Ο Αργύρης Ζήλος ξεχωρίζει τους δίσκους του 2005

Μερικές από τις μουσικές προτάσεις του Αργύρη Ζήλου για το 2005, όπως καταγράφηκαν σε τηλεφωνική συνομιλία με την εκπομπή "Ο Αφρός των Ημερών" στο Radio Republic 100.3, Θεσσαλονίκη, την Κυριακή 18.12.2005.

DaveB: Αργύρη καλησπέρα. Προκαταβολικά ευχαριστώ για τον χρόνο που μας αφιερώνεις. Η έννοια μουσικοκριτικός στην Ελλάδα είναι συνδεμένη με το όνομα σου. Όσοι ασχολούνται με την μουσική ενδιαφέρονται να ακούσουν πώς είδες το 2005.
Ζήλος: Θα σου πω πώς το 'χω ακούσει, γιατί πώς το 'χω δει δεν ενδιαφέρει ιδιαίτερα.
DaveB: (γέλια)
Ζήλος: Η αλήθεια είναι ότι ο καθένας βλέπει με τα δικά του μάτια και τα δικά του μάτια είναι πάντοτε συντονισμένα σε άλλη συχνότητα από των άλλων. Εννοώ ότι κάτι αποκτά μεγαλύτερη σημασία ανάλογα από το πόσο κοντά θα το κοιτάξεις. Το είπε και ο Αντονιόνι στο "Blow up" αυτό. Δηλαδή όσο πιο κοντά είσαι σε κάτι, τόσο μεγαλύτερο ενδιαφέρον και τόσο περισσότερες λεπτομέρειες βλέπεις σ' αυτό.

DaveB: Κι εσύ ασχολείσαι τόσο όσο κανείς.
Ζήλος: Κι εγώ καλώς ή κακώς δεν κάνω τίποτε άλλο. Οι αναφορές μου είναι πάρα πολύ προσωπικές και παθιασμένες θα έλεγα γιατί με αφορά αυτή η ιστορία και γι' αυτό λέω ότι το 2005 ήταν μια θαυμάσια χρονιά, μπορώ να πω ότι ίσως ήταν και η καλύτερη που θυμάμαι.
DaveB: Κάθε χρόνο και καλύτερα.
Ζήλος: Τα ίδια λέω κάθε χρόνο, έχω γίνει βαρετός. Του χρόνου φαντάζομαι ότι θα είναι ακόμη καλύτερα. Για να μη λέμε αυθαιρεσίες, το αποδίδω αυτό στην απελευθέρωση της προσωπικής παραγωγής, στο γεγονός δηλαδή ότι οι δυνατότητες καταγραφής ήχου έχουν γίνει τόσο μεγάλες πλέον και οι τιμές των μηχανημάτων τόσο προσιτές, ώστε οι άνθρωποι που θέλουν να κάνουν την δική τους μουσική, μπορούν να την κάνουν πλέον χωρίς κανέναν απολύτως συμβιβασμό και χωρίς παραχωρήσεις.
DaveB: Και να φιλτράρουν κιόλας τους ήχους που είχαν ακούσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ζήλος: Να κάνουν ό,τι τους καπνίσει χωρίς να 'χουν κάποιον παραγωγό εντός εισαγωγικών που να τους λέει τις βλακείες του. Και εν πάση περιπτώσει έχουμε πάρα πολλά θαυμάσια πράγματα ν' ακούσουμε.
DaveB: Να ξεκινήσουμε.
Ζήλος: Ας θες να το γενικεύσουμε και να το βάλουμε σε κάποια τάξη, ας πούμε ότι έχω τρεις πολύ γενικές κατηγορίες οι οποίες δεν είναι μουσικές - δηλαδή με μουσική λογική - έτσι όπως τις χώρισα. Μια για παράδειγμα είναι η ελληνική παραγωγή.
DaveB: Να κάτι που έχουμε πλησιάσει ελάχιστα από την εκπομπή φέτος.

Ζήλος: Και καλά κάνατε. Αν αφορά την επίσημη παραγωγή, δεν κάνει καλό, είναι μολυσματική η mainstream παραγωγή στην Ελλάδα. Χειρότερη από φέτος δεν την θυμάμαι στη ζωή μου. Θεωρώ ότι είναι για πέταμα. Με λίγα λόγια ό,τι έχει ξεκινήσει πριν από τα τέλη της δεκαετίας του 70 με μέσα 80 - όλοι αυτοί πριν από τα μέσα δεκαετίας 80 - πιστεύω ότι είναι καιρός να κοιτάξουν για άλλη επαγγελματική δραστηριότητα, να φτιάξουν κάνα μπαράκι ...
DaveB: Σωστά τα λες (γέλια)
Ζήλος: ...κάνα εστιατόριο, είναι η φυσική τους κλίση αυτή πλέον, γιατί στη μουσική δεν άκουσα τίποτε απ' αυτούς. Μάλλον άκουσα, αλλά καλύτερα να μην τα 'χα ακούσει. Δεν εξαιρώ κανέναν απολύτως. Είμαι λίγο κατηγορηματικός και δεν το λέω μ' ευχαρίστηση, εξαιρώ μόνο τρία τέσσερα ονόματα τα οποία από μόνα τους δεν ανήκουν σ' αυτήν την κάστα του επαγγελματικού χώρου.
DaveB: Για να τους ακούσουμε.
Ζήλος: Τον Γιάννη Αγγελάκα, ο οποίος έχει κάνει μια πάρα πολύ υπεύθυνη δουλειά, πληθωρική, τόσο πληθωρική που δεν ξέρω αν θα την αντέξουν και οι ώμοι του...
DaveB: Και μάλιστα με δύο δίσκους, "Ανάσες των Λύκων" και "Από 'Δω Και Πάνω".
Ζήλος: Τόσο διαφορετικοί που δεν μπορείς να τους συγκρίνεις. Κι αυτό είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικό, ότι μπόρεσε ο Γιάννης να κινηθεί σε δύο χώρους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους και να παραγάγει ένα τόσο όμορφο αποτέλεσμα, τόσο ουσιαστικό, είναι προς τιμήν του και για μένα αποτελεί μια θαυμάσια εγγύηση για το μέλλον. Μπράβο του.
DaveB: Καταγράψαμε λοιπόν τον Αγγελάκα.

Ζήλος: Για να μην ξεφύγουμε από την περιοχή σας, μου άρεσε ιδιαίτερα ο δίσκος του Ντίνου Σαδίκη "Το γέλιο των πολλών".
DaveB: Κι αυτός της ίδιας παρέας.
Ζήλος: Ο Ντίνος έδειξε μια ελευθερία στις ιδέες του που με εξέπληξε. Όχι ότι δεν τον είχα ικανό να το κάνει, απλά δεν το είχε κάνει ως τώρα σε τέτοιο βαθμό. Εύχομαι να επιμείνει σ' αυτό, να μην αποθαρρυνθεί αν τα μηνύματα της αγοράς δεν είναι πάρα πολύ θετικά, διότι το στίγμα που έχει δώσει είναι πάρα πολύ σοβαρό και πάρα πολλά υποσχόμενο.
DaveB: Δυστυχώς ο Ντίνος κάνει έναν δίσκο κάθε δέκα χρόνια.
Ζήλος: Δεν είναι πολύ παρήγορο αυτό που λες. Ας πούμε ότι τον θέλουμε κάπως πιο συνεπή στις υποχρεώσεις του. Δεν έχει πρόβλημα, ας κάνει και δεύτερο και τρίτο, με τέτοιο υλικό μπορεί ν' ανοιχτεί όσο θέλει χωρίς να φοβάται.
Δεν έχω ακούσει τον καινούριο δίσκο του Σταύρου Ρωσσόπουλου ακόμα (Ξύλινα Σπαθιά). Το λέω αυτό γιατί πριν από έξι-εφτά χρόνια που είχε βγάλει το προηγούμενο ήταν όμορφο το αποτέλεσμα.
Ξεχωρίζω χωρίς να προτείνω σαν κατεύθυνση - γιατί τα παιδιά είναι πάρα πολύ ιδιαίτερα - το Δημοσιοϋπαλληλικό Ρετιρέ του Θανάση και της Αλεξάνδρας.
Επίσης ξεχωρίζω κάποιους δίσκους από το χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής. Στην Ελλάδα έχει πάρει μια πολύ ενδιαφέρουσα ροπή γιατί δείχνουν (αυτοί που ξεχώρισα αλλά και άλλοι) να κατέχουν το μυστικό του να δημιουργούν, χωρίς να σνομπάρουν αυτό που λέγεται μελωδία. Συγκρότηση της σύνθεσης γύρω από κάποια θέματα, κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα είναι σαν ιδέες.
Μ' άρεσε πάρα πολύ η δουλειά των DroG_A_tEk. Ο δίσκος λέγεται "Who Hurts You" (Tilt Recordings).

