The Gold They Have Been Digging Β΄

Όμως στο Death by Audio στις 18/11/11 ο κόσμος τραγουδάει μ' όλη του τη φωνή. Οι Parts & Labor στο μεταξύ έχουν εκτροχιαστεί. Ο Νταν κάνει τρελό headbanging και τρέμει σύγκορμος σαν να τον χτυπάει το ρεύμα. Έπειτα, όταν τραγουδάει, είναι χαμένος κάπου στον ορίζοντα. Στιγμές-στιγμές νομίζω ότι με κοιτάει κατάματα κι αλήθεια, έχει διαπεραστικό βλέμμα. Το ανεπαίσθητο χαμόγελό του είναι κι αυτό λίγο μυστήριο: δεν ξέρεις αν αντιδρά σε κάτι που πάει στραβά επί σκηνής ή αν απλώς περνάει καλά. Για τον Μπι Τζέι τα πράγματα είναι πιο σοβαρά. Κατ' αρχάς η στάση του μπροστά στο μικρόφωνο είναι μαχητική. Μπορεί να παίζει το μπάσο του με δεξιοτεχνία αλλά μοιάζει έτοιμος να τα βάλει με ολάκερο τον κόσμο. Απ' την άλλη, με τα χοντρά γυαλιά και τη μακριά γενειάδα του έχει ένα στυλ αναρχικού στοχαστή του 19ου αιώνα - σαν τον Κροπότκιν ας πούμε, μείον τη φαλάκρα. Ο Τζο Γουόνγκ, ο ντράμερ, είναι ψυχρός εκτελεστής. Φιλικός και γλυκομίλητος όταν τον γνώρισα νωρίτερα, τώρα έχει μεταμορφωθεί σ' ένα θηρίο που ξεσκίζει τύμπανα και μασάει πιατίνια. Είναι ίσως κλισέ να πεις ότι μια μπάντα παίζει τόσο καλά όσο κι ο ντράμερ της, όμως είναι αδύνατο να μη σκεφτείς πως οι αβίαστοι ρυθμοί του θέτουν όλο το δωμάτιο σε κίνηση.

"Αυτό που γουστάρω με χίλια στους Parts & Labor είναι ότι και σήμερα, μετά από δέκα χρόνια, ανεβαίνουν στη σκηνή με τον ενθουσιασμό που είχαν όταν ξεκίνησαν" παρατηρεί ο Κιντ Μίλιονς των Oneida. "Βασικά παίζουν γαμιώντας σε κάθε λάιβ. Το στυλ τους έχει εξελιχθεί αλλά παραμένει πολύ χαρακτηριστικό. Πρωτότυπο και εντελώς δικό τους".

Είναι γεγονός ότι το παλιό υλικό απ' το Mapmaker στέκει ωραία πλάι στα καινούρια τραγούδια του Constant Future. Βέβαια το Mapmaker (2007) σηματοδότησε ακόμα μια στροφή στον ήχο τους και θα μπορούσε να θεωρηθεί προοίμιο των δύο τελευταίων άλμπουμ. Η ροπή τους προς τον πειραματισμό παραμένει έντονη όσο ποτέ, όμως οι μελωδίες είναι πιο ποπ, οι ενορχηστρώσεις πιο πλούσιες και οι ρυθμοί πιο αργοί απ' ό,τι στο Stay Afraid. Εξάλλου, σύμφωνα με τον Γουάινγκαρτεν, η ηχογράφηση αυτή καθαυτή ήτανε πιο χαλαρή. Στα σέσιον του Stay Afraid επικρατούσε τέτοια ένταση ώστε ο Νταν κι ο Μπι Τζέι δεν έδωσαν σημασία όταν ο Ντέηβιντ Μπάουι εμφανίστηκε στο στούντιο, αναζητώντας τους TV on the Radio που γράφανε δίπλα.

"Σκέφτηκα ότι το παίζανε άνετοι" λέει χαμογελώντας ο Γουάινγκαρτεν "ξέρεις, Μπρούκλυν-φάση-τα-έχω-δει-όλα και πάει λέγοντας, οπότε τους ρωτάω 'Μη μου πείτε ότι θα κάνουμε σαν να μη συνέβη τίποτα;' Κι ο Μπι Τζέι μου λέει 'Γιατί, τι συνέβη;'" Ωστόσο αυτή η αφοσίωση των δύο ιδρυτικών μελών οδήγησε τον Γουάινγκαρτεν να αποχωρήσει τον Ιούλιο του 2007. Η δουλειά του ως μουσικοκριτικού τον ανάγκαζε να παραμένει στη Νέα Υόρκη κι έτσι γινόταν ολοένα πιο δύσκολο να βρίσκει χρόνο για να περιοδεύει με το γκρουπ.

