Heretology - Volume 9

:: Μετά παρελεύσεως τριμήνου τούτη η στήλη αποφάσισε να ...σπάσει τη σιωπή της. Άτακτη και αναρχική ακόμη και στην εμφάνιση της! Αυτό άλλωστε είναι και το γενικό πνεύμα του site που τη φιλοξενεί. Αυτό το πνεύμα είναι μεταξύ άλλων που με κρατάει και εδώ. Που με ωθεί μες στη μαύρη νύχτα να κάθομαι "χτυπώντας στην οθόνη γράμματα", συντροφιά με φτηνό κρασί και ακριβές μουσικές. Το πνεύμα ελευθερίας ότι εδώ γράφουμε για ότι θέλουμε, όποτε θέλουμε, όσο θέλουμε, χωρίς υλική ανταμοιβή (εδώ μπαίνουν τα βιολιά!), xωρίς προθεσμίες, χωρίς must review, χωρίς εξωτερικές δεσμεύσεις. Ίσως δεν είναι και τυχαίο ότι από όλα τα site του είδους που έχω δει (παγκοσμίως!), είναι αυτό με τις περισσότερες προσωπικές στήλες (όπου να 'ναι θα φτάσουμε σε αναλογία ένας συντάκτης-μια στήλη, κάθε κορφή και φλάμπουρο). Ούτε είναι τυχαίο αυτό που έχω πολλές φορές δει γραμμένο για την υψηλή ποιότητα των κειμένων του MIC... Anyway, τέλος η εσωστρέφεια και η ομφαλοσκόπηση. Ξέρω άλλωστε ότι φέρνει σε άβολη θέση τον αρχισυντάκτη μας, τον ...φανταστικό κατά τ' άλλα αρχισυντάκτη μας :-)

"Ερασιτεχνισμός" θα ακουστεί βέβαια η μομφή. Και όμως... Προσωπικά θα διαφωνήσω (τιμώντας και τον τίτλο της στήλης) με την διαδεδομένη άποψη, και θα πω ότι δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να κάνεις το hobby σου επάγγελμα. Κάποια πράγματα στη ζωή καλό να είναι να γίνονται "ερασιτεχνικά". Ειδάλλως, θα ένιωθα, όσο σκληρό κι αν ακούγεται, σαν πνευματική ...πόρνη. Ήδη οι περισσότεροι ξεπουλάμε μεγάλο μέρος του πολύτιμου χρόνου της ζωής μας σε δουλειές πληρωμένες, που βαριόμαστε ή και μισούμε πολλές φορές. Ας αφήσουμε και κάτι να γίνεται έτσι, χωρίς απολαβές, για τον έρωτα μας και μόνο. Άλλωστε είναι στατιστικά διαπιστωμένο ότι σε όλες τις δουλειές σε βάθος χρόνου παραμονεύει το θηρίο της ανίας και της ρουτίνας. Το ερώτημα είναι απλώς το πότε θα 'ρθει, όχι το εάν...

:: Αυτή τη φορά η στήλη δεν θα έχει concept αλλά θα είναι λίγο ...tutti frutti. Και όσο κι αν το αντιπαθώ, θα καταπιαστώ με καποια θέματα της ...πραγματικής εικονικότητας της τηλεπαραθυρικής κοινωνίας. Ας γίνουμε και λίγο ...trendy! Αν και πολλές φορές ακόμη κι από τα πιο ευτελή και τετριμμένα, κάτι χρήσιμο μπορεί να προκύψει (όπως από τα κουκούτσια παίρνουμε τσίπουρο!). Ας τσιμπολογήσουμε λοιπόν λίγα θέματα της επικαιρότητας, κι ας έχουν μπαγιατέψει (ή και μουχλιάσει!) μερικά.

