Heretology - Volume 10

:: Μας συγχωρείτε... Διακοπές. Μια βρύση που σταλάζει. Οι "παλιοί (άνω των πρώτων -άντα) ίσως θυμούνται την παλιά κάρτα της ΥΕΝΕΔ που έπεφτε όταν ..έπεφτε και το πρόγραμμα. Τέλος όμως οι διακοπές και το καλοκαίρι, τελειώνουν και οι επαναλήψεις του all time classic "Ρετιρέ", τέρμα και τα ιερά μπάνια του λαού, γυρίζεις και βρίσκεις ένα σωρό λογαριασμούς κάτω από την πόρτα, και εδώ είμαστε!. Ένα καλοκαίρι που όπως πάντα, για άλλους ήταν hell of a summer, για άλλους ένα cruel summer, ενώ κάποιοι άλλοι αναπολούσαν someone somewhere in summertime! Επέστρεψαν και οι φυλές των μαυρισμένων, με τις καλές ευχές στο στόμα και ανανεωμένοι όλο ...καλή διάθεση: "άντε και τώρα τα κεφάλια μέσα" (πού;;), "πάλι πίσω στα ίδια", "καλό χειμώνα" κλπ κλπ. Και συγκρίσεις: "για να δω πόσο μαύρισες"... Έχω πια την αίσθηση ότι το μαύρισμα είναι ένας νέος τρόπος ...ταξικής διάκρισης μετά τα τζιπ και τα ...Gucci φορέματα! Γιατί αν κάτι διακρίνει την πραγματική εξουσία τις σημερινές εποχές επιστροφής στον εργατικό Μεσαίωνα είναι ο χρόνος, και δη ο ελεύθερος. Anyway, το αστείο πάντως με το μαύρισμα είναι ότι τελικά κανένας άνθρωπος δεν αισθάνεται καλά με τον εαυτό του. Εμείς οι λευκοί θέλουμε να μαυρίσουμε (και πάρτυ κάνουν τα καρκινάκια του δέρματος!), οι μαύροι να ασπρίσουν (βλέπε τον Μιχαλάκη), οι σχιστομάτηδες φαντασιώνονται μάτια μπιρμπιλωτά και ολοστρόγγυλα (βλέπε τα manga τους) και πάει λέγοντας.

Καλό μας φθινόπωρο λοιπόν... Που όλοι πια το ξεχνάμε, εγκλωβισμένοι στο άγριο κλιματικό δίπολο χειμώνας-καλοκαίρι... Κοντεύει να απομείνει μόνο μια ρομαντική ανάμνηση από τα αναγνωστικά του δημοτικού που μιλούσαν για πρωτοβρόχια και άλλα τέτοια ρομαντικά. Τώρα στις ντουβαροπόλεις ούτε καν τα φύλλα δεν πέφτουν πια, τα φυλλοβόλα δέντρα έχουν αντικατασταθεί από αειθαλή για να μη "λερώνεται" η κατά τ' άλλα πεντακάθαρη πόλη από τα "βρώμικα" πεσμένα φύλλα (ποτέ-και ειδικά στο στρατό-δεν είχα καταλάβει αυτή την μάλλον αστική αντίληψη περί "καθαριότητας"). Αδικημένο φθινόπωρο! Ας το τιμήσουμε όμως βάζοντας στο νοερό μας πικάπ, το μοναδικό "The summer is over" της Dusty Springfield, που το ακούς και νιώθεις την ανατριχίλα της πρώτης φθινοπωρικής ψύχρας στο δέρμα...

:: Υπάρχει πάντως στον όρο "διακοπές" κάτι που ενστικτωδώς με απωθεί. Ίσως να είναι η ίδια η έννοια της διακοπής. Ίσως να φταίει αυτή η ψυχαναγκαστική υποχρεωτική επιβολή "τώρα συτές τις 7 μέρες θα περάσετε καλά, μετά ελάτε πίσω, η θέση σας στη γαλέρα σας περιμένει". Και να θεωρείστε και τυχεροί που την έχετε αυτή τη θέση, μην τρέχετε μετά σαν τον πρωταγωνιστή του Γαβρά στο "Τσεκούρι" (μην το χάσετε, με την ευκαιρία!). Και δώστου γεμάτα όλα τα έντυπα και τα ...άτυπα με συμβουλές και οδηγίες, που να πάτε, που να φάτε, που να κολυμπήσετε, πώς να τον ...πάρετε κλπ κλπ. Και τελικά "φεύγουμε" πράγματι; Ξεφεύγουμε από αυτά που μας κυνηγάνε; Είχε μήπως δίκιο ο Καβάφης όταν έλεγε ότι "Για τ' αλλού - μην ελπίζεις- /δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό. Ετσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ/ στην κόχη τούτη τη μικρή, σ' όλην τη γη τη χάλασες";

