Expressway to yr. skull #6
Τον περασμένο μήνα με ευκαιρία το αφιέρωμα του MIC στη δεκαετία του ενενήντα, έβγαλα από τη δισκοθήκη μου καμιά τριανταριά αγαπημένα cd και τα άκουσα όλα, προσπαθώντας να διαλέξω τα έντεκα (1-4 εδώ μερικά από τα τραγούδια των '90s που μου κόλλησαν). Σε άσχετες στιγμές άκουσα διάφορα... άσχετα (5-6). Παρασυρμένος από φίλο μου μπουζουκτσή - άβυσσος η ψυχή του μουσικόφιλου - ανακατεύτηκα με παλιά και νέα βραζιλιάνικα (ένα από τα παλιότερα στο 7). Κυνήγησα λιγάκι και τα τρέχοντα (8-10).
1. Spiritualized: Ladies And Gentlemen We Are Floating In Space
Το όραμα του Jason Pierce ήταν να κυκλοφορήσει το album σε μορφή φαρμακευτικής ουσίας. Το περιτύλιγμα του cd μοιάζει με φαρμακευτικού προϊόντος, συνοδευόμενο από οδηγίες λήψης της αγωγής: "Ακούτε 2 φορές ημερησίως". Στα πρώτα δευτερόλεπτα του δίσκου εξηγεί και το είδος του φάρμακου (αναλγητικό): "All I want in life's a little bit of love to take the pain away... ". Το μεγάλο κατόρθωμα του τραγουδιού είναι ότι οι Spiritualized καταφέρνουν να πετύχουν συνθήκες μηδενικής βαρύτητας, πραγματοποιώντας την υπόσχεση του τίτλου: "Κυρίες και Κύριοι, επιπλέουμε στο διάστημα".
2. Slint: Washer
Το 'Washer' ξεκινάει αργά, περιστρέφεται ανάμεσα σε κιθαριστικά riff και overdub, εκρήγνυται, ξαναησυχάζει κλπ. Είναι αχανές αλλά και έντονο σε συγκινήσεις, καταπραϋντικό και ανατρεπτικό μαζί. Δίνει αίσθηση ανολοκλήρωτου, περιμένεις συνέχεια κάτι να έρθει (και στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό δεν είναι καθόλου άσχημο), κάτι σαν "περιμένοντας το Godot".
Το 'Spiderland' ήταν ο δεύτερος δίσκος και συγχρόνως κύκνειο άσμα των Slint, θαυμαστό σε ακρίβεια, μινιμαλισμό και αυθορμητισμό. Οι Dave Pajo, Brian McMahon και υπόλοιποι Slint, από το 1991 και μετά μπλέχτηκαν σε αναρίθμητες μπάντες και project. Πολλά χρόνια μετά την κυκλοφορία του 'Spiderland', η επιρροή των Slint σε μπάντες όπως οι Mogwai, Godspeed You Black Emperor!, Explosions in the Sky και άλλες πολλές, είναι παραπάνω από εμφανής.
3. Black Heart Procession: Blue Tears
Ακκορντεόν, όργανο και τρομπέτα αποτελούν την προωθητική δύναμη του 'Blue Tears', των αγαπημένων μου Black Heart Procession, που όπως φαίνεται δεν θα βαρεθώ ποτέ να ακούω. Μουσική αγέλαστη μεν, αλλά μακριά από το κλισέ μελόδραμα των κλαψιάρηδων της "ανεξάρτητης σκηνής". Το συγκεκριμένο τραγούδι μου θυμίζει Jacques Brel και Tom Waits.
4. Radiohead: Lucky
Κάποτε ένας Αμερικανός επιστήμονας επισκέφτηκε το Niels Bohr, Δανό φυσικό, Νομπελίστα και "πατέρα της κβαντομηχανικής", στο γραφείο του στην Κοπεγχάγη. Με έκπληξη είδε καρφωμένο ένα πέταλο στον τοίχο, πίσω από το γραφείο του Bohr. "Καθηγητά Bohr, φυσικά δεν πιστεύετε ότι το πέταλο θα σας φέρει καλή τύχη. Ως επιστήμονας άλλωστε..." ρώτησε ο Αμερικανός. Ο Bohr γελώντας απάντησε: "Δεν πιστεύω σε τέτοιες ανοησίες φίλε μου. Καθόλου μάλιστα. Αλλά μου έχουν πει ότι το πέταλο σου φέρνει τύχη είτε πιστεύεις είτε όχι".
5. Gun Club: Lupita Screams
Αντιστοίχως, τα ναρκωτικά σκοτώνουν είτε πιστεύεις στις "sex, drugs, rock & roll" ανοησίες, είτε όχι. "Rock & roll will never die" σου λέει ο άλλος... Άκουγα το 'Lupita Screams' στο αυτοκίνητο (και μάλιστα σε ένταση παρόμοια με εκείνη που τα "καγκουρό" μετατρέπουν το αυτοκίνητό τους σε club, σκυλάδικο κλπ. με ρόδες), και για πολλοστή φορά διαπίστωνα το μεγαλείο του γκρουπ και του μακαρίτη τραγουδιστή Jeffrey Lee Pierce. Το περίεργο με το 'Mother Juno', από τους όψιμους δίσκους των Gun Club, είναι ότι ενώ παραγωγός ήταν ο Robin Guthrie των αιθέριων Cocteau Twins, οι Gun Club ακούγονται περισσότερο rockabilly από ποτέ.
