Δύο συνεντεύξεις σε μία

Φίλος Φίλου: Πως νιώθεις όταν ακούς ένα κομμάτι σου στο κλαμπ η στο μπαρ; Κριτικός απέναντι στον εαυτό σου ή χαλαρώνεις και το απολαμβάνεις με την παρέα; Και παίζεις δικές σου δημιουργίες ως DJ;

NTENTENIS: Η αλήθεια είναι ότι όσο όμορφα νιώθω όταν ακούω κάποιο τραγούδι μου (κάπου εκεί έξω), άλλο τόσο άβολα αισθάνομαι. Είναι σαν δύο αντικρουόμενα συναισθήματα, από τη μία η ωραία αίσθηση ότι η μουσική συναντά τον σκοπό της, την επικοινωνία και την επαφή με τον έξω κόσμο δηλαδή, κι από την άλλη αυτή η έκθεση με κάνει ακόμα πιο αυστηρό με το τελικό αποτέλεσμα το οποίο πλέον αναπαράγεται δημόσια. Γενικά αποφεύγω να βάζω μουσική δική μου στα εκάστοτε DJ set μου, αν και ομολογώ ότι κάποιες λίγες φορές έχω υποκύψει στην προτροπή/αίτημα κάποιου φίλου να παίξω κάποιο κομμάτι από το ‘Motto’. Μάλλον φάσκω και αντιφάσκω (θα έλεγε κάποιος), αλλά κάπως έτσι λειτουργεί.

Αν θα μπορούσες να παίξεις ολόκληρο τον δίσκο σου σε ένα πρόσωπο πέρα από περιορισμούς στον χωρόχρονο, οποιοδήποτε πρόσωπο, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;

Φίλος Φίλου: Πάντως σε νιώθω απόλυτα όσον αφορά την προσέγγιση σου στην ερώτηση μου. Κι εγώ κάπως έτσι.

Λοιπόν, μιας και ο δίσκος είναι στα ελληνικά μάλλον θα έχει περισσότερο γούστο να είναι Έλληνας ή Ελληνίδα. Ωραία ερώτηση και δύσκολη ταυτόχρονα. Το μυαλό μου πάει σε διάφορα πρόσωπα. Το βρήκα. Στον νεαρό ρεϊβά που είχε βγει στα κανάλια κάπου στη μέση της δεκαετίας του ‘90. Εκείνου του πιτσιρικά που έβλεπε κύκλους. Θρυλική στιγμή της ελληνικής TV. Με αυτόν λοιπόν τον τύπο να την πέφταμε λέει με δυο μπύρες (ή μάλλον μπύρα εγώ κόκα κόλα αυτός) από το περίπτερο σε μια πλατεία μέρα μεσημέρι - σκάει ο τζίτζικας. Και να ακούμε το άλμπουμ από ‘Σιρόπια’ και ‘Βιντεοκασέτες’ μέχρι ‘Υπερσυντέλικο’ και Άλφα Στερητικό και να μιλάμε για γρήγορες μηχανές, τζελ μαλλιού και αναπτήρες ζίπο.

Και δεεεεεε μου λες,

Αν μπορούσες να γράψεις το σάουντρακ για μια ταινία, ποια ταινία θα διάλεγες;

NTENTENIS: Ξέρεις τι γίνεται; Τις ταινίες που μου αρέσουν και που έχουν ένα solid OST δεν θα τις άγγιζα ηχητικά, γιατί τις έχω τόσο στενά συνυφασμένες με την υπάρχουσα μουσική τους που δεν θα μπορούσα να φανταστώ κάτι άλλο να τις ντύνει, ακόμα κι αν αυτό θα ήταν μια δική μου δημιουργία. Επειδή, όμως, το ‘Lost In Translation’ είναι πάρα πολύ αγαπημένη ταινία και το soundtrack είναι μια συλλογή τραγουδιών, θα ήθελα ένα κομμάτι μου να προστεθεί σε αυτή την συλλογή και να ακουγόταν σε κάποια σεκάνς της ταινίας.

