Προβοκάτορας των ήχων #03

PROVOCATEUR SONORE

Εp.78 21-07-24

Η εκπομπή αυτή νομίζω ήταν η τελευταία που έπαιξε στη περσινή ραδιοφωνική σεζόν στο συνολικό πρόγραμμα του stegi.radio και ο λόγος ήταν ότι ήθελα να συμπέσω την πρώτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη με την στήλη του MiC, για να υπενθυμίσω καταρχάς το Ametric festival που γίνεται για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά στην πόλη των Χανίων από την Πέμπτη 12 έως το Σάββατο 14 Σεπτέμβρη και εστιάζει στην σύγχρονη πειραματική, ηλεκτρονική μουσική. Μεγάλη χαρά καταρχάς που κάτι τέτοιο υλοποιείται στην επαρχία, σχετικά μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στοιχείο που του δίνει την δυνατότητα να χτίσει έναν δικό του γερό πυρήνα και μια χαρά επιπρόσθετη για μένα ως Χανιώτη, γνωρίζοντας πιθανές δυσκολίες του εγχειρήματος αλλά αναγνωρίζοντας την τόλμη των διοργανωτών. Δεν ρώτησα, ούτε θέλω να μάθω λεπτομέρειες για την ατυχία που είχαν φέτος να μην μπορέσει να παρευρεθεί το πολύ μεγάλο όνομα στο festival και να χαθούν μια, δυο εκατοντάδες εισιτήρια, μιας και ο Biosphere δεν θα είναι στα Χανιά, όπως ήταν προηγούμενα έτη οι PanAmerican και οι Zoviet*France:, ονόματα που πραγματικά σε κάνουν πιο εύκολα να σηκωθείς, να φτιάξεις μία τσάντα, να πάρεις το πλοίο της γραμμής – που καλώς ή κακώς είναι για άλλη μια χρονιά το φθηνότερο, λόγω πολύ μεγάλης κυκλοφορίας – και να κάνεις ένα μικρό ή μεγάλο διάλειμμα. Tip: πάντα να έχεις φίλους στα Χανιά.

Ο Rafael Anton Irisarri είναι γνωστός σε όσους έχουν εμβαθύνει στο ambient και στα παρακλάδια του. Γεννημένος στο Πουέρτο Ρίκο αλλά κάτοικος της Νέας Υόρκης, ανήκει στην δεύτερη γενιά μουσικών ηλεκτρονικής μουσικής μετά την δεκαετία του ‘90 και εφάρμοσε από το ambient techno έως και την πιο drone μορφή του, περνώντας τόσα χρόνια όλο και από μεγαλύτερη γκάμα ενδιάμεσων σταδίων. Πανσέληνος στις 18 οπότε το φεγγάρι μια χαρά θα φωτίζει το κάστρο του προμαχώνα San Salvatore στο λιμάνι. Ξεχωρίζω την δουλειά Peripeteia του 2020 και περιμένω την έκπληξη της εμφάνισης του καθώς και όλων των συμμετεχόντων, μιας και δεν έχει ανακοινωθεί τι θα παρουσιάσουν. Ο Christos Garmpidakis Dergar είναι μια εντόπια υπόθεση, γνωστός σε όλη την πόλη πιθανώς άγνωστος στην υπόλοιπη χώρα και έξω από αυτή, αλλά με συνεπή συνθετική πορεία και παραγωγή στο bandcamp. Είναι ο αγαπημένος μου καλλιτέχνης από τα ελληνικά act και ρισκάρω να μαντέψω ότι απλά δεν έχει επικοινωνήσει με κάποιο label από το εξωτερικό ή την Ελλάδα, δεν τον ενδιαφέρει μάλλον, την έχει την καταγραφή. Ξέρετε μου θυμίζει ότι στην Κρήτη παράλληλα με τα χωριά υπήρχε και το άστυ, υπήρχαν οι Άραβες αλλά και οι Ενετοί, η Κρήτη αλλά και ο άνθρωπος που ζούσε εκεί και γινόταν παγκόσμιος, με σεβασμό στην γνώση, στην οικογένεια του αλλά πάνω από όλα στον εαυτό του. Βρείτε χρόνο για τις δουλειές του.

