Teranga Beat
Diamonoye Tiopite: η πρώτη κυκλοφορία της Teranga Beat, μιας νέας δισκογραφικής εταιρείας που μπορεί να έχει έδρα την Σενεγάλη, μιλάει όμως Ελληνικά. Διότι πίσω από αυτό το όνομα κρύβεται ο εικαστικός και DJ Αδαμάντιος Καφετζής. Μιλήσαμε μαζί του για τη συγκεκριμένη κυκλοφορία, την Αφρικάνικη μουσική, αλλά και για τη θρυλική του συλλογή δίσκων από την οποία ελπίζουμε να μοιραστεί κι άλλα διαμαντάκια στο μέλλον.
MiC: Πες μας λίγα λόγια για την συλλογή Αφρικάνικων δίσκων που έχεις: από πού, πόσοι και γιατί.
AK: Δεν μπορώ να σας πω συγκεκριμένο αριθμό, είναι αρκετοί. Οι περισσότεροι είναι από χώρες της Δυτικής Αφρικής, κυρίως Σενεγάλη, Μάλι, Γουινέα, Μπισσάο.... Είναι η δισκογραφία που προτιμώ περισσότερο γιατί δεν είναι δίσκοι του ενός κομματιού. Έχω όμως και αρκετούς δίσκους από Νιγηρία, Μπενίν, Γκάνα. Θα έλεγα ότι πλέον έχω σχεδόν τα πάντα από τη Σενεγαλέζικη δισκογραφία οπότε τώρα στρέφομαι "αναγκαστικά" και προς τις άλλες χώρες.
MiC: Τα τελευταία χρόνια, διάφορες εταιρείες (όπως οι Analog Africa, Strut, Sanachie, Soundway, Buda) εκδίδουν συλλογές με ξεχασμένες ή "χαμένες" παραγωγές από διάφορα είδη Αφρικάνικης μουσικής. Πώς εξηγείς αυτό το όψιμο ενδιαφέρον του Δυτικού μουσικού κοινού για τα συγκεκριμένα είδη;
Υπάρχει γενικά έλλειψη καλής μουσικής στο Δυτικό κόσμο, ένας κορεσμός θα έλεγα αφού έχουν ακουστεί και παιχτεί σχεδόν τα πάντα. Ο κόσμος ψάχνεται πλέον προκειμένου να ακούσει κάτι καινούργιο. Αυτές οι ηχογραφήσεις πέρα από διαφορετικό ήχο προσφέρουν και εξαιρετική μουσική ποιότητα. Κατά τη γνώμη μου η αφρικανική μουσική αποτελεί, αν όχι το καλύτερο είδος που έγινε ποτέ στη ιστορία της μουσικής, σίγουρα το πιο πλήρες. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι όλες οι εκδόσεις του είδους είναι και καλής ποιότητας.
MiC: Η μουσική σε αυτές τις συλλογές είναι κατά κόρον από τη δεκαετία του 70 και λίγη σχέση έχει με τον σημερινό ήχο της αστικής Αφρικής, ο οποίος ως γνωστόν λατρεύει hip-hop και dancehall ήχους. Γιατί κάποιος να θέλει ν' ακούσει Αφρικάνικα seventies σήμερα;
Γιατί είναι εξαιρετική, μοναδική μουσική. Ενώ το Hip-Hop, DanceHall της Αφρικής είναι πολύ χειρότερο από αυτό που βγαίνει στον Δυτικό κόσμο. Το γνωρίζουν και οι ίδιοι αλλά δεν υπάρχουν τα λεφτά για να στηρίξουν μεγάλες μπάντες όπως γινόταν στο παρελθόν. Με την ευκολία των μέσων παραγωγής που υπάρχουν σήμερα, ο καθένας μπορεί από το σπίτι του να βγάλει ένα δίσκο.
