Ο ωκεανός της πληροφόρησης είναι αχανής και οι σειρήνες πολλές
Στην σειρά συνομιλιών της Μαριάννας Βασιλείου με ανθρώπους των ελληνικών δικογραφικών εταιριών, σειρά έχει ένας ο οποίος βλέπει την δισκογραφία από κάμποσες διαφορετικές οπτικές γωνίες
Δισκάδικο, δισκογραφική εταιρία, οργάνωση συναυλιών – η Sound Effect Records αποτελεί το μοντέλο των 360 μοιρών στα καλύτερά του. Ο λόγος στον Γιάννη Ανδριόπουλο, στην έκτη κατά σειρά συνέντευξη στα πλαίσια του αφιερώματος στις σύγχρονες ελληνικές δισκογραφικές εταιρίες.
H εταιρία ξεκίνησε το 2002, σε μια χρονική περίοδο φαινομενικής όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων ευμάρειας, όπου στο χώρο της μουσικής έκοβαν και έραβαν οι πολυεθνικές εταιρίες. Πώς ελήφθη η απόφαση της επέκτασης του δισκάδικου σε δισκογραφικό label;
Η πρώτη κυκλοφορία που είχε την σφραγίδα της Sound Effect Records ως έκδοση - αλλά με το όνομα του fanzine που συνόδευε, Rock Jam - ήταν όντως το 2002, αλλά η πρώτη κυκλοφορία που αναμίχθηκε με την δισκογραφία ήταν το 2000. Σχεδόν ένα χρόνο πριν την δημιουργία του δισκάδικου κυκλοφόρησε το The Voyage Limpid Sound – “Electronically Enhanced Dream” βινύλιο στο label Nowhere Street Music, του φίλου και συνοδοιπόρου στις μουσικές ανησυχίες Γιώργου Μάρκου που εξέδιδε το fanzine Gew-Gaw. Μάλλον αυτός έδωσε την τελική ώθηση σε κάτι που ήταν προδιαγραμμένο πολλά χρόνια πίσω, όταν εγκατέλειψα την εξαρτημένη εργασία για να ασχοληθώ με αυτό που αγαπούσα. Και λόγω του ότι ήθελα να ξεκινήσω την δισκογραφική, προχώρησα ένα βήμα παραπάνω το mail order που είχα για κάποια χρόνια και άνοιξα το μαγαζί στην Ζαΐμη. Με τον Γιώργο και τον Νίκο Κοντογούρη βγάλαμε το Rock Jam. Ανέλαβα την έκδοση και την επιμέλεια των cd που θα συνόδευαν τα τεύχη που αποτελούσαν συλλογές από ακυκλοφόρητα τραγούδια Ελληνικών συγκροτημάτων. Από την αρχή διαχώρισα την θέση μου απέναντι στην τότε επικρατούσα αγορά και τις πολυεθνικές, κάνοντας εισαγωγές απευθείας από γνήσια ανεξάρτητες εταιρίες του εξωτερικού. Ο δόκιμος όρος ήταν underground - προτιμώ να αποφεύγω τις ταμπέλες – εταιρίες, οχήματα μουσικόφιλων και καλλιτεχνών που διατηρούσαν την παραγωγή του βινυλίου, απευθυνόμενοι σε ένα μικρό κοινό συσπειρωμένο σε μη εμπορικά μουσικά είδη. Οι περισσότεροι ήταν φανατικοί αναγνώστες των fanzines και ψώνιζαν κατά κύριο λόγο απ’ ευθείας από τα labels μέσω των mail orders. Τότε η παραγωγή, διανομή αλλά και οι πωλήσεις των βινυλίων υπέφεραν από την άνοδο του cd.