Πολύ λίγα λόγια τώρα για τις σχολές Μουσικής Τεχνολογίας στην Ελλάδα. Εστιάζουμε κυρίως στο Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας Του Ιονίου Πανεπιστημίου και το Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας & Ακουστικής του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ) Κρήτης, υπάρχουν διάφορα ενδιαφέροντα μεταπτυχιακά στο χώρο και από άλλα πανεπιστήμια, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και την SAE Athens κ.ά. από τον ιδιωτικό τομέα. Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά; Μα για νέους εγχώριους καλλιτέχνες και νέες δουλειές που μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει εν τω γενέσθαι. Εννοείτε υπάρχουν πάντα και οι αυτοδίδακτοι. Ο Helmca (Hellenic Electroacoustic Music Composers Association) είναι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Συνθετών Ηλεκτροακουστικής Μουσικής (ΕΣΣΗΜ) και από την δεύτερη του ψηφιακή κυκλοφορία 2023, που παρουσιάζει το φεστιβάλ Electroacoustic Music Days που έγινε τον Νοέμβρη του 2023 στο Ρέθυμνο, ακούμε το Tokyo του Epameinondas Fassianos.

Η Red Brut είναι ένας δαμαστής ήχων του περιβάλλοντος χώρου, συνθέτης ταπεινών υλικών και συγκολλητής πολλών μέτρων μαγνητοταινιών σε μια απελευθερωτική διαδικασία κατευθυνόμενου αυτοσχεδιασμού. Δίνοντας πνοή στο καθημερινό, χωρίς περισπούδαστες δηλώσεις, αποδεχόμενη την απλότητα των δυνατοτήτων μας και την ομορφιά εν τέλει των λαθών μας, αφήνει μικρά ηχητικά έργα τέχνης μοναδικής ευαισθησίας με μια νεανική τοποθέτηση στο βάθος. Αυτή η νεανική ματιά κάνει τέτοιους καλλιτέχνες να στήνουν ένα μικρό αλλά ουσιαστικό fun base, πανευρωπαϊκά ή παγκόσμια αν θες, στον χώρο της πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής και ας ρίξει μια ματιά κανείς στις εταιρείες που έχουν φιλοξενήσει την Ολλανδή, (K-RAA-K)3, TakuRoku, Ikuisuus and Lal Lal Lal. Εδώ απόσπασμα από την πρώτη δουλειά της στο ομόνυμο LP του 2018.

Η Άννα-Μαρία Ράμμου και η Σοφία Ζαφειρίου είναι και οι δύο sound artist, μουσικοί, συνθέτες, αυτοσχεδιαστικής, ηλεκτρονικής, noise μουσικής και έχουν ξεκινήσει τις δράσεις τους στον ελληνικό χώρο και όχι μόνο. Η Σοφία είναι μέλος (βιολί) της Intercultural Orchestra της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και η Άννα-Μαρία έχει κυκλοφορήσει το 2022 στην γαλλική θορυβική, bandcamp εταιρεία Vice de Forme, το Easter-a ιχνηλατώντας η ίδια ή προσπαθώντας να επαναπροσδιορίσει την τυπική, λατρευτική συνήθεια, μας καταθέτει μια αλλοιωμένη αλλά οικεία, παραμορφωμένη ανάμνηση.