MiC: Σε ζωντανές συναυλίες Αφρικανών καλλιτεχνών (όπως π.χ. η Ορχήστρα Babobab), το "πλασάρισμα" από τους διοργανωτές αλλά και η ανταπόκριση του κοινού είναι στα πλαίσια της καθως-πρέπει μεσήλικης jazz / world music αντίληψης (ακριβά εισιτήρια, καρέκλες, τραπέζια με ουΐσκι και χειροκρότημα στο τέλος). Ποια είναι η γνώμη σου γι' αυτό;
Δεν μπορεί να πλασαριστεί αλλιώς. Αυτό είναι το κοινό που ακούει αυτή μουσική και τη στηρίζει. Δεν απαγόρεψαν ποτέ από κάποιον να πάει σε μια τέτοια συναυλία. Εξάλλου και στην Αφρική, σ' αυτό το κοινό απευθύνονται πλέον. Αφού στους νέους πλασάρεται άλλο είδος μουσικής και διασκέδαση. Όσον αφορά στα εισιτήρια θα έλεγα ότι στις συγκεκριμένες συναυλίες είναι φτηνά. Αναλογιστείτε το κόστος για να έρθει μια μπάντα σαν τους Baobab, όταν το αεροπορικό εισιτήριο μόνο κοστίζει περίπου €1000 για κάθε άτομο. Οι μπάντες αυτές φτιάχτηκαν για να παίζουν σε μαγαζιά με τραπέζια, φαγητό και τα λοιπά. Έπαιζαν για να διασκεδάσουν τον κόσμο. Εμείς έχουμε μια πολύ λάθος νοοτροπία για τα live που προέρχεται από την ροκ μουσική, όπου ο μουσικός είναι απόμακρος πάνω στην σκηνή και το κοινό κάθεται όρθιο δυο ώρες, τον κοιτάει να παίζει με αποτέλεσμα στο τέλος το κοινό είναι πιο κουρασμένο από τον μουσικό. Πόσες φορές ακούσατε σε ροκ συναυλία το γκρουπ να παίζει καλύτερα απ΄το δίσκο; Οι μπάντες στην Αφρική φτιάχνονταν για να παίζουν ζωντανά κάθε μέρα και να μπορεί το κοινό να τους ακούει κάθε μέρα χωρίς να κουράζεται. Μια μέρα το καλοκαίρι είπα στον Cheikh Tidiane Tall, για έναν νέο καλό τρομπετίστα που άκουσα από ένα CD. Μου είπε τον έχω ακούσει κι εγώ, αλλά δεν με πείθει αν δεν τον δω σε live.
MiC: Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, όσον αφορά τα DJ sets κι όχι τα live: γνωρίζεις τόσο τον Ελληνικό όσο και την "Αφρικάνικο" (εντός κι εκτός Μαύρης Ηπείρου) τρόπο διασκέδασης. Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές βλέπεις;
Η πρώτη και μεγαλύτερη διαφορά είναι ότι οι Έλληνες δεν χορεύουν πολύ και είναι λογικό γιατί η Ελλάδα δεν είχε ποτέ παράδοση στο χορό. Γενικά θα έλεγα ότι η Αφρικανοί διασκεδάζουν με την ψυχή τους. Πάντως τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει κάπως ο τρόπος διασκέδασης των Ελλήνων, έχει γίνει ακόμα πιο ψυχρός. Αυτό μπορεί να το καταλάβει κάποιος και από το πως ντύνονται πλέον στις εξόδους τους. Το ίδιο ντύσιμο που έχουν όλη τη μέρα έχουν και όταν βγαίνουν. Αναγκαστικά λοιπόν θα βγουν και με την ίδια ψυχολογία.
MiC: Πες μας λίγα λόγια για την πρώτη κυκλοφορία της Teranga Beat. 12 κομμάτια από τέσσερις διαφορετικές ηχογραφήσεις των IDRISSA DIOP (Ιντρίσσα Ντιοπ) και CHEIKH TIDIANE TALL (Σεχ Τιντιάν Ταλ) από το 1969 - 1976 τα 5 από αυτά ακυκλοφόρητα. Οι δυο τους είχαν φτιάξει το 1972 την πιο σημαντική μπάντα στη Σενεγάλη τους SAHEL (Σαέλ), ήταν η μπάντα που άλλαξε τη μουσική στη χώρα για πάντα. Ήταν και αυτός ένας από τους λόγους που έκανα αυτήν την επιλογή για πρώτη κυκλοφορία, γιατί μπορεί κάποιος να καταλάβει το πως αλλάζει ο ήχος στη χώρα αυτήν την περίοδο. Θα μπορεί κάποιος να διαβάσει πολλές λεπτομέρειες για το γκρουπ και την ιστορία της σενεγαλέζικης μουσικής μέσα στο δίσκο.
