Vinyl Lust
Νέα στήλη. Για όλους εκείνους που αρέσκονται να σκονίζουν τις άκρες των δαχτύλων τους και να μυρίζουν ταυτόχρονα τη μυρωδιά νωπού χαρτιού και του πολυκαιρισμένου PVC. Του Γιώργου Παπαδόπουλου
Νέα στήλη. Για όλους εκείνους που αρέσκονται να σκονίζουν τις άκρες των δαχτύλων τους και να μυρίζουν ταυτόχρονα τη μυρωδιά νωπού χαρτιού και του πολυκαιρισμένου PVC που αναδίδεται από το ξεδιάλεγμα δίσκων.
Για όλους εκείνους που θεωρούν την ακρόαση μουσικής μια διαδικασία ιεροτελεστίας και σπαταλούν τα χρήματα τους (έχοντας ή μη) σε εκείνη τη σπέσιαλ έκδοση βινυλίου του αγαπημένου τους συγκροτήματος, μέχρι να έρθει η επόμενη εβδομάδα που θα έχει κυκλοφορήσει κάτι ανάλογο, και θα το θέλουν και αυτό.
Μια στήλη ακόμα και για εκείνη τη digital γενιά που τη σήμερον ημέρα έχει τα ηνία και τη δύναμη να "ξαναβγάλει το βινύλιο στις αγορές" (φοριέται γάντι και σε αυτή την περίπτωση η χιλιοακουσμένη έκφραση, μόνο που εδώ συμβαίνει στην πραγματικότητα). Μια μουσική στήλη που αγαπάει τα βινύλια και το δείχνει.
Ακολουθεί σλόγκαν. 'Vinyl Is Killing The mp3 Industry'. Πετυχημένο. Σαν εκείνο το παμπάλαιο που γράφανε στο πίσω μέρος των βινυλίων στα ενδοξα '80s 'Hometaping Is Killing Music' (στηριζόμενοι στη γνωστή πλέον τακτική της εκβιαστικά ενοχικής μπουρδολογίας, που τότε μπορεί και να έπιανε σε κανα δύο ανθρώπους).
Το βλέπω σε μπλουζάκια που τα φοράνε κάτι στρουμπουλοί τύποι που γελάνε ακόμα και τα άτριχα μουστάκια τους (μουστάκια παρόλα αυτά), ένα σαρδόνιο χαμόγελο, ένα χαμόγελο μιας νοερής νίκης. Μιας νίκης που δεν κέρδισε τον πόλεμο (αναλογικού-ψηφιακού), αλλά κέρδισε μια σημαντική μάχη, από όποια οπτική και αν το δεις. Διότι η ποσοστιαία αύξηση των πωλήσεων του βινυλίου σε παγκόσμιο επίπεδο σε σχέση με την ελάχιστη μείωση των αγορών ψηφιακής μουσικής, είναι αν μη τι άλλο ένα αξιοπρόσεκτο γεγονός.
Το είδαμε να συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, το βινύλιο να (ξανά)διεκδικεί επιθετικά μερίδιο από την αγορά μουσικής σε σχέση με τα 90s -00s που ήταν απλώς ένα αντικείμενο αρχαιοκαπηλίας για ρομαντικούς, σε αντίθεση με το CD που κόστιζε 10-25 ευρώ και το άκουγες και στο αμάξι σου άμα λάχει...
Μια πορεία ανοδική που πάντα όμως ωχριούσε μπροστά σε αυτή της αγοράς της ψηφιακής μουσικής. Πράγμα που φυσικά ισχύει ακόμα σε απόλυτα νούμερα, αφού παραμένει ένα μικρό ποσοστό σε σχέση με αυτό που αντιπροσωπεύει την αγορά της ψηφιακής μουσικής. Νούμερα που φέτος όμως ξαναέδειξαν αύξηση κλέβοντας λίγο από την πίτα του ψηφιακού παραδείσου του itunes και συναφών sites.
Οπότε αν το δεις από μια οπτική, έχουν κάθε λόγο να χαίρονται και να αγοράζουν περήφανοι slipmat ''Vinyl Is Killing The mp3 Industry'' όλοι εκείνοι οι πολέμιοι του ψηφιακού φορμά, που προτιμούν να έχουν τη μουσική τους στους τοίχους, σε ράφια και όχι σε εξωτερικούς σκληρούς δίσκους, που τόσα χρόνια είχαν μείνει μόνοι τους σε έναν αγώνα που έμοιαζε χαμένος από την πρώτη στιγμή.
