What’s Up, Doc? #8

Searching For Sugar Man

Σκηνοθεσία: Malik Bendjelloul / 2012

H ιστορία κάνει το ντοκιμαντέρ ή το ανάποδο; Από τις λίγες/ελάχιστες περιπτώσεις που το ερώτημα δεν έχει μία απάντηση. Του Θάνου Σιόντορου

Εντάξει, το να προτείνει κανείς το “Searching For Sugar Man” ως ένα μουσικό ντοκιμαντέρ που κάποια/κάποιος πρέπει οπωσδήποτε να δει, σίγουρα δεν αποτελεί ούτε έκπληξη, ούτε πρωτοτυπία, ούτε και ριζοσπαστισμό. Ίσως μιλάμε για την πιο ασφαλή επιλογή, ειδικά των τελευταίων 15-20 χρόνων. Ίσως και για το καλύτερο μουσικό ντοκιμαντέρ που τριγυρνάει εκεί έξω γενικά.

Έλα μου όμως, που προσωπικά τουλάχιστον, είναι τέτοιο το δέος που με πιάνει όταν σκέφτομαι αυτό το απόλυτο αριστούργημα, που είναι σαν να μην μου επιτρέπεται να το προσπεράσω για κανέναν λόγο.

Πέραν του γεγονότος ότι έχουμε πιθανότατα να κάνουμε με την πιο larger than life ιστορία στο χώρο της σύγχρονης μουσικής, κοινωνιολογικά, κοινωνικοπολιτικά, μουσικολογικά, πλοτουϊστικά (…εκ του plot twist) κι απ’ όποια πλευρά κι αν το προσεγγίσουμε, έχουμε ταυτόχρονα να κάνουμε και με έναν γλυκύτατο άνθρωπο, που πέραν του καθαρού μουσικού ταλέντου το οποίο μιλάει από μόνο του, η σεμνότητα, η ταπεινότητα, η σοφία και η απλότητα, δεν είχαν αντίστοιχο. Δε θα επεκταθώ σε καμία παραπέρα αναφορά γιατί αν υπάρχει έστω κι ένας μουσικόφιλος εκεί έξω που δεν το έχει δει (αν και αμφιβάλλω να πω την αλήθεια), δε θέλω να του τη χαλάσω.

Αυτό όμως στο οποίο θέλω να σταθώ, είναι το γεγονός ότι το “Searching For Sugar Man”, λες και δεν έφτανε από μόνη της η ζημιά που μας έκανε το 2012 όταν κυκλοφόρησε, έρχεται μια δεκαετία μετά να αποκτήσει επιπλέον στρώσεις υπερπολύτιμης αξίας στο καλλιτεχνικό χρηματιστήριο.

Πλέον λοιπόν που λέτε, εκτός από ένα καταπληκτικό μουσικό ντοκιμαντέρ, στέκεται επάξια και ως ένα ακλόνητο χρονογράφημα ενός κόσμου και μιας εποχής που δεν υφίστανται πια σε καμία περίπτωση. Ένας σημερινός εικοσάχρονος παρακολουθώντας το, μπορεί παράλληλα με την μοναδική ιστορία του Sixto Rodriguez να δει και πώς ήταν και πώς λειτουργούσε ο κόσμος τον καιρό των απροσπέλαστων εθνικών φίλτρων, προ ίντερνετ, προ παγκοσμιοποίησης, προ smartphones και προ πολλών άλλων δεδομένων της σημερινής πραγματικότητας. Σε βαθμό μάλιστα που από τη μία θα του φύγει το σαγόνι από την θεότρελη ιστορία και από την άλλη από το πώς ήταν τα πράγματα σε μια όχι και τόσο μακρινή χρονικά καθημερινότητα. Μπορεί αν το καλοσκεφτεί κανείς, το 2025 να απέχει βιωματικά και αντιληπτικά από το 1970, ουσιαστικά, πολύ μα πολύ περισσότερο απ’ ότι το 1970 από το 1870 ή και το 1770. Τρελό ε;

Κλείνοντας θα πω απλά πως αν έφτιαχνα ποτέ το δικό μου εικονοστάσι με μουσικούς ήρωες και αγίους, δίπλα στο ζεύγος Coltrane, τον Aphex Twin, το Pharaoh Sanders, τους Velvet Underground, τη Cosey Fanny Tutti, τον Iggy και το Sun Ra, όχι μόνο θα έβρισκε θέση ο Sixto Rodriguez αλλά η χρυσή του καρδιά ίσως και να ήταν μεγαλύτερη απ’ όλων των προαναφερθέντων μαζί.

Όποιος-α λοιπόν δεν έχει δει το “Searching For Sugar Man” να τρέξει ΧΤΕΣ να το δει παρακαλώ γιατί δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δε θα υπάρξει ποτέ κάτι σαν αυτό. Βάζω στοίχημα και παίζω και τα ρέστα μου.