Κομμάτια του ενός λεπτού (κι ακόμη λιγότερο)
Less is more, στα μικρά μπουκαλάκια μπαίνουν τα ακριβά αρώματα, το μέγεθος (δεν) μετράει... Όλες αυτές οι "λαϊκές" ρήσεις πόσο να ισχύουν στην μουσική;
Γιάννης Πλόχωρας
Zef Deda - Këngë Maje Krahi (Folk Music of Albania, 1966, Topic)
Ένα τέτοιο αφιέρωμα, μια που, σπόιλερ αλέρτ, ήταν δικιά μου ιδέα, δεν θα μπορούσε παρά να ξεκινήσει μπάι μαϊσέλφ και με την ιδανική εισαγωγή.
Ο αρχέγονος ορεσίβειος αλαλαγμός - κάλεσμα των τσομπαναραίων της Πίνδου που αντιλαλεί από ραχούλα σε ραχούλα (εδώ στην βορειοαλβανική του βερσιόν) μου φάνηκε νόστιμη ιδέα και δόκιμη...
Θα μπορούσε, δε λέω, και η κραυγή του Ταρζάν, αλλά νταξ. Ξεκινάμε αυθέντικ.
Χρυσόστομος Τσαπραΐλης
Celtic Frost - Human (Morbid Tales, 1984, Noise)
Στο YouTube υπάρχει ένα βίντεο όπου ένα χέρι πατάει με δύναμη ένα καρότσι σούπερ μάρκετ γεμάτο με πλαστικές πάπιες (αυτές που όταν τις πιέζεις κάνουν θόρυβο) και κατόπιν τις αφήνει με αποτέλεσμα να βγάλουν έναν ήχο βαθιά ανησυχητικό. To κολασμένο αυτό συνονθύλευμα κραυγών είναι ακριβώς ίδιο με το intro της πρώτης κυκλοφορίας των Celtic Frost (που παρεμπιπτόντως διαχωρίστηκε από το πρώτο κυρίως ειπείν κομμάτι -το “Into the Crypts of Rays”- στις επανεκδόσεις μετά το 1999). Εδώ δεν υπάρχει οποιαδήποτε έννοια μουσικής ή μελωδίας, παρά μονάχα ένας καταρράκτης από κραυγές από ή προς την κόλαση που σηματοδοτούν με τον καλύτερο και πλέον ανοίκειο τρόπο την έναρξη ενός εκ των σκοτεινότερων στιγμών της μουσικής.
Χριστίνα Κουτρουλού
Judas Priest - The Helion (Screaming for Vengeance, 1982, Columbia)
Μία από τις πιο θρυλικές εισαγωγές δίσκων στον χώρο του metal καταλογίζεται εύκολα στους Judas Priest και στο άλμπουμ τους ‘Screaming for Vengeance’. Το "Helion" συμπυκνώνεται μέσα σε μόλις 41 δευτερόλεπτα, με κιθαριστικά σκαψίματα τα οποία σηκώνουν ανάχωμα για το αμέσως επόμενο κομμάτι –το περίφημο "Electric Eye". Έτσι, φέρνει το προβλεπόμενο ξεσήκωμα της προσμονής μέχρι τις φλόγες της επί σκηνής διαρρύθμισης, που αν μη τι άλλο οι metal fans υποδέχονται με ενθουσιασμό ανάλογο του Προμηθέα. Από τότε, γνώρισμα του καλού DJ/ραδιοφωνικού παραγωγού είναι η επιλογή-μονόδρομος να παίζει και η εν λόγω εισαγωγή μαζί με το "Electric Eye".
Χρυσόστομος Τσαπραΐλης
Gamma Ray - Fairytale (Land of the Free, 1995, Noise)
Μεθυστικό, ορμητικό και γεμάτο με τη διονυσιακή ενέργεια που ξεχείλιζε από την πρώτη περίοδο της παρέας του Kai Hansen, το “Fairytale” είναι ένα πραγματικό power metal κομψοτέχνημα διάρκειας 49 δευτερολέπτων, το οποίο καταφέρνει να ενσωματώσει ακόμη και την υποψία ενός ρεφρέν ως γκραν φινάλε. Μεγάλο ατού η οργανική του σύνδεση, δίχως ίχνος παύσης, με το προηγούμενο κομμάτι (‘Man on a Mission’) – ο τρόπος με τον οποίο εισάγεται στο πρώτο δευτερόλεπτο θυμίζει την ώθηση που παίρνει ένα διαστημικό όχημα χρησιμοποιώντας το βαρυτικό πεδίο ενός πλανητικού σώματος ως σφεντόνα για να αναπτύξει περαιτέρω ταχύτητα – κάτι που άλλωστε αντικατοπτρίζει εν μέρει την ίδια την πορεία του Hansen από τους Helloween στους Gamma Ray.