Και για όλους εσάς που αγχωθήκατε και είπατε να αγοράσετε ένα πικ απ για να μην σας πουν οπισθοδρομικούς (ψυχεδελικά οξύμωρο) και μπανάλ, μη βιάζεστε και μην πετάξετε το ipod σας στο κάλαθο των αχρήστων τόσο εύκολα. Το iTunes και η γενικότερη αγορά ψηφιακού τραγουδιού κάνει ακόμα τζίρο εκατομμυρίων, είναι τα απόλυτα μέσα της εποχής μας για άμεση απόκτηση μουσικής, και για να μην γελιόμαστε, ότι και να γίνει, το βινύλιο είναι και θα παραμείνει ένα αντικείμενο παλιό, με συγκεκριμένο ιδιότροπο χαρακτήρα και για συγκεκριμένους ακροατές, που το γουστάρουν και ξέρουν πώς να του φερθούν και τι να περιμένουν από δαύτο.
Το ενδιαφέρον της όλης υπόθεσης είναι ότι η αύξηση στο αναλογικό τούτο μέσο οφείλεται κυρίως σε μια αγοραστική δύναμη που αντιπροσωπεύεται από 18-25 χρονών νέα παιδιά που μεγάλωσαν με ψηφιακή μουσική, μεγάλωσαν με το παράνομο downloading που ανά πάσα ώρα και στιγμή χτίζουν ψηφιακές δισκοθήκες μέσα σε μία εβδομάδα (και τις διαλύουν με την ίδια ευκολία σε 10λεπτά). Παρόλα αυτά, μια σημαντική μερίδα αυτών των νέων προτιμά να δώσει το χαρτζιλίκι του (υπάρχει άραγε τέτοιο ακόμη; Γιαγιάδες που αποταμιεύουν έστω και ένα ευρώ από τα 300 που παίρνουν εν είδει 'σύνταξης' για τον εγγονό;) για να πάρει ένα μεγάλο δίσκο, να γυρίσει σπίτι του, να ανοίξει μια μπίρα να δυναμώσει την ένταση και να κάτσει να τον απολαύσει έτσι όπως του αρμόζει. Μερακλίδικα.
Ποιο ρόλο παίζει το hype στην όλη υπόθεση; Σαφώς το μεγαλύτερο! Πράγμα που δεν θα το έλεγα απαραίτητα κακό στην συγκεκριμένη υπόθεση. Το βινύλιο είναι πλέον ένας τρόπος ζωής, μια αισθητική που εν δυνάμει σε ξεχωρίζει από τη μάζα (καθώς είσαι μειοψηφία), μία νοσταλγία για τα παλιά (ασχέτως αν ποτέ δεν την έζησες) παρέα με το vintage που κυριαρχεί σε όλες τις προεκτάσεις των υλικών αγαθών (μόδα, έπιπλα, δίτροχα, τετράτροχα κλπ κλπ) και είναι το νέο in (ξανά οξύμωρο).
Ένα hype που υποστηρίζεται ένθερμα από την βιομηχανία της μουσικής αγοράς, αγκαλιάζεται από τις δισκογραφικές και καταφέρνει και βγάζει προς τα έξω το βινυλιολάτρη σαν τον κουλ τύπο/ισα εκεί έξω που αξίζει να γνωρίσεις. Παράλληλα όμως ωθεί τους καλλιτέχνες και τα διάφορα είδη μουσικής να ξαναβάλουν το βινύλιο στο πλάνο, βοηθάει τις μικρές (άπειρες πλέον) εταιρείες να βγάζουν τον επιούσιο ξεπουλώντας καλοφτιαγμένα ακριβά βινύλια μέσα σε λίγες ώρες. Βοηθάει τον DIY καλλιτέχνη να βάλει λεφτά στο ταμείο με τη διάθεση του δίσκου του κατευθείαν από πρώτο χέρι. Πολύ απλά, σε μία αμιγώς ψηφιακή εποχή, η εμπορική σχέση ξαναγυρίζει στο υλικό δούναι και λαβείν, που έχει τόσο ανάγκη. Κακά τα ψέματα, όσο παλιομοδίτικο και οπισθοδρομικό μπορεί αυτό να φαίνεται σε έναν τωρινό 18άρη, πάντα νιώθεις καλύτερα όταν το πράγμα που μόλις πλήρωσες, έχει μια υλική υπόσταση, όταν το πιάνεις στα χέρια σου.
