Sarah Hennies, Δήμητρα Κουστερίδου, Michael Barthel, PO BOX φάνζιν

Τη δουλειά της Sarah Hennies την είχα προσέξει ελάχιστα. Με εξαίρεση κάποιες κυκλοφορίες που είχα ακούσει στην Astral Spirits, δεν είχα ασχοληθεί με παλιότερες ηχογραφήσεις. Την ακολουθώ στο instangram και κατά καιρούς έβλεπα αναρτήσεις από συναυλίες και μ' άρεσε η δουλειά της, μέχρι που μου δόθηκε η ευκαιρία να ακούσω πρόσφατα το ‘Motor Tapes’ στη New World που κυκλοφόρησε ως διπλό CD, δουλειά που παρουσιάζει τρεις συνθέσεις της εκτελεσμένες από τρία διαφορετικά σύνολα. Είναι οι 0 που ανοίγουν την κυκλοφορία με το ‘Zeitgebers’, ένα κομμάτι που συνδυάζει πανέξυπνα ηχογραφήσεις πεδίου, όπου κυριαρχούν τα πτηνά, με ήχους από κρουστά δημιουργώντας μια πολύ ζωντανή ατμόσφαιρα με 10λεπτη διάρκεια αποφεύγοντας έτσι να γίνει κουραστική. Δίνει την σκυτάλη στο σύνολο Talea που εκτελεί το 30λεπτο ‘Clock dies’, στημένο με σχεδόν επαναλαμβανόμενο τρόπο. Παίζει με την ιδέα του χρονόμετρου που εδώ δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν λόγω του μαέστρου που διευθύνει το σύνολο, δημιουργώντας ένα πολύ ωραίο αποτέλεσμα. Μου θύμισε, καθώς είναι εύλογο σε αρκετές συνθέσεις σύγχρονης μουσικής να σου έρχονται στο νου διάφορα κομμάτια αντίστοιχων συνθετών, ήχους που με παραπέμπουν στον Stockhausen, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το κομμάτι υπολείπεται της δικής του ταυτότητας.

Τα δύο προαναφερθέντα κομμάτια αποτελούν το πρώτο CD ενώ στο δεύτερο βρίσκουμε το ομώνυμο 55λεπτο ‘Motor Tapes’, δημιουργημένο για το σύνολο Dedalus. Είναι μια σύνθεση η αφήγηση της οποίας, χάρη στις ηχητικές της διακυμάνσεις και τη ροή της, αρκετές φορές σε κάνει να αφήνεσαι σε διάφορες παραπομπές στο μυαλό σου ακούγοντάς την, θα έλεγα ότι η χρήση της ηλεκτρικής κιθάρας παίζει το ρόλο της. Δεν θα ήθελα να αρχίσω τις αναφορές, καθώς θα χαθεί η μαγεία αφενός και αφετέρου ο καθένας μας δημιουργεί τις δικές του αναφορές πάντοτε. Αν όμως θέλει κάποιος να ακούσει μια φρέσκια ματιά σε σύγχρονες συνθέσεις τότε δεν πρέπει να αμελήσει αυτή την κυκλοφορία.

To ‘Scattering theories in d#’ είναι η πρώτη δουλειά της Δήμητρας Κουστερίδου που κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Ιαπωνική Zappak του Leo Okagawa. Τη δουλειά της Δήμητρας περισσότερο την έχω δει από βίντεο ή από αναρτήσεις της και την έχω ακούσει ζωντανά στο Ύδρο (χώρος και μπαρ στη Λ. Νίκης στη Θεσσαλονίκη). Σε μεγάλο βαθμό θα τη βρει κανείς να δημιουργεί ηχοτοπία για ομάδες χορού αλλά και να παίζει σόλο ή σε συνεργασία με διάφορους άλλους μουσικούς και αυτοσχεδιαστές. Στην πρώτη της κυκλοφορία έχουμε ένα 36λεπτο κομμάτι το οποίο στήνεται ως ηλεκτροακουστική αφήγηση και διάφορους ήχους να περνάνε από μέσα του. Υπήρξαν φορές που κάποιοι ήχοι με παρέπεμψαν σε glitch ή σε ambient, εύλογο λόγω του παιχνιδιού με τον no input μίκτη της, διάφορα diy κυκλώματα και τους ήχους που αυτά δημιουργούνε, αλλά αυτό που με γοήτευσε σε όλη τη διάρκεια της ακρόασης ήταν η αίσθηση της κίνησης που μου έδινε. Δεν ξέρω αν παίζει ρόλο σε αυτό η ενασχόλησή της με κομμάτια για ομάδες χορού, αλλά αυτή την αίσθηση μου δημιούργησε όσες φορές το άκουσα για αυτό και μου άρεσε τόσο πολύ.