Θα σταθώ τώρα στο γεγονός ότι ο Mark Fell κατάγεται από το Sheffield, θα πάω πίσω στο 1977, στην αρχή της μουσικής όπως έχουμε πει για κάποιους, να θυμίσουμε τους Cabaret Voltaire, Clock DVA τουλάχιστον, να φτάσουμε στα δεκάδες σημερινά DIY event στην πόλη με underground djs που μπορείς όντως να ακούσεις άπαντα είδη dance ηλεκτρονικής μουσικής και να θυμίσουμε στο ενδιάμεσο ας πούμε Boards of Canada, Aphex Twin (πριν το Λονδίνο και οι δύο) και βέβαια την WARP. Έχοντας αυτή την καταγωγή και μέσα στο γενικότερο κλίμα του microhouse, ηλεκτροακουστικής, ευφυούς, ηλεκτρονικής μουσικής που ακολουθεί, στο τριήμερο ο Mark Fell θα μας γκλιτσάρει για να πάρουμε την δόση μας να βγει ο χειμώνας. Το κριντζάρω που το έχει βρει ο δωδεκάχρονος υιός και η παρέα του. Στο δε Manitutshu (A New Algorithm)… LatelyBass and New Electro, attack pulse hat από το Manitutshu του 2011, ακούω επιρροές από το Short Winding (Sequences, 1981) του Γάλλου Didier Bocquet και το Harmonics (Propellers in Love, 1986) του μινιμαλιστή Αμερικανού Arnold Dreyblatt, γεγονός που δείχνει το τεράστιο ενδιαφέρον που μπορεί να πλέξει ο δημιουργός αυτός με τις γνώσεις και τους προσανατολισμούς του. Κάτι αντίστοιχο δηλαδή που συμβαίνει και με τον Αυστραλό, κάτοικο Γαλλίας κρουστό Will Guthrie ο οποίος και αυτός πάνω από 20 χρόνια δηλώνει παρόν στο καθημερινό χτίσιμο του μοντέρνου αυτοσχεδιασμού. Έχει κυκλοφορήσει με τον Mark Fell τα Infoldings και Diffractions το 2020, τα οποία έκαναν αίσθηση, ενώ στο People Pleaser Pt.II αφήνεται ελεύθερος να γνωρίσει και να αναμετρηθεί με το hip hop δίνοντας μια μοναδική καταγραφή κρουστής, ηλεκτροακουστικής περιπλάνησης. Είναι πραγματικά συγκινητική η λαχτάρα που έχουν κάποιοι καλλιτέχνες για το νέο. Το Ametric στα Χανιά είναι ένα φεστιβάλ που προωθεί νέα μουσική.

Θα μιλήσουμε και για ένα άλλο φεστιβάλ που περιμένουμε μέσα στον Σεπτέμβρη, το δεύτερο Αγοραφοβικό Φεστιβάλ στο ΠΛΥΦΑ, την Παρασκευή 22 και Σάββατο 23 του μηνός με πολλές ελληνικές συμμετοχές σε τρία stage. Θα αναφέρω πάλι τον δωδεκάχρονο γιατί θυμήθηκα πριν λίγους μήνες που είχα πάει σε ένα ματς Κ12 στις ακαδημίες ποδοσφαίρου κάπου στα δυτικά προάστεια, όπου στην εξέδρα με τους γονείς είχε εμφανιστεί ένας ηλικιωμένος, που δεν ήταν συγγενής με κάποιο παιδί, να κάνει την βόλτα του και να παρακολουθήσει το ματς. Το καλοκαίρι στο staycation μου είχα ανοίξει ένα price guide του kraut και ήταν ο πραγματικός παράδεισος, ούτε λόγια να σε ζαλίζουν, ούτε τίποτα, μόνο αμέτρητες εικόνες δίσκων που τα 2/3 δεν είχα δει ποτέ μου και ασταμάτητες λίστες. Πόσα να ακούσεις βέβαια που δεν έχεις ακούσει, αλλά η ανακάλυψη από το απόκτημα πέρα από το εκτός από τις εγκυκλοπαίδειες έχουμε τα price guides να κυνηγάμε, είναι ότι η καλή μπαλίτσα παίζεται στις άλλες κατηγορίες, στην Β, στην Γ, στις ακαδημίες. Ας είναι η Α και τα Champions League για τον κόσμο που τα επιλέγει, που ξέρεις άλλωστε που θα καταλήξεις μια μέρα. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη μέρα που άκουσα πρώτη φορά την κασέτα των Λοστ Μπόντις από τον κύριο Ρύκιο πριν την κυκλοφορία της Lazy Dog. Αυτόν τον ήχο έμαθα, αυτόν τον ήχο θέλω, αυτόν τον ήχο θα παίξω και στην μίξη, τις πόρτες να τρίζουν και να μην μας ενδιαφέρουν και πολλά. Ο Θάνος βέβαια ήξερε την ύπαρξη των ντανταϊστών και των φουτουριστών και μας έκανε πλάκα. Καλά έκανε.