Συζητώντας, συνειδητοποιώ ότι νεαρός κόσμος που αγοράζει βινύλια σήμερα, έχει κάπου βαθιά την πεποίθηση ότι με αυτό τον τρόπο κοροϊδεύει τη βιομηχανία της αγοράς ψηφιακής μουσικής και της εκμετάλλευσης του καλλιτέχνη, ότι πάει και λίγο κόντρα στο κατεστημένο. Πράγμα που δεν ισχύει πάντα, αφού η βιομηχανία έχει ήδη μυριστεί χρήμα και για αυτό έχει πέσει πάνω στο βινύλιο σαν κοράκι. Οι τιμές του βινυλίου φτάνουν πολλές φορές στα ύψη (όσο και ακριβότερο να είναι το κόστος παραγωγής του, δεν δικαιολογείται) με το 25άρι να είναι μέση τιμή, ενώ οι κασετίνες με διάφορα καλούδια και το πρόσχημα του περιορισμένου-συλλεκτικού είναι ικανές να διαλύσουν το μηνιάτικο του συλλέκτη που κάνει το 'κακό' του παξιμάδι για να το αποκτήσει.
Είναι όμως μια παράλληλη αγορά με αυτή του ψηφιακού κομματιού που έχει πάρει πλέον το δρόμο της για τα καλά. Καινούρια δισκάδικα ανοίγουν συνεχώς ανά την υφήλιο με εκείνα που επέζησαν της κρίσης να γίνονται κραταιά και δυνατά, κόσμος ποστάρει στο instagram τα βινύλια που αγόρασε από την καθιερωμένη σαββατιάτικη βόλτα του στα δισκάδικα (μυρωδιά από 90s), οι hi-end audio εταιρείες κατασκευής πικ-απ Project και Rega έχουν μια κατακόρυφη αύξηση στις πωλήσεις τους, αφού προσφέρουν αρκετά καλό entry level σύστημα σε ικανοποιητική τιμή.
Το Amazon έχει ένα διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα βινυλίου και πέρυσι λάνσαρε και την υπηρεσία του autorip που μαζί με το βινύλιο αγοράζεις απευθείας το δίσκο και σε ψηφιακή μορφή, δείχνοντας έτσι το πόσο θέλει να επενδύσει σε αυτό το παρακλάδι. Η Record Store Day φαίνεται να είναι μια ιδιαίτερα επιτυχημένη 'εμπορική γιορτούλα' με τον κόσμο να περιμένει στην ουρά για ώρες (άκουσον άκουσον) για να αγοράσει τις ειδικές εκδόσεις εκείνης της μέρας. Το Record Flipping όσο κατακριτέο και αν είναι, μπορεί πλέον να θεωρηθεί και full time απασχόληση με πολύ καλές αποδοχές και τόσα άλλα παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι πολύ απλά το βινύλιο έχει (ξανά)μπει για τα καλά στην ζωή του μουσικόφιλου. Είτε σαν αντικείμενο λατρείας , είτε σαν το μόνο πλέον αναλογικό μέσο που υπάρχει αυτή την στιγμή για να ακούσεις τον αγαπημένο σου νέο δίσκο (με τα CD να αργοσβήνουν και να πουλιόνται με το κιλό παίρνοντας έτσι το ρόλο του βινυλίου στα '90s).
Σέρνει μαζί του όλα τα κουσούρια του παρελθόντος, δεν στενοχωριέται καθόλου με όλους εκείνους που το κατηγορούν για αρχαιολογία (παρόλα τα σχεδόν 70 χρόνια του) και καταφέρνει να κάνει ένα μεγάλο κομμάτι μουσικόφιλων να ασχολείται μαζί του. Είναι το πλέον κορακοζώητο φορμά που καταφέρνει και μένει ακόμα στο προσκήνιο.
Είναι ένα είδος εθισμού αν το θες. Σαν ένα φυσικό ναρκωτικό που το μόνο κακό που κάνει είναι στην τσέπη σου και στους γείτονες.
Υστερόγραφο:
Και αν θες και επιστημονική εξήγηση ή άλλη μία θεωρία που μπορείς άνετα να την αναπαράγεις και σαν επιχείρημα όταν το παρακάνεις εκείνα τα βράδια κλεισμένος στο δωματιάκι σου: Σύμφωνα με τον πρώην διευθυντή του Ψυχιατρικού κέντρου της Ουάσινγκτον Alen Salerian η ανάγκη του να συλλέγεις αντικείμενα (βινύλια στην προκειμένη περίπτωση) προέρχεται από την έλλειψη σεροτονίνης. Ένα ένζυμο που είναι υπεύθυνο για διάφορες 'ψυχολογικές ανησυχίες' που όσο έλλειψη έχεις τόσο περισσότερες 'ανησυχίες' και καταναγκασμούς έχεις. Ένα είδος ψυχαναγκασμού που σε κάποιους άλλους μπορεί να παρουσιαστεί είτε με την μορφή του τζόγου, είτε με την μορφή του αλκοολισμού, είτε με τη μορφή κατάθλιψης κλπ.