Ελένη Φουντή
Gamma Ray - Fairytale (Land of the Free, 1995, Noise)
Στον κόσμο που οραματίζεται ο Kai Hansen, οι φυλακισμένοι καταλαβαίνουν ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους και ότι "by moonlight there's a way for rebellion". Αυτό είναι το "Land Of The Free" (1995), ένας concept δίσκος αναφοράς για το power metal με θέμα την αναζήτηση της ουτοπίας μέσα από την επανάσταση. Σε αυτές τις περιπτώσεις τι μπορεί να κάνει ένα κομμάτι 50 δευτερολέπτων άραγε; Το πολύ πολύ να λειτουργεί ως γέφυρα, να δίνει πάσα από την προηγούμενη μίνι ιστορία στην επόμενη. Και όμως, το "Fairytale", αν και επί της ουσίας outro του "Man On A Mission", έχει το δικό του αφήγημα, δομή, αρχή μέση και τέλος, γιατί το πραγματικά εντυπωσιακό με αυτό το κομμάτι είναι ότι προλαβαίνει να έχει εξέλιξη. Από τις σπάνιες περιπτώσεις που μία μουσική λίγων δευτερολέπτων έχει καταφέρει να τρυπώσει αυτοτελώς στην καρδιά των power metallers μαζί με τα μακρύτερα, πιο αβανταδόρικα anthems του είδους. "Let the fairytale be real!"
Γιάννης Πλόχωρας
Jesus Couldn’t Drum - This is Fun (Er, ...Something About Cows, 1985, Lost Moment)
ΤΡΙΑ δευτερόλεπτα! Το αθωότερο και γλυκύτερο βρετανικό ποπ γκρουπ των 80ς ξεκινάει τον πρώτο του δίσκο με grindcore! Θέλανε λέει να φτιάξουν το πιο σύντομο ηχογραφημένο κομμάτι έβερ. Καμμία σχέση με τον υπόλοιπο δίσκο, αναπάντεχο πάντως, γύρισαν κεφάλια!
Και τελικά, χα χα, ξέρετε, στο βιβλίο Γκίνες μπήκαν οι σπηντάδες Wermacht απ το Πόρτλαντ με το Ε, κομμάτι ΕΝΟΣ δευτερολέπτου! Οι πρωτεργάτες Napalm Death λύσσαξαν και κάναν επί τούτου το ‘You Suffer’, ούτε ενάμιση δευτερόλεπτο, δυο χρόνια αργότερα. Τότε διασκέδαζα, χα χα, απλά τώρα καταλαβαίνω ότι όσο κοιτάγαμε το ρολόι, η μουσική πέθαινε.
Σταύρος Σταυρόπουλος
OFF! - I don’t belong (First Four EPs , 2010, Vice Records)
Θα προτιμούσα το ‘Wiped out’ του 2012 αλλά βγαίνει off για κάτι λίγα, πολλά δευτερόλεπτα. 13 συγκεκριμένα. Ο Keith Morris και η παρέα του, punk βετεράνοι όλοι τους, κάνουν καλά την μικρού ορίζοντα δουλειά τους. Εδώ σε ένα αγαπημένο, στα 0:57 περίπου αφαιρώντας το στουντιακό κενό. I’VE HEARD SOME PRETTY WILD STORIES ABOUT THAT BAND. Που λέει και το Pettibon εξώφυλλο του EP.
Μίλτος Τσίπτσιος
Black Flag - Revenge (Jealous Again, 1980, SST Records)
Αρκετά χρόνια πριν από το δικό μας «πρώτος εσύ να χτυπάς», αυτά τα νεαρά Αμερικανάκια, όντας γνωρίζοντας και από την καλή και από την ανάποδη την αστυνομική βία στο κορμί τους, παίρνουν -τουλάχιστον- στιχουργικά το ρίσκο και προχωρούν ένα βήμα πιο πέρα. Δε ζητούν ανακωχή, δε ζητούν συμφιλίωση δε ζητούν ειρήνη, ούτε συγχωροχάρτια από τον εχθρό. Είναι σε πόλεμο και ζητούν εκδίκηση για τα όσα έχουν πάθει ως τώρα, μέσα από ένα γεμάτο μίσος εκκωφαντικό κρεσέντο, που δεν ξεθυμαίνει στη μικρή του διάρκεια, αλλά δυναμώνει και εκρήγνυται όσο κυλούν τα δευτερόλεπτα. Και αν δει κανείς τη λήψη του κομματιού από το ‘Decline Of Western Civilization’ με τον εκ μειονότητας προερχόμενο τραγουδιστή τους να βγάζει τα σωθικά του, θα πειστεί και πως η βία ήταν (και είναι) υπαρκτή και πως το «αντιπαράθεση σ’ αυτή τους την τακτική» έρχεται αναπόφευκτα.
Μάνος Μπούρας
Robert Wyatt - Rangers In The Night (Miniatures (A Sequence Of Fifty-One Tiny Masterpieces Edited By Morgan-Fisher), 1980, Cherry Red Records)
Εδώ κλέβω λίγο επειδή όταν κάποιος μου πει “κομμάτια μέχρι ένα λεπτό”, ο νους μου πηγαίνει αυτόματα σε μία συλλογή του 1980 που είχε κυκλοφορήσει η ετικέτα Cherry Red και την είχε επιμεληθεί ο Morgan Fisher. To concept της ήταν ακριβώς αυτό: 51 καλλιτέχνες παραδίδουν αντίστοιχα κομμάτια με ελεύθερο θέμα, αρκεί η διάρκειά τους να είναι έως ένα λεπτό. Ανάμεσά τους αυτή η σχεδόν musique concrete άσκηση από τον μέγιστο Robert Wyatt, που επιλέγει να στείλει ένα πολιτικό μήνυμα διαστρεβλώνοντας (ή και διακωμωδώντας αν θέλετε) το κλασικό ρομαντικό τραγούδι που μάθαμε από τον Frank Sinatra. Aρκούσε που αφαίρεσε δύο γράμματα από τον τίτλο του ή είναι πολύ περισσότερα από αυτό; Σίγουρα το δεύτερο. Αν και δε μπορώ να μη σκεφτώ ότι και στις δύο περιπτώσεις, μένεις να θαυμάζεις – μεταξύ άλλων – τη Φωνή!