:: Το να ασχοληθώ με τη μαυροντυμένη φυλή (όχι δεν εννοώ τους γκοθάδες!) και με το ...παπακράτος και να βγάλω χολή μοιάζει εύκολο και ανέξοδο. Θα ήταν σαν να κλέβω ...παγκάρι! Άλλωστε ποιος αλήθεια έπεσε από τα σύννεφα με την όλη ιστορία; Εδώ ταιριάζει γάντι το λαϊκό "ο κόσμος το είχε τούμπανο και μεις κρυφό καμάρι". Και όλα αυτά είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα της διαστροφής που λέγεται αγαμία. Της μόνης σεξουαλικής διαστροφής που προσωπικά αναγνωρίζω (πλην της παιδεραστίας). Αυτό που με ενοχλεί στην όλη ιστορία είναι ότι όλοι εστιάζουν στην πικάντικη σεξουαλική πλευρά των γεγονότων. Ελάχιστοι σοκάρονται από την επίδειξη πλούτου, τις βυζαντίνικες συνωμοσίες, τα μισαλλόδοξα κηρύγματα, τις επιθέσεις κατά των ...ανθρωπίνων δικαιωμάτων (αν έχουμε θεϊκά, τι να τα κάνουμε τα ανθρώπινα ε;). Και η εθνική ηθική να έχει πλέον ταυτιστεί με το απαραβίαστο διαφόρων σωματικών οπών. Όμως η ηθικολογία είναι κλινικό σύμπτωμα μιας βαθιά ανήθικης κοινωνίας. Και βαθιά αντιαισθητικής συνάμα. Γιατί η ηθική είναι ο καθρέφτης της αισθητικής. Η για να το πάω ακόμη παραπέρα (όχι εγώ βέβαια, ο Νίτσε) η αισθητική είναι η καινούργια ηθική. Μπορεί ο αγαπητός Φρειδερίκος να μιλούσε σε χρόνο ενεστώτα αλλά ακόμη και τώρα, σχεδόν 100 χρόνια μετά, η αισθητική φαίνεται πως είναι ακόμη ένα ζητούμενο.

:: Η πιο αστεία πάντως εικόνα των τελευταίων μηνών ήταν ο Χριστόδουλος να καταγγέλει τον ξενόφερτο ...Αϊ-Βασίλη επειδή η εικόνα του λέει δεν συνάδει με τα ...ασκητικά πρότυπα της ορθοδοξίας. Και αυτά τα εκστόμιζε μια κινητή ...λιπαποθήκη κεκορεσμένων τε και ακορέστων λιπαρών! Τούτη η "in-your-face" κοροϊδία είναι ενδεικτική του ποια άποψη έχουν οι εκάστοτε επιβήτορες της εξουσίας για τους ..ιππευόμενους υποτελείς (να είναι άραγε τυχαία η σημειολογία ποίμνιο-ποιμένες που χρησιμοποιεί η εκκλησία;)

:: Μέσα σε όλα αυτά θυμήθηκα μία γουστόζικη ιστορία από τον ισπανικό εμφύλιο. Άγριες εποχές, όπου ο κλήρος πλήρωσε τα σπασμένα αιώνων καταπίεσης, υφιστάμενος διώξεις και ακρότητες, άλλοτε αιματηρές και φρικιαστικές και άλλοτε σχεδόν γραφικές, όπως η ...εκτέλεση με όλους τους τύπους, του ...Εσταυρωμένου Χριστού, μετά την κατάληψη μιας εκκλησίας. Στη Μαδρίτη λοιπόν είχε συμβεί ένα επεισόδιο, όπου μια ομάδα αναρχικών είχε μαυρίσει στο ξύλο στη μέση του δρόμου, δύο παπάδες που έτυχε να περνούν κοντά από μια διαδήλωση. Την επόμενη ημέρα η επίσημη εφημερίδα της αναρχικής συνομοσπονδίας περιέγραφε το γεγονός ως εξής. "Μια ομάδα συντρόφων διαδήλωνε ειρηνικά στο δρόμο. Ξαφνικά εμφανίστηκαν δύο παπάδες. Μπροστά σε αυτή την πρόκληση... κλπ κλπ"...

