Cover Stories #3

Ο Ισίδωρος Καρδερίνης επιλέγει κλασικά εξώφυλλα δίσκων και μας ξεναγεί στα ατελιέ των δημιουργών τους

"Με τι μούτρα να 'βγω στην πιάτσα, με πούλησαν για μια μπουγάτσα".


HawkwindΤάδε έφη ο καθηγητής Φιλολογίας το 1985, για να αποδώσει με αυτή την λαϊκή ρήση την αδιαφορία των μαθητών του για τα φιλολογικά μαθήματα.

Μετά από 25 χρόνια, το στιχάκι αυτό, επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε, ταιριάζει απόλυτα στο πολιτικό, κοινωνικό και καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Θα μπορούσε να το πει ο Καραμανλής για τους παρατρεχάμενούς του. Ο απλός λαός για τους πολιτικούς. Τα ελληνικά μουσικά συγκροτήματα για τις δισκογραφικές εταιρίες και αντίστροφα. Ακόμα και οι πολυπληθείς πλέον ζημιάρηδες μασκοφόροι, που κρύβουν τα μούτρα τους, πίσω από την περσινή κουκούλα, γιατί τους πούλησαν γενικώς.

Τα εξώφυλλα των δίσκων/cd είναι "τα μούτρα" των καλλιτεχνών για τον έξω κόσμο. Και η πιάτσα επιλέγει τι μπουγάτσα θα φάει.

Το χρυσό σκυλί (David Bowie) κάνει παρέα στον ακέφαλο σωματαρά (Eloy), που τα' χει μπλέξει με τη γυμνή παρθένα (Hawkwind), ανατολικά της Εδέμ (East Of Eden), εκεί που είναι η σοφίτα με τα παιχνίδια (Aerosmith), σε μια ερωτική μάχη για γερά καρύδια (Small Faces), δίχως ισορροπία (Moody Blues), να τους παρακολουθεί ο καπελοφόρος κυπρίνος (Captain Beefheart), με ψυχεδελικό συναίσθημα (Frank Zappa), σε μια ομοβροντία εικόνων που σε χτυπούν εσωτερικά (Kate Bush) με χρώματα και ιδέες.

Μπαίνοντας όλο και πιο βαθιά, στον κόσμο των εξωφύλλων, βλέπω ήχους, ακούω χρώματα και μυρίζω ιστορίες γεμάτες από ζωντάνια και φαντασία. Εάν δεν είσαι κλέφτης, πάρε τότε λίγη ζωντανή φαντασία του παρελθόντος. It's free...

Τα επόμενα 10 από τα καλύτερα:

1. David Bowie - Diamond Dogs 1974


Diamond DogsΜε αυτό το άλμπουμ ο David Bowie κατάφερε να παντρέψει τον νεο- γκλάμουρους ερωτισμό του με την ανατρεπτική θεωρία του "1984" (Nineteen Eighty Four του G. Orwell) στην '70ς post-ψυχεδελική εποχή.

Ο Bowie θέλησε να κάνει μια θεατρική παραγωγή του βιβλίου του Orwell, αλλά τελικά οι κληρονόμοι του αρνήθηκαν να του δώσουν τα δικαιώματα. Γι' αυτό και μόνο τα 5 τελευταία κομμάτια του δίσκου αναφέρονται στο βιβλίο, με την κιθάρα του Bowie να αναπληρώνει τους απελθόντες Spiders From Mars και τη συμβολή του παραγωγού Tony Visconti.

Το κερασάκι (Βρυξελλών) στην τούρτα, έρχεται να προσθέσει ο Guy Peellaert, γνωστός ζωγράφος, εικονογράφος, κομίστας και φωτογράφος της εποχής, διάσημος για το βιβλίο Dreams Rock, το εξώφυλλο του "It's only Rock 'n' Roll" των Rolling Stones και από τις αφίσες των ταινιών "Taxi Driver", "Paris, Texas", "Short Cuts" και "Wings Of Desire". Ο εκκεντρικός Bowie ζητάει από τον σοβαρό Peellaert να ζωγραφίσει το εξώφυλλο του "Diamond Dogs", δίνοντας το πιο ανατρεπτικό αποτέλεσμα, σε μια εποχή όπου επιβάλλεται η επικερδής αρνητική διαφήμιση.