Επίσης θυμάμαι λίγα χρόνια αργότερα τον Ρύκιο να έχει γράψει σε ένα αφιέρωμα του Rollin Under ότι οι Horror Vacui (ήμουν groupie) είναι πιο άδετοι από τα παπούτσια των Run DMC, ενώ είχε στηρίξει βέβαια την μπάντα. Εντάξει δεν θέλω να πω κάτι τέτοιο για τους Dramachine που σίγουρα τους βρίσκω άγουρους και είναι λογικό, αλλά αν έχει κάποια σημασία, στηρίζω, και όχι ότι δεν μπορούσα να διαλέξω κάποιο άλλο κομμάτι τους για την μίξη αλλά βρίσκω αυτή την διασκευή από το πρώτο τους EP αφοπλιστική. Η κάθε γενιά είχε τους χώρους της να αντισταθεί, υπήρξε η Φιλοσοφική, η Γεωπονική, η ΑΣΟΕ, η Αρχιτεκτονική, η VILLA και ας πούμε ότι τώρα υπάρχει η Πάντειος όπου δραστηριοποιούνται group και καλλιτέχνες με το μισό πόδι στην αφάνεια και καλά κάνουν. Ο Eddie Dark πιθανώς να καταλήξει στις αγκάλες της Inner Ear και ίσως να τραβήξει και την προσοχή στο ευρύτερο κοινό, παλαιότερο ή νεότερο, του dark στο οποίο απευθύνεται. Ενδεικτικό δείγμα το τραγούδι ‘Λάμπα Φθορίου’ από το ψηφιακό άλμπουμ Λουλούδια του προηγούμενου έτους.

Επειδή δεν είμαι διαφημιστής -δηλαδή είμαι στο επάγγελμα μου όταν πληρώνομαι αλλά όχι όταν γράφω στο MiC ή στις εκπομπές μου στο stegi.radio όπου έχω το ελεύθερο των επιλογών μου- δεν έπιασα την λίστα των συμμετεχόντων στα δύο φεστιβάλ για να αναφέρω τα ονόματα, αλλά έγραψα ότι θεώρησα εγώ άξιο αναφοράς (εντάξει ότι χώρεσε κιόλας στο 2ωρο), όχι τίποτα άλλο, αλλά να μην θεωρηθεί και δυσφήμιση κάτι που θα γράψω, είναι κατά την γνώμη μου άριστη η επιλογή της καλλιτεχνικής διεύθυνσης να καλέσει την θεία Λένα, την θεία όλων, που πολλοί μπορεί και να οφείλουν την καλλιτεχνική τους ύπαρξη σε αυτή και που παρά τις προσωπικές της περιπέτειες είναι πάντα κοντά μας και ψυχικά αλλά και καλλιτεχνικά και τονίζω το τελευταίο. Μια θερμή αγάπη από όλους μας και ελπίζω να είμαστε όλοι εκεί να της την δώσουμε και από κοντά. Αν μ’ αγαπάς έλα να κάνουμε έρωτα και όντως η τριάδα του Σαμποτάζ θα είναι παρούσα το Σάββατο.

Το Den peirazei των Agatha & Molyneaux κανονικά έπρεπε να παίζει παντού και να είναι το τραγούδι του καλοκαιριού, αλλά είπαμε έχουμε κατηγορίες και όχι μόνο, έχουμε και γλώσσα, και ενίοτε ακούγονται κακά λόγια. Μετά την έλευση των οδοστρωτήρων Στέρεο Νόβα (συμμετέχει την πρώτη μέρα του φεστιβάλ ο Κ. Βήτα, ορίστε το είπα), η γλώσσα στην ηλεκτρονική μουσική στην Ελλάδα κλείνει προς την μητρική και ίσως όχι μόνο στην ηλεκτρονική μουσική. Το μέγα θέμα βέβαια όπως πάντα είναι τι λες, αλλά εδώ δεν μας πέφτει λόγος, εμείς μόνο μένουμε με τις εντυπώσεις του ο καθένας και εγώ προσωπικά έχω να λέω ότι ένα είναι το ποίημα από την δεκαετία του ‘90 ή μάλλον ο στίχος, “γιατί είναι Σάββατο βράδυ” μαζί με το “μη γελάς με ηλίθια αστεία”, μέχρι εκεί η ποίηση μας, δύο πετσοκομμένες αράδες. Πέρασαν Molyneaux 30 χρόνια, δεν ξέρω, εσύ γράφεις τους στίχους(;) για να προσθέσουμε έναν τέταρτο, το “γιατί η μελανιά στο χέρι μοιάζει με πεταμένη τσίχλα στην Βικτώρια” με μια ενδιάμεση στάση στο “γιατί δεν χορεύεται ρε”. Ούτε ποιήματα, ούτε αρλούμπες, μόνο ίσως κάποιοι στίχοι, δύο κουβέντες.

