Inspiral Carpets
Ποιοι και από πού μας ήρθαν; Το μουσικό τους στίγμα; Από ποιο άλμπουμ και ποια τραγούδια να ξεκινήσει κανείς; Του Δημήτρη Κοργιαλά
Ο κιθαρίστας Graham Lambert, ιδρυτικό και μόνιμο μέλος τους, δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι το group άλλαξε δεκατρείς (!) μπασίστες για να καταλήξει στον Martyn Walsh. Πιστοί στις πρώιμες garage απόπειρές τους δεν εγκατέλειψαν ποτέ την ιδέα να έχουν farfisa (ή άλλα πλήκτρα) στον ήχο τους και ο Clint Boon ήταν ο κατάλληλος γι' αυτή τη δουλειά. Προέρχονται από το ευρύτερο Manchester (συγκεκριμένα από την περιοχή τού Oldham) και εντάσσονται στη μουσική σκηνή τού Mad-chester (δίχως, όμως, να υιοθετούν απόλυτα τις χορευτικές τάσεις των άλλων μεγάλων ονομάτων της σκηνής). Πριν κυκλοφορήσουν το ντεμπούτο album τους "Life", είχαν ήδη ένα σωρό ep's και singles (στην δική τους Cow και σε άλλα μικρά ανεξάρτητα labels) που, ακούγοντάς τα, έχει κανείς ισχυρούς λόγους ώστε να τους εντάξει στα κινήματα της neo-psychedelia και garage-revival της εποχής. Αν ακούσει κανείς τα "Butterfly", "Garage Full Of Flowers" και "Seeds Of Doubt" θα βρει σχεδόν όλα τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το garage: δίλεπτα κομμάτια, fuzz guitars και farfisa (λείπουν, βέβαια, τα ντέφια, οι μαράκες και τα screams, αλλά μικρό το κακό).
Ωστόσο, οι Inspiral Carpets δεν έμειναν στην ιστορία για τα garage-like δίλεπτα, αλλά για τις κατά ριπάς γενικότερες αναφορές τους στα '60s. Την πρώτη καταγραφή αυτών των αναφορών σε album την έχουμε στο "Life" (Mute, 1990), δίσκο ορόσημο, εισαγωγικό στον ήχο τους και συμπεριληπτικό όλων τον μετέπειτα επιδόσεών τους [βλ. παρουσίαση παρακάτω].
Αν και τα επόμενα τρία albums τους δεν υστερούν διόλου, ωστόσο ισχυρίζομαι ότι η θέση που έχει ένας δίσκος στη δισκογραφία μιας μπάντας παίζει το ρόλο του, και ακόμη περισσότερο όταν ο δίσκος αυτός συνιστά ντεμπούτο. Διότι στην περίπτωση αυτή, δυο κίνδυνοι υπάρχουν: Είτε ο δίσκος να είναι διστακτικός (και επομένως χαλαρός, πλαδαρός ή αραιός), είτε να είναι πυκνός (και επομένως σφιχτός και ακατάληπτος). Το "Life", όμως, υπερβαίνει τους κινδύνους αυτού του τύπου. Επιμένω συχνά στην αναλογία των μουσικών στοιχείων, οι δε δύο προαναφερθέντες κίνδυνοι θα δημιουργούσαν δυσαναλογία, δυσαρμονία και αποσυντονισμό, και συνεπώς θα "έθαβαν" οποιοδήποτε καλό υφολογικό στοιχείο του group. Διότι μπορεί οι Carpets να είναι έμπειροι από την ηχογράφηση των ep's, ωστόσο η απόπειρα καταγραφής του ήχου τους σε άλλη φόρμα (η οποία έχει άλλες απαιτήσεις) ενέχει κίνδυνο.
Στο δεύτερο album: "The Beast Inside" (Mute, 1991), ενώ ξεκινούν με το up tempo "Caravan", ωστόσο γενικώς ρίχνουν τους τόνους, "σκοτεινιάζουν" την ατμόσφαιρα. Το ανέμελο "Please Be Cruel" διαδέχεται το μουντό "Born Yesterday". Βρίσκουμε εδώ τα γλυκά και ονειρικά "Sleep Well Tonight", "Niagara" και "Dreams Are All We Have" και το stick-in-your-mind "Mermaid". Η ωριμότητα είναι κάτι παραπάνω από προφανής σε δίσκους τόσο απολαυστικούς. Άραγε, οι Carpets έχουν προχωρήσει παραπέρα; Και βέβαια! Διότι το γεγονός ότι δεν διστάζουν να "απλώσουν" στη δεύτερη πλευρά του δίσκου το 14λεπτο trip "Further Away", αντί τού να σκαρώσουν μερικά pop κομμάτια ευρείας κατανάλωσης δείχνει ότι το group αποφάσισε εδώ να δώσει στον δίσκο ένα διαφορετικό χαρακτήρα από αυτόν που έχουν τα ep's ή τα singles. Οι Carpets αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν κάθε φόρμα όπως ακριβώς ενδείκνυται. Γενικότερα, πάντως, το 1991 είναι μια χρονιά ενδοσκοπικών μελωδιών για το group. Ακόμη και τα "St. Kilda" και το υπέροχο "Skidoo" που εμφανίζονται σε ep κινούνται σε νοοτροπία παρόμοια μ' εκείνη του δίσκου.
