Ten Songs
Ο David Bowie μας συστήνει με 46 χρόνια καθυστέρηση έναν πολύ καλό δίσκο. Του Τάκη Κρεμμυδιώτη
Για να λέμε την πλήρη αλήθεια, ο David Bowie δε μας το είπε φέτος. Πάνε εννέα χρόνια από τότε που συμπεριέλαβε το δίσκο αυτό μεταξύ των είκοσι πέντε που θεωρεί ως τους καλύτερους όλων των εποχών. Απλώς, μίλησα για τόση καθυστέρηση, αφού οι περισσότεροι θα έρθουμε για πρώτη φορά σε επαφή μαζί του στις 16 Οκτωβρίου που επανακυκλοφορεί. Τώρα, αν εκτιμάτε τη γνώμη του Bowie, αυτό είναι δικό σας θέμα. Πάντως, καλό θα είναι να ληφθεί υπόψη ότι μέσα στη λίστα του υπάρχουν οι Velvet Underground, Robert Wyatt, The Incredible String Band, The Last Poets, Little Richard, John Lee Hooker και James Brown. Ειδικότερα, μάλιστα, για το "Ten Songs" έχει δηλώσει πως περιέχει ασυμβίβαστα και θυμωμένα τραγούδια που σε αιχμαλωτίζουν από την πρώτη στιγμή, καθώς και ότι ο δίσκος αυτός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται τη μουσική. Βαρύγδουπο, έτσι;
Ξέρω πως τώρα πια σας έχω δημιουργήσει σοβαρές προσδοκίες, κινδυνεύοντας να αδικήσω το "Ten Songs", που σίγουρα αξίζει την προσοχή σας. Έκανα όμως συνειδητά τον πρόλογο με τα λεγόμενα του Bowie, επειδή πιστεύω ότι η δυναμική του δίσκου είναι τέτοια που δεν έχει να φοβηθεί τις συγκρίσεις. Για ποιες συγκρίσεις μιλάω; Μα, φυσικά, εκείνες των τεράστιων τραγουδοποιών της εποχής που μεσουρανούσε η singer-songwriter folk. Κοιτάξτε, δε θέλω να νομίσετε πως σας προτείνω να ακούσετε ένα δίσκο που μπορεί να σας αλλάξει τη ζωή, πατώντας στο γεγονός ότι (πιθανότατα όπως κι εγώ) δεν τον είχατε καν υπόψη. Ο Tucker Zimmerman, όπως είναι αυτονόητο, δεν είναι δυνατό να γίνει -ούτε καν να υπήρξε- ισότιμος του Tim Buckley, του Donovan ή του Tim Hardin. Σίγουρα, όμως, έφτιαξε έναν εξαιρετικό δίσκο τη μαγική χρονιά του 1969, ο οποίος έχει σε πολύ μεγάλο βαθμό όλα τα υπέροχα συστατικά της εποχής του.
Εδώ μιλάμε για την πρώτη επανέκδοσή του κατευθείαν από τα master tapes με πρόσθετα τέσσερα ακυκλοφόρητα τραγούδια με μη αγγλικούς στίχους και το υπέροχο single "The Red Wind", που προοιώνισε το άλμπουμ, αν και δεν αντιπροσώπευε απόλυτα το ύφος του. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχική κυκλοφορία δεν είχε βγει από τα βρετανικά σύνορα. Κεντρικό πρόσωπο αποτελεί ο πολύς Toni Visconti (Tyrannosaurus Rex, David Bowie), που είναι υπεύθυνος για την παραγωγή, αλλά και για το υπέροχο μπάσο που παίζει. Στο δίσκο του Καλιφορνέζου ποιητή και τραγουδοποιού, που έζησε κυρίως στην Αγγλία και μοιάζει πολύ φυσιογνωμικά στον Chris Eckman, συμμετέχουν επίσης εξαιρετικοί μουσικοί, όπως οι Aynsley Dunbar (Eric Burdon, Lou Reed, Frank Zappa), Rick Wakeman (Yes), Shawn Phillips (Eric Clapton, Donovan, Μάνος Χατζηδάκις), Ricky Fataar (Beach Boys) και Terry Cox (Pentangle). Με τέτοια κονέ, μάλλον ήταν φυσικό ο Tucker να παίξει δύο χρόνια αργότερα και στους Ronno, που εξελίχθηκαν στους Spiders Of Mars, αν και πιστεύω ότι το άξιζε πραγματικά.
Οι στίχοι είναι ως επί το πλείστον πολιτικοποιημένοι (πώς αλλιώς, άλλωστε;) και τραγουδισμένοι με πάθος με περισσότερο rock από ό,τι folk ύφος επιβαλλόταν, για να αλλάξουν τον κόσμο. Ουτοπία, έτσι; Κι όμως, ακουγόταν καλό. Το ξέρετε, δε χρειάζεται να το ξαναπούμε. Βάλτε ολίγη από Bob Dylan και σεβαστή ποσότητα από τον λατρεμένο μου διεθνολόγο Tom Rapp (αιώνιο respect Pearls Before Swine) και θα είστε μέσα. Τα τραγούδια δεν έχουν απολύτως ενιαίο ύφος, αλλά ισορροπούν αρμονικά μεταξύ απολογητικών τόνων και δυναμισμού. Το "October Mornings" είναι ένα συγκλονιστικό τραγούδι που φέρνει στο νου τις καλύτερες στιγμές του Tim Buckley, με διακριτική παρουσία των Jim Croce και Donovan, όπως άλλωστε και το "Running, Running From Moment To Moment". Οι τόνοι ανεβαίνουν υπέροχα στο "A Face That Hasn't Sold Out" με απίθανα πλήκτρα από τον Wakeman, στο "Children Of Fear", που υπό τους ήχους του σιτάρ θα μπορούσε να διδάξει τους New Model Army τι σημαίνει τραγούδι διαμαρτυρίας και στο εισαγωγικό "Bird Lives" που παραπέμπει στους Bo Diddley και Bob Dylan. Το "Blue Goose" μοιάζει να είναι το πιο στιλάτο τραγούδι του δίσκου, αλλά το "Alpha Centauri" διεκδικεί επάξια την κορυφή με αποτυπωμένη την αρχοντιά των Jefferson Airplane να σε κατακλύζει από την πρώτη στιγμή.
Η ακρόαση του δίσκου είναι κατά κάποιον τρόπο λυτρωτική, αφού το "Ten Songs" δεν αποτελεί αναβίωση του πολύτιμου ήχου της singer - songwriter εποχής που άνθισε στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα μέχρι τις αρχές της επόμενης δεκαετίας, αλλά αυθεντικό δείγμα που μας έφτασε σήμερα σα μήνυμα κλεισμένο σε θαλασσοδαρμένο μπουκάλι.