Μ' άρεσε επίσης ιδιαίτερα ο δίσκος του 2L8 "Armed Angels, Frustrated Youth, The Art Of Self Deceit And Music Industry" (Poeta Negra)... σιδηρόδρομος ο τίτλος, θα φάμε τη μισή εκπομπή να τον πούμε, αλλά είναι ένα πολύ τολμηρό πράγμα, πολύ ελεύθερο. Διάβασα και μια συνέντευξή του. Κώστας Βοζίκης λέγεται, είναι 22 χρονών και έχω καταλάβει ότι ξέρει ακριβώς πού πατάει, άρα δεν είναι τυχαία αυτά που κάνει.
"Η σφαιρική εποπτεία του Κώστα Βοζίκη δεν ασκείται επί της θεωρίας μα επί της ουσίας, φέρνοντας σε αισθητικό ίσο τις ποστ-ροκ-ηλεκτρο-ποπ-νοιζ-ιντάστριαλ ροπές μ΄ ένα ύφος συνειδητά σύγχρονο και πηγαία συναισθηματικό. Α.Ζήλος- Αθηνόραμα".
Μ' άρεσε επίσης ο δίσκος των Biomass "Miledrops" (Quetempo rec), στο ίδιο πνεύμα με τους DroG_A_tEk.
Η Klik records: δεν ξεχωρίζω κάποιο όνομα συγκεκριμένα αλλά έχουν μία συνέπεια η οποία ξεκινάει και από τα εικαστικά τους...
DaveB: Πραγματικά τα εξώφυλλά τους είναι καταπληκτικά. Πάρα πολύ προσεγμένες δουλειές, έργα τέχνης.
Ζήλος: Και φεύγοντας από τον ηλεκτρονικό χώρο, έχουμε έναν εξαιρετικό παράδειγμα δίσκου ελληνικής τζαζ του Δημήτρη Βασιλάκη, το "Parallel Lines" (Candid records). Ίσως κι ο καλύτερος δίσκος που έχει κάνει, το λέω ανεπιφύλακτα.
DaveB: Καταπληκτικός σαξοφωνίστας.
Ζήλος: Και ο Φλώρος Φλωρίδης, με το "Further Lines Over Rough Options", ο πιο στριμόκωλος δίσκος που έχει κάνει ποτέ του, πάρα πολύ προσωπικό και κλειστό πράγμα, ιδιαίτερο. Δεν ξέρω αν μπορεί να πάει κάπου αλλού από εκεί, αλλά είναι τόσο πυκνές οι ιδέες του και τόσο συγκεκριμένα τα πράγματα που κάνει και με τέτοια γνώση που πιστεύω ότι μπορεί να πάει οπουδήποτε πλέον.
DaveB: Ήδη μας έδωσες έναν πλούτο πληροφοριών μόνο από ελληνική μουσική.

Ζήλος: Για να μην κάνουμε άλμα, ας παραμείνουμε σε μια έντεχνη αντίληψη και να περάσουμε στον διεθνή χώρο. Πάρα πολλοί ήταν οι αξιόλογοι δίσκοι σ' αυτήν την κατηγορία, μπορώ να πω εκατοντάδες, χωρίς υπερβολή. Αλλά ξεχώρισα 5-6 που έχουν ένα ειδικό βάρος γιατί συνδυάζουν πολλά ιδιαίτερα πράγματα. Και τα συνδυάζουν με αρμονικό και δημιουργικό τρόπο.
Ξεχωρίζω σαφώς το "Electra", δουλειά που έχει κάνει ο Arild Andersen πάνω στην αρχαία τραγωδία. Πέρα από την εξαίρετη μουσικότητα αντλεί από την Σαβίνα Γιαννάτου τις καλύτερες ερμηνείες που έχει δώσει ποτέ της.
Ξεχωρίζω τον δίσκο του Gilad Atzmon, "Musik - Rearranging the 20th Century". Και μόνον ο τίτλος μας δηλώνει μια πρόθεση μεγαλόπνοη, μεγαλεπήβολη, φιλόδοξη, μια ανασύσταση, μπορεί να πει κανείς, της μουσικής του εικοστού αιώνα. Ο Atzmon έχει μια ιδιοφυή ιδέα, παίρνει διάφορα θέματα εμπεδωμένα σαν παραδοσιακά σαν public domain ας πούμε και τα δίνει μια τελείως άλλη κατεύθυνση. Κάνει θαύματα. Εξαιρετικός δίσκος του Peter Apfelbaum & The New York Hieroglyphics, "It Is Written", μια Αφρογενής ρυθμολογία η οποία κινείται φιδίσια ανάμεσα στην τζαζ και τη σύγχρονη σύνθεση.
Το "Senderos" του Dino Saluzzi (ECM Records) , αυτού του θαυμάσιου bandoneon, ακορντεονίστα, σ' έναν εξαιρετικά ενδοστρεφή δίσκο, πάρα πολύ εκφραστικό.
Και το "Round About Midsummer's Dream" του Gian Luigi Trovesi, μια μουσική που πρέπει να ακουστεί με μεγάλη προσοχή και ησυχία, γιατί αλλιώς δε βγαίνει.
DaveB: Αυτά που ανέφερες βρίσκονται σ' έναν έντεχνο, ζόρικο για το μέσο ακροατή χώρο. Ακούγονται πολύ ενδιαφέροντα.

Ζήλος: Ας περάσουμε τώρα στον κυρίως χώρο, όχι μόνον από πλευράς καταναλωτικού δυναμικού αλλά κι από πλευράς όγκου παραγωγής. Το rock-pop ιδίωμα. Εδώ γίνεται της μουρλής. Ένας μικρός χαμός. Απομόνωσα καμιά εικοσαριά δίσκους - δεν θα τους αναφέρω όλους, θα αναφέρω τους πιο ιδιόμορφους, τους πιο δυνατούς σ' αυτό που θέλουν να κάνουν.
Θα ξεκινήσω μ' έναν δίσκο που δεν είναι του 2005, αλλά που εγώ τον άκουσα φέτος. Είναι των γερμανών Arbeit και λέγεται "Marx" (Grob, GROB 657), ο γνωστός Μαρξ. Δεν θέλω να πω τίποτε, το μόνο που έχω να πω είναι αν έχει κάποιος οποιοδήποτε μουσικό προβληματισμό που να τον ωθεί να σκεφτεί τι μπορεί να γίνει πέρα απ' αυτά που συμβαίνουν αλλά με βάση αυτά που συμβαίνουν τώρα, νομίζω ότι έχει να πάρει πάρα πολλά σοβαρά διδάγματα. Είναι βέβαια επίσης ένας απολαυστικός δίσκος.
DaveB: Arbeit λοιπόν και Marx. Αύριο θα τον ψάξουμε.
Ζήλος: Τον απόλυτα σύγχρονο ροκ δίσκο κατ' εμέ, το τονίζω σύγχρονο ροκ, τον έχει βγάλει ο προφέσορ Alexander Hacke, μπασίστας των Einsturzende Neubauten. Λέγεται "Sanctuary" και είναι ίσως το πιο προχωρημένο και πιο συμπαγές πράγμα που μπορεί να προτείνει κανείς σήμερα ως σύγχρονο ροκ του 2006.
Στον αντίποδα ακριβώς είναι οι Helldorado, κάτι τρελαμένοι Νορβηγοί...
DaveB: Από Σκανδιναβία όλα τα πρωτοποριακά και τρελά.
Ζήλος: Οι οποίοι κάνουν τον τέλειο σύγχρονο country rock δίσκο που παίζει με προκλητική άνεση ανάμεσα στον Lee Hazelwood και τον Ennio Morricone. Λέγεται "The Ballad of Nora Lee", βρωμάει έρημο, θάνατο, μοναξιά, αίμα, μια κόλαση δηλαδή, αλλά με κάποιες μελωδίες που τσακίζουν. Ένα προς ένα τα κομμάτια, δεν πετάς τίποτα.

Έναν υπέροχο δίσκο που λέγεται Ελεγεία για τον Johnny Cash, "Elegy to Johnny Cash" (Cooking Vinyl) έβγαλε ο Jackie Leven, Σκωτσέζος. Σύγχρονες μπαλάντες, ποπ και ροκ με country χρώμα και με την καλύτερη φωνητική επίδοση που είχε ποτέ στη ζωή του.
Το πιο φευγάτο και συνάμα δομημένο ηλεκτρονικό δίσκο έβγαλε φέτος ο Vladislav Delay. Λέγεται "Four Quarters" κι είναι μια τετραμερής σύνθεση εκτενέστατη - μιας ώρας περίπου - σε τέσσερα μέρη. Αν κάποιος το πετύχει, του συνιστώ να το αφήσει να παίζει χωρίς να το προσέχει ιδιαίτερα, και κάποια στιγμή μετά από 5-6 λεπτά θα αισθανθεί περίεργα πράγματα να συμβαίνουν.
DaveB: Αυτά τα έλεγε ο Brian Eno κάποτε...
Ζήλος: Και τα έλεγε πολύ σωστά. Άλλωστε σ' αυτόν έχουν πατήσει τουλάχιστον το 70% αυτών που αγγίζουν κομπιούτερ σήμερα.
Το πιο ακραίο δείγμα μεταλλικής art σύνθεσης, μια ακρότητα άνευ προηγουμένου, αλλά με μία συμπαγή μουσική δομή που πραγματικά αξίζει να μπει κάτω από το μικροσκόπιο, το έχει βγάλει ένα γκρουπ που λέγεται Sleepy Time Gorilla Μuseum of Natural History...
DaveB: Θα τo απομαγνητοφωνήσω αυτό, για να το εμπεδώσω (γέλια).
Ζήλος: Ο τίτλος του άλμπουμ τους είναι "Aiming to Answer Common Questions". Τι εννοούν σαν "κοινές ερωτήσεις" δεν το κατάλαβα ακόμα. Αλλά απαντήσεις σίγουρα δίνουν.
Από Νορβηγία οι Shining, ένα γκρουπ μεταμοντέρνας ηλεκτρονικής post τζαζ ροκ ποπ βάλτα όλα μέσα, γιατί θα τους αδικήσουμε, όλα τα 'χουν. Ο δίσκος λέγεται In the Kingdom of Kitsch you Will be a Monster (Rune Grammofon).
Oπωσδήποτε θέλω να αναφέρω τον δίσκο των Sigur Ros σαν ένα γοητευτικό δίσκο.
DaveB: Το "Takk" (Geffen Records) Αυτοί οι φοβεροί Ισλανδοί.

