Αντώνης Μποσκοΐτης: το "μαύρο" αυτομάτως απομυθοποιείται...
Κάθε ντοκιμαντέρ και μια αντεργκράουντ βιογραφία. Εντελεχώς, εκ βάθρων και εκ βαθέων.
Κάθε πρόσωπο [κι ένα κλαμπ] και μια ζωντανή ιστορία αμφισβήτησης και αυτογνωσίας. Φλέρυ - Τρελή του Φεγγαριού [2002], Ζωντανοί στο Κύτταρο - Σκηνές Ροκ [2006], Damo Suzuki - Αυτοσχεδιασμοί για μια Φωνή, ένα Ποίημα & μια Τηγανιά Μπάμιες [2008], Οδύσσειες Σωμάτων - Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο [2010] και τώρα επιστρέφει μπούμερανγκ η Κατερίνα Γώγου - Για την Αποκατάσταση του Μαύρου [2012].
- Μου θυμίζεις τον Τομ Κρουζ που αναλαμβάνει Επικίνδυνες Αποστολές!
Για ποιο λόγο; Επειδή βιογραφώ προσωπικότητες, είτε είναι εν ζωή είτε όχι; Αυτό που με κεντρίζει είναι ότι θεωρούνται αμφιλεγόμενες προσωπικότητες! Κάποιοι μου λεν ότι είναι καταραμένες. Μετά την Φλέρυ [Νταντωνάκη] και την Κατερίνα Γώγου το άκουσα κατά κόρον αυτό. Δεν μ' ενοχλεί. Αλήθεια είναι.
Ένα ντοκιμαντέρ π.χ. για τον Σεφέρη που είναι νομπελίστας και εδραιωμένη προσωπικότητα της ελληνικής και διεθνούς ποίησης ή για τον Καβάφη -άλλο παράδειγμα- δεν θα μιλούσε, όχι φυσικά απ' την πλευρά του θεατή, αλλά απ' αυτή του δημιουργού.
- Το βιβλίο του Λεωνίδα Χρηστάκη Οι δικοί μας Άγιοι το ξέρεις; Εκεί μπορείς να βρεις πολύ υλικό!
Είναι υπέροχο! Περιέχει πολλούς καταραμένους! Αυτό δε σημαίνει ότι παίρνουμε σβάρνα τους καταραμένους. Μ' ενδιαφέρουν πρόσωπα που έχουν "μιλήσει" στη ζωή μου. Αν μου πουν κάνε 10 ταινίες με βίους αγίων καταραμένων, δεν ξέρω αν θα μπορούσα. Αν δεν έχω εντρυφήσει, αν δεν έχω ασχοληθεί, δεν μου λέει τίποτα.
Αυτό το λέω πάντα, ότι ποτέ δεν κάνω ντοκιμαντέρ κατά παραγγελία. Η Φλέρυ μου "μίλησε" όταν την πρωτοάκουσα στην εφηβεία μου, κι άρχισα να την ερευνώ. Τη Γώγου έτυχε να τη γνωρίσω το καλοκαίρι του 1993 και τον Οκτώβρη "έφυγε". Την θαύμαζα ως ποιήτρια βέβαια. Κάνω θέματα που ενδιαφέρουν πάρα πολύ εμένα. Και προσπαθώ το δικό μου ενδιαφέρον να το μοιραστώ, να το κοινωνήσω ώστε να ενδιαφέρει και τους άλλους. Αν θέλεις, προσπαθώ να φανερώσω την έρευνα. Δεν θέλω να την κρατώ στο συρτάρι μου. Μάλλον γι' αυτό κάνω κινηματογράφο: για να γνωστοποιήσω μια έρευνα και να τη δει και κάποιος άλλος.
Θα μου πεις ότι "αυτό είναι δημοσιογραφία"! Εκεί μπαίνουν εμβόλιμες και κάποιες δραματοποιημένες σκηνές (πάντα το επιδιώκω αυτό στις ταινίες μου) ή το προσεγγίζω αλλιώς μέσα από τα γυρίσματα. Π.χ. στη Φλέρυ η οθόνη έτρεμε. Ήταν η πρώτη μου ταινία κι έγινε με κάμερα στο χέρι. Και στο Ζωντανοί στο Κύτταρο επίσης.
Στη Γώγου ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποίησα σταθερούς φακούς και σταθερό κάδρο. Δεν έχουμε μεγάλες αυξομειώσεις, άνοιγμα-κλείσιμο, έχουμε σταθερά μεγέθη. Επίσης εδώ υπάρχει ένα μαύρο πανί πίσω από κάθε συνομιλητή, που είναι η "αποκατάσταση του μαύρου" κατά μία έννοια, σημειολογικά.