Ο Peellaert αρπάζει την ευκαιρία και με παστέλ ζωγραφίζει τον γκλαμουράτο Bowie με σώμα σκύλου και τα αχαμνά του σε κοινή (πουριτανο-βρετανική) θέα. Δηλαδή 100% επιτυχία. Πριν καν τυπωθεί ο δίσκος είχε απαγορευτεί. Τα λίγα αντίτυπα του "αίσχους" που πρόλαβαν να ξεφύγουν από την τυποαπαγόρευση, τώρα θεωρούνται ως από τα πιο ακριβά εξώφυλλα όλων των εποχών. Η τελική έκδοση, με την επέμβαση αερογράφου στο επίμαχο σημείο, δεν επηρέασε καθόλου την εισπρακτική του επιτυχία. Μπορεί το "Ziggy Stardust" να είναι ίσως το πιο ολοκληρωμένο άλμπουμ του David Bowie, αλλά το "Diamond Dogs" ήταν αυτό που τον εδραίωσε στη μουσική σκηνή της εποχής.

2. Eloy - Ocean 1977


Eloy OceanΟ Herbert Wells το 1895 στο βιβλίο του "Time Machine", περιγράφει την κατάσταση της ανθρωπότητας 800 χιλιάδες χρόνια μπροστά και αναφέρεται σε μια νέα ανθρώπινη φυλή (Eloy), που κάνει μια καινούρια αρχή, για την βιωσιμότητα του είδους. (Μήπως πρέπει να κρατήσουμε και αυτή την εκδοχή, σαν εναλλακτική λύση στο εγγύς μέλλον;).

Μετά από 75 χρόνια οι Eloy κάνουν την εμφάνιση τους και ήταν ένα από τα λίγα γερμανικά συγκροτήματα της εποχής που συνέθετε δική του μουσική και δεν έπαιζε διασκευές, όπως έκαναν τα περισσότερα μέχρι τότε. Μια νέα μουσική φυλή, σαν αυτή του Wells, που θα καταφέρει με το "Ocean" το 1977, να πουλήσει στη Γερμανία περισσότερα αντίτυπα από τους Genesis και τους Queen. Η μουσική τους χαρακτηρίστηκε ως συμφωνική προοδευτική ροκ (συνώνυμη των Yes, Camel κ.ά.) και γι' αυτό τα εξώφυλλα των δίσκων τους, σε ταξιδεύουν στο μέλλον.

Η επική ζωγραφιά του εξωφύλλου είναι του Πολωνού Wojciech Siudmak, που θεωρείται ως ένας από τους κύριους εκπροσώπους του φανταστικού ρεαλισμού. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Βαρσοβία. Τον Σεπτέμβριο του 1966, έφτασε στη Γαλλία για να συνεχίσει τις σπουδές του στην Ecole des Beaux-Arts στο Παρίσι. Η ρεαλιστική απεικόνιση και η επιβλητικότητα των ζωγραφιών του, τον αναδεικνύουν πολύ σύντομα ως τον πιο ανατρεπτικό καλλιτέχνη στα τέλη της δεκαετίας του '60. Η οπτικοακουστική απογείωση της φαντασίας, λίγο πριν καθιερωθεί το video clip.

Ο ακέφαλος Ποσειδώνας, που ευθύνεται για την δημιουργία "μερικών" γαλαξιών μέσα στην ωκεάνια απεραντοσύνη του σύμπαντος (από το πρώτο τραγούδι του δίσκου "Poseidon's creation"), περικλείει ίσως όλη την ανεκδιήγητη ιδεολογία των '70ς για το επερχόμενο μέλλον.

3. Hawkwind - Space Ritual 1972


Space RitualΕνώ η Μαρι(χου)άννα των '60ς χουζούρευε ακόμα, ανέμελη στο κρεβάτι της καπνιστής ηδονής, οι Lemmy, Simon και Dave των '70ς, μπήκαν βιαστικά στο χημικό εργαστήριο, για να παράγουν μουσικό παροξυσμό. Τους πήρε ο διαστημικός αέρας και τους σήκωσε ψηλά, με βάρκα το τραχύ ροκ, στο αχανές μουσικό στερέωμα και σαν πνευματικά γεράκια, συνέθεσαν την μουσική που δεν έχει όνομα. Το αντίστοιχο παράδειγμα στην Ελλάδα του 1976 είναι το: Όρτσα τα πανιά, κόντρα στο Δεληβοριά... (?)

