The fire of love

Τα ωραιότερα τραγούδια που έχουν γραφτεί είναι ερωτικά. Πέντε από αυτά εξετάζει εδώ ο Δημήτρης Κάζης

Τα ωραιότερα τραγούδια που έχουν γραφτεί είναι ερωτικά. Και ανάμεσά τους, τα πιο αληθινά, και κάποτε συγκινητικά, είναι αυτά που μιλάνε για χωρισμό και εγκατάλειψη, όταν βέβαια αξίζουν. Όσο εύκολο είναι να βγεί γλυκανάλατο, μελοδραματικό και τελικά γελοίο (my baby left me, oooooooh life is hard...) ένα τέτοιο τραγούδι, άλλο τόσο εύκολο είναι να βρείς αριστουργήματα ανάμεσά τους. Πέντε από αυτά ακολουθούν.

PETER HAMMILL : "Time heals" από το lp "Over", 1977

Ο Hammill είπε κάποτε ότι τα τραγούδια γράφονται όταν είσαι δυστυχισμένος. Όταν είσαι ευτυχισμένος, απλά το ζεις. Η καλύτερη απόδειξη αυτών των λόγων είναι αυτό. Αρχίζει χαμηλόφωνα και εξομολογητικά. Στη συνέχεια απογειώνεται σε μια αγγελική μελωδία, μια ελεγεία στη στιγμιαία ευτυχία της πρώτης ματιάς, του πρώτου αγγίγματος και του έρωτα που γεννιέται ποιητικά. Αλλά "pain and love goes hand in hand". Μια rock n roll γέφυρα μας οδηγεί στο τέλος, που είναι σπαρακτικό. Ο πόνος ξεχειλίζει από τα αυλάκια του βινυλίου. Οι κραυγές των οργάνων ενώνονται με αυτές του Hammill, που προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του ότι ο χρόνος γιατρεύει, τη στιγμή που βυθίζεται στην άβυσσο. Η κάθαρση έρχεται μέσα από την απόγνωση. Ένας από τους κορυφαίους του Art Rock, κάνει στροφή στην καριέρα του μέσα στην έκρηξη του Punk, εγκαταλείπει τις πλούσιες ενορχηστρώσεις και τα πομπώδη θέματα, γυρίζει στα βασικά, και προσπαθώντας να εξορκίσει τα προσωπικά του φαντάσματα φτιάχνει έναν από τους πιο ανθρωποκεντρικούς δίσκους της ιστορίας. Και τους πιο αληθινούς.

THE KINKS : "Sunny afternoon" από το lp "Face To Face", 1966

Τα τραγούδια του Ray Davies ικανοποιούν όλες τις αισθήσεις. Είναι ανάγλυφα. Έχουν γεύση και άρωμα. Και δημιουργούν εικόνες, έτσι όπως ελάχιστοι έχουν καταφέρει να το κάνουν στην ιστορία της μουσικής. Ο Satie είναι ο μόνος που μου έρχεται στο μυαλό από τον 20ο αιώνα, μαζί με τον Ray Davies. Αυτός είναι και ο λόγος που όποιος και να προσπάθησε να διασκευάσει τραγούδι των Kinks, ιδιαίτερα από τα 60s, απέτυχε παταγωδώς να κάνει κάτι παραπάνω από μια διεκπεραιωτική εκτέλεση. Από τους Van Halen ως τους Stranglers και από τους Remains ως τον Tom Jones με τους Space (οι τελευταίοι κατακρεούργησαν το Sunny Afternoon σε τέτοιο βαθμό που σηκώνει τιμωρία. Στέρηση κομμωτηρίου και βαφής για ένα χρόνο για το γέρο και ξύλο στους υπόλοιπους!), όλοι έφαγαν τα μούτρα τους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, έχουμε μια εικόνα βουτηγμένη στα χρώματα του ηλιοβασιλέματος με γλυκόπικρη γεύση. Η εγκατάλειψη αντιμετωπίζεται στωικά, με χιούμορ και με ένα σήκωμα των ώμων. Δεν είναι καν το θέμα του τραγουδιού, αναφέρεται παρεμπιπτόντως, αλλά είναι αυτή που δημιουργεί το μοναδικό του κλίμα. Ένα πικρό χαμόγελο ταυτόχρονα με ένα παιχνιδιάρικο κλείσιμο του ματιού. Αν ήταν να περάσω τη ζωή μου ακούγοντας μόνο ένα συγκρότημα, αυτοί θα ήθελα να ήταν οι Kinks.