Μια καλή συμμετοχή είναι από Θεσσαλονίκη και πρόκειται ουσιαστικά για επιστροφή μετά από χρόνια. Έχω πει ξανά ότι όταν η μόδα του minimal, synth, wave, whatever καταφέρνει να αποφεύγει, όσο μπορεί τα κλισέ της φόρμας, τότε ακούγεται όχι μόνο ευχάριστα, αλλά και με έναν κάποιο ενθουσιασμό. Εδώ οι Regressverbot από το ντεπούτο του 2016 Music for Ordinary Life Machines από την Fabrica records. Ο Metaman λοιπόν που ακολουθεί έχει κάνει το curating στο φετινό Αγοραφοβικό Φεστιβάλ, ΑΦΦ24, οι επιλογές του μας αρέσουν, ειδικά εάν σκεφτεί κάποιος ότι κάθε χρόνο παρουσιάζεται κάτι διαφορετικό, είναι κυρίως από τον προσωπικό του κύκλο και προσπαθεί να φτιάξει ένα σκετς μιας ανήσυχης, νυχτερινής Αθήνας. Το ότι είναι δραστήριος και κοινωνικός φαινόταν από τις συνεργασίες που έχει ήδη κάνει και ακούμε το ομώνυμο Ματαίωση από το 2022 σε μίξη και master Στέφανου Κωνσταντινίδη από το Φάμπρικα στούντιο.

Το παράδειγμα τώρα με τα πρωταθλήματα είναι εδώ που έχουμε δύο πολύ ωραία τραγούδια να διαλέξουμε, DFA Kerkis (Judas-Tree), Larry Gus το ένα και self release, Aman Aman, Krista Papista το άλλο και ας διαλέξει ο καθένας ότι θέλει -ή να μην διαλέξει τίποτα. Έλα μάνα να μας δεις, κοριτσάρες στα Λονδίνα, καταραμένο ξεφτυλισμένο παρελθόν, τα δίνω όλα για τον λαό, για την δική μας δόξα, έλα μάνα να μας δεις, κοριτσάρες στο μνμίμας, για δέκα χρόνια ήσουνα αλήτισσα της Παναγιάς, σε δέκα χρόνια θα σε δω άγιο φως στον ουρανό… επέλεξα. Συνεχίζοντας σε πιο τραπ, ντουγρού, λαγκάρω, μπάτσα, άμα δεν θέλω κάνω γουπ, άμα δεν θέλω κάνω τζιζ κλπ με την EXPE στο ΣΝΑΚ, άλλη μια επιλογή στα σίγουρα για το διήμερο. Ξέρεις κάτι, επαναλαμβάνω, αν θέλω ποίηση θα πάω στον Καβάφη “Ξένε, σαν δεις ένα χωριό όπου ανθίζει η φύσις, έφθασες, ξένε, στο χωριό μου” και όχι στα Διάφανα Κρίνα ξέρω εγώ. Αρκετά με την σοβαροφάνεια. Η VASSIŁINA κινήθηκε και στο Λονδίνο με πιο art κατεύθυνση, δεν γνωρίζω τι απήχηση είχε, και εδώ ακούμε από την κυκλοφορία της στην Inner Ear το 2021 Fragments.