Σεραφείμ Διακουράκης
The Residents - Red rider (Commercial Album, 1980, Ralph Records)
Πειραματισμός χωρίς χιούμορ δεν γίνεται, ούτε conceptual art χωρίς περιεχόμενο, ούτε ποπ χωρίς εμπόριο και παρωδία χωρίς αγάπη. Όλα αυτά ήταν οι Residents ουσιαστικά και τα συνδυάζουν σε αυτό τον δίσκο. Γενικά συνήθιζαν να δίνουν οδηγίες χρήσης, στο «Eskimο» μας είχαν βάλει να φορέσουμε πουλόβερ σαν τις μάνες μας, εδώ μας προτρέπουν, αν θέλουμε να μετατρέψουμε τα κομμάτια τους σε «κανονική» ποπ να τα βάλουμε να παίξουν τρεις φορές στην σειρά (μπελαλίδικο πράμα τω καιρώ εκείνω με τα βινύλια). Γιατί όλα τους τα κομμάτια (μόλις σαράντα) έχουν διάρκεια ακριβώς ένα λεπτό -οπότε είναι οριακά μέσα στο διάστημα (0, 1] όπως το έθεσε πρωτοδεσμίτικα ο αρχισυντάκτης για το αφιέρωμα αυτό.
Μαριάννα Βασιλείου
The Afghan Whigs - Sweet Son of a Bitch (‘1965’, 1998, Columbia)
Δεν είναι τραγούδι ακριβώς. Μάλλον πρόκειται για ένα ιντερλούδιο είκοσι τριών δευτερολέπτων. Κι ούτε καν ιντερλούδιο: είναι είκοσι τρία δευτερόλεπτα γυναικείων κραυγών, ανασών και βογκητών ηδονής, ηχογραφημένα στην κρεβατοκάμαρα του Greg Dulli, κατά δήλωση του ιδίου. Σε έναν δίσκο όπως το “1965”, που γιορτάζει το φως, τη λαγνεία και τον έρωτα, το “Uptown again”, αυτή η αποδοχή της μοναχικότητας, και το “66”, αυτός ο ύμνος στην ερωτική οικειότητα, δεν θα μπορούσαν να έχουν καλύτερο συνδετικό κρίκο από το “Sweet son of a bitch”. Άλλωστε, η συντομότερη – και μάλλον και η ουσιαστικότερη – γέφυρα ανάμεσα στο «μόνος - μόνη» και στο «μαζί» δεν είναι άλλη από το σεξ.
Μαρία Φλέδου
Pale Saints - There is no day (In Ribbons, 1992, 4AD)
Λίγο πριν το τέλος της πρώτης πλευράς του μαγευτικού 'In Ribbons', βρίσκεται αυτό το κομμάτι-γέφυρα μεταξύ των δύο στοιχείων του άλμπουμ, του μελωδικού και του σκοτεινού. Αν και λειτουργεί πολύ ωραία και ως εισαγωγή του 'Hunted' που το ακολουθεί, το 'There is no day' είναι ένα εντελώς αυτόνομο κομμάτι και το αγαπώ έτσι ακριβώς όπως είναι: ένα δράμα με αρχή, μέση και τέλος, το οποίο προλαβαίνει και εκτυλίσσεται σε 40 μόλις δευτερόλεπτα.
Νάνσυ Σταυρίδου
Arcadia - Rose Arcana (So Red the Rose, 1985, Parlophone Odeon Series)
Μετά την τεράστια επιτυχία που γνώρισαν τα τρία πρώτα άλμπουμ των Duran Duran και το burn out που υπέστη η μπάντα από τις αδιάκοπες ηχογραφήσεις, τις ατελείωτες τουρ και την φοβερή δημοσιότητα, ακολούθησε ένα διάλειμμα, όχι όμως καλλιτεχνικό, καθώς ο Andy και ο John Taylor ασχολήθηκαν με τους Power Station, ο Simon Le Bon και ο Nick Rhodes έφτιαξαν αντίστοιχα τους Arcadia, ενώ ο Roger Taylor ήταν με το ένα πόδι στους μεν και με το άλλο στους δε. Οι Arcadia λοιπόν, κυκλοφόρησαν το 1985 ένα και μοναδικό δίσκο, το «So Red The Rose», ο οποίος ηχογραφήθηκε στο Παρίσι με τη συμμετοχή μιας “dream team” καλλιτεχνών όπως ο Sting, η Grace Stones, ο David Gilmour και άλλοι σπουδαίοι μουσικοί, με αποτέλεσμα πολλοί φανς των DD ακόμα και σήμερα να τον θεωρούν τον καλύτερό τους. Είναι σίγουρα πιο σκοτεινός και πειραματικός με μια συνολικά προσεγμένη avant garde αισθητική η οποία οφείλεται έχω την εντύπωση κυρίως στη φαντασία και στη δημιουργικότητα του λεγόμενου “The Controller”, Nick Rhodes. Η 2η πλευρά του άλμπουμ ξεκινά με ένα ορχηστρικό κομμάτι 51 sec το οποίο λειτουργεί σαν εισαγωγή για αυτό που ακολουθεί. Είναι καθαρά ηλεκτρονικό, γράφτηκε όμως στο πιάνο έχοντας μια μελωδική