THE EASTERN DARK : "Over now" από το mini-lp "Long live the new flesh", 1986

Άλλες γενιές, άλλοι άνθρωποι. Εκεί που ο Hammill σπαράζει και ο Davies αναπολεί, ο Jim Darroch βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Τελείωσαν όλα μωρό μου, και δεν μπορώ να πω ούτε να κάνω τίποτα για να απαλύνω τον πόνο. Η ψυχούλα του το ξέρει... Γιατί την ίδια σημασία με το τι λες έχει το πως το λες. Είναι πληγωμένος, αλλά το δείχνει με τον τρόπο του. Με την περηφάνεια των εικοσιέξι του χρόνων, τον ελαφρό κυνισμό που είχε αρχίσει να καταλαμβάνει κάποιους τότε πριν να εξελιχτεί σε παγκόσμια επιδημία, και με την επίγνωση ότι κάποτε θα περάσει. Άλλο που δεν πέρασε ποτέ, μια που σκοτώθηκε σε τροχαίο πριν να κυκλοφορήσει το τραγούδι. Το μόνο μέρος που θα τον βρείτε όμως να καταγράφεται σαν μεγάλη απώλεια είναι η καρδιά μου, και μερικών ακόμη που τον άκουσαν, εκτός βέβαια από αυτούς που τον έζησαν. Ένα υπέροχο τραγούδι, με την πιο λιτή σύνθεση του ροκ (τρίο) στο μέγιστο της εκφραστικής της δυνατότητας. Από αυτά που σε σημαδεύουν και σε στοιχειώνουν.

THE GUN CLUB : "Fire of love" από το lp "Miami", 1982

Δεν είναι δικό τους. Δεν είναι καν οριστική η εγκατάλειψη, μια που η ηρωίδα έχει γυρίσει. Η άγρια παθιασμένη ερμηνεία του Jeffrey Lee Pierce όμως το κάνει δικό του και το τοποθετεί στη λίστα. Ένα χωρίς προηγούμενο ή επόμενο τρομακτικό ξεγύμνωμα της ψυχής που σε κάνει να αναρωτιέσαι άν είναι τέχνη ή απλά η ωμή αλήθεια. Τι συνέβαινε στο μυαλό του την ώρα που το τραγουδούσε στο studio; Δεν θα το μάθουμε ποτέ. Ακόμη και να ζούσε, ήταν πολύ αμφίβολο αν θα το μαθαίναμε, μια που ήταν κλειστός στις σκέψεις του και καθόλου ομιλητικός. Να μια περίεργη σύμπτωση. Οι εκπρόσωποι των 60s και των 70s σ' αυτή τη λίστα ζουν και βασιλεύουν, ενώ αυτοί των 80s μας έχουν αφήσει. Μπρρρρρ...

GLORIA GAYNOR : "I Will Survive" από το lp "Love tracks", 1978

Αυτό το άφησα για το τέλος, μια που πρέπει να κλείσουμε αισιόδοξα. Με φοβερό τσαμπουκά, από αυτόν που είναι απαραίτητο να έχει μια μαύρη γυναίκα για να τα καταφέρει, η Gloria στηλώνει τα πόδια της και το λέει φωναχτά. Όχι ρε μάγκα. Είμαι νέα, έχω τη ζωή μπροστά μου και θα επιβιώσω. Θα αγαπήσω πάλι, κι εσύ είσαι ο χαμένος, όσο και να φοβήθηκα στην αρχή. Όση ζημιά και να κάνει ο εγωισμός, όταν μένεις μόνος αυτός είναι που σε ξελασπώνει, και αυτό το διαπίστωσε ο καθένας. Μόνος του. Όσο για το ίδιο το κομμάτι, είναι μια κλασσική ένδοξη καρέκλα, που ...επιβίωσε από την παρακμή της disco και χάρη σ΄ αυτό επιβιώνει και η καλλιτέχνις. Το πρώτο παγκοσμίως στις παραγγελιές στα karaoke και το αγαπημένο των gay όπου γης. Γιατί σε όλους αρέσει τελικά το happy end of the song!