Το εξώφυλλο σχεδιάστηκε από τον "διπολικό" γραφίστα και φωτογράφο Barney Bybbles. Ασχολήθηκε περισσότερο με κόμικς και συχνά υπέγραφε με το ψευδώνυμο Colin Fulcher. Επηρεάστηκε και δανείστηκε πολλά στοιχεία από το ζωδιακό ημερολόγιο του Alphonse Mucha (1860-1939). Το κάλυμμα του Space Ritual είναι στην ουσία ένα βιβλίο από έξι φύλλα διπλής όψεως.


StaciaΗ (εκ)κεντρική ζωγραφιά παριστάνει τη Miss Stacia (χορεύτρια της μπάντας) γυμνή, να πλαισιώνεται από τα κυνηγόσκυλα του βασιλιά (Λογοκριτής ο κοινός) που θέλουν να την προστατέψουν από τους αδηφάγους ενδυματολόγους της εποχής. Η Miss Stacia ήταν η πρώτη χορεύτρια συγκροτήματος, στην ιστορία του ροκ. Χόρευε πάντα γυμνή και συμπλήρωνε επάξια, την σκηνική παρουσία των Hawkwind, με τα πλούσια σωματικά προσόντα και την ψυχεδελική ευλυγισία της.

Η εξωτερική σύνθεση είναι έγχρωμη και περιλαμβάνει φωτογραφίες από συναυλίες και πληροφορίες του συγκροτήματος. Το εσωτερικό κολάζ περιέχει ασπρόμαυρες ποιητικές φωτογραφίες, με τους στίχους των τραγουδιών.

Το εξά(ω)φυλλο κάλυμα του δίσκου (Space Ritual), αντικατοπτρίζει επάξια την διάθεση των Hawkwind να περιγράψουν μουσικά, το παγκόσμιο πολιτικό αλαλούμ της εποχής.

4. East Of Eden - Mercator Projected 1969


Mercator projectedΟι East Of Eden σχηματίστηκαν το 1967 και κυκλοφόρησαν τo Mercator Projected, με την Decca Records το 1969. Ο ήχος τους είναι ένα μείγμα jazz-fusion με ανατολίτικες και τσιγγάνικες επιρροές. Τα ξεσπάσματα στο ηλεκτρικό βιολί, το φλάουτο και το σαξόφωνο σε συνδυασμό με κλασικές μελωδίες, δανεισμένες από τον Bela Bartok (Ούγγρος πιανίστας 1881-1945), έδωσαν αυτόν τον πολυσύνθετο ήχο με βάση το βαρύ ροκ.

Η έμπνευση αυτού του πλουραλιστικού δίσκου, προήλθε από το ομώνυμο έργο του Φλαμανδού χαρτογράφου Gerardus Mercator το 1569. Ήταν ο πρώτος που απεικόνισε τον παγκόσμιο άτλαντα σε επίπεδη, γραμμική κλίμακα. Είναι ο Άτλας που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην ναυσιπλοΐα.

Η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι του David Wedgbury (επίσημος φωτογράφος της Decca Records). Ο Wedgbury προσέλαβε ένα ζωγράφο να του σχεδιάσει τον γεωγραφικό άτλαντα στην γυμνή πλάτη μιας γυναίκας. Ύστερα πρόσθεσε, από πάνω μερικά κινέζικα σκίτσα και φωτογράφησε το μοντέλο με μια κόκκινη ζελατίνη μπροστά από τον φακό. Το αυτοσχέδιο φίλτρο έδωσε στην φωτογραφία την αίσθηση της αιώρησης σε μια ανθυγιεινή ατμόσφαιρα. Παρόμοια τρικ χρησιμοποίησε και σε εκατοντάδες άλλες φωτογραφίσεις για συγκροτήματα και καλλιτέχνες όπως οι Moody Blues, Rolling Stones, Who, Small Faces, David Bowie, και Cat Stevens.

Το original Mercator Projected θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο σπάνια βινύλια στον κόσμο και το εξώφυλλό του έγινε το σήμα κατατεθέν των άσημων East Of Eden.

5. Aerosmith - Toys in the Attic 1975


Toys in the atticΤην εποχή που ο Paul και η Linda McCartney συλλαμβάνονται στην Αμερική για κατοχή μαριχουάνας και έρχεται στην ζωή ο Doug Robb των Hoobastank, οι Aerosmith κυκλοφορούν τον δίσκο που έμελλε να δώσει μια νέα πνοή στο παραστρατημένο ροκ.