Ο Michael Barthel είναι κατ' εμέ μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μορφές της γερμανικής sound poetry των τελευταίων χρόνων. Το στυλ του, που βασίζεται περισσότερο σε ανάγνωση ποιημάτων με ακραίο τρόπο, άλλοτε μόνο με φωνή κι άλλοτε με τη χρήση δικτάφωνων, καθώς και το γεγονός ότι είναι μόνο στα γερμανικά, ίσως να ξενίσει κάποιους και να μην έχει την προσοχή που αξίζει από εκείνους που θα ήθελαν να καταλαβαίνουν και τη γλώσσα ή τους ξενίζει αυτός ο σχεδόν noise, punk τρόπος ανάγνωσής του. Το ίδιο αίσθημα μπορεί να βιώσει κανείς και από τις κυκλοφορίες του, περισσότερο σε κασσέτες που κυκλοφορούν σε πολύ περιορισμένο αριθμό αντιτύπων. Τα τελευταία χρόνια έχουν να κάνουν περισσότερο με τη χροιά της φωνής του και μικρή επεξεργασία από τα δικτάφωνα που την ηχογραφεί παρά με την επεξεργασία της σε ένα π.χ. κομμάτι ηλεκτροακουστικής. Όμως πρόσφατα έκδωσε στην εταιρεία του Recordings for the summer το καινούργιο του CD με τίτλο ‘Two Im Teer’ που για μένα είναι όχι μόνο μία από τις πιο απίστευτες κυκλοφορίες του 2024, αλλά μία από τις καλύτερές του και όχι μόνο. Ηχογραφημένο στη διάρκεια του lockdown συνδυάζει ποίηση, sound poetry, πειραματισμό καθώς έχει συνεργασίες και ήχους από συνεργάτες και φίλους του όπως η Anna Schimkat, Alice Kemp, Mara Genschel καθώς και ήχους και αυτοσχεδιασμούς από βιολί από τους Hans Essel και Inge Salcher. Λόγω του lockdown και της όλης ατμόσφαιρας εκείνης της εποχής βασισμένο στην ιδέα της συνεύρεσης δύο ατόμων στήνει ένα από τα πιο εντυπωσιακά ηχητικά παιχνίδια που έχω ακούσει εδώ και καιρό. Ηλεκτροακουστικές συνθέσεις, αυτοσχεδιασμοί από τα βιολιά που, με τον τρόπο που τα έχει στήσει στη ροή των κομματιών του CD, σε τρελαίνουν όπως σκάνε δένοντας με το υπόλοιπο κλίμα της κυκλοφορίας. Ακόμα και οι τελείως lo-fi χροιές των ποιημάτων που απαγγέλει και παίζει ηχογραφημένα από τα δικτάφωνά του βάζουν το λιθαράκι τους σ' αυτή την παρανοϊκή πανδαισία. Αν κάποιος έχει ακούσει απλά για τέτοιου είδους καταστάσεις, ιδίως της ευρωπαϊκής πειραματικής και lo-fi σκηνής των 90s και 00s (Schimpfluch της καλής εποχής, κ.λπ.) χωρίς να έχει ζήσει την καύλα που προκαλούσαν τέτοιους είδους κυκλοφορίες όταν έσκαγαν στην πόρτα σου και τις έβαζες στο στερεοφωνικό να τις ακούσεις, εε τότε να η ευκαιρία!

Πριν από λίγο καιρό έπεσα τυχαία, χάρη σε ανάρτηση σε κάποιο φόρουμ για mail art, στον σύνδεσμο που παραπέμπει στα τεύχη του φάνζιν PO BOX το οποίο κυκλοφόρησε περίπου 40 τεύχη (36 κανονικά και κάποια ως συμπληρώματα τευχών) στις αρχές των 90s. Γραμμένα στα ισπανικά, αν και σε κάποια τεύχη υπάρχουν και συνεντεύξεις ή άρθρα στα αγγλικά, μπορεί κανείς να πάρει μια ιδέα από στήσιμο, κολλάζ και ιδέες εκείνης της εποχής που έπαιζαν στο κύκλωμα. Αναμνήσεις μιας εποχής θα έλεγε κάποιος αλλά αρκετά από τα κολλάζ του παραμένουν επίκαιρα και δυνατά ως σήμερα.

Και εάν κάποιος θέλει να μάθει λίγα πράγματα για την ιστορία της mail art τότε προτείνω ανεπιφύλακτα το καταπληκτικό ‘Eternal Network’ του Chuck Welsch που βγήκε στις αρχές των 90s. Μπορεί κανείς να το κατεβάσει το monoskop στο οποίο θα βρει και άλλους συνδέσμους για mail art, καλλιτέχνες ή φάνζιν εδώ ή από το academia σε δύο μέρη εδώ και εδώ.