γραμμή που επαναλαμβάνεται και εμπλουτίζεται με synths και drum machines διατηρώντας ένα ουδέτερο μουσικά ύφος. Ο λόγος που δε χάνεται ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα διαμαντάκια είναι επειδή έχει μπει στη σωστή σειρά ακόμα και για κάποιον που θα ακούσει το cd (που τότε δεν υπήρχε) χωρίς να είναι χωρισμένο σε 2 πλευρές. Μετά τη συναισθηματική κορύφωση που επέρχεται ακούγοντας το “Missing” με τη φωνή του Simon στα καλύτερά της, έρχεται να ρίξει τους παλμούς και να κατευνάσει την ένταση αποπνέοντας μια ατμόσφαιρα μυστηρίου ώστε να δέσει με την απότομη αλλαγή στο tempo του “The Promise” στη συνέχεια. Τυχαία λέτε;
Duran Duran - Kiss goodbye (Pop Trash, 2000, Hollywood Records)
Και μετά από κάμποσα χρόνια και αφού οι Duran Duran πέρασαν από διάφορα κύματα, κυκλοφορούν το 2000 το “Pop Trash”, ένα άλμπουμ που δεν μου αρέσει ιδιαίτερα, με ελάχιστες εξαιρέσεις ανάμεσά τους το “Kiss Goodbye”, ένα επίσης ορχηστρικό κομμάτι κάτω του λεπτού, το οποίο όμως θυμάμαι πως όταν το πρωτοάκουσα νόμιζα ότι πετάχτηκε από μόνο του το δισκάκι από το cd player με κάποιο μαγικό τρόπο και στη θέση του άρχισε να παίζει το soundtrack από το “Legend” του Ridley Scott! Και πριν προλάβω να συνέλθω από την περίεργη αυτή παραίσθηση, ταράζομαι ακόμα περισσότερο από την κιθάρα του Cuccurullo στο “Last day to Earth” που έπεται και μόνο στον τίτλο ταιριάζει κάπως με τη σύντομη αλλά ονειρική σύνθεση του “Kiss Goodbye”. Κάπου υπήρχε σε κανένα συρτάρι του Nick και το χαντακώσανε κυριολεκτικά σε αυτόν τον δίσκο. Κρίμα.
Μαρία Φλέδου
The Afghan Whigs - Her against me (Congregation, 1992, Sub Pop)
Κάποια τραγούδια αρχίζουν την καριέρα τους ως ιδέες που αναμένεται να εξελιχθούν. Στην περίπτωση αυτή όμως οι Afghan Whigs έκαναν το αντίθετο: πήραν ένα λίγο παλαιότερο κομμάτι τους, το 'Sister Brother' το οποίο και βίντεο με υπόθεση έχει και Dulli με μαλλιά σε περίπτωση που δεν το έχετε υπ' όψιν, του απέσπασαν ένα verse παρά έναν στίχο και το παρέδωσαν σε μία γυναικεία φωνή (αυτό το δεύτερο βέβαια έμελλε να το ξανακάνουν και έναν δίσκο μετά). Κι έτσι, αλλάζοντας του εντελώς ύφος και νόημα, σε ούτε ένα λεπτό μας έδωσαν ένα από τα καλύτερα ίντρο των 90's. 'I know your ass is fine but I'm the only one who can say... that it's mine.'
Ελένη Φουντή
Blind Guardian - Out On The Water (Nightfall In Middle-Earth, 1998, Virgin)
Μας λένε nerds που ακούμε Blind Guardian γιατί είναι λέει παιδικοί. Καταρχάς, για μένα παραμένει άλυτο μυστήριο το ότι κάτι τόσο πολύτιμο και δύσκολο να ενσωματωθεί ΣΩΣΤΑ στη μουσική όπως η παιδικότητα λοιδορείται. Πιθανόν επειδή οι περισσότεροι από όσους το τολμούν οδηγούνται σε ταπεινωτική ήττα. Εν πάση περιπτώσει, πολύ καλά κάνουμε και ακούμε Blind Guardian. Αν βρείτε εσείς πιο ζωντανή, πιο παραμυθένια εκδοχή της κοσμογονίας του Σιλμαρίλλιον από το "Nightfall In Middle-Earth" (1998), πείτε το και σε εμάς. Σε ένα απαραίτητο διάλειμμα από τα φρενήρη κοπανήματα και τις χειμαρρώδεις κιθάρες, ο μεσαιωνικός - ακουστικός λυρισμός του "Out On The Water" δίνει στην αφήγηση χάρη και μια εύθραυστη ομορφιά, παίρνει από το ένα χέρι τη Lúthien, το ωραιότερο από τα παιδιά του Ιλούβαταρ, κι από το άλλο τον Beren και τους κατευοδώνει με ούριο άνεμο στην τελευταία τους κατοικία, το καταπράσινο Tol Galen, "the island of the dead that live". Κι όλα αυτά μέσα σε 44 δευτερόλεπτα.