:: Έχει πάντως πολύ πλάκα στην όλη ιστορία το πως αυτοαναιρούνται και αντιφάσκουν οι διάφοροι "άγιοι". Διαβάζω ότι ανησυχούν λέει επειδή θα χαθεί η ελληνικότητα του γραφείου real-estate, ε, συγνώμη, του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων ήθελα να πω. Ελληνικότητα; Μα η χριστιανική θρησκεία δεν έχει υποτίθεται οικουμενικό χαρακτήρα; Απορίες αφελούς... Το ακόμη πιο αστείο είναι ότι βάσει των κανόνων της εκκλησίας, ο εθνικισμός και ο φυλετισμός έχουν κηρυχθεί ...αιρέσεις για την ορθόδοξη εκκλησία ήδη από το 1872! Μα ο Χριστόδουλος αιρετικός; Απίστευτο κι όμως ...εκκλησιαστικό!

:: Ένα άλλο ζήτημα με το οποίο μας ζάλισαν (επιεικώς), ήταν του περίφημου (και εφήμερου) βασικού μετόχου. Ακόμη κι αυτή η ιστορία πάντως έβγαλε κάποια διδάγματα (όπως μας λέγαν και στο κατηχητικό-ναι, έχω περάσει και από κει, αλώβητος θέλω να πιστεύω!). Αυτό που μου έμεινε, είναι η ευχαρίστηση και η άνεση με την οποία οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι "παραδέχτηκαν" εμμέσως ότι η γραφίδα τους και η φωνή τους είναι ξεπουλημένη στον εκάστοτε ιδιοκτήτη εφημερίδας ή τηλεοπτικού σταθμού (πως αλλιώς θα λειτουργήσει η διαπλοκή;). Δικαιώνοντας έτσι πανηγυρικά το γνωστό εξαρχειώτικο σύνθημα περί ρουφιάνων. Με τον ίδιο τρόπο και οι πολιτικοί έκαναν μόνοι τους ...outing (που λένε και οι γκέι). Γιατί ως γνωστόν, it takes two to tango...

:: Πολλή συζήτηση βλέπω τελευταία να γίνεται περί lifestyle και μουσικής. Προσωπικά έχω πλέον αποδεχτεί ότι η φθορά που προκαλεί το lifestyle, η κατά κάποιο τρόπο υπερφαλάγγιση του είναι από το φαίνεσθαι, σε ιδεολογίες, κινήματα, οράματα, φιλοσοφίες είναι κάτι το αναπόφευκτο, φαινόμενο άρρηκτα δεμένο με την ίδια τη ζωή. Είναι σαν τη φθορά που προκαλεί το οξυγόνο, χάρις στο οποίο ζούμε αλλά και γερνάμε συγχρόνως (πράγματι το οξυγόνο είναι ένα δολοφονικό μόριο!). Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει κι εμείς να ενισχύουμε το καταστρεπτικό έργο του.