Σε τι ωφέλησαν και σε τι έβλαψαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η παντοκρατορία τους την ανεξάρτητη δισκογραφία;
Θα χρειαζόμουν πολύ χώρο για να εκθέσω τις απόψεις μου, υπάρχουν πολλές διαστάσεις. Συνοπτικά, το προφανές είναι ότι έφεραν την παγκοσμιότητα στον χώρο, προσφέροντας δυνατότητα ευρείας έκθεσης στις τοπικές σκηνές. Θα πρόσθετα μία επανάσταση όσο αφορά την αλληλεπίδραση των χρηστών. Εξελισσόμενες προσφέρουν και υπηρεσίες απ’ ευθείας πωλήσεων… Ένα πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί είναι ότι ο ωκεανός της πληροφόρησης είναι αχανής και οι σειρήνες πολλές. Πολλές ανούσιες προσπάθειες εντυπωσιασμού μέσω της οθόνης, το hype και φυσικά η εντελώς διαβλητή και κατηγορούμενη συχνά χρήση και φύση των πλατφόρμων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης υπάρχει ο σκεπτικισμός ως προς την άυλη υπόσταση, σε αντιπαράθεση με τον αγώνα επιβίωσης και την ανάγκη ύπαρξης των εξειδικευμένων έντυπων. Αυτά έχουν αποδεδειγμένα υποστηρίξει για δεκαετίες την ανεξάρτητη σκηνή χωρίς να έχουν απώτερο σκοπό να εκμεταλλευτούν το κοινό τους.
Ποια ήταν η έμπνευση για το λογότυπο και την ονομασία της εταιρίας/ δισκάδικου;
Ιδέα της στιγμής πάνω στο πόσο είχε επιδράσει «ο ήχος» στην ζωή μου, “sound effected my life”. Το αρχικό λογότυπο ήταν ζωγραφισμένο στο χέρι από εφηβικό μου φίλο, το οποίο κάποια στιγμή πείραξε ψηφιακά ο Πάνος Κασιάρης.
Με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι δουλειές που θα εκδοθούν; Ποια είναι η διαδικασία και ποιες δυσκολίες έχει;
Δεν ακολουθώ κάποια συγκεκριμένη διαδικασία. Ο πλουραλισμός όσον αφορά το μουσικό ύφος και η διαφορετική προέλευση των καλλιτεχνών – θα τολμούσα πλέον να πω παγκόσμια - από μόνες τους οδηγούν σε μία πανσπερμία στην διαδικασία. Μέρη του «τελετουργικού» είναι η συχνή ανίχνευση για νέα σχήματα, παρακολούθηση των τοπικών σκηνών, ακρόαση των links/demos που μας στέλνουν οι μπάντες. Το κριτήριο, πέραν του πρωτότυπου ή του έντονου προσωπικού στοιχείου, που θεωρώ απαραίτητo είναι να ταιριάζει η λογική μας και η πρόθεση να προχωρήσουμε ομαδικά.
Με την οικονομική κρίση - ειδικά όπως τη βιώνουμε στην Ελλάδα, με capital controls, πτωχεύσεις επιχειρήσεων κλπ - ποιοι είναι οι σημαντικότεροι σκόπελοι που πρέπει να ξεπερνά (ή και να προβλέπει) μία δισκογραφική κατά τη λειτουργία της;
Στο παρελθόν συχνά οι δισκογραφικές, ιδιαίτερα οι ελληνικές, ομφαλοσκοπούσαν. Ο στίβος είναι παγκόσμιος, εκεί πρέπει να επικεντρωθούν για να ξεπεράσουν τα εγχώρια προβλήματα.
Πώς μπορεί να συνδυαστεί η καθημερινή εργασία που κάνουμε προς βιοπορισμό με τις απαιτήσεις ενός δισκογραφικού label;
Εφόσον βιοπορίζομαι από την μουσική, δεν αισθάνομαι ο καταλληλότερος να δώσω απάντηση.
Τι θα πρέπει να έχει ένας/μία μουσικός για να ενταχθεί στο ρόστερ της εταιρίας, ανεξαρτήτως του ήχου που υπηρετεί;
Πέρα από τα κριτήρια που ανέφερα πιο πάνω, θα πρέπει να ταιριάζουν τα χνώτα μας και να υπάρχει πνεύμα συνεργασίας. Ακολουθεί η επιθυμία εξέλιξης, η συνέπεια και να είναι κατά το δυνατό πρόθυμος να πραγματοποιεί συναυλίες.