Αντώνης Ξαγάς
Λάκης Καραλής - O Μαρξ δεν τόπε (Supermarket, 1971, Αυτοέκδοση, Επανέκδοση 2008, Τροχός)
Η πλατεία μπορεί να γέμισε κάποτε με το «νόημα που 'χει κάτι απ' τις φωτιές», ταυτόχρονα όμως «τα πεζοδρόμια ήταν γεμάτα αίματα». 1971 λέει ο δίσκος στην ούγια, τα τραγούδια όμως γράφτηκαν το 1968, εκείνη την annus mirabilis για τον κόσμο, annus horribilis όμως για το Κόμμα, η χρονιά της τραυματικής διάσπασης σε «Εξωτερικό» και «Εσωτερικό» με συνέπειες, πληγές και έχθρες που είναι ζωντανές μέχρι τις ημέρες μας. «Δεν είχα άλλο όπλο από την κιθάρα μου» γράφει ο ίδιος ο δημιουργός για αυτόν τον δίσκο (ο οποίος ηχογραφήθηκε στο Λονδίνο από τον David Vorhaus -ναι, των White Noise!) ο οποίος δεν διστάζει να πάρει θέση, με πνεύμα κατά της «καθοδήγας» (που θα έλεγε χρόνια μετά ο Χρόνης Μίσσιος), σε συγκλονιστικά ακατέργαστα τραγούδια πολιτικής παρέμβασης που μυρίζουν τσιγάρα, φτηνό κρασί και ευθύβολη αθυρόστομη ειρωνεία. «Ένα παράνομο μπεστ σέλλερ» το είχε χαρακτηρίσει κάποτε ο Περικλής Κοροβέσης, με τα χρόνια έχει μείνει στην ιστορία σαν ένα σάουντρακ του δράματος της ελληνικής Αριστεράς.
Κώστας Αδαμόπουλος
Γιώργος Μακρής - Ω νοσοκόμα, ω αδελφή (Παραδείγματος Χάριν, 1985, LYRA)
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
Το έκαναν και οι Beatles. Είναι συνηθισμένο στην ελεκτρόνικα, στο πανκ και στο νόιζ. Υπάρχουν πολλά ορχηστρικά, κυρίως από το σινεμά. Τα περισσότερα ανολοκλήρωτα και λειψά. Κουτσουρεμένες ή ανολοκλήρωτες ιδέες, work in progress που καλώς αποτυπώνονται, αλλά δεν... Ή χαβαλεδιάρικες προσεγγίσεις στη λιτότητα που δεν πληρούν τις στοιχειώδεις έστω καλλιτεχνικές προδιαγραφές.
Υπάρχει κάτι ολοκληρωμένο και μικρό; Με αρχή, μέση και τέλος; Ή έστω που να λέει αυτό που έχει να πει, αν στη φόρμα του δεν χρησιμοποιείται η αρχή ή μέση και το τέλος; Λάθος ερώτηση. H σωστή ερώτηση είναι πόσα δευτερόλεπτα χρειάζεται κάποιος για να πει κάτι.
Παραδείγματος χάριν (pun intended) ο Γιώργος Μακρής χρειάζεται 15 δευτερόλεπτα για ένα απολύτως ολοκληρωμένο τραγούδι.
Σεραφείμ Διακουράκης
Κτίρια τη Νύχτα - Μαύρη Δημοτικού (Συγκεκριμένα Διαμερίσματα, 2016, Inner Ear)
Ωραία απάντηση θα ήταν αυτή στην κλασική ερώτηση των μεγάλων «Τι τάξη πας;». Ο(Τα) Κτίρια τη Νύχτα σε έναν ακόμη δίσκο περιδιαβαίνει την πόλη, σε χώρο και χρόνο παροντικό αλλά και παρελθοντικό, κλέβει εικόνες και στιγμές, κόβει φέτες ζωής και τις κάνει τραγούδια. Ενίοτε και μικρο-τραγούδια...
Χίλντα Παπαδημητρίου
Bob Dylan - Talkin’ Hava Negeilah Blues (The Bootleg Series Collection, 2015, Columbia)
Less is more? I don’t think so!
Κύριε αρχισυντάκτα,
Είμαι καλά, το αυτό επιθυμώ δι’ υμάς.
Σε άλλα νέα, διαμαρτύρομαι. Τι αφιέρωμα είναι αυτό σε τραγούδια του ενός λεπτού; Όταν είναι γνωστό τοις πάσι ότι ένα σωστό τραγούδι οφείλει να διαρκεί 2:30 λεπτά ακριβώς!
Και δεν έκανες ούτε καν ένα σκόντο προς τα πάνω, με τραγούδια του 1:30 λεπτού, να βάλω ένα άλμπουμ των They Might Be Giants, να το ευχαριστηθώ.
Εις ένδειξη διαμαρτυρίας και για να τη σπάσω σε όλους που θα διαλέξουν τα σούπερ σπάνια και πειραματικά απολειφάδια, επιλέγω ένα τραγούδι του Bob Dylan (χαχαχα!), ηχογραφημένο στις 25 Απριλίου του 1962, το οποίο αποδεικνύει ότι ο Bob διαθέτει χιούμορ! Πρόκειται για το ‘Talkin’ Hava Negeilah Blues, και υπάρχει στο The Bootleg Series 1-3 (Rare and Unreleased).
