Μπάσο, βιολί, πιάνο και φωνή

Η επιλογή των πέντε τραγουδιών που ακολουθούν, βασίστηκε πάνω στην ιδέα του Δημήτρη Κάζη. Ότι αγαπάμε δηλαδή κάποια τραγούδια για κάποιο λόγο... που δεν είναι μόνο η καλή σύνθεση.

Graham SmithVAN DER GRAAF : Cat's eye / yellow fever (running) (The quiet zone / The pleasure dome, 1977)

Graham Smith - βιολί

Το 1977 ήταν χρονιά αλλαγής για τους Van Der Graaf του Peter Hammill. Αποχώρησαν οι δύο από τους τρεις μουσικούς και έφυγε το Generator απ'το όνομα. Η βασική αλλαγή στον ήχο ήταν ότι ο οργανίστας Hugh Robert Banton αντικαταστάθηκε από το βιολιστή Graham Smith που είχε προϋπηρεσία στους 'String Driven Thing' και είχε συμμετάσχει και στην ηχογράφηση του 'Over', του σόλο δίσκου του Hammill που προηγήθηκε του 'Quiet zone / Pleasure dome'.
To 'Cat's eye / Yellow fever' είναι το μόνο κομμάτι που συν-συνέθεσε ο Smith με τον Hammill που υπογράφει και όλα τα υπόλοιπα και έμελε να γίνει το πιο γνωστό κομμάτι τους μαζί με το 'Refugees'.
Το 'Cat's eye / Yellow fever' (που διασκεύασαν και οι Τρύπες) είναι ένα art punk κομμάτι με μπάσο πολυβόλο και ταυτόχρονα ένα κομμάτι κλασσικής μουσικής με δυνατά ντραμς. Ο Hammill μας χαρίζει μια από τις παρανοϊκότερες ερμηνείες του : "...it's everything you want, own, love, hate, touch, dream, trust; and it's everything you need.... I'm running, I just can't stop, I've got to get to the bottom just to get to the top, I've got the dark alleys and the open skies, I got the yellow fever from the cat's eye".
Όμως η μαγεία προστίθεται απ'το βιολί του Graham Smith. O φαλακρός βιρτουόζος κατέγραψε μια στιγμή που ίσως παραμείνει για πάντα αξεπέραστη. Κάπου στη μέση παίρνει το κομμάτι στο δοξάρι του και το οδηγεί μέχρι το τέλος. Ο Hammill μουρμουρίζει λίγα λόγια και τον αφήνει να σολάρει μέχρι που χάνεται στον ορίζοντα του fade out. Το μπάσο κρατάει το ρυθμό σαν πένθιμη καμπάνα, τα keyboards... κυματίζουν κι ο βασιλιάς των οργάνων μεγαλουργεί για δυόμισυ περίπου λεπτά. Πώς; Μην περιμένετε να περιγράψω με λέξεις την αίσθηση απογείωσης που εξακολουθώ να νιώθω κάθε φορά, τόσα χρόνια μετά την πρώτη ακρόαση. Ισόβιος έρωτας σας λέω...
(Αυτός που σχεδίασε την επανέκδοση του δίσκου σε cd, προτίμησε να βάλει το κείμενο για τα προτερήματα του compact disc από τη σύνθεση του γκρουπ και τους στίχους. Τσκ, τσκ, τσκ).

BRIGHT EYES : The calendar hung itself... (Fevers and mirrors, 2000)

CONOR OBERST - φωνή

Είναι η πιο παθιασμένη ερμηνεία των τελευταίων ετών. Ο Conor Oberst τραγουδάει στην τέως του για τον νυν της: 'Σου φιλάει τα βλέφαρα το πρωί όταν αρχίζεις να σηκώνεις το κεφάλι... ξέρει το αγαπημένο σου σημείο στο λαιμό που σ'αρέσει να σ'αγγίζουν... ανησυχεί που καπνίζεις πολλά τσιγάρα..' κι άλλα τέτοια. Ζήλεια, πόνος, πόθος για επανασύνδεση πνίγουν τον ήρωά μας που χάνει τις ανάσες του. Το κομμάτι είναι γρήγορη σάμπα με πολλά κρουστά και κήμπορντς. Απογειωτικό εντελώς. Και αριστούργημα... εντελώς. Οι στίχοι, οι ψίθυροι, το λαχάνιασμα, ο θρήνος, καλύπτουν σχεδόν εξολοκλήρου την τετράλεπτη διάρκεια. Και ωραίο το εύρημα με το ουρλιαχτό στο κερασάκι: 'you make me happy (Ουάάάάγχ!!!)'. Ο τύπος είναι ταλεντάρα. Θα μπορούσε να γίνει ο νέος Robert Smith, αν οι καιροί δεν είχαν αλλάξει... Ουάάάάγχ!!!


Laurie Anderson 02LAURIE ANDERSON : O superman (Big science,1982)

Laurie Anderson : πρόζα (περιμένατε βιολί; Έκπληξη!)

Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο κομμάτι στην ιστορία του ροκ με ένα επαναλαμβανόμενο α, α, α, α, να είναι η κυριότερη μουσική υπόκρουση σε μια φωνή παραμορφωμένη από τα vocoder να αναμεταδίδει τα μηνύματα του τηλεφωνητή. Κι αν όλα αυτά σας στείλουν κατά Kraftwerk και 'We are the robots' μεριά, σας καλώ να επιστρέψετε αμέσως πίσω, γιατί το 'O Superman' είναι τόσο συναισθηματικό τραγούδι που μπορεί να σας παρεκτρέψει σε δάκρυα. Ιδιαίτερα στους τελευταίους στίχους αυτού του οκτωμισάλεπτου έπους, η Laurie ακούγεται σπαραχτική:

"'Cause when love is gone, there's always justice, and when justice is gone, there's always force and when force is gone, there's always Mom, Hi Mom!
So hold me, Mom, in your long arms, In your automatic arms, your electronic arms
Your petrochemical arms Your military arms In your electronic arms".
Είναι ένα κομμάτι που αγαπώ για την πρωτοτυπία του σε μουσική και στίχους αλλά κυρίως για το intelectual μελωδικό rap που μ'έκανε fan απ'την πρώτη στιγμή. Δεν υπάρχουν εδώ κουπλέ που επαναλαμβάνουν την ίδια μελωδία. Ούτε ρεφραίν σε τρεις επαναλήψεις. Κάθε φράση, κάθε λέξη έχει την ολόδική της μουσική, τη μοναδικότητά της.
Γιατί όμως η Laurie Anderson δεν απέκτησε το ένα τέταρτο αίγλης της Patti Smith; Γιατί η νύχτα ανήκει στους εραστές κι όχι σε μαμάδες με πετροχημικές αγκαλιές. Γιατί η κιθάρα είναι δημοφιλέστερη απ'τα σύνθια. Γιατί το Peace love unity είναι πιο κατανοητό απ'το Language is a virus. Γιατί ο Rimbaud μάλλον προτιμάται απ'τον Melville. To straight rock'n'roll απ'την performance art. Τα κότσια απ'την διανόηση και το χιούμορ. Κι οι φωτογραφίες του Mapplethorpe απ'του Greg Shifrin.

WIM MERTENS : Temperance (After virtue, 1988)

Wim Mertens : πιάνο

Το πιάνο δε θα μπορούσε να μην ξεχωρίζει σ'αυτό το κομμάτι για τον απλούστατο λόγο ότι είναι... το μόνο όργανο που παίζει. Σόλο πιάνο... Όταν ήμουν μικρός και κιθαροθρεμμένος, δεν μπορούσα να φανταστώ πως θα με συγκινούσε το πιάνο και μάλιστα το σόλο πιάνο. Τα πάντα ρει όμως κι ευτυχώς. Ο Βέλγος φίλος μας που έγινε γνωστός απ'την 'Κοιλιά του αρχιτέκτονα' που έντυσε κατά το μεγαλύτερο μέρος (το 'Temperance' πάντως δε θα το βρείτε εκεί, αλλά ούτε και στο best of του - μην ανησυχείτε, τα best είναι ως γνωστόν, συνήθως απάτη), έγραψε στα πρώτα χρόνια του αρκετά τέτοια διαμαντάκια πριν ακολουθήσει το δύσβατο μονοπάτι του πειραματισμού.
Θυμάμαι κάποτε πόσο θίχτηκε μια φίλη όταν της είπα ότι αυτά που παίζει στο πιάνο, μου θύμισαν τον Wim. Μάλλον οι ωδειακοί τον θεωρούν απλοϊκό και 'λαϊκό'. Ας είναι. Τους χαρίζω το Σγούρο και τον Κορκολή (στα νιάτα του βέβαια, πριν ανακαλύψει τους πειρασμούς της ποπ). Ο Wim είναι λυρικός. Παίζει με τους απόηχους και τα διαστήματα. Ακόμα κι όταν παίζει γρήγορα και δυνατά, η ευαισθησία δε χάνεται. Έβαλα το 'Temperance' μετά το 'The calendar hung itself' και σε δευτερόλεπτα βρέθηκα στο γυμνό, μοναχικό του δωμάτιο με αλλαγμένη διάθεση. Σ'ανεβάζει ο άτιμος στο rollercoaster του, ξεκινάει αργά κι ύστερα επιταχύνει. Μετά την ξέφρενη κούρσα σ'αφήνει πάλι κάτω αναστατωμένο και μαγεμένο.
Μην ακούσω λοιπόν ξανά ανέκδοτα για τους Βέλγους...


Peter PrincipleTUXEDOMOON : East / Jinx (Desire, 1981)

Peter Principle : μπάσο

Ευκαιρία να πω πως θεωρώ τον Peter Principle έναν από τους σημαντικότερους μπασίστες. Και όταν έχεις έναν μεγάλο με πλούσιο έργο μπροστά σου, τότε οι επιλογές σου είναι πολλές. Ακόμα κι απ'τον εν λόγω δίσκο θα μπορούσα να προτείνω το 'Desire' ή το 'Victims of the dance', διαλέγω όμως τα πρώτα λεπτά του ογκόλιθου που λέγεται 'Desire' (νοιώθω ικανοποίηση, οφείλω να δηλώσω, που οι Tuxedomoon εκτιμήθηκαν εδώ, όσο σε λίγες χώρες του κόσμου) για το μεγαλοπρεπές μπάσο που κάποιος χαρακτήρισε 'βήμα της καμήλας' (ωραίο και ταιριαστό). Ένα βήμα καμήλας που γίνεται καλπασμός στο μιξαρισμένο με το 'East', 'Jinx' και δεν χάνει μέχρι το τέλος το στόχο που είναι τα τύμπανά σου. O Peter είναι ο άρχοντας των woofer, δεν έχω τίποτα άλλο να προσθέσω.