Και αφού πιάσαμε την εικόνα και τον ήχο, αν θα μπορούσες να επιλέξεις έναν σκηνοθέτη να κάνει το βίντεο για κάποιο κομμάτι σου, ποιος θα ήταν αυτός και για ποιο κομμάτι του δίσκου;

Φίλος Φίλου: Α ωραία, μου ήρθε στο μυαλό σκηνοθέτης που ο ίδιος κάνει και τα σάουντρακ για τις ταινίες του. Αληθινά πιστεύω ότι θα ταίριαζε να σκηνοθετήσει τον ‘Υπερσυντέλικο’. Και το όνομα αυτού, Jon Carpenter. Θα μπορούσε να δέσει τις διαφορετικές εικόνες του κομματιού με ωραίο και περιπετειώδη τρόπο και εναλλαγές εικόνας όπως έκανε στο "Ζουν ανάμεσά μας". Φαντάζομαι ήδη σκύλους να βγάζουνε βόλτα τα αφεντικά τους. Μωρά να κλαίνε γιατί δεν γνωρίζουν τις μάνες τους με μάσκα. Μια τουλάχιστον σκηνή να διαδραματίζεται σε κλαμπ. Ένα post apocalyptic βίντεο με μπόλικο σκούρο χιούμορ και no pretence δηλαδή.

Ερώτηση. Το στούντιο σου καίγεται. Πρέπει να αρπάξεις ένα αντικείμενο, να τρέξεις μακριά και να μην κοιτάξεις πίσω. Ποιο είναι αυτό το αντικείμενο και γιατί;

NTENTENIS: Επειδή ετοιμάζω νέο υλικό, νομίζω ότι απλά θα έπαιρνα τον σκληρό δίσκο με την δουλειά που έχω κάνει μέχρι τώρα. Τώρα όσον αφορά το να μην κοιτάξω ξανά πίσω, μου βάζεις πολύ δύσκολα. Άλλωστε (και καμία φορά φοβάμαι) ότι είμαι λίγο «παρελθοντολάγνος», οπότε έχω, εκ φύσεως, την τάση να κοιτάζω πίσω. Προσπαθώ να το διορθώσω αυτό και ίσως το νέο ηχητικό υλικό να με βοηθήσει με κάποιο μαγικό τρόπο.

Και για πες. Ποιο στάδιο της διαδικασίας παραγωγής της μουσικής (από την έμπνευση, τη σύλληψη και τη σύνθεση μέχρι την παραγωγή/ηχογράφηση έως την τελική μίξη και το μάστερινγκ) απολαμβάνεις περισσότερο και γιατί;

Φίλος Φίλου: Σίγουρα το mix down δεν το απολαμβάνω ιδιαίτερα, οπότε προσπαθώ οι ήχοι μου να είναι όσο δυνατόν πιο σωστοί από την αρχή, ώστε να μην χρειάζονται πολύ "φτιάξιμο" ή "διόρθωση" αργότερα. Όταν μου έρχεται στο νου μια ιδέα, ένα στιχάκι, μια μελωδία, τα γράφω πρόχειρα όσο είναι φρέσκα στο μυαλό μου. Η διαδικασία όμως που απολαμβάνω, είναι το δημιουργικό κομμάτι, στο οποίο μια ιδέα, ένα κόνσεπτ, "κάθεται" και "δένει" με το ρυθμικό και μελωδικό κομμάτι. Όταν ταιριάζουν οι συλλαβές και βγαίνει το πράγμα από μόνο του ας πούμε. Σε αυτό το στάδιο ξέρω πως το κομμάτι είναι έτοιμο να αναδυθεί και μπαίνω σε ένα hyper creative mode όπου ανοίγομαι σε όλο το στούντιο και δοκιμάζω διάφορους τρόπους παιξίματος και τεχνικές. Γράφω τα ακόρντα, τις μελωδίες και τα ταιριάζω ρυθμικά στο κομμάτι, και μετά από κάνα δίωρο συνήθως έχω αρκετό από το υλικό που θα με βοηθήσει να κάνω το τελικό arrangement. Αυτή είναι η αγαπημένη μου διαδικασία, όταν όλα τα συστατικά αρχίζουν και δουλεύουν μεταξύ τους, αλληλεπιδρούν. Εκεί βγαίνει ο σκελετός του κομματιού και συνήθως είμαι ικανοποιημένος με ένα πρόχειρο bounce το οποίο θα ξαναδουλέψω τις επόμενες ημέρες με καθαρότερο μυαλό.

Ερώτηση. Αν ήσουν αόρατος και μπορούσες να είσαι παρών (χωρίς να μπορείς να επέμβεις) σε μια ιστορική ηχογράφηση, studio session, η στο recording/mixing studio κάποιου παραγωγού ή μπάντας, ποιος ή ποιοι θα ήταν αυτοί;

NTENTENIS: Παρόλο που δεν αποτυπώνεται στον ήχο του project NTENTENIS, η αγαπημένη μου μπάντα ever, η μόνη ουσιαστικά που ακούω με την ίδια λατρεία από τα δεκαπέντε μου μέχρι σήμερα είναι οι Cure. Είναι το συγκρότημα που με έβαλε στην "πρίζα" και με έκανε να θέλω να παίξω κάποιο μουσικό όργανο και, εν τέλει, να φτιάξω δική μου μουσική. Υπό αυτή την έννοια, και με δεδομένο ότι αυτό είναι το πλέον αγαπημένο μου άλμπουμ του συγκροτήματος, θα ήθελα να είμαι παρών κατά την διάρκεια ολόκληρου του recording session του ‘Disintegration’. Να είμαι μάρτυρας της όλης δημιουργικής διαδικασίας, της τριβής ανάμεσα στα μέλη του συγκροτήματος και φυσικά της ιδιοφυούς παρεμβατικότητας του απόλυτου αρχηγού της μπάντας που λέγεται Robert Smith. Θεωρώ τον δίσκο ένα αριστούργημα και θα ήθελα να ζήσω εκ των έσω όλο αυτό το δημιουργικό ταξίδι!

Μιας και πιάσαμε αυτό το κομμάτι, μια κλισέ ερώτηση. Ποιος είναι ο πιο επιδραστικός καλλιτέχνης πάνω στο έργο σου; Όχι απαραίτητα ως αποτύπωση στον ήχο σου, αλλά τουλάχιστον ως η φιγούρα/φυσιογνωμία που σε έβαλε στην μουσική δημιουργική πρίζα;

Φίλος Φίλου: Δύσκολο να ορίσω μόνο έναν καλλιτέχνη. Εάν όμως πρέπει, αυτός είναι ο Brian Eno. Άρχισε πολύ δυναμικά με τους Roxy Music και μετά ακολούθησε δικά του μονοπάτια στην παραγωγή της δικής του μουσικής, αλλά και άλλων καλλιτεχνών. Τον πρωτογνώρισα από τη συνεργασία του με τον David Byrne. Επίσης καταπιάστηκε με πολλά μουσικά είδη και καθόρισε νέα όρια στις δημιουργικές διαδικασίες μέσω νέων τεχνολογιών και τεχνικών προσέγγισης της μουσικής, και του ήχου γενικότερα. Ένας αληθινός καλλιτέχνης με την έννοια ότι η δραστηριότητα του δεν περιορίστηκε μόνο στη μουσική αλλά καταπιάστηκε με σχεδόν όλες τις τέχνες, ακουστικές, οπτικές αλλά και συγγραφή βιβλίων κλπ.

Πάλι θα σε ταξιδέψω με την ερώτησή μου. Αν μπορούσες να διαλέξεις μια δεκαετία στην οποία θα μπορούσες να εκφραστείς μουσικά ή να είσαι μέρος μια σκηνής που προϋπήρχε της γενιάς σου, ποια θα ήταν αυτή;

NTENTENIS: Να σου πω την αλήθεια δεν το είχα σκεφτεί ποτέ! Με πιάνεις λίγο απροετοίμαστο, οπότε αυτόματα και μόνο σκέφτομαι Manchester και Factory Records της δεκαετίας του '80 μέχρι early 90s. Με άλλα λόγια η κληρονομιά του Ian Curtis διάχυτη, οι New Order ως ναυαρχίδα του label με "ομόσταυλους" the Durutti Column, A Certain Ratio, the Wake και Happy Mondays, ατελείωτες νύχτες στο Hacienda, περιπετειώδη μερόνυχτα παρέα με τον Tony Wilson, Madchester φάση, acid house έκρηξη, οι Smiths, οι Inspiral Carpets, οι Stone Roses και πόσοι άλλοι να γεννιούνται μέσα στην ευρύτερη πόλη και και και.... Πραγματικά δεν ξέρω τι καλύτερο μπορώ να σκεφτώ!

Ερώτηση. Πόσο σημαντικό είναι για εσένα ότι ο δίσκος κυκλοφορεί και σε βινύλιο; Τελικά το μέσο έχει σημασία ή η μουσική είναι, τρόπον τινά, το ίδιο το μέσο και ο σκοπός ταυτόχρονα;

Φίλος Φίλου:  Κοντολογίς ναι, είναι σημαντικό για μένα ότι η μουσική είναι διαθέσιμη και σε βινύλιο. Το υποστηρίζω το μέσο με την έννοια ότι αγοράζω βινύλια και είναι ο προτιμότερος τρόπος -για μένα- ακρόασης και όχι μόνο. Είναι το εύρος των συχνοτήτων, η φανερή - η αφανής - προσπάθεια πολλών ανθρώπων να βάλουν το λιθαράκι τους ώστε μα βγει όσο πιο άρτιο γίνεται το φυσικό αυτό προϊόν, από μουσικούς παράγοντες μέχρι designers, mastering engineers, κλπ, ακόμη και το background noise μου αρέσει. Είναι και θέμα ηλικίας βέβαια καθώς το πρώτο βινύλιο το αγόρασα το ‘87. Ήταν άλλες εποχές και δεν υπήρχαν οι επιλογές που υπάρχουν σήμερα. Η μουσική είναι πάντα στο επίκεντρο αλλά και το μέσο έχει σημασία. Είναι το ίδιο να βλέπεις μια ταινία στο σινεμά, στην τηλεόραση η στο κινητό σου; Σαφώς όχι. Και μετά πάμε σε άλλη κουβέντα, τι είδους ταινία αξίζει κανείς να δει στο σινεμά, και τι είδους ταινία στο κινητό. Κάπως έτσι και με την μουσική.

Ερώτηση: σου έχει συμβεί ποτέ να κλείσεις το στούντιο και να πας για ύπνο νομίζοντας ότι έχεις γράψει το κομμάτι της χρονιάς, και το επόμενο πρωί να απογοητεύεσαι παντελώς από το τι είχες κάνει το προηγούμενο βράδυ; Αν ναι, πως το αντιμετωπίζεις;

NTENTENIS: Πρόσφατα σχετικά, σε ένα από τα τελευταία παραγωγικά sessions πάνω σε νέο υλικό, προέκυψε ένα κομμάτι με πολλά layers σε synths το οποίο με ενθουσίασε! Έφτασα σε σημείο, την ίδια κιόλας μέρα, να το κάνω extract σε rough mix και να το ακούω επαναλαμβανόμενα μέχρι τελικής πτώσης. Το έστειλα παράλληλα και σε κάποιους φίλους την οποία την γνώμη εκτιμώ πάρα πολύ, μιλάμε για τέτοια σιγουριά για το track. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, δεν φάνηκε να ενθουσιάζει τους φίλους, υπήρχε ένα "μάγκωμα" στην αρχική τους αντίδραση το οποίο με έστειλε για ύπνο με έναν ελαφρύ προβληματισμό. Την επόμενη ημέρα, λοιπόν, κι αφού ο πρώιμος ενθουσιασμός είχε παρέλθει, άκουσα ξανά το κομμάτι κι εκεί κατάλαβα ότι ήταν τόσο φορτωμένο που το έκανε, τελικά, ένα μέτριο track. Η αντίδραση που είχα ήταν να προσπαθήσω να το σώσω κάπως, αφού (σκεφτόμουν ότι) για να με ενθουσιάσει τόσο πολύ αρχικά, κάτι καλό θα κρύβει τελικά. Έτσι, άρχισα να το απογυμνώνω, να το μικραίνω σε διάρκεια και πλέον είναι ένα κομμάτι που λειτουργεί άψογα ως ένα κάποιο "ιντερλούδιο" σε συνθήκες LP.

Αν μπορούσες να φτιάξεις το ιδανικό line-up σε φεστιβάλ στο οποίο και θα συμμετάσχεις, ποιο θα ήταν αυτό; Μπορείς να βάλεις ακόμα και καλλιτέχνες που δεν βρίσκονται καν στην ζωή!

Φίλος Φίλου: Πω πω τι ερώτηση. Καταρχάς θα έκανα 3 stages. Main stage, Greek stage, και έναν πολυχώρο με ambient μουσική και καλλιτεχνικά δρώμενα. Στο main stage θα έπαιζαν οι Can, DEVO, A certain ratio, the Jimi Hendrix experience, Coil, Aphex Twin, Lee Scratch Perry και Moondog. Στο Greek stage θα είχα ένα dream team από παλιούς ρεμπέτες και ρεμπέτισσες, Ακρίτας, Πουλικάκος και Πιλαλί, Λένα Πλάτωνος, Στέρεο Νόβα και Εκτός Ελέγχου. Στο ambient stage, θα είχα ένα frequency generator ή ένα modular system, το οποίο θα μπορούσαν να “πειράξουν” οι καλεσμένοι, με την συμβολή ενός τεχνικού για την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων. 