:: Όχι, δεν υιοθετώ την κοινή "πολιτικώς ορθή" άποψη για τον τουρισμό. Μια άποψη η οποία θέλει τον τουρισμό, σύμπτωμα του δαίμονα της παγκοσμιοποίησης, μια "φυσική καταστροφή", μια λαίλαπα που σαρώνει την παράδοση, καταπατά παρθένες παραλίες και άλλα τέτοια γραφικά. Γεμάτα είναι τα έντυπα από δαύτους τους δήθεν οικωλόγους (όχι κ. Αρχισυντάκτα, να διατηρηθεί η ορθογραφία!) και παραδοσιολάγνους, που αναζητούν την τοπική γραφικότητα, τη δήθεν "αυθεντικότητα" με την ευαισθησία των ...κονκισταδόρες του Κορτές και την διακριτικότητα και λεπτότητα του στυλ "χο, χο, φάση έχεις, ρε μπάρμπα, ρίξε μας κι ένα τραγούδι να χορέψουμε" (από ένα πολύ καλό άρθρο του Θάνου Κάππα στην Athens Voice). Και με τη χυδαιότητα αυτών που αναζητούν τόπους αμόλυντους νομίζοντας ότι μόνο οι άλλοι μολύνουν! Είναι οι ίδιοι που μιλάνε για τους βλάχους που έχουν μαζευτεί στην Αθήνα (οι ...παρόντες πάντα εξαιρούνται!) και εκθειάζουν τη ζωή στην αγνή σαν κατσικίσο βούτυρο επαρχία, σε αντίθεση με την εκφυλισμένη διεφθαρμένη πόλη. (σαν έκθεση δημοτικού δεν ακούγεται;) Είναι οι ίδιοι τελικά που γράφουν απαξιωτικά για τη μάζα, χωρίς να σκέφτονται ότι και οι ίδιοι μες στη μάζα ανήκουν, εξ ορισμού. Άλλα όπως το λέει πολύ παραστατικά η λαϊκή ρήση, "η δική σου η πορδή είναι ρόδου ευωδιά". Γράφει ο Κλαούντιο Μάγκρις στο γοητευτικό οδοιπορικό του "Δούναβης", με αφορμή τα γραπτά κάποιου Κύζελακ, μέτριου γραφιά του 19ου αιώνα: "ο Κύζελακ είναι ένας από εκείνους τους περιφρονητές της μάζας-πάμπολλοι τέτοιοι υπάρχουν και σήμερα- που, στριμωγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο στο κατάμεστο λεωφορείο ή στον φρακαρισμένο αυτοκινητόδρομο, θεωρούν τους εαυτούς τους κατοίκους μετάρσιων μοναχικών κορυφών ή ραφινάτων σαλονιών και περιφρονούν ο ένας τον άλλο, αγνοώντας ότι κι εκείνος τους πληρώνει με το ίδιο νόμισμα... (...) Η ομοιότυπη έπαρση απέναντι στη μάζα αποτελεί μια τυπικά μαζοποιημένη συμπεριφορά. Όποιος μιλά για την γενικευμένη ηλιθιότητα πρέπει να γνωρίζει ότι δεν εξαιρείται ο ίδιος απ' αυτήν!"