Οι πιο πολλοί κάπου εδώ θα τα παρατούσαν. Αυτός ήταν ο τρίτος ντράμερ που εγκατέλειπε την μπάντα. Απεναντίας ο Γουόρσο κι ο Φρίελ είδαν τούτη την ατυχία ως μια ακόμη ευκαιρία για αλλαγή. Μαζί με τον Τζο Γουόνγκ που αντικατέστησε τον Γουάινγκαρτεν, βρήκαν τη Σάρα Λίπστεητ που ανέλαβε να παίξει κιθάρα. Με τούτη τη νέα σύνθεση ηχογραφήσανε το Receivers την άνοιξη του 2008. Το γκρουπ έπρεπε να δουλέψει ξανά με αγχωτικούς ρυθμούς καθώς η Λίπστεητ άρχισε να προβάρει με τους υπόλοιπους Parts & Labor λίγους μήνες προτού μπούνε στο στούντιο. Το αποτέλεσμα παρ' όλ' αυτά μόνο πρόχειρο δεν είναι.

Στο Receivers το post-hardcore υμνολόγιό τους διανθίζεται με ψυχεδελικές και φολκ νότες. Ο ήχος είναι διαυγής παρά τις επάλληλες στρώσεις των εφέ - μια μελετημένη ενορχήστρωση αφήνει άφθονο χώρο σ' όλα τα όργανα - και το σπουδαιότερο: παραμένει ωμός χωρίς να είναι μονοκόμματος. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην τεχνική του Γουόνγκ να παίζει απλούς ρυθμούς αυξομειώνοντας τις δυναμικές, και την ικανότητα της Λίπστεητ να συνδυάζει μελωδία και θόρυβο μέσα στην ίδια φράση. Οι χαμηλόφωνες στιγμές μπορούν να είναι έντονες και ο Νταν κι ο Μπι Τζέι προσεγγίζουν αυτό το στυλ γραφής με μαεστρία. Έχει πλάκα αν αναλογιστείς πώς εξελίχθηκαν ως συνθέτες, ακολουθώντας δύο φαινομενικά αντίθετες κατευθύνσεις. Κάθε καινούριο τραγούδι είναι ταυτόχρονα πιο ποπ και πιο φασαριόζικο από το προηγούμενο.

Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στο Constant Future που κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 2011. Οι Parts & Labor είναι ώριμοι και γεμάτοι αυτοπεποίθηση, έπειτα από μια δεκαετία εμπειριών και αδιάκοπης δουλειάς. Από το πρώτο κιόλας κομμάτι έχεις την αίσθηση ότι γνωρίζουν πως βρήκαν τη συνταγή και θα την επαναλάβουν μέχρι ν' αγγίξουν την τελειότητα. Παρόλο που οι επιρροές τους δεν ήταν ποτέ εμφανείς, τώρα είναι ακόμα πιο δύσκολο να μαντέψεις τι είδους μουσικές χρησίμευσαν ως έμπνευση. ΟΚ, οι ευφορικές τους εκρήξεις φέρνουν φευγαλέα στο νου τους Fugazi. Το 'A Thousand Roads' και το 'Rest' ξυπνούν ωραίες αναμνήσεις από Husker Du. Και τα διπλά φωνητικά των περισσότερων τραγουδιών παραπέμπουν στο 'There is Power in a Union', τον ύμνο του Μπίλυ Μπραγκ στη συλλογική δράση. Όμως το άλμπουμ είναι επίσης διάσπαρτο από ασυνήθιστους ρυθμούς - ο Γουόνγκ παρατηρεί ότι έχουν κι οι τρεις τους θητεύσει σε τζαζ σχήματα - και ένα σωρό περίεργους ήχους. Αναρωτιέσαι συχνά αν ακούς κάποιο πειραγμένο σύνθι που μοιάζει με κιθάρα ή αν συμβαίνει το αντίστροφο. Συνολικά το Constant Future μεταδίδει έναν ενθουσιασμό που σπάνια συναντάς ακόμη και σε νιόβγαλτη μπάντα.