Πολλές τέτοιες σκέψεις κάνω κατά καιρούς, ειδικά τώρα που καβατζάροντας τον κάβο των πρώτων -άντα βλέπω πολλά πρώην συνοδοιπόρα "καράβια" να αλλάζουν σιγά-σιγά ρότα, να γυρίζουν το δίσκο και να ακολουθούν την πορεία από ροκάς-σκυλάς. Γνωστή θα μου πείτε η ιστορία, με διακριτά στάδια. Στην πρώτη φάση η οποία αγκαλιάζει φοιτητικές ηλικίες (από 18 έως.....το καπάκι είναι ανοιχτό!), κυριαρχεί το δίπτυχο ροκ + αριστερά, το οποίο ήταν (και σε κάποιο βαθμό εξακολουθεί να είναι) η συνταγή για τον ...τέλειο άντρα, τον άντρα το σωστό. Ειδικά τα χρόνια της δεκαετίας του 80, δύσκολα έβγαζες γκόμενα αν δε δήλωνες αριστερός και ροκάς. Μια τζούρα επανάσταση, ένα τσιτάτο του Μαρξ, μια πορεία, ένα ακόρντο του Σιδηρόπουλου και ο δρόμος προς το ...κρεβάτι ανοιχτός (τελικά είχε δίκιο ο Freud όταν έλεγε ότι όλα γίνονται με ώθηση από τη λίμπιντο;). Η φάση
αυτή τελειώνει όταν τελειώσουν και τα "αστεία" που λένε και οι μεγαλύτεροι. Πιάνεις δουλειά, γίνεσαι και ...εταιρικό στέλεχος (τρομάρα!), ένας άνθρωπος "χρήσιμος" στην κοινωνία. Σιγά-σιγά η αριστερά γίνεται γραφική, ουτοπική, ανεφάρμοστη ή για τους πιο "εκσυγχρονισμένους" ξεπουλημένη (με το υποβόσκον σκεπτικό: "αφού ξεπουλήθηκε και η αριστερά, γιατί να μην το κάνω κι εγώ"!). Στη μουσική, τα μπουζούκια απενοχοποιούνται βαφτιζόμενα στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ που λέγεται "cult" (η έννοια του cult είναι ίσως η κερκόπορτα εισβολής και αποδοχής κάθε είδους σκουπιδιού). Το ροκ άλλωστε δεν αφήνει και πολλά περιθώρια κοινωνικής επίδειξης. Ούτε λεφτά μπορείς να ξοδέψεις σε λελούδια για να ράνεις την τραγουδιάρα, ούτε πρώτο τραπέζι να κλείσεις, ούτε τη γυναίκα-αξεσουάρ σου να επιδείξεις με το νέο της φόρεμα (και ...στρινγκ θα έλεγα). Και πως να πατήσεις στους "λούμπεν" χώρους συναυλιών (πότε θα ανοίξει το ...Μέγαρο για τους Franz Ferdinand;) Μη γίνουμε και "γραφικοί", γιατί για μια μούρη στον κοινωνικό μας κύκλο ζούμε.

Λέει η Σώτη Τριανταφύλλου σε μια συνέντευξη της στο περιοδικό Cool "...Τι ροκ και ξε-ροκ...εδώ είναι Βαλκάνια... Υποπτεύομαι πως ακόμη και οι ροκάδες μερακλώνονται ενίοτε και με εγχώρια τερατουργήματα... Είμαστε είδος υπό εξαφάνιση και κανείς δε μας προστατεύει όπως π.χ. τις φώκιες". Μπορεί όλη αυτή περιγραφή να ακούγεται κάπως σχηματική αλλά σας πληροφορώ ότι αντανακλά μια πραγματικότητα που βιώνω τριγύρω μου. Πολλές οι παραμέτροι και πολυπλόκαμο το φαινόμενο όπως θα έγραφε και σοβαρός columnist κυριακάτικης εφημερίδας. Για μένα μία σημαντική πλευρά είναι ότι η μουσική η οποία πλασάρεται προς κατανάλωση από τα ΜΜΕ, είναι όλο και πιο πολύ ταυτισμένη με στυλ και μόδα. Οπότε φυσική συνέπεια είναι και να κουβαλάει όλα τα χαρακτηριστικά μιας μόδας. Χειμερινή-ανοιξιάτικη-θερινή κολεξιόν, Franz Ferdinand-Bloc Party-Kaiser Chiefs, μίνι-μάξι κοκ, φύγε συ, έλα συ... Και τελικά ο lifestyle, όχι και πολύ φανατικός μουσικόφιλος θα αναρωτηθεί "γιατί να καταναλώνω τον κάθε Άγγλο Ρουβά, Χατζηγιάννη, την κάθε εισαγόμενη Βίσση και να μην επιμείνω ελληνικά στα ντόπια προϊόντα;" Όπως μας μαθαίνουν άλλωστε "δεν υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές", "το τραγούδι είναι ένα", οπότε ποιά η διαφορά; Όλα μαζί στον ίδιο κιμά, οι Portishead δίπλα στον Πλούταρχο και ο Cave δίπλα στον Robbie Williams και την Παπαρίζου. Σταματάω εδώ όμως γιατί μου φαίνεται αρχίζω να ...χριστοδουλίζω! Αλλά ευελπιστώ ότι καταλαβαίνετε τι θέλω να πω....