Διατελώντας εν πλήρη συγχύσει αθώα,
Χίλντα
Αντώνης Ξαγάς
Paul Clayton - Saturday night at sea (Whaling and Sailing Songs, 1956, Tradition Records)
Για κάποιον λόγο θα φανταζόμουν τα τραγούδια των ναυτικών να είναι μακρόσυρτα και ατελείωτα, όπως οι ώρες που περνούν καταμεσής στον ωκεανό, με το σκαρί να τρίζει από το κύμα και το αλκοόλ να ρέει άφθονο (πολλές ταινίες βλέπεις…). Τούτο το τραγούδι (όπως και τα περισσότερα του δίσκου) για τα Σαββατόβραδα μακριά από τους αγαπημένους στην ξηρά είναι σύντομο και συναισθηματικά ευθύβολο και λιτό. Ένας ιδιαίτερος μουσικός ο Clayton, την δεκαετία του’50 και του ’60 σκάλιζε τα αρχεία παλιάς μη-ηχογραφημένης μουσικής βάζοντας κι αυτός ένα κιθαριστικό χέρι σε αυτό που ονομάστηκε folk αναβίωση, έβγαλε κάμποσους δίσκους, έγινε φίλος με τον Dylan, μετά τσακώθηκαν κι έφτασαν στα δικαστήρια για την πατρότητα ενός τραγουδιού (το «Don't Think Twice, It's All Right»), την δική του συνέχεια δεν την μάθαμε ποτέ, το 1967 θα γράψει ο ίδιος το τέλος μπαίνοντας στην μπανιέρα μαζί με μια… ηλεκτρική θερμάστρα.
Μίλτος Τσίπτσιος
The Descendents - Weinerschnitzel (“FAT” E.P. 1980, New Alliance Records)
- Welcome To “Der Weinerscnitzel”, May I Take Your Order Please?
-Yeah, I Want
Two Large Coke,
Two Large Fries,
Chili Cheese Dog,
Large Doctor Pepper Super Deluxe With Cheese And Tomato!
Και όταν στα live το “Weinerschnitzel” ακολουθείται από το ενός δευτερολέπτου “All” και από των δύο δευτερολέπτων “No All”, σε μια γωνιά του Λονδίνου οι Yes και E.L.P., σκίζουν τα βιρτουόζικα άχρηστα μουσικά διπλώματά τους.
-You Want BILL Sperm With That?
-NO!
Μάνος Μπούρας
Slight Seconds - And… (Waiting Room, 1980, Object Music)
Δεν είναι η ώρα τώρα να μιλήσουμε για το μεγαλείο των νεοκυματικών συλλογών των ‘80ς που μας έχουν συστήσει ένα σωρό φανταστικά γκρουπάκια, απ’ αυτά που μας πέταξαν ένα μικρό μπουκέτο απίστευτων κομματιών και μετά εξαφανίστηκαν πριν πραγματώσουν όσα μας υποσχέθηκαν. Οι Slight Seconds ήταν από το Μάντσεστερ το πιθανότερο, σε τοπικές συλλογές δισκογράφησαν και μόνο εκεί, κι αυτό των 37 δευτερολέπτων κομμάτι άνοιγε τη θρυλική συλλογή της ανεξάρτητης ετικέτας Object με τίτλο ‘Waiting Room’. Είχε όλη την καθαρόαιμη ορμή του πανκ ήχου μαζί με την αρτίστικη οπτική του μεταπάνκ, και όλα αυτά συμπυκνωμένα σε πολύ λιγότερο του ενός λεπτού. Ταπεινωτική για τον ανταγωνισμό κατάθεση, θα μπορούσα να το ακούω για κανένα μισάωρο σε λούπα.
Τάσος Βαφειάδης
Violent Femmes - Old mother Reagan (The Blind Leading the Naked, 1986, Slash)
Οι πολιτικές θέσεις και πράξεις του Ronald Reagan τη δεκαετία του ’80 εξόργισαν πολλούς καλλιτέχνες στην Αμερική. Πρωτοπόροι στο κίνημα εναντίον του ήταν οι Dead Kennedys που διοργάνωσαν μάλιστα και περιοδεία με τίτλο “Rock Against Reagan”, στοχεύοντας να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο, ώστε να μην εκλεγεί για δεύτερη τετραετία. Τελικά, ο Reagan εκλέχθηκε ξανά και άνετα το 1984 (εδώ και 45 χρόνια κανείς δεν έχει πιάσει αυτά τα ποσοστά) και έτσι κάθισε στην καρέκλα του Προέδρου των ΗΠΑ για 4.207.680 λεπτά!
Οι Violent Femmes, ωστόσο, χρειάστηκαν μόνο μισό λεπτό για να βγάλουν την οργή τους για τα Reaganomics, την επίσκεψή του σε νεκροταφείο ναζιστών στην Γερμανία, τις στρατιωτικές επεμβάσεις του στην Λατινική Αμερική και τα διάφορα σκάνδαλα της κυβέρνησής του. Αν αναλογιστούμε και τη χριστιανική ανατροφή του Gordon Gano ο στίχος του: “Old Mother Reagan went to heaven, but at the pearly gates, she was stopped” είναι πολύ πιο βαρύς και από τον: “Old Mother Reagan -- she's so dumb! She's so dangerous!”.