Το "Walk this way" πέρασε σχεδόν απαρατήρητο τότε και το 1986 με τους Run DMC, έγινε μεγάλη επιτυχία, περνώντας στην σφαίρα του διαχρονικού. Το παιχνιδιάρικο εξώφυλλό του, μαζί με το ομώνυμο single, ήταν αυτά που το έκαναν, το δεύτερο πιο πετυχημένο σε πωλήσεις άλμπουμ των Aerosmith.

Η αρχική ιδέα του Steven Tyler για το εξώφυλλο, ήταν μια φωτογραφία από τη σοφίτα του πατρικού του, στην οποία θα κάθεται ένα Teddy Bear (κλασικό αμερικάνικο παιχνίδι) και μέσα από τον κατακρεουργημένο (!) καρπό του, θα ξεπετάγονται όλα τα παιδικά παιχνίδια, γεμίζοντας τον χώρο με αναμνήσεις και αποστροφή. Η εικονογράφος παιδικών βιβλίων Ingrid Haenke (της Pacific Eye and Ear Studio Design), που ανάλαβε τον σχεδιασμό του, εξέπληξε με το αποτέλεσμα ακόμα και τον ίδιο τον Tyler. Η Haenke χρησιμοποιώντας ακουαρέλα σε κόκκινες αποχρώσεις ζωγράφισε παιχνίδια που ζωντανεύουν και καθώς ξεπετάγονται από το μπαούλο παρασύρουν ένα μωράκι. Ο μπέμπης κρατάει τα κλειδιά, με τα οποία έχει ανοίξει το μπαούλο. Το ανέμελο παιδικό πάρτι, θα τελειώσει όταν ο μπέμπης, θα μεγαλώσει και δεν θα μπορεί πλέον να ζωντανέψει την αθώα φαντασία του. Μπορεί το τελικό σκίτσο να μην περιείχε τίποτα το αποκρουστικό, αλλά άρεσε στο Tyler που συνέβαλε τα μάλα στο να ταΐσει τη χλιδάτη μύτη του. Στην φωτογραφία του οπισθόφυλλου, οι μεγάλοι πλέον Aerosmith κάθονται στην σοφίτα και έχουν ανοίξει το σεντούκι με τα άψυχα πλέον παιχνίδια. Η παιδική αθωότητα έχει χαθεί ανεπιστρεπτί και τη θέση της πήρε η σοβαροφάνεια του ηλικιωμένου μυαλού τους.

Είναι μία από της σπάνιες φωτογραφίες, που ο Tyler έχει κλειστό το τεράστιο στόμα του και οι υπόλοιποι Aerosmith μόλις έχουν βγει από το κομμωτήριο.

6. Small Faces - Ogdens' Nut Gone Flake 1968


Ogdens nut goneΤο πρώτο πτυσσόμενο (gatefold) εξώφυλλο ήταν το "Unforgettable" του Nat King Cole το 1952. Το Ogdens' Nut Gone Flake ήταν το πρώτο πτυσσόμενο στρόγγυλο κάλυμμα βινυλίου που κυκλοφόρησε το 1968, πριν από την είσοδο του Ronnie Wood και Rod Stewart στους νέους Small Faces. Το πρώιμο ψυχεδελικό ροκ συναντάει τη ρομαντική ποίηση και οι οργασμικοί ήχοι δένουν αρμονικά με την εικονογραφημένη ιστορία του παρελθόντος.

Σε ερώτηση προς τον Ronnie Lane (τραγουδιστής και μπασίστας), για το πως επέλεξαν αυτό τον τίτλο για το άλμπουμ, απάντησε: "It was the drugs! It (the album's title) came from us just thinking if it (marijuana) was legal, what would it be called...."

Η εταιρεία Ogdens εδρεύει στο Λίβερπουλ από 1860 και ήταν η πρώτη καπνοβιομηχανία που διέθεσε στην αγορά, το 1899, καπνό σε μεταλλικό κυλινδρικό κουτί. Η ιδέα υλοποιήθηκε από τον γραφίστα Mick Swan, ο οποίος σχεδίασε το εξώφυλλο σε στρογγυλό σχήμα, με τις διαστάσεις του δίσκού (30 εκ. διάμετρο). Όταν κυκλοφόρησε σε CD, η κασετίνα ήταν από κασσίτερο και έμοιαζε πολύ με την συσκευασία του καπνού Ogdens. Στην θέση των μεταλλίων, τα πρόσωπα των Small Faces, που γιορτάζουν την λαμπερή προβολή τους, καπνίζοντας τεμπέλικα την Κυριακή (α' πλευρά του δίσκου). Η ψυχεδέλεια και η μαριχουάνα, τα δυο αχώριστα αδελφάκια της εποχής, "κυκλοφορούσαν" πλέον σε μία οικονομική συσκευασία, όπου ο μικρός Stan (β' πλευρά του δίσκου), παίζοντας με κάθε λογής παιχνίδια, επινοεί το δικό του παραμυθένιο σύμπαν. Σαν να μην θέλει να μεγαλώσει και να "φουμάρει" και αυτός με την σειρά του, τις αναμνήσεις του παρελθόντος.

Το Ogdens' Nut Gone Flake, έγραψε το δικό του κεφάλαιο (για 6 εβδομάδες no1 στην Αγγλία) στην ιστορία της μουσικής, που θεωρήθηκε συλλεκτικό από την πρώτη ημέρα της κυκλοφορία του.

7. Captain Beefheart - Trout Mask Replica 1969


Trout mask replica16 όργανα, 14 μουσικούς, 96 (!) κιλά μαριχουάνα και 8 μήνες απομόνωσης, χρειάστηκε ο "παλαβός" Don Van Vliet (Captain Beefheart), για να ηχογραφήσει τελικά τον Trout Mask Replica και να ακούσουμε εμείς τα 28 τραγούδια του τετραπλού δίσκου, με τον κακοντυμένο κυπρίνο.

Ο Van Vliet "μάντρωσε" στην κυριολεξία τα υπόλοιπα πέντε μέλη της μαγικής μπάντας του (His Magic Band) σε ένα σπίτι κοντά στο Λος Άντζελες και για 8 μήνες, πρόβαραν τα τραγούδια, με σκοπό να τα ηχογραφήσουν ζωντανά. Πλήρης απομόνωση και εντατικές (10-14 ώρες την ημέρα) πρόβες, που ποτέ δεν ικανοποιούσαν τον απαιτητικό "Καπετάνιο", ο οποίος το τελευταίο διάστημα, χρειάστηκε να κλέψει και τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ της γειτονιάς, για να τους ταίσει. Όταν τελικά, έφτασαν στο στούντιο του φίλου του Frank Zappa, μέσα σε οκτώ ώρες, τα "ξεφτέρια" πλέον του "Καπετάν Βοδινόκαρδου", ηχογράφησαν τα τραγούδια, παίζοντάς τα μόνο μια φορά το καθένα. Στο τελικό αποτέλεσμα, βοήθησαν και άλλοι οκτώ μουσικοί, μαζί με τον Zappa, που δάνεισε την φωνή του σε δύο τραγούδια και έκανε και την παραγωγή. Ο Zappa φώναξε τον φίλο και συνεργάτη του Cal Schenkel, που φιλοτέχνησε πολλά από τα εξώφυλλα του και τον φωτογράφο Ed Caraeff. Ο Schenkel περνώντας από μια ψαραγορά, αγόρασε τον κυπρίνο (δεν βρήκε πέστροφα), του οποίου το κεφάλι, κρατάει στο εξώφυλλο ο Van Vliet. Του άρεσε τόσο (!) πολύ η ιδέα αυτή, που σε κάποια στιγμή της φωτογράφησης, πήρε ένα σαξόφωνο και μέσα από το κεφάλι του ψαριού, άρχισε να παίζει κάτι το ακατέργαστο. Η απρόσμενη συνεργασία όλων αυτών των "τρελών καλλιτεχνών", έδωσε τελικά το μεγαλειώδες Trout Mask Replica.

Μέσα στην δεκαετία του '70, ο Van Vliet σαν καλλιτέχνης πλέον, συνεργάστηκε με τον Cal Schenkel και έλαβαν μέρος σε πολλές εκθέσεις.