MiC: Υπάρχει περίπτωση να δούμε ζωντανά τον Idrissa Diop και τον Cheikh Tidiane Tall κάποια στιγμή στην Ελλάδα;
Ναι. Φεύγω σύντομα για Σενεγάλη όπου μια από τις δουλειές που έχω είναι η επανίδρυση του γκρουπ Sahel. Έχουμε μιλήσει για την προοπτική συναυλιών μαζί με τον Idrissa και τον Cheikh και είναι κάτι που το θέλανε πολύ. Στις 14 Δεκεμβρίου έχει μια συναυλία ο Idrissa Diop στα πλαίσια του FESMAN, φεστιβάλ που γίνεται στο Dakar για 21 μέρες, όπου θα παίξει και ο Cheikh κάποια κομμάτια μαζί του και πιθανότατα θα ανακοινώσουν εκεί την επανίδρυση του γκρουπ.
MiC: Τι άλλες κυκλοφορίες να περιμένουμε από την Teranga Beat στο μέλλον; Υπάρχει πολύ υλικό για το μέλλον και αν όλα πάνε καλά οικονομικά -όπως θα δείτε και από το δίσκο δεν είναι μια φτηνή παραγωγή- σκοπός μου είναι το αξιοποιήσω. Μπορώ να πω για τους επόμενους δύο. Πρώτα θα βγει μία ηχογράφηση ενός γκρουπ απ' τη Γκάμπια τους GUELEWAR, όπου είχε κυκλοφορήσει στη Σενεγάλη μόνο μια φορά σε κασέτα. Επόμενο θα είναι πάλι ένα γκρουπ από την Γκάμπια που λέγεται KARANTAMBA. Αρχηγός τους ήταν ο Bai Janha, κιθαρίστας των Ifang Bondi και μακράν ο σημαντικότερος μουσικός στη χώρα καθώς ήταν ο συνθέτης όλων των γκρουπ από τους Eagles μέχρι τους Guelewar και τους Ifang Bondi. Αυτό δεν έχει κυκλοφορήσει ποτέ ξανά, ενώ και οι δύο επόμενες κυκλοφορίες διαφέρουν μουσικά από την πρώτη καθώς μιλάμε για εντελώς ψυχεδελική μουσική.
MiC:Έχετε ανταπόκριση από τον τύπο και την αγορά του εξωτερικού ή είναι νωρίς ακόμα για κάτι τέτοιο;
Κυρίως στο εξωτερικό απευθύνομαι. Αυτός είναι ο στόχος μου. Δυστυχώς η Ελλάδα είναι μικρή αγορά και δεν θα μπορούσα να στηριχτώ μόνο εδώ. Στο εξωτερικό είναι πολύ πιο γνωστό και αποδεκτό αυτό το μουσικό είδος, ενώ στην Ελλάδα τώρα αρχίζει να δημιουργείται η τάση. Μην ξεχνάτε ότι η έδρα της εταιρίας είναι στη Σενεγάλη, πολύ πιο κοντά στη Γαλλική αγορά για παράδειγμα.
MiC: Από τωρινά/σύγχρονα ονόματα της Δυτικής Αφρικής, ποια είναι πέντε που πρέπει οπωσδήποτε ν' ακούσουμε; Δυστυχώς δεν γνωρίζω από όλη την Αφρική, θα σας πω μόνο από τη Σενεγάλη και το Μάλι: Abou Thioubalo, Carlou D, Habib Koite, Abdou Guite Seck, Mama Sadio. MiC: Και πέντε δίσκοι από αντίστοιχα ονόματα της δεκαετίας του 70; Le Sahel - Bamba, Le Diamono - Bita Baane, Guelewar - Tasito, Rail Band - Buffet Hotel de la Gare, Super Mama Djombo - Festival. MiC: Ευχαριστούμε και καλή επιτυχία σ' αυτή κι επόμενες κυκλοφορίες!
Το Diamonoye Tiopite κυκλοφορεί στα δισκοπωλεία. Στο myspace μπορείτε να βρείτε τα τελευταία νέα σχετικά με τις κυκλοφορίες και τα DJ set του Terranga Beat.