Πώς λοιπόν αποφάσισαν να τα παρατήσουν, τώρα που βρίσκονται στο ζενίθ τους; Ο Μπι Τζέι πιστεύει πως αυτή είναι η καλύτερη στιγμή: "Δε θες να φτάσεις στο σημείο όπου ξεμένεις από ιδέες. Θέλω να πω, δεν τα παρατάμε επειδή βαρεθήκαμε ή επειδή το γκρουπ δε μας εκφράζει πλέον. Αλλά και ο Νταν και εγώ είμαστε της λογικής 'όλα ή τίποτα'. Κάναμε ένα μικρό διάλειμμα μετά απ' το Receivers, μα από τη στιγμή που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε το Constant Future δε σηκώσαμε κεφάλι για δύο χρόνια. Γίνεται πολύ κουραστικό και δύσκολο να συνεχίσεις, ιδίως όταν υπάρχει κι ένα οικονομικό κόστος που δεν μπορείς να επωμίζεσαι διαρκώς. Απλά ήρθε η ώρα ν' ασχοληθούμε με άλλα πράγματα."

Ο Νταν ολοκληρώνει αυτή τη σκέψη: "Μεγαλώσαμε και υπάρχουν χίλιες δυο υποχρεώσεις στη ζωή μας, κι αν δεν μπορούμε ν' αφιερώσουμε το χρόνο που αφιερώναμε στην μπάντα, τότε είναι πολύ πιθανό να πάει κατά διαόλου".

Είναι Κυριακή 6/11/11 και ο Νταν κι ο Μπι Τζέι έχουν την καλοσύνη να ξεπαγιάσουν μαζί μου στην αυλή του Union Pool, όπου ο Νταν θα δώσει μια σόλο συναυλία. Κουβεντιάζουμε εδώ και δύο ώρες, με σάουντρακ τον αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας που βγάζει στο Κουήνς και τις άρτζι μπούρτζι μουσικές που παίζει η καντίνα του μαγαζιού. Διακρίνω μια πικρία στα λόγια τους όταν η συζήτηση πηγαίνει στην επικείμενη διάλυση του γκρουπ, ιδιαίτερα όταν ο Μπι Τζέι εξηγεί τα πρακτικά προβλήματα, και προσπαθώ ν' αλλάξω θέμα. Δεν είπαμε καμιά ιστορία απ' τις περιοδείες τους.

"Είσαι σίγουρος ότι θες να πιάσουμε αυτή την κουβέντα δέκα λεπτά προτού μπούμε μέσα;" αστειεύεται ο Νταν.

ΟΚ, τότε ας μιλήσουμε λίγο ακόμα για τις πολιτικές απόψεις της μπάντας. Το τραγούδι 'Constant Future' μιλά για τη διαρκή εξέλιξη και πώς προωθείται ως κάτι καλό, ενώ δεν είναι απαραίτητα έτσι; "Ναι, οπωσδήποτε" απαντά ο Νταν. "Αφορά την τεχνολογία και τη δυνατότητα που δίνει στον κόσμο ν' ασχολείται συνέχεια με καινούρια πράγματα, καινούριες τάσεις, καινούρια ασήμαντα πράγματα, χωρίς να εμβαθύνει σε τίποτα... Και νομίζω ότι έθιξες την ιδέα της διαρκούς οικονομικής ανάπτυξης... το γεγονός ότι, για παράδειγμα, το Ντητρόιτ είναι μια από τις πρώτες πόλεις που αποφάσισε επίσημα να σφραγίσει ορισμένες περιοχές της και να παραδεχθεί ότι δεν υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη. Η ιδέα πίσω απ' το τραγούδι είναι ότι δε χρειάζεται να κυνηγάμε διαρκώς κάτι νέο και μεγαλύτερο αλλά να εστιάσουμε σε ό,τι είναι σημαντικό και βιώσιμο. Η φράση μού ήρθε στο μυαλό ως αντιστροφή του No Future".

Ναι, ήθελα να πω ότι ακούγεται αισιόδοξο κατά κάποιο τρόπο.

"Έτσι το σκέφτηκα κι εγώ" συμφωνεί ο Νταν. "Ήθελα να είναι αισιόδοξο παρόλο που δεν αναφέρεται σε ιδιαίτερα ευχάριστα πράγματα".

"Είναι επίσης αναπόδραστο" συμπληρώνει ο Μπι Τζέι. "Όμως αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει περιθώριο επιλογών, σχετικά με το μέλλον που θα έχεις, το μέλλον που θα έχει η χώρα σου, το μέλλον που θα έχει η μπάντα σου, το μέλλον που θα έχει η σχέση σου με κάποιον. Οπότε κι εγώ το βλέπω θετικά - δεν μπορείς να τ' αποφύγεις, οπότε σκέψου καλά και πράξε ανάλογα".