Ζήλος: Θέλω να αναφέρω επίσης τον δίσκο των Flotation Toy Warning, "Bluffer's Guide To The Flight Deck", σαν την πιο γοητευτική συνέχεια της παράδοσης των Beach Boys και του Brian Wilson αλλά με προοπτική για το μέλλον. Έναν υπέροχα μελωδικό δίσκο με ενορχηστρώσεις εξαιρετικά πλήρεις.
Ο δίσκος των Xiu Xiu - λέγεται "La Foret", αυτό είναι σαν να κατέβηκε η κόλαση στη γη στο πρόσωπο ενός ανθρώπου. Τρομερής δύναμης δίσκος με θαυμάσια τραγούδια. Απ' ό,τι έχω μάθει θα έρθουν να παίξουν στην Αθήνα τον Απρίλιο.
Ο Julien Neto - άγνωστο όνομα σ' εμένα, τον πήρα χαμπάρι πριν από ένα τρίμηνο, ο δίσκος λέγεται- "Le Fumeur De Ciel" (Type) Γάλλος είναι. Έμμεσα παραπέμπει στον Serge Gainsburg ο δίσκος είναι οργανικός και ίσως είναι οι πιο όμορφες σύγχρονες ρομαντικές συνθέσεις που έχουν γραφτεί τους τελευταίους μήνες.
Οι Kammerflimmer Kollektief Γερμανοί...
DaveB: Πολλοστός συνεχόμενος καλός τους δίσκος.
Ζήλος: Ογκόλιθος που λέγεται "Absensen".
Ο Scanner δεν ξέρω τι έχει πάθει το παιδί, ερωτευμένο είναι, δεν μπορώ να καταλάβω αλλά βγάζει σειρά τον έναν δίσκο μετά τον άλλον κι είναι όλοι εξαιρετικοί.
DaveB: Τελευταίο του το "Messe : Klang des Macht / Macht der Klang" (Bette)
Ζήλος: Νομίζω ότι κάπου εδώ μπορούμε να το κλείσουμε. Δε θέλω να συνεχίσω παρ' όλο ότι υπάρχουν πάρα πολλοί καλοί δίσκοι να αναλύσουμε, θα φτάσουμε να το ξημερώσουμε.
DaveB: Αργύρη, ευχαριστούμε που όπως πέρυσι, έτσι και φέτος μας έδωσες τα φώτα σου για μουσικές που θα πρέπει να ψάξει κάποιος, αν ενδιαφέρεται για το κάτι παραπάνω στις μουσικές του αναζητήσεις.
Ζήλος: Μια παρακαταθήκη κάνουμε, όποιος θέλει ας κρατήσει κάποια σημείωση, κάποια στιγμή θα βρεθούν στον δρόμο του. Άλλωστε κι εμείς έτσι δουλεύουμε. Κάπου σημειώνουμε, κάποια βρίσκουμε, κάποια όχι.
DaveB: Nομίζω ότι με την απομαγνητοφώνηση της συνομιλίας μας θα βοηθήσουμε περισσότερο. Γιατί να σου πω, έχω κι εγώ χάσει κάποια ονόματα. Να δώσουμε ένα έναυσμα για όποιον ενδιαφέρεται.
Ευχαριστώ πάρα πολύ, καλό βράδυ.