Το album του 1992 προλογίζεται από το μνημειώδες single: "Dragging Me Down" (κομμάτι που βρίσκει άνετα τη θέση του στα tracks του δίσκου). Το "Revenge of the Goldfish" (Mute, 1992) είναι δίσκος αναμφίβολα ηχητικά τραχύτερος και υφολογικά πιο εύχαρις του προηγούμενου. Όχι βέβαια ότι δεν συναντά κανείς συναφείς με το "The Beast Inside" στιγμές. Διότι τι θα σκεφτόμασταν για τα "Two Worlds Collide", "Rain Song" και "Bitches Brew" - κομμάτια, όλα τους, που λαμβάνουν υπ'όψιν την εμπειρία τού "The Beast Inside". Μαζί με τα speed-αριστά "Generations", "Mystery" και το μοναδικό "Here Comes the Flood", το τρίτο album των Carpets είναι δίσκος μεστός και ουσιώδης σε όλα του τα μήκη και πλάτη.
Το "Devil Hopping" (Mute, 1994) είναι και το κύκνειο άσμα τους. Ναι μεν το σαρωτικό εναρκτήριο "I Want You", το "All of This and More" και το "Cobra" σπάνε κόκκαλα, και ναι, νοσταλγούν πάλι το ξεκίνημά τους ("Uniform" και "Lovegrove")... μα μια στιγμή! Τι είναι όλα εκείνα τα περίεργα "Party In The Sky", "Saturn 5" (από τα πιο γνωστά τους), " The Way the Light Falls" (αλήθεια, ακούγεται mellotron στο βάθος;) και "Plutoman" (με την μπασογραμμή που φέρνει στο νου το "Ball Of Confusion" των Temptations); Τι είναι όλες αυτές οι space αναφορές: είτε ηχητικές είτε στιχουργικές;
Το "Devil Hopping" είναι ο Δίσκος των Inspiral Carpets, με την έννοια τού ότι αποκτά τον χαρακτήρα του αρτίστικου καλειδοσκόπιου. Αναρωτιέται κανείς πού θα μπορούσε να φτάσει τον ήχο της αυτή η μπάντα.
Οι Carpets δεν συνέχισαν (δεν θα ασχοληθώ εδώ με το reunion του 2014). Και θα μείνει αναπάντητο το ερώτημα: Οι space αναφορές τού "Devil Hopping" πώς θα ενσωματώνονταν σε ένα πέμπτο album;
Ωστόσο, ο ακροατής που θα ασχοληθεί στα σοβαρά με τους Inspiral Carpets έχει μια ενδιαφέρουσα δουλειά να κάνει: Να κατανοήσει με ποιόν τρόπο το group παράγει κάτι και πώς σχεδόν αμέσως το αφομοιώνει ώστε να δημιουργήσει κάτι έτερο και, συγχρόνως, συναφές με το προηγούμενο προϊόν του. Πρόκειται για μια διαδικασία ανάβασης που δεν συναντάται συχνά στη δισκογραφία. Στοιχεία του κάθε album (όποιο κι αν είναι αυτό) βρίσκονται ήδη στο προηγούμενο, όμως σε κάθε νέα απόπειρα υπάρχουν αναβαθμισμένα. Ίσως το τρίτο και το τέταρτο album να ξενίσουν με την πρώτη ακρόαση, τούτο όμως συμβαίνει όχι λόγω μιας συνθετικής αποσύνθεσης ή στιχουργικής έκπτωσης. Τουναντίον, ο ακροατής καλείται να ακούσει προσεκτικά και ύστερα να αναγνώσει την ανατίμηση στην οποία το group αυτοβούλως υποβάλλει τον ήχο του. Δεν πρέπει να αγνοηθεί κανένα από τα ep's και singles, δεν πρέπει να αγνοηθούν οι διασκευές τους με δεσπόζουσα εκείνη της horror-like ατμόσφαιρας του "Tainted Love" της Gloria Jones. Οι Inspiral Carpets ήταν μια από τις σημαντικότερες βρετανικές μπάντες των '90s.
Ένα άλμπουμ:
Life (Mute, 1990)
Ακούει κανείς το "Song For A Family" και σκέφτεται ότι είναι ό,τι κοντινότερο στη neo-psychedelia έκαναν ποτέ οι Carpets. Αλλά μήπως δεν έρχεται να υποστηριχθεί τούτη η γνώμη από το "Memories Of You" και τον pop ύμνο για τη μοναξιά "This Is How It Feels"; Αλήθεια, ρυθμικά μοτίβα όπως εκείνα των "Directing Traffik" και "Besides Me" πόσες φορές θα επαναληφθούν στη δισκογραφία τους; Πόσο όμορφη μέσα στην αφέλειά της είναι η pop του "Move" και αναλογίσου τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει επάνω σου το "She Comes In The Fall". Το "Life" είναι δίσκος αξεπέραστος και δεν θα μπορούσε παρά να έχει ως επιστέγασμα το επτάλεπτο ημι-απόκοσμο αριστούργημα "Sackville". Το "Life" είναι η απαραίτητη εισαγωγή στον κόσμο των Inspiral Carpets.
Και τρία τραγούδια: