Οι καλύτερες διασκευές του There's a Light that Never Goes Out

Η νεανική ποπ κουλτούρα, από τις απαρχές της τεκμηρίωσής της ως ξεχωριστό είδος τέχνης, έχει να επιδείξει αμέτρητα τραγούδια με θέμα την εφηβική απελπισία και τους μάταιους έρωτές της. Μέσα στη δεκάδα (ή ίσως στην πεντάδα) με τα καλύτερα απ' αυτά τα τραγούδια ξεχωρίζει αλώβητο από το χρόνο το "There's a Light that Never Goes Out". Μια απόδειξη ότι ένα τρίλεπτο/ τετράλεπτο τραγούδι μπορεί να πει τα πάντα - με καλύτερο και πιο συνοπτικό τρόπο από πολυσέλιδα βιβλία και ταινίες, χολιγουντιανές ή μη.

Προέρχεται από το άλμπουμ The Queen's Dead του 1986, το οποίο είχε τόσο πολλά και τόσο καλά κομμάτια, ώστε το συγκεκριμένο κυκλοφόρησε σε σινγκλ έξι χρόνια αργότερα, το 1992. Το άλμπουμ συνολικά ήταν η κορυφαία στιγμή των Smiths, οι οποίοι μέσα στη λαίλαπα του post-punk/new wave/alternative, διάλεξαν να μιλήσουν για τους "συνηθισμένους ανθρώπους", τους Smiths κάθε εποχής. Αναμειγνύοντας επιρροές από την καθαρόαιμη βρετανική pop, το country rock, τα girl groups, το rockabilly και το punk, αποτίναξαν ανέμελα την πλήξη των synthesizers - των κοινώς ονομαζόμενων μπλιμπλικιών - και επανέφεραν στη μόδα τις καθαρές, δεξιοτεχνικές κιθάρες. Οι στίχοι τους, εκτός από τη νεανική μελαγχολία και την αποτυχία του έρωτα να αλλάξει ριζικά μια μέτρια ζωή, ασχολούνταν με θέματα πιο πολιτικά/κοινωνικά: την οικιακή βία, τη θανατική ποινή, τη χορτοφαγία, τις επιπτώσεις του θατσερισμού στην καθημερινή ζωή.

Ο φίλος μου Γιάννης Καρδάσης, γραφίστας, επαγγελματίας dj και μελετητής των Smiths & Morrissey, διάλεξε τις πέντε αγαπημένες του εκτελέσεις και μας εξηγεί γιατί:

Το "There is a light that never goes out" έκανε όσους αμφισβητούσαν το μεγαλείο και την σημασία των Smiths να αλλάξουν γνώμη. Παρότι άλλα είναι τα αγαπημένα μου κομμάτια του The Queen Is Dead, κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι το συγκεκριμένο είναι ένα μικρό αριστούργημα, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Μετά την προτροπή της Χίλντας, λοιπόν, να ασχοληθούμε με το 5 + 5, σας προτρέπω να ακούσετε τις παρακάτω 5 διασκευές, κατά προτίμηση με την ακόλουθη σειρά:

5 Trespassers William, από το άλμπουμ Please Please Please: A Tribute to Smiths (2011)  
Η πιο πρόσφατη χρονολογικά από όλες και η πιο αφαιρετική, με μοναδικό στολίδι τη φωνή της Anna-Lynne Williams να πατά πάνω στην ενορχήστρωση πολύ-πολύ απλά, αφήνοντας τις λέξεις να σχηματοποιήσουν τη σημασία η οποία σε μερικά σημεία τρομάζει, (π.χ., double-decker bus).

4 The String Quartet, από το άλμπουμ The String Quartet Tribute to the Smiths (2003)  
Δεν το είχα φανταστεί ποτέ instrumental, πόσο μάλλον με έγχορδα. Με αυτό τον τρόπο αποδεικνύεται (για ακόμα μια φορά) το μεγαλείο του ταλέντου του Μarr και του συγκεκριμένου κομματιού` όσα κι αν του αφαιρέσεις από την αρχική ενορχήστρωση, εκείνες οι δύο νότες ακριβώς πριν το ρεφρέν (ακριβώς οι ίδιες της εισαγωγής) θα (μου) θυμίζουν πάντα το παιχνίδι που κάνει ο ήλιος όταν κρύβεται πίσω από τα σύννεφα, πριν αποφασίσει να κυριαρχήσει πάνω τους.

3 The Magic Numbers, από το σινγκλ "I See You, You See Me" (2006)  
Εδώ οι Magic Numbers άφησαν την ενορχήστρωση σε πιο φολκ επίπεδα, (στην αρχή νομίζεις ότι θα ακούσεις τη Αρλέτα και το "Έρχεται Κρύο"....), επιλέγοντας να δώσουν έμφαση στους στίχους. Ερμηνεύοντας το με την αγωνία τους να κορυφώνεται και τις λέξεις να αποκτούν νόημα η μία δίπλα στην άλλη, είναι σαν να βλέπεις το double-decker bus να έρχεται καταπάνω σου...

2 Deluxe από το single I'll See You in London
Οι Deluxe το κάνουν τελείως δικό τους, μ' ένα τρόπο που δυσκολεύεσαι να αντιληφθείς τι καινούριο έχουν κάνει και τι παλιό έχουν δανειστεί. Θα μπορούσε να είναι δικό τους και πολλοί θα τους λάτρευαν γι' αυτό. Με μια εφηβική ορμή και μια τόλμη, δεν διστάζουν να βάλουν το αποτέλεσμα πολύ κοντά στην αρχική εκτέλεση. Αν δεν υπήρχε η επόμενη εκτέλεση αυτή θα ήταν στο νούμερο 1.

1 Morrissey  
Δεν είναι ακριβώς διασκευή. Αλλά ούτε και original. Με πολλή σημειολογία απολογούμαι.... Ο Morrissey για χρόνια δεν έλεγε κομμάτια των Smiths στα live του. Η αρχή έγινε με το "There Is A Light" που το έλεγε (επίσης για χρόνια) σαν encore. H συγκεκριμένη συναυλία είναι η θριαμβευτική επιστροφή του στο Mάντσεστερ, μετά από την αυτοεξορία του στην Αμερική και την Ιταλία. Σαν τον Elvis στο Las Vegas, χωρίς την παρακμή όμως (αλλά με τα πρόσθετα κιλά). Είναι sold out, είναι η μέρα των 45ων γενεθλίων του και είναι από τα πιο επιτυχημένα live του. Αποφασίζεται να είναι το πρώτο official live του σε dvd. Η μπάντα που έχει μαζί του είναι στην καλύτερη σύνθεσή της και ο ίδιος σε άριστη φόρμα. Το "There Is A Light" χρησιμοποιείται και πάλι σαν encore, με πιο θεατρικό τρόπο, αφού μετά τη δήλωσή του: "Oh Manchester, nothing to answer for" ανακατεύει τις λέξεις, δηλώνοντας ότι: "Υou made a happy man very old", για να τελειώσει λέγοντας: "Whatever happens.... Don't forget me..." Το κόκκινο πουκάμισο είναι στον αέρα. Ο Morrissey αποχωρεί από τη σκηνή, και το ένα μετά το άλλο, τα μέλη της μπάντας σταματούν διαδοχικά να παίζουν, αφήνοντας για το τέλος μόνο τα τύμπανα και τα πλήκτρα να κρατούν το ρυθμό μαζί με τα χειροκροτήματα. Μεγαλοπρεπές. Και συγκινητικό. Οπότε Χίλντα... the pleasure and the privilege is mine.

Οι δικές μου 5 αγαπημένες εκτελέσεις:

5. Neil Finn από το live album 7 Worlds Collide, του 2001.  
Από ηχογράφηση σε θέατρο στο Ώκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, τον αγαπημένο Neil F συνοδεύουν ο Jonny Marr και η Lisa Germano στο βιολί. Τη διαφορά κάνει το φωνητικό στο τέλος του τραγουδιού. Η γλύκα του Neil F μειώνει λίγο το σπαραγμό του πρωτότυπου κι αφήνει ένα φως να διαφαίνεται κάπου, στο βάθος.

4. Loquat από το EP Before the Momentum, του 2003.  
Η φωνή της Kylee Swenson λύνει την απορία: πώς θα το έλεγε μια γυναίκα αυτό το τραγούδι; Και γιατί οι περισσότερες διασκευές του είναι από ανδρικές φωνές; Η Kylee απαλύνει κι αυτή την απελπισία της πρώτης εκτέλεσης και η χαδιάρικη φωνή της εξορκίζει την απειλή του double-decker bus.

3. Anberlin από το άλμπουμ Lost Songs του 2007.  
Χωρίς να διαφέρει ιδιαίτερα από άποψη ενορχήστρωσης, η φωνή του Steven Christian έχει μια μοναδική βελούδινη χροιά, ενώ τα φωνητικά που ακούγονται στο βάθος, δημιουργούν ένα είδος διαλόγου που εντείνει τη συγκίνηση του. Η ηχογράφηση προέρχεται από το compilation Lost Songs.

2. Divine Comedy από το tribute στους Smiths, The Smiths is Dead.  
Πόσο πιο σπαρακτικό, πόσο πιο θλιμμένο μπορεί να γίνει αυτό το τραγούδι; Όσο στην εκτέλεση των Divine Comedy. Ο Neil Hannon απαγγέλει σε κάποιο σημείο, η ενορχήστρωση επιβραδύνει το κομμάτι. Ο άχρωμος εμφανισιακά Βορειο-Ιρλανδός έχει απροσδόκητα εκφραστική φωνή, βουτηγμένη στη θλίψη. Ό,τι πρέπει για το συγκεκριμένο τραγούδι.

1. Dum Dum Girls από το EP He Gets me High, του 2011.  
Οι Dum Dum Girls μοιάζουν επίγονοι των post-punk girl groups - του φρέσκου, κεφάτου και παιχνιδιάρικου, σκληρού και δυναμικού ήχου των '80s - αν και οι ίδιες δηλώνουν ως επιρροές τους: Vaselines & Iggy, Ramones & Siouxsie. Εδώ, δίνουν μια αναπάντεχη δύναμη στο κομμάτι, μια ορμή που δυναμιτίζει το παθητικό περιεχόμενο των στίχων. Η γυναικεία εκδοχή παριστάνει την απελπισμένη και αδύναμη, αλλά είναι σαν να μας κλείνει το μάτι. Η κατάληξη θα είναι άλλη: καλή ή κακή - ποιος ξέρει; Σίγουρα όμως τη λύση δεν θα δώσει το double-decker bus.