:: Τελικά σ' αυτή τη ζωή το κύριο ζήτημα είναι να βρεις έναν τρόπο να διαφέρεις και να ξεχωρίσεις από τη μάζα, τους Άλλους, ώστε να δικαιούσαι να στηρίξεις και το περίφημο "ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;!"... Ο Freud θα το ανήγαγε αυτό στον ασίγαστο πόθο για ικανοποίηση της libido, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Ο Ρολάν Μπαρτ, πιο ακραίος ακόμη, έλεγε ότι υπάρχουμε μέσα από το βλέμμα των άλλων. Οι τρόποι πολλοί, σχεδόν όσοι και οι άνθρωποι. Άλλος με εξαντρίκ κούρεμα, άλλος με εξαντρίκ απόψεις και ...αιρετολογίες, άλλος με την τέχνη του και άλλος με τα λεφτά του, ο καθείς με τα όπλα του που έλεγε κι ο Ελύτης. Η νέα λοιπόν μόδα, το νέο trend είναι να ξεχωρίζεις δια του ονόματος. Το διαπιστώνεις εύκολα αν ρίξεις μια ματιά στα περιοδικά του κοσμικού πολτού ή αν βρεθείς σε οικογενειακή παραλία (πως λέμε ταβέρνα). Έχει γεμίσει ο τόπος με Νεφέλες, Αγαμέμνονες, Ευριπίδηδες, Αριστοτέληδες και ότι άλλο προσδίδει μια αρχαιοελληνική αίγλη (Μήδειες μόνο δεν έχουμε, αν και θα ήταν μια πολύ "ροκ" επιλογή!). Θα μου πείτε εδώ ολόκληρο το έθνος ζει τον δικό του μύθο μέσα από τα ονόματα, τι να σου κάνουνε οι υπήκοοι... Μιλάω για την τάση να επιβάλουμε σε ξένες γλώσσες το Hellas, μιας που το Greece (επίσης αρχαιοελληνικής προέλευσης μάλιστα!) μας πέφτει κάπως μπανάλ (και θα πρέπει να ...ξαναβαφτίσουμε και την εξωγήινη φυλή μας από ΕΛ σε ..ΓΡ!) Και αλήθεια, δεν είδα ποτέ τους Φινλανδούς να επεμβαίνουν στην ελληνική γλώσσα γράφοντας ...Σουομία ή τους Ούγγρους να επιβάλλουν τη Μαγυαρία ή ακόμη και τους Γάλλους τη Φραγκία! Εδώ όμως, είπαμε, το όνομα είναι η ψυχή μας! Ίσως γιατί έχουμε χάσει κάποια άλλα, πολύ πιο ουσιαστικά...

:: Μιλώντας για Ελύτη και ..ελιτισμό (ή μάλλον "ελυτισμό" θα έλεγα καλύτερα!)... Πέρα από την όποια λεξιπλαστική του ποιητικότητα, ο Ελύτης ήταν ένας από τους κύριους πρωτεργάτες για την ταύτιση του ελληνισμού με μια τουριστική, στενά γεωγραφική έννοια. Ο ελληνισμός όμως (όπως και ο κάθε πολιτισμός) ζει και αναπνέει μέσα από την οικουμενικότητα. Δεν είναι ούτε πέτρες ούτε θάλασσα ούτε το περίφημο και ευτελισμένο από την κατάχρηση "ελληνικό φως". Μετά δηλαδή τα 12 (ή 10 ή 8 μίλια) του εναέριου χώρου μας τι να γίνεται άραγες το φως; Τουρκικό; Τα άμοιρα τα φωτόνια και οι συχνότητες 400-800 nm! Που να φαντάζονταν ότι οι άνθρωποι θα έφταναν να τους δώσουν και εθνικά χρώματα και σημαιάκια...

:: Βόμβες στο Λονδίνο, βόμβες στην Τουρκιά, ήταν από κάθε άποψη ένα εκρηκτικό καλοκαίρι. Στον δικό μας αυτιστικό τόπο τέτοια γεγονότα προσλαμβάνονται συνήθως με μια δόση χαιρεκακίας ("καλά να πάθουνε"), λαδάδικης νοοτροπίας ("οι τουρίστες τους θα έρθουν σε μας") μαζί με μια αυταρέσκεια του τύπου "εμείς δεν κινδυνεύουμε", "είμαστε μια ειρηνόφιλη χώρα" (ασφαλώς, τρίτη χώρα παγκοσμίως σε αγορές συμβατικών όπλων, και μάλιστα σε απόλυτες τιμές!). Και ας ευγνωμονούμε εκείνα τα ...γλωσσόφιλα του Ανδρέα με τον Αραφάτ και τον Καντάφι τις πάλαι ποτέ εποχές του τριτοδρομικού (και τριτοκοσμικού;) σοσιαλισμού!