8. Frank Zappa - Over-nite Sensation 1973


Overnite sensationΕίναι ψεύτης αυτός που σας είπε ότι έχει στην κατοχή του όλους τους δίσκους του Frank Zappa, γιατί ούτε και ο ίδιος (ο Zappa) δεν θυμόταν πόσους είχε βγάλει. Όπως θα ήταν ριψοκίνδυνο να χρησιμοποιούσες μόνο 40 λέξεις για να χαρακτηρίσεις πλήρως τα είδη μουσικής, που έπαιξε. Κάποιοι λένε ότι από το Over-nite Sensation και μετά, άρχισε να δοκιμάζει σε κάθε δίσκο του και διαφορετική μουσική σύνθεση. Πολυτάλαντος και πολυπράγμων, ο Zappa ασχολήθηκε και με τα εξώφυλλα των δίσκων του. Ο κολλητός του Cal Schenkel φώναξε αυτή την φορά ένα νεαρό τότε φωτογράφο, τον Ούγγρο Ferenc Dobronvi (ένα χρόνο πριν, ο συμπατριώτης, συνονόματος Puskas ήταν προπονητής στον Παναθηναϊκό). Οι αχαλίνωτες ιδέες του Zappa, βρήκαν τελικά την απεικόνιση τους, από το πινέλο του David McMacken, ο οποίος κατάφερε να τις αποδώσει, με τον καλύτερο τρόπο. Το εξώφυλλο βρίθει από αντικείμενα και συμβολισμούς, που για να τα περιγράψεις και να τα εξηγήσεις, θα χρειαζόσουν τουλάχιστον 500 δισέλιδες κόλλες αναφοράς. Η μουσική και οι στίχοι του δίσκου, που έχουν την τάση προς την παρωδία των πάντων, έδωσαν την "τροφή¨ στον ζωγράφο να μεγαλουργήσει.

Κάθισε αναπαυτικά στην πολυθρόνα, με το εξώφυλλο στα χέρια σου και ακούγοντας από το πικάπ το "Dinah-Moe Humm", γράψε το μυθιστόρημα της ζωής σου.

Ο McMacken σχεδίασε επίσης το λογότυπο των Journey και εξώφυλλα δίσκων των AC/DC, Camel, Beach Boys, Weather Report, Kansas κ.ά.

Να πείτε του "ψευτοσυλλέκτη" να μαζέψει και όλους τους δίσκους του Bob Dylan. Στις τρεις ζωές "καίγεται".

9. The Moody Blues - A Question Of Balance 1970


MoodysΤο 1970 ήταν η χρονιά, στην οποία άρχισαν να φαίνονται οι πρώτες παρενέργειες της ψυχεδέλειας των '60ς. Με τα τραγούδια "Question" και "Balance", οι Moody Blues αναρωτιούνται ανοιχτά πλέον και "ζωντανά", γιατί δεν τελειώνει ο πόλεμος στο Βιετνάμ (ή γιατί θα πλουτίσουν για ακόμα 5 χρόνια οι βιομηχανίες όπλων). Την ζωγραφιά του εξωφύλλου αναλαμβάνει ο σχεδιαστής Phil Travers, ο οποίος εξελίσσεται στην συνέχεια σε έναν από τους πιο ρεαλιστικούς ζωγράφους της εποχής. Με την τολμηρή χρήση του φωτός, της σκιάς και των έντονων χρωμάτων, ο Travers απέδιδε έναν εξαιρετικά δραματικό τόνο στις εικόνες. Το gatefold εξώφυλλο (ήταν πλέον της μόδας), άνοιγε προς τα κάτω, δίνοντας στον καλλιτέχνη ένα μεγάλο ορθογώνιο χώρο για να εκφραστεί. Από κάτω ξεκινάει το θέμα, με μια παραλία, όπου αμέριμνοι λουόμενοι παρατηρούν τα μαύρα σύννεφα στον ορίζοντα, που παίρνουν την μορφή άγριων ζώων, έτοιμα να κατασπαράξουν την γαλήνη του τοπίου. Πιο πάνω, η μισή φιγούρα ενός άνδρα (βασισμένη σε υπαρκτό πρόσωπο) που κραδαίνει όπλο. Στην δεύτερη έκδοση του δίσκου, του φόρεσε κράνος στυλ σαφάρι και μουστάκι. Στην μπροστινή όψη του δίσκου, ο Travers ζωγράφισε πολλές φιγούρες και αντικείμενα, με πλούσιο συμβολισμό. Ξεχωρίζουν ο Αινστάιν και ο μάλλον πλούσιος άνδρας, που στο ένα χέρι κρατάει ένα πούρο και το άλλο προβάλλει αρπαχτικό, μέσα από μια υδρόγειο σφαίρα. Οι συμβολισμοί είναι διάχυτα εμφανείς. Η ανέμελη ζωή, ο έρωτας, η διασκέδαση, ο πόλεμος, τα πλούτη και η επιστήμη. Το καλό και το κακό, που αιωνίως αντιμάχονται και πάντα θα συνυπάρχουν. Η μέσα πλευρά κοσμείται με ένα κολάζ από φωτογραφίες του συγκροτήματος, που σου μεταφέρουν την ηχητική κλίμακα του περιεχομένου.
Οι Moody Blues και ο Phil Travers, με αυτό το δίσκο, μας παροτρύνουν να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία στη ζωή μας.