Σταύρος Σταυρόπουλος
Angry Samoans - Lights out (Back from Samoa, 1982, Bad Trip Records)
Ολοκληρωμένα, του ενός λεπτού και κάτω κομμάτια, που να μην είναι εισαγωγές, ιντερλούδια κ.λπ., ε που αλλού, στο punk θα βρεις. Μπόλικα. Τούτους τους ακραίο-χαβαλέδες Καλιφορνέζους τους έμαθα από αφιέρωμα του (κακού) SPIN για τα 25 έτη του punk (από το 1976 υπολογίζοντας). Έμελλε να κολλήσει, παίζει συχνά, έχει έναν χαρακτηριστικά ωμό ήχο, σαν καλοηχογραφημένο demo. Στα 0:52.
Δημήτρης Τσιρώνης
D.R.I. - A Coffin (Crossover, 1987, Estúdio Eldorado)
To "Dealing With It" (1985) των Αμερικανών D.R.I. (Dirty Rotten Imbeciles) επίσης παρθενική κυκλοφορία είχε τα "Marriage", "Counter Attack", "Give My Taxes Back", "Reagnonomics", "Slit My Wrist", "Busted Again", "Equal People", "On My Way Home" και "Bail Out" κι αυτά στην ίδια κατηγορία. Κι ακόμα καλύτερα το ομώνυμο επτάιντσο του 1983, που αποτελεί και την επιτομή του Hardcore/Punk περιέχει 22 τραγούδια από τα οποία μόνο τα 4 ξεπερνάνε το λεπτό!
Μία μικρή σύνοψη αυτής της micro-song κατάστασης δίνουν οι Εγγλέζοι Sore Throat με την κυκλοφορία που αποτελεί κλασική bootleg περίπτωση "Death To Capitalist Hardcore" το 1988. Επιτιθέμενοι στο logo και στους ίδιους τους D.R.I. που εκείνη τη στιγμή καρπωνόντουσαν το hype του grind, αλλά και στους Suicidal Tendencies μέσα στα 5 δευτερόλεπτα του "Fungacidal Tendencies"! Από τα 41 κομμάτια της κυκλοφορίας αυτής μόνο τα 3 πάνε πάνω από ένα λεπτό. Εκτός τόπου κι εντός χρόνου!
Χριστίνα Κουτρουλού
Naked City - Bonehead (Torture Garden, 1990, Toy's Factory & Shimmy Disc)
Ο John Zorn έχει αποδείξει ότι δεν φοβάται τη διάρκεια μιας σύνθεσης, προς όπου κι αν κλίνει τελικά. Ανάμεσα στα φωνητικά του κι αυτά του Yamatsuka Eye, το "Bonehead" μοιάζει σαν να δραπέτευσε από τα νορβηγικά δάση, αναζητώντας να σπείρει τον θορυβώδη χαρακτήρα του στην ανυπόφορα υγιή πλάση. Εντωμεταξύ, ολόκληρος ο Κήπος Βασανιστηρίων των Naked City αποτελείται από συνθέσεις μικρότερες του ενός λεπτού (με μια-δυο εξαιρέσεις), hardcore αισθητικής και απωθημένων.
Αναστάσιος Μπαμπατζιάς
Naked City - Bonehead (Torture Garden, 1990, Toy's Factory & Shimmy Disc)
Oι Naked City είναι πιο πολύπλοκοι και υπέρπυκνοι. Στα μισόλεπτα αυτού του δίσκου, οι κύριοι John Zorn, Bill Frisell, Fred Frith, Wayne Horvitz, Joey Baron και ο Ιάπων φωνοβασανιστής Yamatsuka Eye , συντρίβουν σχεδόν όλα τα είδη μουσικής του 20ου αιώνα μέσα στο ίδιο κομμάτι που όμως έχει μια hardcore/grindcore (όπως θέλετε πείτε το) βάση, με ταχύτητες ναυτίας. Δαιμόνιοι.
Δημήτρης Τσιρώνης
Napalm Death - The Kill/Prison Without Walls/Dead Pt. 1 (The Peel Sessions, 1988, Strange Fruit)
Δεν μπορεί... Κάποιος θα αναφέρει το "You Suffer" και τα τρία ένδοξα δευτερόλεπτα της πρωτιάς των Napalm Death. Το εξαιρετικό της συγκεκριμένης σύνθεσης είναι ότι κάποια στιγμή είχε κυκλοφορήσει μόνη της σε 12" single-sided βινύλιο! Κι είναι τόσες οι αναφορές σε μικρής διάρκειας σύνθεσης από το χώρο του grindcore και του hardcore, εκεί που το κάθε δευτερόλεπτο είναι ιδρωμένο και μετράει σε γεωμετρική δύναμη, που δεν ξες τι να κρυφακούσεις πρώτο!
Στον πρώτο επίσημο δίσκο τους "Scum" (1987) οι Βρετανοί Napalm Death είχαν τα κομμάτια "The Kill", "Polluted Minds", "Born On Your Knees", "You Suffer", "Life?", "Prison Without Walls", "Negative Approach", "Deceiver", "C.S.", "Pseudo Youth", "As The Machine Rolls On" και "Common Enemy" όλα κάτω του ενός λεπτού και σίγουρα μακριά από κάθε είδους σιγή. Λίγο μετά οι Doom, αρχικά Subverters, με τον ντράμερ των Napalm Death, πολιτικοποιημένοι και με μετρημένες κυκλοφορίες για μπάντα του εν λόγω χώρου δώσανε στο επτάιντσό "Police Bastard" του 1989 το κομμάτι "Circles" στα 0:41 και φυσικά εκεί ελάχιστα πιο πάνω τα υπόλοιπα. Ο χρόνος κυλάει γρήγορα κι ακριβά στα στούντιο για τα hardcore συγκροτήματα!