:: Επί του θέματος πόσο μολυσματικός και θανατηφόρος είναι ο ιός του lifestyle, η ιστορία της ανόδου και της παρακμής του punk είναι μια πολύ διδακτική ιστορία που κάποτε πρέπει να την πούμε. Για το πόσο γρήγορα ξεφτιλίστηκε ένα κίνημα και έγινε ...παραμάνες, πέτσινα, μπότες Doc, ροχάλες, άλουστα μαλλιά και άλλα lifestyle-ίστικα. Μια άλλη φορά όμως...

:: Προς αποφυγή παρ-ανοήσεων και παρεξηγήσεων. Δεν έχω καμία πρόθεση να φορέσω το προσωπείο του ηρωϊκού και μοναδικού ασυμβίβαστου! Δείτε τα όλα αυτά απλώς σαν μια υπεράσπιση κάποιων αισθητικών επιλογών, ακόμη και μιας κάποιας δικής μου wasted youth.. Άλλωστε εμένα οι ασυμβίβαστοι και οι ανένδοτοι με φοβίζουν! Όπως λέει και ο Άμος Οζ "στο δικό μου λεξικό η λέξη "συμβιβασμός" είναι συνώνυμο της ζωής. Το αντίθετο του συμβιβασμού είναι ο φανατισμός και ο θάνατος". Η ίδια η ζωή δεν είναι ένας συμβιβασμός και σύνθεση αντιθέσεων; Προσοχή όμως! Εξίσου με αηδιάζουν και με φοβίζουν οι διάφορες φασίζουσας εκτροπής απόψεις, "όλα ίδια είναι", "δεν υπάρχουν διαφορές". Επίσης δε μιλάω για συμβιβασμό διπλωματικό, που σκοπό έχει να ξεγελάσει τον "εχθρό", τον Άλλο. Ούτε και για σολωμόντειο 50% συμβιβασμό. Η αλήθεια (αν δεχτούμε την ύπαρξη της έννοιας) δεν βρίσκεται σχεδόν ποτέ στη μέση. Και φυσικά δε μιλάω για συμβιβασμό του τύπου "και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ", αποτέλεσμα ψυχρού πραγματισμού, για συμβιβασμό-κωλοτούμπα που από το άσπρο περνάει με άλμα στο μαύρο. Μιλάω για συμβιβασμό που γεφυρώνει, που αποδέχεται την ύπαξη των αποχρώσεων του γκρίζου, για συμβιβασμό που επιδιώκει τη συνύπαρξη, όχι την κατάκτηση! Έχω βαρεθεί να ακούω διάφορους ασυμβίβαστους, με πάντα λυμένο το ζωνάρι για πόλεμο, που υπερήφανα δεν παραχωρούν ούτε χιλιοστό από τον "προσωπικό τους ζωτικό χώρο", οι οποίοι μάλιστα θεωρούν συνήθως τους εαυτούς τους ως τελευταίους υπερασπιστές Θερμοπυλών και θεματοφύλακες αξιών. Να υπάρχει άραγε στην ψυχιατρική ..."σύνδρομο του Λεωνίδα";;

:: Μιλούσα τις προάλλες με έναν φίλο μουσικό, που τυγχάνει και καθηγητής σε πανεπιστημιακό ίδρυμα, ο οποίος μου μετέφερε τις εντυπώσεις του από τις φετινές φοιτητικές εκλογές. Όχι βέβαια για την ουσία των ίδιων των εκλογών, οι οποίες από τότε που με θυμάμαι ήταν ένας κωμικός τραγέλαφος, ένα θερμοκήπιο αναπαραγωγής πολιτικάντηδων και κομματοβοσκών. Αφορμή για τη συζήτηση ήταν το soundtrack των εκλογών. Ξεχάστε λοιπόν αυτά που θυμόσασταν ή φανταζόστασταν για Θεοδωράκηδες, Ντύλαν, Σιδηρόπουλους και Άσιμους. Τις μέρες αυτές λοιπόν αντηχούσαν στους διαδρόμους των σχολών όλα τα προϊόντα που έχουν ξεφουρνίσει τα αισθητικά κρεματόρια των reality (τα φρέσκα βέβαια, τα μπαγιάτικα φαίνεται δεν τα μασάνε ούτε οι ...σκουπιδοφάγοι). Μπορώ να πω ότι δεν μου ήταν έκπληξη. Φταίω λοιπόν τώρα να γίνω ...Κασσάνδρα, και να προβλέψω ότι το καθεστώς υπαρκτού σκυλολαϊκισμού θα εδραιώνεται όλο και πιο πολύ στο μέλλον;

