θα αποτελέσουν την βάση των επόμενων δραστηριοτήτων τους.
Οι ίδιοι μαζί με τα δημιουργηθέντα side projects τους, λες και έχουν δημιουργήσει ένα δίκτυο, το οποίο απομονώνει μουσικές αποστάσεις χιλιάδων χιλιομέτρων, εισβάλλει μέσα τους και αλλάζει την ροή της πορείας τους καθιστώντας την προσηλωμένη αποκλειστικά στην δημιουργία προς χάριν του πειραματισμού που θα πάει την μουσική ένα βήμα πιο μπροστά. Δεν ξέρω αν αυτό γίνεται βάσει κάποιου αρχικού σχεδίου ή προέκυψε στην πορεία ή έτσι μόνο το λαμβάνω εγώ, ξέρω μόνο πως αυτό που ακούγεται από τους Tortoise είναι κάτι μοναδικό που δεν έχει ξανακουστεί και νομίζω ότι δεν μπορεί να επαναληφθεί και στο μέλλον ούτε και από τους ίδιους ακόμη.
Ένα ακόμη στοιχείο που διαφαίνεται παντού σε ότι έχει να κάνει με τους Tortoise αλλά και ειδικά στο TNT, είναι αυτή η θαυμάσια επιμονή τους να ξεφύγουν από την κλασσική μορφή σχηματοποίησης ενός group (κιθάρα, μπάσο, ντραμς). Καλοί οι Rage Against The Machine δηλαδή, αλλά απολύτως προβλέψιμοι. Για να προσπαθήσουμε όμως να προβλέψουμε που θα κινηθεί ηχητικά ο επόμενος δίσκος των Tortoise; Σιγά να μην το βρούμε...
Το TNT είναι ένας δίσκος που έχει παραχθεί και υλοποιηθεί μέσα στις βασικές φόρμες του ροκ. Κι όμως δεν είναι ροκ. Δείχνει σα να ανατρέπει τις ισορροπίες και να ρίχνει στον κάλαθο των αχρήστων, τις απόψεις που υποστηρίζουν ότι μια μπάντα που τα μέλη της έχουν σχεδόν διαφορετικά ακούσματα και διαφορετική άποψη για την μουσική, θα αποτελέσει γρήγορα διαλυμένη υπόθεση. ¨Ολες οι απόψεις χωρούν και όλες είναι ένα ακατέργαστο υλικό προς δημιουργική εκμετάλλευση. Αρκεί αυτοί που το διαχειρίζονται να είναι open mind άνθρωποι. Συνήθως στην τέχνη δεν συναντάς και πολλούς τέτοιους (μην την πατάτε από συνεντεύξεις που οι διάφοροι το παίζουν πρωτοποριακοί, η μάστιγα της "παράδοσης" έχει εμποτίσει τα πάντα για τα καλά) αλλά όταν τους συναντήσεις καταλαβαίνεις γιατί αριστουργήματα σαν το TNT δεν βγαίνουν κάθε μήνα.
Η προσεκτική ακρόαση του δίσκου δείχνει ότι οι Tortoise δεν έρχονται για να καταστρέψουν. Δεν θέλουν να γκρεμίσουν το ροκ και από τα ερείπια του να δημιουργήσουν κάτι άλλο, κάτι εντελώς καινούριο. Απλά προσθέτουν νέα στοιχεία σ'αυτό. Ο ορισμός του πειραματικού πνεύματος. Οι άλλοι χτυπιούνται ακόμη με ηλεκτρικές κιθάρες (δείτε για παράδειγμα τα heavy metal συγκροτήματα) κι άλλοι έχουν δει ότι το sampler παίζει σήμερα τον ρόλο που έπαιζε αυτή τις προηγούμενες δεκαετίες. Αν για να πιάσεις στα χέρια σου μια ηλεκτρική κιθάρα ή ένα ηλεκτρικό μπάσο και να αρχίσεις να δημιουργείς μ'αυτό δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυής μουσικός, με το sampler δεν χρειάζεται καν να είσαι μουσικός.
Οι κλειδοκράτορες της γνώσης αντιδρούν, νομίζουν ότι κατέχουν στα χέρια τους κάτι μοναδικό που δεν θέλουν να το δουν να μοιράζεται, δεν θέλουν να βάλουν στην πρώτη γραμμή το πως η φαντασία και η έμπνευση θα γίνουν πιο εύκολα πράξη, θέλουν για να γίνεται πράξη να είσαι υποχρεωμένος να φτύσεις αίμα.
Οι Tortoise όμως το εφαρμόζουν αυτό στο TNT. Και ως χαρισματικοί μουσικοί, μας προσφέρουν ένα λόγο παραπάνω για να δικαιολογήσουμε το εκπληκτικό τελικό αποτέλεσμα. Μήπως μας ενοχλεί το house υπόστρωμα του In Sarah, Mencken, Christ and Beethoven There Were Women and Men δηλαδή; Όχι βέβαια, αντιθέτως που είναι καταπληκτικό και δείχνει ότι οι Tortoise είναι ανοιχτοί σε όλα. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι το house γεννήθηκε στην πόλη από την οποία κατάγονται, το Chicago.
Το ΤΝΤ είναι ένας fiction δίσκος που βιώνεται ως τόπος. Η "τοπολογία" του μοιάζει να είναι απλή και την ίδια στιγμή τόσο δύσκολη για να υπάρξει ως στιγμή μέσα στον χρόνο : Κλείνεις τα φώτα, ξαπλώνεις και σκέφτεσαι στο σκοτάδι. Το ΤΝΤ λες και έχει βγει για να συνοδεύσει μουσικά, μια στιγμή σαν αυτή. Ο "εκρηκτικός" του τίτλος ίσως βοηθά και στην λήψη σημαντικών αποφάσεων... Προσοχή γιατί ο John Mc Entire κρατά με τα δύο του χέρια την λαβή του εκρηκτικού μηχανισμού του ΤΝΤ. Mια λάθος απόφαση και είναι πανέτοιμος να την πιέσει με δύναμη...