Αναστάσιος Μπαμπατζιάς
Painkiller - Guts of A Virgin (Painkiller, 1991, Toy’s Factory)
Μουσικά κομμάτια του ενός λεπτού και κάτω θα βρούμε σε αρκετά άλμπουμ του John Zorn φυσικά. Το ‘Guts of A Virgin’ είναι ένα από αυτά. H αποθέωση του hardcore. Εκτός από το ότι είναι μια από τις πιο ολοκληρωμένες και απολαυστικές δισκογραφικές απόπειρες του σπουδαίου αυτού καλλιτέχνη, οι Painkiller εδώ (Zorn, Laswell, Harris) παίζουν free jazz έχοντας πάθει Napalm Death (καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι ο Mick Harris υπήρξε drummer τους). Δηλαδή πολύ γρήγορα και πολύ άγρια. Και πολύ σύντομα να προσθέσουμε.
Δημήτρης Τσιρώνης
Agathocles - Christianity Means Tyranny (Cabbalic Gnosticism, 1988, Self-released)
Οι λατρευτοί Agathocles από το Βέλγιο δημιούργησαν το δικό τους κίνημα mincecore και παραμένουν ενεργοί από το 1985. Η κασέτα τους "Cabbalic Gnosticism" (1988) περιέχει 9 αντιπροσωπευτικά κομμάτια αν και τα τρία υπερβαίνουν το ένα λεπτό! Με στίχους που σε ξυπνάνε και όταν τους καλοσκεφτείς αντιλαμβάνεσαι ότι θα μπορούσε τα ίδια να λέει και μια τοπική μπάντα από τον εντός ολίγου ολικά κατεστραμμένο Αμαζόνιο, δεν μπορείς παρά να υποκλιθείς στην τίμια στάση ζωής του Jan που ακόμα και στα προχωρημένα πενήντα του δεν αρνείται συνεργασίες σε κάθε πικραμένο κι ονειροπαρμένο.
Τραγούδια μικρής διάρκειας, όχι μόνο στη θέση εντός ιντερλούδιου, υπήρξαν πολλά και σε διάφορα είδη μουσικής. Η grindcore σκηνή όμως έδωσε άλλη σημασία στο χρόνο. Ακόμα και οι συναυλίες τους δεν μπορούσαν να κρατήσουν ούτε τη μισή διάρκεια από το συνηθισμένο. Φυσικά προϋπήρχαν κι άλλοι που παράλληλα μεγαλούργησαν όπως οι Angry Samoans, Black Flag (με το έπος "Spray Paint The Walls" στο μισό λεπτό), Circle Jerks, Damned, Dead Kennedys (με την επιτυχία του 1985 "Hyperactive Child" που ξεπερνάει το μισό λεπτό), The Descendents, Dwarves, Minor Threat (που όλη η δισκογραφία τους χωράει σ’ έναν δίσκο), Redd Kross, Sick Of It All μέχρι να φτάσουμε στους σύγχρονους Off! Τι κρίμα που οι Ιάπωνες Unholy Grave παίζουν ανάμεσα στα 1 με 2 λεπτά... Μαξιμαλιστές μάλλον!
Γιάννης Πλόχωρας
The Cure - The Final Sound (Seventeen Seconds, 1980, Fiction)
Και ολοκληρώνουμε ιδανικά με ένα κομμάτι που ανοίγει τη δεύτερη πλευρά του δεύτερου και, για σήμερα μόνο, καλύτερου δίσκου των Cure. Το ηχογράφησαν μια κι έξω και κόβεται απότομα γιατί, πάνω που άρχιζαν να το απογειώνουν, τελείωσε η ταινία εγγραφής...
Ο Ακροτελεύτιος Ήχος.
Καλή συνέχεια!
00:00 Zef Deda - Këngë Maje Krahi
00:57 Celtic Frost- Human
01:36 Judas Priest - The Helion
02:17 Gamma Ray - Fairytale
03:05 Jesus Couldn’t Drum - This is fun
03:08 OFF! - I don’t belong
04:05 Black Flag - Revenge
05:03 Robert Wyatt - Rangers in the night
06:02 The Residents - Red rider
07:02 The Afghan Whigs - Sweet son of a bitch
07:23 Pale Saints - There is no day
07:49 Arcadia - Rose Arcana
08:37 Duran Duran - Kiss goodbye
09:12 The Afghan Whigs - Her against me
09:53 Blind Guardian - Out on the water
10:34 Λάκης Καραλής - Ο Μαρξ δεν τόπε
11:27 Γιώργος Μακρής - Ω νοσοκόμα, ω αδελφή
11:43 Κτίρια τη Νύχτα - Μαύρη Δημοτικού
12:40 Bob Dylan - Talkin' Hava Negeilah Blues
13:27 Paul Clayton - Saturday night at sea
14:18 The Descendents – Weinerschnitzel
14:28 Slight Seconds - And...
15:07 Violent Femmes - Old Mother Reagan
15:37 Angry Samoans - Lights out
16:28 D.R.I. - A coffin
17:20 Naked City - Bonehead
18:13 Napalm Death - The Kill/Prison Without Walls/Dead Pt. 1
19:08 Painkiller - Lathe of God
20:00 Agathocles - Christianity means tyranny
20:44 The Cure - The Final Sound