Τεύχος 8
Μουσικές οι οποίες για να περιγραφούν μπορεί να χρειαστούν επίθετα όπως μυστικιστικές, παγανιστικές, μινιμαλιστικές. Του Μάριου Μόρα
To πρώτο μισό του 2020 έχει κυλήσει αρκετά δυναμικά, με αρκετές νέες κυκλοφορίες. Μέσα σε αυτή την κλεισούρα των τελευταίων μηνών είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε πολλές από αυτές. Κάποιες μας συντρόφευσαν σε περισσότερες από μία ακροάσεις και αξίζει να τις καταθέσουμε εδώ. Καλή σας ακρόαση!
Masonna - All Live Recordings at my Room (LP, Urashima, 2020)
Όση προσπάθεια και αν καταβάλεις, πραγματικά είναι δύσκολο να υποπέσει στην αντίληψη σου το όνομα Masonna και να το αφήσεις να περάσει έστω ασχολίαστο. Είναι αρχικά αυτό το ευφυέστατο λογοπαίγνιο, που πάντρεψε το πραγματικό όνομα του Ιάπωνα Maso Yamazaki, με την βασίλισσα της pop Madonna, αλλά και την μυστικιστική αδελφότητα των ελευθεροτεκτόνων, που θα σε βάλει στον πειρασμό το λιγότερο να τσεκάρεις. Σε μία δεύτερη ανάγνωση, και για τους ακόλουθους της harsh noise σκηνής, ο Masonna καταλαμβάνει μία θέση στις πιο cult φιγούρες της japanoise σκηνής. Οι ολιγόλεπτες συνήθως live εμφανίσεις του αποτελούν πραγματική εμπειρία, αγγίζοντας τα όρια της performance, με τον Maso Yamazaki να χτυπιέται επί σκηνής σαν να διαπερνιέται από ηλεκτρισμό, καθώς μετατρέπει την φωνή του σε έναν εκκωφαντικό θόρυβο μπλεγμένο με feedback και παραμόρφωση. Τέτοιου τύπου ηχογραφήσεις με την αίσθηση του live θα βρείτε και εδώ, στην επανέκδοση του ‘All Live Recordings at my Room’, που είχε κυκλοφορήσει το 1989 από την Coquette, το προσωπικό label του Maso. Τα 30 λεπτά του album είναι υπεραρκετά για να σας παρασύρουν στο χάος και στον θορυβώδη κόσμο του Masonna και αν δεν βρείτε την επιστροφή, σίγουρα θα σας επαναφέρουν οι γείτονες.
Ακούτε εδώ.
Maya Deren - Voices Of Haiti (LP, Fantome Phonographique, 2020)
Για τον περισσότερο κόσμο η Maya Deren είναι γνωστή, ως σκηνοθέτιδα … και λογικό. Άλλωστε είναι μία από τις πρωτοπόρες και διακεκριμένες μορφές του avant-garde σινεμά της δεκαετίας του ‘40-‘50. Πολύ από εσάς θα έχετε περιπλανηθεί στις μικρού μήκους ταινίες της. Ένας εύπλαστος κόσμος που ζει μέσα στον συμβολισμό και το μυστήριο, με δόσεις από μαγεία και βουντού. Ως χορογράφος, η Maya Deren από πολύ νωρίς έδειξε ενδιαφέρον για την δύναμη της σωματικής κίνησης και την χρήση της στις μεταμορφωτικές θρησκευτικές τελετές. Και ήταν η μεγάλη χορεύτρια της εποχής, Katherine Dunham που την επηρέασε βαθιά στο να μελετήσει τις θρησκευτικές τελεσιουργίες. Έτσι, το 1947 η Maya Deren ταξίδεψε στην Haiti, για να παρακολουθήσει αλλά και να βιώσει την εμπειρία των χορευτικών τελετών βουντού. Από εκείνη την περίοδο προέρχονται και αυτές εδώ οι ηχογραφήσεις, του ‘Voices Of Haiti’, που κυκλοφόρησε αρχικά από την Elektra Records. Το αρχειακό αυτό υλικό, πέρα από την ιστορική αξία που το διακρίνει, ως μια από τις πρώτες καταγραφές της θρησκευτικής παράδοσης της Haiti, έχει και μουσικολογικό ενδιαφέρον, γεμάτο με έντονους επαναλαμβανόμενους ρυθμούς από κρουστά και μοτίβα που παίρνουν την θέση των ινδουιστικών Μάντρα. Μία σημερινή ματιά στις ηχογραφήσεις της Maya Deren, απομονωμένη από το οπτικό τους κομμάτι είναι ότι το υλικό είναι αρκετά πιο διαυγές και μη σκοτεινό από την παγανιστική παράδοση άλλων θρησκειών. Μέσα σε αυτές βρίσκονται ψεγάδια των μπλουζ και της μαύρης μουσικής.
Ακούστε εδώ.