Από τον χώρο του θηλυκού rap θα κάνουν κοινή εμφάνιση η Penny με την Sci-Fi River, θα συναντηθούν δηλαδή δύο αναγνωρίσιμες με κοινό παρουσίες από Θεσσαλονίκη και Αθήνα αντίστοιχα, καλή ιδέα και εδώ ακούμε το κλασικό 7ιντσο Διακοπές στην Αθήνα να μπούμε στο κλίμα. Από το Ατλαντικοί του Stelios Lalousis βρήκα στα λόγια την δική μου Νικηφόρου Ουρανού και σκέφτομαι οι καλεσμένοι του Θωμά Γουναρόπουλου, η παρέα του, πόσο να διαφέρουν από τις παρέες όλων μας όλα αυτά τα χρόνια ή καλύτερα πόσο νομίζετε ότι διέφεραν οι παρέες σας, οι ανησυχίες σας, οι δημιουργίες σας εν τέλει. Ψηφίζουμε το pop concept της Ολίνας και ακούμε το Πριόνι και η Αθήνα Λειώνει με άρωμα κλασικού.

Οι Tropical Geometry δεν γνωρίζω εάν έχουν συνέχεια από το Luck Mountain του 2021 αλλά όπως και να έχει το εγχείρημα ήταν δύσκολο. Το νέο kraut συνήθως αποτυγχάνει παγκόσμια να καταθέσει κάτι αξιόλογο και τον ήχο των Stereolab ακόμα και οι ίδιοι οι Stereolab δυσκολεύονται να τον αναπαράγουν ξανά. Ο δίσκος όμως στεκόταν και ελπίζω να προετοιμάστηκαν καλά το καλοκαίρι στις πρόβες.

Ένα μεγάλο θέμα που είχε η indie σκηνή της χώρας ήταν η τραγουδοποιία, αυτό που λέμε singer & songwriter και μπορεί από κιθάρες να είχαμε κάτι, αλλά από Elton John π.χ. τίποτα. Θυμάμαι τώρα μια βραδιά στο BIOS που είχα δει τον κιθαρίστα των Modrec, Λάμπη Κουντουρόγιαννη, πριν γίνει σταρ στο Μουσικό Κουτί του Πορτοκάλογλου καμιά 20αριά χρόνια μετά, να μας εντυπωσιάζει παίζοντας Django Reinhardt, αλλά κυρίως εκείνη την νύχτα γνώρισα τον Ευριπίδη Σαμπάτη στο πιάνο του. Δεν θυμάμαι εάν είχε βγει το cd με τις Τραγωδίες του ακόμα, αλλά η συνάντηση μαζί του έμεινε εκείνη την νύχτα παρόλο που πήρα το cd από το Vinyl. Δεν έγινα φίλος του, δεν τον γνώρισα, δεν πήγα στην Καντίνα, δεν μπήκα στην παρέα τους, ο Ευριπίδης πήγε στην Βαρκελώνη και βγάζει τραγούδια μέχρι σήμερα. Ο Evripidis and his Tragedies ξανά στην Αθήνα να δει τους φίλους του και οι Victory Collapse αποφάσισαν να πιάσουν ξανά τα όργανα και να φτιάξουν καινούργια κομμάτια τα οποία θα εμφανίσουν πρώτη φορά σε κοινό το Σάββατο στις 23 Σεπτέμβρη. Αγαπημένη μπάντα πολλών που στο μεσοδιάστημα που είχε εμφανιστεί κάλυψε πολλά κενά στην σκηνή που παραπατούσε. Κλείνοντας να γράψω και για τον Kristof που τώρα που το σκέφτομαι έχει στοιχεία από πολλούς προαναφερόμενους και άλλους Έλληνες τραγουδοποιούς, αλλά έχει πλέον χτίσει ένα συμπαγή χαρακτήρα που αξίζει να του δώσετε μια ευκαιρία. Είμαι πολύ περίεργος πως θα είναι αυτό το live, performance.

Αυτά τα λίγα και πάλι. Χάρηκα που τα είπαμε.

Επιστρέφω σύντομα.

Για οποιαδήποτε επικοινωνία για την εκπομπή – νέες κυκλοφορίες από καλλιτέχνες, εδώ.

Με την νέα σεζόν, κάθε Κυριακή 20:00 – 22:00 το βράδυ, εδώ.