10. Birthday Party - Junkyard 1982


JunkyardΚοιτάζοντας το εξώφυλλο του Junkyard, μόνο σίγουρος δεν νιώθεις για το τι θα ακούσεις από τα ηχεία του στερεοφωνικού σου. Βάλε τον δίσκο στο πλατό και με την ένταση στο μηδέν, πλησίασε το αφτί σου, κοντά στην βελόνα του πικάπ. Καθώς το διαμαντάκι κυλάει στα αυλάκια και σκούζει, σαν σκουριασμένο σιδηροπρίονο, ίσως καταφέρεις να πιάσεις μερικές λέξεις, από το στόμα του Nick Cave και να κατατάξεις τον δίσκο στο είδος της μουσικής που του αρμόζει. Στην δεκαετία του '80 υπήρχαν ακόμα οι μονολεκτικές "ταμπέλες" που έκαναν την ζωή των μουσικόφιλων λίγο πιο συγκεκριμένη. Για το εξώφυλλο επιστρατεύεται ο Ed Roth, γνωστός γελοιογράφος και πατέρας (Big Daddy) του "Rat Fink", του ποντικιού που ξετρέλανε με τα κατορθώματά του γενεές αμερικάνων. Ζωγράφισε τον Rat Fink να κυνηγάει με το όπλο του, την αιώνια άσπονδη εχθρό του (μια γάτα) και αντιστρέφει τον μύθο. Ο Ed"Big Daddy" Roth ποτέ δεν ξέχασε και την πρώτη του αγάπη. Σπουδαγμένος (στην Bell παρακαλώ) σχεδιαστής αυτοκινήτων, ειδικεύτηκε στην κατασκευή μοντέλων Hot-Rot. Είναι εκείνα τα φανταχτερά υπερδυναμικά αυτοκίνητα, με τις πίσω μεγάλες ρόδες και την μηχανή να προεξέχει. Το σήμα κατατεθέν και των ZZTop. Ο Roth αερογράφησε ένα Ηοτ-Rod, που πετάει φλόγες από τις εξατμίσεις του, να το οδηγάει ένα τερατόμορφο ον, το οποίο κρατάει στο ένα χέρι μια αναμμένη τούρτα γενεθλίων. Η γκροτέσκα γελοιογραφία του Ed Roth, στο δεύτερο (και τελευταίο στουντιακό) δίσκο των Birthday Party, ήταν ίσως η απαρχή της αναγνώρισης του και στο χώρο της μουσικής. Λίγοι γνωρίζουν ότι ήταν κιθαρίστας στους ¨Mr. Gasser & the Weirdos" (ήταν ο Mr. Gasser), σέρφ-ροκ συγκρότημα της δεκαετίας του '60.

...και δύο εξώφυλλα για τη χώνεψη.