- Το μαύρο πως το εννοούσε η Γώγου; Έχει σχέση με το σουπρεματισμό;
Όχι! Ακούγεται στην ταινία το ομότιτλο ποίημα της Γώγου που το 'χει μελοποιήσει ο Λόλεκ, "αυτά τα λίγα για την αποκατάσταση του μαύρου"...
Κάποιοι λένε ότι το "μαύρο" είναι η σημερινή κατάσταση που την προφήτεψε η Γώγου. Στην ταινία όμως μια από τις καλύτερες φίλες της, η Λίνα Καρανασοπούλου η δικηγόρος, λέει ότι συζητώντας το με την Κατερίνα της είπε: "Να κι ένα ποίημα για να δικαιωθούν οι χασικλήδες! Έλεος ρε γαμώτο!!!"
Οπότε το "μαύρο" αυτομάτως απομυθοποιείται και υπονοεί το ειδικότερο (το ναρκωτικό) κι όχι το γενικότερο, το μαύρο μας χάλι. Κάπως έτσι παίζω με την έννοια, στηριζόμενος όμως στη μαύρη όψη των πραγμάτων γύρω μας.
- Ο Αντώνης Καφετζόπουλος μου είπε μια ιστορία με τη Γώγου και τη Γλυκιά Συμμορία!
Μ' αυτήν την ιστορία βρέθηκα τρομερά εκτεθειμένος. Μου την είπε κι εμένα ο Καφετζόπουλος και δημοσιοποίησα στο μπλογκ μου, αμέσως μετά το γύρισμα, τι μου προξένησε εντύπωση από την αφήγηση του Καφετζόπουλου.
Βρέθηκε τότε ένας φανατικός ταλιμπάν κινηματογραφόφιλος του Νικολαΐδη που έφτασε το θέμα μέχρι τη σύζυγο του Νικολαΐδη. Με περάσανε γενεές δεκατέσσερις. Ο Καφετζόπουλος λέει ότι έτσι έγιναν τα πράματα. Κάποιοι άλλοι τα θυμούνται αλλιώς.
Το θέμα είναι ότι αυτή η ιστορία δε χώραγε μέσα στην ταινία μου. Η ταινία είναι 67 λεπτά. Περιέχει δραματοποιημένες σκηνές και ανθρώπους να μιλάνε γι' αυτήν. Προτίμησα να κρατήσω στοιχεία που αναδεικνύουν κυρίως την ποιήτρια Γώγου και την προσωπικότητα.
Αν συνέβη ή δεν συνέβη αυτό που ισχυρίζεται ο Καφετζόπουλος, δεν μ' ενδιαφέρει. Το έκοψα στο μοντάζ.
- Για το τέλος της Γώγου τι ακούγεται στην ταινία;
Η ταινία ασχολείται πολύ και με την παρακμή της, τα ναρκωτικά. Η Γώγου δεν ήταν πρεζάκι. Έμπλεξε με την ηρωίνη τα τελευταία 2-3 χρόνια της ζωής της. Αυτό που είναι συγκλονιστικό και που δεν το γνώριζα (το αφηγείται ο Ανδρέας Ταρνανάς) είναι ότι έγινε τζάνκι για χάρη της κόρης της. Κάποια στιγμή της είπε της Μυρτούς ότι "θα φροντίσω εγώ να μην κολλήσουμε, θα μπω κι εγώ στην ηρωίνη για να σου αποδείξω ότι εμείς είμαστε γυναίκες με ισχυρή οντότητα και δε θα παρασυρθούμε από την πρέζα". Αποτέλεσμα, κολλάει κι η Κατερίνα, σώζεται η Μυρτώ -καλά να 'ναι η κοπέλα- και πεθαίνει η Κατερίνα απ' αυτόν τον διάολο. Αυτά τα λέει ο Ταρνανάς.
Μιλάει κι η Μάρω Κοντού που το είχε ακούσει τότε, παρόλο που έρχεται από εντελώς άλλο κόσμο. Λέει ότι όταν κινδυνεύεις να χάσεις το παιδί σου ή τρελαίνεσαι ή γίνεσαι λέαινα και τρως τον άλλο ζωντανό. Κάπου εκεί πιστεύει η Κοντού ότι ήταν κι η Κατερίνα.