Sewer Election - Kassettmusik (LP, Fördämning Arkiv, 2020)
Στη Σουηδία συμβαίνουν όμορφα πράγματα την σήμερον ημέρα. Εκεί η τοπική σκηνή βρίσκεται σε αναβρασμό και πολλοί από τους πρωταγωνιστές της έχουν αποκτήσει ένα παγκόσμιο κοινό που τους ακολουθεί ανελλιπώς. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η επανακυκλοφορία του ‘Kassettmusik’, του Dan Johansson, γνωστού και ως Sewer Election και ενίοτε ως Private Arms. Ο Dan Johansson δραστηριοποιείται στην πειραματική/noise σκηνή από το 2002, κυκλοφορώντας μέχρι σήμερα σε μουσικά label όπως iDEAL Recordings, Second Sleep, Freak Animal Records και πάει λέγοντας. Ο ήχος του Sewer Election κυμαίνεται πότε σε πιο harsh noise μονοπάτια, πότε σε πιο μουσικά κολλάζ από διάφορες παραμορφωμένες ηχογραφήσεις. Το σίγουρο όμως είναι ότι αποτελεί γεγονός κάθε νέα του δισκογραφική δουλειά, ακόμη και αν μιλάμε για κάποια επανέκδοση, όπως έχουμε εδώ. Το ‘Kassettmusik’ που αρχικά κυκλοφόρησε το 2008, επανακυκλοφορεί από την υπερδραστήρια Fördämning Arkiv. Παραμορφωμένα φωνητικά, λούπες από κασετόφωνο, μικρόφωνα επαφής κρατάνε τις δύο 20λεπτες συνθέσεις σε μία αρκετά μινιμαλιστική μουσική φόρμα, με επαναλαμβανόμενα μέρη να δομούν μια στιβαρή ηχητική κατασκευή που επιζητά από τον ακροατή την πλήρη αφοσίωση του. Το Kassettmusik αποτελεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες δουλειές που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια από τον Dan Johansson. Όπου το πετύχετε αρπάξτε το!!!
Ακούστε εδώ.
Olli Aarni - Mustikoita ja kissankelloja (LP, mappa, 2020)
Εσείς αν βάλετε να ακούσετε τον νέο δίσκο του Olli Aarni, πως θα τον περιγράφατε άραγε; Καταλαβαίνετε ότι ήδη ο προβληματισμός του να πρέπει να περιγράψεις το τι ακούς είναι ένα δύσκολο task, ιδιαίτερα όταν έχουμε να κάνουμε με μία τόσο ιδιαίτερη ηχητική παλέτα, όπως αυτή που χρησιμοποιεί ο Φιλανδός Olli Aarni. Θα μπορούσαμε τσακ μπαμ να πούμε ότι “ρε συ εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα καθαρά ηλεκτροακουστικό album, με μπόλικες microsampling τεχνικές”. Όμως δεν είναι εκεί που θα πρέπει να εστιάσουμε, αλλά στο φαντασιακό. Στο μικροσκόπιο μας, βρίσκεται ο ηλεκτρονικός μικρόκοσμος ενός αθέατου κόσμου, που μοιάζει να βρίσκεται σε μία συνεχή κίνηση. Κίνηση που οδηγεί σε έναν εύθραυστο κόσμο, που δύσκολα θα διακρίνετε τις ισορροπίες. Αν και ο δίσκος περιλαμβάνει επτά κομμάτια ποτέ δεν θα πείτε “ρε, συ βάλε το τέταρτο κομμάτι … τα σπάει”. Το όλο εγχείρημα αποτελεί μία σπουδή, πάνω στην συγκεκριμένη ηχητική παλέτα. Πίνεται μονορούφι, χωρίς δισταγμό, μιας και η ιδέα, και το καλοδουλεμένο αποτέλεσμα είναι αρκετά φρέσκο!
Ακούστε εδώ.
The Dorf / Phill Niblock - Baobab (2ΧCD, XI / Umland Record, 2020)
Αν είναι κάτι που για μένα αποτελούσε πάντα ένα αίνιγμα στην μουσική δημιουργία είναι αυτές οι πολυπληθείς μπάντες. Μα πως στα κομμάτια γίνεται να βρεθούν και να συντονιστούν όλοι αυτοί οι μουσικοί. Η μνεία γίνεται για τους Γερμανούς The Dorf (μετάφραση από τα Γερμανικά: χωριό), μια μπάντα άνω των τριάντα ατόμων. Και πόσο πιο ενδιαφέρον είναι όταν αυτές οι μεγάλες σε όγκο μπάντες παίζουν μουσική του ακραίου Αμερικάνου μινιμαλιστή συνθέτη Phill Niblock. Στην μουσική του Niblock κυβερνούν οι πολλαπλοί τόνοι σε πολύ πυκνούς ατονικούς συντονισμούς και είναι αυτό ακριβώς που ανέπτυξε όλα αυτά τα χρόνια στην προσωπική του μουσική πορεία και δημιουργία. Στο συγκεκριμένο διπλό cd ένα παλιότερο drone κομμάτι του Niblock, το ‘Baobab’ από 22 λεπτά στρετσάρεται σε 46, με την μονότονη δομή του, να αλλάζει πολύ αργά. Βέβαια σε τέτοιες διάρκειες η κάθε αλλαγή μοιάζει λυτρωτική, επηρεάζοντας ολόκληρο το ακουστικό φάσμα και ψηλαφίζοντας πεδία της ψυχοακουστικής. Σας ακούγεται βαρύ … ίσως και να είναι. Ανατρέξτε στο δεύτερο cd. Μετά τo drone ‘Baobab’, μεταφερόμαστε σε τρεις μινιμαλιστικές συνθέσεις, που αν σας αρέσει ο Philip Glass θα βρείτε έστω εκεί ένα αποκούμπι. Και αν έχετε μία κλήση προς την τζαζ ή την post-rock ίσως να γουστάρετε ακόμη πιο πολύ. Ιδιαίτερα η μαγεία του τελευταίου κομματιού ‘Split’ θα σας ανταμείψει.
Ακούστε εδώ.