:: Στερεότυπα στη γλώσσα όλοι χρησιμοποιούμε χωρίς πολλή σκέψη. Να, που μόλις έπεσα κι εγώ στη λούμπα του δημοσιογραφικού κλισέ περί "Κασσάνδρας". Μια λέξη που χρησιμοποιείται ως έκφραση υποτιμητική και επιτιμητική, χαρακτηρίζοντας ουσιαστικά κάποιον ως φαντασιόπληκτο, κινδυνολόγο ακόμη και γραφικό. Όμως ξεχνάμε όλοι ότι η καημένη η Κασσάνδρα ναι μεν ήταν μάντισσα κακών, αλλά δυστυχώς τα δεινά που προέβλεψε πραγματοποιήθηκαν! Απλώς ήταν η μοίρα της να μην την πιστέψει κανείς στον καιρό της...

:: Διαβάζοντας πρόσφατα το ενδιαφέρον βιβλίο "Προσοχή! Προκαταλήψεις" του Πίτερ Ουστίνοφ έπεσα πάνω σε μια πολύ ωραία ιστορία. Σας τη μεταφέρω και αφήνω να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα και να κάνετε τις δικές σας αντιστοιχήσεις και αναγωγές. "Ο Γάλλος σκηνοθέτης Ζαν Ρενουάρ ρωτήθηκε κάποτε πως καταλαβαίνει ότι έχει γυρίσει μια μεγαλοφυή, μια μέτρια ή μια κακή ταινία. Ο Ρενουάρ απάντησε με νόημα ότι το καταλάβαινε από την υποκειμενική, πολυφωνική αντίδραση του κοινού. Αν έβγαιναν χίλιοι θεατές από τον κινηματογράφο και έλεγαν όλοι το ίδιο για την ταινία που μόλις είχαν δει, τότε αυτή ήταν κακή. Όταν την επαινούσαν πεντακόσιοι και πεντακόσιοι χασμουριώνταν, τότε ήταν μέτρια. Όταν όμως μετά την προβολή ξεσπούσε πραγματική Βαβυλωνία και ο καθένας από τους χίλιους έλεγε και κάτι διαφορετικό, τότε είχε προσφέρει στον κινηματογράφο ένα αριστούργημα".

:: Όταν εμείς οι μουσικογραφιάδες αναφερόμαστε σε κάτι "ακαδημαϊκό", υπονοούμε συνήθως κάτι το επιτηδευμένα διανοουμενίστικο, με ένα ύφος δυσκοίλιο και με μια διάθεση κριτικής που με φακό εντομολόγου αναζητά ή εφευρίσκει ατέλειες. Σκαλίζοντας τις προάλλες μια εφημερίδα έπεσα πάνω στον ορισμό του όρου. Κάποιος ακαδημαϊκός (τι άλλο;) αρχαιολόγος λοιπόν, εξηγούσε γιατί δεν του άρεσε η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών: "οι γαλάζιες κυρίες" είχαν απόμακρο ύφος", "ο ψαράς της Σαντορίνης απέκτησε βάρος (!) και
απορημένη έκφραση και ο πρίγκιπας με τα κρίνα έγινε μάλλον επιθετικός και πολύ βέβαιος (!!) για τον εαυτό του".

:: Αυτάααα... Η βραδιά πλησιάζει στο τέλος, το μπουκάλι το ίδιο. Ο μακρινός αχός της λεωφόρου έχει δυναμώσει πάλι. Η πόλη ξυπνά... Ώρα για ύπνο. Και ελπίζω η αυγή που έρχεται να μην γελάσει με της νύχτας τα καμώματα...