7. Tom Ze: A Volta De Xanduzinha (Maria Mario)
Οι οπαδοί της παραδοσιακής βραζιλιάνικης λαϊκής μουσικής (Musica Popular Brasiliera) αντιμετώπισαν το κίνημα της Tropicalia περίπου όπως οι Έλληνες "ορθόδοξοι" κομμουνιστές το rock. Μιλάμε για μια μορφή αριστερού εθνικισμού. Η Tropicalia συνδύαζε ηλεκτρικό ήχο, jazz, bossa nova και ψυχεδελικό rock. Συχνά τα τραγούδια ήταν πολιτικοποιημένα, πρόκειται για τα τέλη της δεκαετίας του '60, εποχή πολιτικού σκότους για τη Βραζιλία. Διασημότεροι εκπρόσωποι της Tropicalia ήταν οι Gilberto Gil και Caetano Veloso. Ο Tom Ze ήταν περισσότερο ιδιόρρυθμος, παρέμεινε κάπως ξεχασμένος μέχρι που τον ανακάλυψε και τον ξανάφερε κάπως στη μόδα ο David Byrne, που εξέδωσε αποσπάσματα από παλιότερες δουλειές του στη Luaka Bop. To πανέμορφο 'A Volta De Xanduzinha' βρίσκεται στο 'Correio Da Estacao De Bras' του 1978, έναν στρωτό και ήρεμο δίσκο, λιγότερο εκκεντρικό από τους προηγούμενους του Ze στη δεκαετία του '70.
6. JJ Cale: Thirteen Days
Η κυρία του δήλωσε: "Καλοί είναι οι δίσκοι του, αλλά πού να τον ακούσετε να τραγουδάει στη βεράντα του σπιτιού μας, μια ζεστή καλοκαιρινή βραδιά, με τις κάλτσες κι ένα μπουκάλι μπύρα. Αυτός είναι ο πραγματικός J.J. Cale". Αμερικανοβλαχιά φάση δηλαδή (άλλωστε στην Tulsa, Oklahoma ζει ο φίλος, για να μην ξεχνιόμαστε). Τη χρονιά έκδοσης του '5' ήμουν στην τρυφερή ηλικία των 13, και σχεδόν σίγουρος ότι οι τυχεροί που συνουσιάζονται, J.J. Cale θα ακούν εκείνη την ώρα (ως γνωστόν αυτοί που δεν... φαντάζονται διάφορα κουφά). Μετά μπήκαν οι Clash στη ζωή μου και δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι μια μέρα θα έγραφα επαινετικά σχόλια για τον J.J. Πόσο μάλλον, αφού τον ξεπατικώσανε διάφοροι ξενερουά, από Mark Knopfler έως Chris Rea. Να όμως που τις προάλλες πολύ το ευχαριστήθηκα που άκουσα το 'Thirteen Days' και αποφάσισα να το ομολογήσω. Κι εδώ που τα λέμε το χαρμάνι blues, country, soul, καλυμμένου funk κλπ. είναι κοντά σε αυτό που αργότερα προσδιορίστηκε ως "Americana", και στο 90% των περιπτώσεων πολύ καλύτερο.
8. Shannon Wright: With Closed Eyes
Η πρώτη μου επαφή με τη Shannon Wright ήταν σε συναυλία. Μου άρεσε τόσο πολύ που έψαξα και άκουσα όλους τους δίσκους της. Και δεν βγήκα χαμένος. Αν και ο τελευταίος, 'Over the Sun', δεν είναι από τους καλύτερους, το πρώτο τραγούδι 'With Closed Eyes' είναι από τα πιο φορτισμένα και συγκινητικά που έχει γράψει. Παραμυθένια εισαγωγή, τραχιές κιθάρες και ορμητικά και διαπεραστικά φωνητικά από τη Wright, τύμπανα της Christina Files (των Victory At Sea). Την παραγωγή και σ' αυτό της το δίσκο έκανε ο Albini. Ασπρόμαυρη, ατημέλητη και χωρίς μπιχλιμπίδια ταιριάζει γάντι στο 'With Closed Eyes'.
9. Yann Tiersen - Shannon Wright: Dragon Fly
Η Shannon Wright, εκτός από τον Steve Albini, αρέσει και στον Yann Tiersen. Κι εμένα, εκτός από τη Shannon Wright, μου αρέσει πολύ και ο Yann Tiersen. Οπότε οι Wright - Tiersen συνεργάστηκαν (ο δίσκος μόλις κυκλοφόρησε) κι εμένα η συνεργασία μου άρεσε. Καμιά φορά τα πράγματα είναι "Little Arithmetics", που έλεγαν και οι Deus.
10. Skethcie: Feud at Saint East's
Skethcie είναι ο εικοσάχρονος Joe Shetcliffe από το Brighton, πρώην hip-hopper. Το 'Rain by High Lantern' είναι το πρώτο "μεγάλου μήκους" cd του. Είχαν προηγηθεί δύο Ep. Δεν χρησιμοποιεί καθόλου samples και παίζει μόνος του όλα τα όργανα. Ο ίδιος τραγουδάει, όπου συμβαίνει αυτό. Ο Skethcie έχει προσωπικό ήχο, συναισθηματικό βάθος και ωριμότητα που δεν συναντιέται συχνά σε ντεμπούτο, ειδικά όταν υπάρχει μεγάλο πλήθος αναφορών. Χρησιμοποιώ το κλισέ "κάτι ανάμεσα σε" για να περιγράψω κάπως τον ήχο του, και διαλέγω... μεταξύ Radiohead και Explosions in the Sky (ανάμεσα σε δεκάδες άλλους).