Αν μπορούσες να διαλέξεις ένα καλλιτέχνη να κάνει remix σε ένα από τα κομμάτια του «Μοttο», ποιος θα ήταν αυτός (και ποιο το κομμάτι);

NTENTENIS: Θα διάλεγα τον συντοπίτη (και φίλο) ΜΕΤΑΜΑΝ, του οποίου την δουλειά θαυμάζω ιδιαίτερα! ‘Έχει βγάλει δυο εκπληκτικούς δίσκους (ο δεύτερος πολύ πρόσφατος) οι οποίοι με συγκινούν και με αγγίζουν κάθε φορά που τους ακούω. Όσον αφορά το κομμάτι του ‘Motto’ που θα ήθελα να «ρεμιξάρει», θεωρητικά το ‘Southwave’ είναι πιο κοντά στον ΜΕΤΑΜΑΝ για να το πιάσει και να το πειράξει, αλλά ομολογώ ότι θα είχα μεγάλη περιέργεια για το πως θα προσέγγιζε σε remix το ‘Plumidisco’ ή το ‘Polybag’ που είναι πιο disco και pop. Αν πρέπει να διαλέξω ένα, τότε αυτό θα ήταν το ‘Polybag’ στο οποίο, μάλιστα, ο ΜΕΤΑΜΑΝ έχει συμμετοχή καθώς γράψαμε μαζί τους στίχους. Να το πάρει και να του σκοτεινιάσει τα φώτα! Νομίζω μάλιστα ότι θα του το προτείνω.

Ομολογώ πως έχω απολαύσει ιδιαίτερα αυτή την κουβέντα Κωνσταντίνε! Φτάνοντας προς μια κάποια κατάληξη θέλω να σε ρωτήσω ποιες είναι οι βλέψεις σου για το μέλλον (σίγουρα καλλιτεχνικά αλλά και προσωπικά αν θες). Γενικά κάνεις σχέδια, κι αν ναι φτάνεις και σε μακροπρόθεσμα πλάνα ή περιορίζεσαι στο βραχυπρόθεσμο (ή έστω μεσοπρόθεσμο) μέλλον;

Φίλος Φίλου: Γεια σου και πάλι Βαγγέλη, κι εγώ την απολαμβάνω την διαδικασία, και δεν ξέρω αν -υποσυνείδητα- ρωτάμε ερωτήσεις που και οι ίδιοι θα θέλαμε να απαντήσουμε. Το όλο θέμα μου θυμίζει και ping pong λιγάκι. 

Τώρα, οι βλέψεις μου για το μέλλον είναι λίγο αντιφατικές. Από τη μια, είμαι χαρούμενος για την κυκλοφορία του άλμπουμ, από την άλλη λυπάμαι που ίσως δεν μπορώ να το υποστηρίξω όπως θα έπρεπε (δεν ζω στη Ελλάδα, δεν υπάρχει πλάνο για εμφανίσεις κλπ). Έχω ήδη κάποια νέα θέματα και θέλω να υπάρξει συνέχεια αλλά νομίζω πολλά θα κριθούν από το πως θα πάει το «Μπάσσο Βεστιάριο». Πάντα θα ασχολούμαι με την μουσική σε προσωπικό επίπεδο, και σιγά σιγά μπαίνει νεράκι σε όλα τα φασκιά (τα άλλα παράλληλα projects). Επειδή βιοπορίζομαι από τη διδασκαλία τα τελευταία χρόνια, στο μέλλον θα ήθελα να την παντρέψω (την διδασκαλία) με την μουσική δημιουργία και έκφραση, με την μορφή workshops που θα προσφέρονται σε σχολεία. Υπάρχει ήδη ένα λεπτομερές concept που δεν θα αναλύσω εδώ βέβαια, αλλά αυτό είναι το 5 year plan. Τέλος θα ήθελα να γυρίσω στην Ελλάδα κάποια στιγμή. Ακούγεται τετριμμένο αλλά είναι ειλικρινές.

 Το "Μπάσσο Βεστιάριο" του Filos Filou και το "MOTTO" του NTENTENIS κυκλοφορούν αμφότερα σε δίσκο βινυλίου από την Veego Records.