:: Έχω πάντως την εντύπωση ότι το προϊόν που διαφημίζεται, πωλείται και αγοράζεται όσο κανένα άλλο σ' αυτόν τον πλανήτη είναι ο φόβος. Εδώ και αιώνες μάλιστα. Όλοι πουλάνε φόβο και δυστυχώς βρίσκουν πολλούς αγοραστές! Όλες οι εξουσίες στον κόσμο τούτον στον φόβο στηρίζονται. Ο φοβισμένος ελέγχεται εύκολα, είναι δεκτικός και καλός καταναλωτής ...γιαουρτιού, θρησκειών, ιδεολογιών και άλλων "εμπορευμάτων". Άλλες το κάνουν απροκάλυπτα, με τανκς και ξερονήσια και τις αποκαλούμε δικτατορίες, άλλες το κάνουν με πιο πολύ ..τακτ και τις λέμε δημοκρατίες. Η μεγαλύτερη απάτη που έχει στήσει ποτέ άνθρωπος για άνθρωπο, και η πιο στυγνή εξουσία, η θρησκεία, βασίζεται στον βαθύτερο ανθρώπινο φόβο. Από τον Μπλερ, τον Βους και τον Λάντεν μέχρι τους κουρεμένους γλόμπους των Χρυσών Αυγών, τους κάθε είδους οικολόγους, πολιτικάντες, και τους εμπόρους της επανάστασης, όλοι φόβο πουλάνε. Το σκιάχτρο μόνο αλλάζει. "Αν ψηφίσετε τους άλλους, μαύρο φίδι που σας έφαγε. Εμείς όμως ξέρουμε ποιο είναι το καλό σας, πριν από σας για σας! Και ευτυχώς είμαστε εδώ για να σας σώσουμε". Από την τρομοκρατία, τα δυτικά διεφθαρμένα ήθη, την καταστροφή, τον εκφυλισμό, τον αφελληνισμό, τον στυγνό καπιταλιστή κλπ κλπ. "Και αν δεν θέλετε να σας σώσουμε, θα σας ...εξαφανίσουμε"! Δυστυχώς η ουτοπία του Ελεύθερου Ανθρώπου περνάει μέσα από την ουτοπία της κατανίκησης των φόβων μας...Εξίσου ουτοπικές και οι δύο!

:: Ο Einstein είχε πει κάποτε ότι το μόνο μέγεθος που μπορεί να συγκριθεί με το Σύμπαν είναι η ανθρώπινη βλακεία. Θα ...διόρθωνα, ότι η ανθρώπινη βλακεία είναι λίγο μικρότερη από το Σύμπαν, γιατί πρέπει να χωράει κάπου! Μπροστά λοιπόν στην απύθμενη βλακεία πολλές φορές διχάζομαι. Να γελάσει κανείς, καθώς ορισμένες φορές είναι πράγματι ξεκαρδιστική, ή να τρομάξει μπροστά στο ανίκητο και το αήττητο της βλακείας; Διαβάστε το αφιέρωμα του Ιού της "Ελευθεροτυπίας" στις ελληνικές νεοναζιστικές μπάντες και διχαστείτε και εσείς!

:: Οι φωτιές είναι και αυτές μέσα στο καθιερωμένο φολκλόρ του καλοκαιριού! Και αλήθεια, τι σουρεάλ θέαμα να βλέπεις ιδιοκτήτες σπιτιών χτισμένων μέσα στο πυκνό δάσος να καταγγέλουν λάβροι εμπρησμούς από οικοπεδοφάγους και να ωρύονται "που είναι το κράτος;;" Το κράτος προφανώς είναι εκεί όπου βρισκόταν όταν και αυτοί έχτιζαν παρανόμως την πτωχική τους καλύβα...