- Για κάποιο επεισόδιο που έγινε εδώ, σε μπαρ της Θεσσαλονίκης;
Είναι αλήθεια. Υπάρχει και απόκομμα εφημερίδας που μου έδωσε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος από το αρχείο του. Δεν το χρησιμοποίησα στην ταινία... Κρυβόταν η Κατερίνα, την κυνηγούσαν ως υποκινήτρια φόνου. Δε χωρούσε και δεν το 'βαλα.
Ενώ την ιστορία του Καφετζόπουλου δεν την έβαλα από άποψη. Δεν τίθεται ζήτημα αλήθειας. Ο Καφετζόπουλος την υπερασπίζεται αυτήν την ιστορία και τη λέει. Από την άλλη δεν κατάλαβα το μένος κάποιων ανθρώπων εναντίον μου. Παρόλο που δεν το δημοσιοποίησα καν, δεν υπάρχει στην ταινία μου.
- Τι ακολουθεί; Κάποιο επόμενο σχέδιο;
Έχω κάτι στο μυαλό μου αλλά προς το παρόν με απασχολεί η διανομή της Γώγου. Υπήρξε αυξημένο ενδιαφέρον που μάλλον δεν το συμμερίζονταν τα γραφεία διανομής. Εκτός από τον κύριο Ηλία Γεωργιόπουλο που μας έδωσε τελικά τον μικρό Δαναό για τη διανομή της ταινίας.
- Στη Θεσσαλονίκη θα παιχτεί;
Το θέλω πολύ... Μετά απ' αυτό που έγινε στο Εντευκτήριο με τη Φλέρυ - Τρελή του Φεγγαριού, ταινία 10 ετών, που την παρακολούθησαν 150+150, τρακόσιοι άνθρωποι σε δυο βραδιές... Δεν το περίμενα. Με τον Γιώργο Χρονά λέγαμε στο τρένο του ερχομού ότι αν θα 'χουμε 50 άτομα είναι ζήτημα...
Πλέον μπορώ να ανακοινώσω ότι από τις αρχές Απριλίου το ντοκιμαντέρ Κατερίνα Γώγου - Για την Αποκατάσταση του Μαύρου θα παίζεται στην αίθουσα Παύλος Ζάννας πάνω από το Ολύμπιον. Αν θα γίνονται καθημερινές προβολές ή μόνο σαββατοκύριακα, αυτό δεν το γνωρίζουμε ακόμη.
Να πω επίσης ότι είναι μια ανεξάρτητη παραγωγή όπου κανείς δεν πληρώθηκε [ακόμα]. Το ΕΚΚ μας έδωσε ένα ελάχιστο ποσό για να καλύψουμε κάποια από τα έξοδα διανομής. Κόπια DCP, υποτιτλισμός και κάποιες αφίσες και τα λεφτά δε φτάσανε...
Εκκρεμεί μια απόφαση αν θα μπει η ΕΡΤ συμπαραγωγός. Το έχουμε τρομερή ανάγκη κυρίως για να πληρωθούνε άνθρωποι: ο διευθυντής φωτογραφίας, το Akron Studio που έγινε το post production, ο μοντέρ, ο Τσιώλης που έγραψε μουσική... Δουλέψαν όλοι με την ψυχή τους και το κάνανε για μένα και για την ψυχή της Γώγου που κυριολεκτικά την αγαπούν.
Η ταινία συμμετείχε στο International Anarchist Festival του Μπουένος Άιρες. Επίσης κατατέθηκε να συμμετέχει στα Βραβεία της Ακαδημίας.
- Στη Θεσσαλονίκη δε γίνονται σχεδόν ποτέ αβάν ούτε δημοσιογραφικές.
Η ταινία θα προβληθεί σε λίγες μέρες στο Πανόραμα του 15ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Θα γίνει μία προβολή της, κυρίως σαν προμοτάρισμα της κανονικής διανομής της στον Παύλο Ζάννα μερικές εβδομάδες αργότερα.
- Κάποια στιγμή πρέπει να κάνεις και για τον Γιάννη Μπαχ μια ταινία.
Το ξέρω, το 'χω σκεφτεί. Ωραίος άνθρωπος, εκτός από σπουδαίος μουσικός και ραδιοφωνικός παραγωγός είναι και καλός ζωγράφος. Τον αγαπάω πολύ τον Γιάννη.
Κατερίνα Γώγου: μέ λένε ΟΔΥΣΣΕΙΑ για πάντα
Αντώνης Καφετζόπουλος: μια "γλυκιά" ιστορία
Αντώνης Μποσκοΐτης: Άσματα και Μιάσματα 2