1. Kate Bush - The Kick Inside 1978


The kick insideΉταν κάποτε ένα 13χρονο κοριτσάκι, η μικρή Κατερίνα, που παρακολουθούσε πολύ τηλεόραση. Το 1972, ενώ εγώ έβλεπα το "Αλάτι και πιπέρι" του Φ. Γερμανού, η Kate Bush ονειροπολούσε με την τηλεοπτική παραγωγή του "Wuthering Heights", από το βιβλίο της Emily Bronte και άρχισε να γράφει στίχους. Το αθώο κοριτσάκι μεγάλωσε, έγινε Κατίνα και στα 19 της, αποφάσισε να βγάλει δίσκο μουσικό (και όχι τσίγγινο στην Σταδίου). Η Kate με την βοήθεια της οικογένειας Bush, κυκλοφορεί το The Kick Inside και το τραγούδι Wuthering Heights, την εκτινάσσει κατευθείαν στα πλατινένια σύννεφα των charts. Στην παραγωγή βοήθησε ο David Gilmour, ενώ ντραμς παίζει ο Stuart Elliot των Alan Parsons Project. Στις ζωντανές εμφανίσεις της παίζει με τους KT Bush Band (τα δύο αδέλφια της John και Paddy και τον πατέρα της Robert) και σε κάποια τραγούδια, συμμετέχει φωνητικά και η Hannah Bush (η μητέρα της). Μόνο κάτι εξαδέλφες της παραπονέθηκαν, γιατί δεν τις φώναξε να την χτενίσουν στην πρώτη της συναυλία. Το εξώφυλλο του The Kick Inside αναλαμβάνει το Splash Studio, στο οποίο δουλεύει ο φωτογράφος Jay Myrdal, παιδικός φίλος του πατέρα της. Το ζωγραφικό κολάζ είναι εμφανώς επηρεασμένο από την ανατολική κουλτούρα, με την καλλιτεχνική γραμματοσειρά του τίτλου και τον κόκκινο δράκο στο παγανιστικό λάβαρο, από το οποίο κρέμεται η ωραία Kate. Το εξώφυλλο είναι μια προσεγμένη ζωγραφιά και μαζί με την φωτογραφική φιγούρα της Kate, έχει υποστεί ειδική επεξεργασία, με χρωματικό φίλτρο, αρκετά προχωρημένο για την εποχή του. Δένει αρμονικά με το περιεχόμενο και πλασάρει ιδανικά την νεοεμφανιζόμενη Kate Bush στο μουσικό στερέωμα.

"Ανοίξτε τα μάτια και τα αφτιά σας και προσέξτε καλά... ήρθα εδώ για να μείνω!"

2. Debbie Harry - Koo Koo 1981


KookooΤην πρώτη φορά που αντίκρισα το εξώφυλλο του Koo Koo, πισωπλάτισα φανερά ταραγμένος και είπα: "Τι τραβάνε οι καημένοι οι καλλιτέχνες για να βγάλουν το ψωμί τους". Ήταν εκείνο το κλάσμα του δευτερολέπτου, που νόμιζα ότι αυτό που έβλεπα είναι αληθινό.

Με την δεύτερη και πιο προσεκτική ματιά, προσπάθησα να αφομοιώσω το οπτικό παιχνίδι και να ανακαλύψω τα μυστικά του πετυχημένου μοντάζ. Πραγματικά, πολύ προχωρημένος ο καλλιτέχνης της φωτογραφίας για την εποχή του. Οι τέσσερις μεγάλες βελόνες που διαπερνούν το πρόσωπο και τον λαιμό της ανέκφραστης Harry, φαντάζουν σαν τα σύνεργα της ιεροτελεστίας, προς την αιώνια γαλήνη. Τα λαμπερά μάτια της και το αιγυπτιακό κολιέ, γύρω από το μέτωπό της, την μετατρέπουν σε μια αστραφτερή "Κλεοπάτρα", που αρχίζει να απαγκιστρώνεται από την ζοφερή πλέον "αγκαλιά" των Blondie.

Ο ελβετός ζωγράφος, γλύπτης και σχεδιαστής Hans Rudolf 'Ruedi' Giger, είναι ο καλλιτέχνης που έδωσε στην Harry, την χάρη και το έναυσμα, για τον πρώτο σόλο δίσκο της. Ένα χρόνο πριν ο Giger, είχε τιμηθεί με Όσκαρ, για την δουλειά του στην ταινία "Alien". Στο παλμαρέ του στοιβάζονται πολλές ταινίες (Alien 3, Batman Forever, Dune κ.ά.), εξώφυλλα δίσκων (Blondie, Magma, Emerson Lake & Palmer κ.ά.) και το ένθετο σεξιστικό πόστερ στο Frankenchrist των Dead Kennedys.

Η Chrysalis Records (εταιρεία παραγωγής του Koo Koo) για την προώθηση του δίσκου, εμφάνισε τεράστιες αφίσες, σε πολλούς σταθμούς του Λονδίνου, αλλά η εικόνα με τα μεταλλικά σουβλάκια, να διέρχονται από το κεφάλι της Harry, θεωρήθηκε πολύ ενοχλητική και αποσύρθηκε.

Παρόλα αυτά, το εξώφυλλο του Koo Koo, ήταν αυτό που σηματοδότησε την επερχόμενη ποπ κουλτούρα των '80ς.

Miss Stacia
Gatefold
Debbie Harry videos