:: Μοναδική συντροφιά σε ήσυχα μεσημέρια στάθηκε η συλλογή κειμένων της Μαλβίνας Κάραλη που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο από τις εκδόσεις "Τσαγκαρουσιάνος". Διαβάζοντας κείμενα τέτοιας ποιότητας, ευαισθησίας και ευρυμάθειας, μακριά από τον γλυκερό συναισθηματισμό και τους βαμβουνακισμούς της ελληνικής γυναικείας γραφής, αισθάνομαι ότι πολλοί από μας που παριστάνουμε τους δημόσιους γραφιάδες πρέπει αλλάξουμε ενασχόληση και να το ρίξουμε στην καλλιέργεια ....ντομάτας και άλλων ζαρζαβατικών. Από την άλλη φέτος κυκλοφόρησε και το νέο βιβλίο του Χαριτόπουλου (πρώην συντρόφου της Μαλβίνας) "Ο άνεμος κουβάρι". Ποτέ δεν είχα σε ιδιαίτερη εκτίμηση τον Χαριτόπουλο σαν συγγραφέα, ιδιαίτερα μετά από εκείνη την αγιογραφία του "σύγχρονου Κολοκοτρώνη" Άρη Βελουχιώτη (ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω αρχίζει να γίνεται λατρευτός στους κύκλους της ακροδεξιάς, σε μια ειρωνική κωλοτούμπα της ιστορίας!). Τούτο το βιβλίο του όμως δυσκολεύτηκα να το τελειώσω. Ένα βιβλίο που είναι ουσιαστικά ένα ναρκισσιστικό χρονικό του έρωτα της Μαλβίνας προς αυτόν τον ίδιο, τον άντρα τον μεγάλο, τον άντρα με το Α κεφαλαίο... Δεν εξετάζω ούτε μπορώ να ξέρω τι είναι αλήθεια και τι ψέμα σε αυτή την ιστορία. Δεν έχει άλλωστε σημασία. Τα λέει καλύτερα η τραγική Μαλβίνα στη "Σαββατογεννημένη", σαν να είχε το προφητικό χάρισμα: "Έλα όμως που η προδοσία έρχεται σχεδόν πάντα από μέσα. Από εκείνους που βρέθηκαν μαζί σου για λίγο ή πολύ. Από ανάξιους που εμπιστεύτηκες. Από ανθρωπάρια που σε φακέλωσαν πάνω στις πιο εξομοληγητικές σου ώρες. (...) Διάτρητα, παραβιασμένα "μυστικά" από Πυγμαίους Κατινίτσες".

:: Ένα πέρασμα από τα μουσικά... Είδα κάπου γραμμένο (δεν θυμάμαι που, ούτε έχει καμία σημασία) ένα σχόλιο για την εμφάνιση των Tuxedomοon μαζί με τον Γιώργο Μάγγα στο φετινό Synch Festival. Βέβαια το σχόλιο δεν αφορούσε την ίδια τη συναυλία αλλά ήταν ένα επιτιμητικό σχόλιο προς όσους δεν άντεξαν το "πανηγύρι" και αποχώρησαν. Δυστυχώς δεν είχαν όλη την "ανοιχτομυαλιά" του σχολιαστή να αντέξουν και να καταπιούν την trendy μεταμοντέρνα κιτς μαλακία που σέρβιρε ο Blaine, την οποία μόνο με μια διάθεση αχαλίνωτου χαβαλέ κακής αισθητικής μπορούσες να αντιμετωπίσεις. Νισάφι λοιπόν με αυτή την περιβόητη "ανοιχτομυαλιά" και τον φυγόπονο υποκειμενισμό που ενδύεται προβιά αντικειμενικότητας! Την ανοιχτομυαλιά που όλα τα αλέθει και όλα τα μασάει, που έχει μπερδέψει την αριστερά με την δεξιά της και δηλώνει κεντρώα, την ανοιχτομυαλιά που πληρώνει 50 Ευρώ το πιάτο τα μακαρόνια με ...σοκολάτα στα "ψαγμένα" εστιατόρια, που ξημεροβραδιάζεται στην παραλιακή και ρίχνει κι ένα πέρασμα από τους Franz Ferdinand ή τον συνονόματο με τους Johnsons του (το νέο φετινό ξεκάρφωμα!). Όχι άλλα ανοιχτά μυαλά λοιπόν! Πήξαμε από ανοιχτά μυαλά! Όχι, προσωπικά προτιμώ πλέον τα κλειστά μυαλά, αυτά που έχουν κάποια άποψη και αρχές (κι ας διαφωνώ μαζί τους) και ανοίγονται προσεκτικά και επιλεκτικά. Γιατί ποιος πράγματι προτιμά μια γυναίκα με συνεχώς ανοιχτά τα σκέλια για τον κάθε ένα;;

:: Κλείνω με λίγο Μαλβίνα ακόμη... "Κοινή γνώμη. Το λέει από μόνη της. Κοινή. (...) Οι άνθρωποι που αγαπώ έχουν πάρει διαζύγιο από την κοινή γνώμη. (...) Επιθυμώ να διαβάζομαι από ένα λαό ομαίμονα, οι άλλοι ας προσπεράσουν." Γι' αυτούς, frankly, I don't give a damn! (αυτό είναι δικό μου!). Και ο έχων νουν, νοείτω... Άντε καλό μας φθινόπωρο!