Ποιες κινήσεις γίνονται για τη δημιουργία του artwork και πώς λαμβάνει χώρα η συνεργασία με τον/την καλλιτέχνη για το τελικό αποτέλεσμα;
Συνήθως οι καλλιτέχνες έχουν κάποιο έτοιμο artwork πάνω στο οποίο προσθέτουμε τις ιδέες μας ή κάποιο προσχέδιο στο οποίο βασιζόμαστε για να εξελίξουμε. Στις λίγες περιπτώσεις που διαφωνούμε με το εξώφυλλο προτείνουμε κάποια δικά μας τα οποία μπορεί να είναι δουλειά γραφίστα που συνεργαζόμαστε, σχέδια φίλων, ζωγραφική… οτιδήποτε φανταζόμαστε ότι αντικαθρεπτίζει το περιεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση θέλουμε να συνεργαζόμαστε με τους καλλιτέχνες σε όλα τα στάδια της παραγωγής αλλά και της προώθησης. Η εικόνα κατέχει καίριο ρόλο στην εργαλειοθήκη της προώθησης.
Πώς (πρέπει να) κινείται μια δισκογραφική για κυκλοφορίες στο εξωτερικό;
Θεωρώ ότι πλέον είναι πρωταρχικό να βρει τον κατάλληλο διανομέα που έχει τα εργαλεία και την επιμονή να «ανοίξει» το κοινό της. Πρέπει να έχει μία σωστή τιμολογιακή πολιτική, επίσης να δίνει το δικό της στίγμα για να μπορεί να γίνει αναγνωρίσιμη και τέλος να μην επαναπαύεται.
Ακούγονται πολλά για την επιστροφή του βινυλίου, το θάνατο του cd και την κυριαρχία του ψηφιακού. Τι τελικά από τα τρία ισχύει;
Η επιστροφή του βινυλίου είναι εμφανής, η πτώση του cd σε συνάρτηση με την εξάπλωση του ψηφιακού επίσης. Για θανάτους και κυριαρχίες μιλάει μερίδα των ΜΜΕ που αρέσκεται στις κορόνες.
Η Sound Effect ασχολείται και με συναυλίες. Με ποιον τρόπο συμπληρώνει αυτή η ασχολία τις δραστηριότητες του δισκάδικου και της δισκογραφικής;
Κάποια στιγμή η έλλειψη μίας εταιρίας στον χώρο που κινούμαστε, με σφαιρική οπτική στην επικοινωνία και προώθηση της μουσικής που προτείνει, με οδήγησε στο να ασχοληθώ και με την διοργάνωση συναυλιών –η οποία δεν αποτελεί πλήρη απασχόληση με αυστηρά επαγγελματικά κριτήρια - και πολύ πιο έντονα με το promotion και την διαμεσολάβηση/κλείσιμο χώρων, όπου οι καλλιτέχνες μας αναλαμβάνουν την παραγωγή με την υποστήριξη μας και επωφελούνται των συνολικών εσόδων. Η εξασφάλιση συναυλιών για τους καλλιτέχνες που κυκλοφορούμε και διανείμουμε ή αυτών που αναλαμβάνουμε την κατασκευή και επιμέλεια των self released κυκλοφοριών τους είναι στις επιδιώξεις μας. Με αυτό τον τρόπο όλοι επωφελούμαστε σφαιρικά και έχουμε ένα δυνατό μοχλό προώθησης.
Μπορείς να αναφέρεις κάποιες κυκλοφορίες της Sound Effect για τις οποίες είστε ιδιαίτερα περήφανοι και τους λόγους για αυτό;
Έχω μία ιδιαίτερη προτίμηση στο να κυκλοφορώ ντεμπούτο δίσκους και αισθάνομαι περήφανος πάντα όταν έρχεται η ώρα να παρουσιάσω ένα καλλιτέχνη στο παγκόσμιο κοινό. Οι ντεμπούτο κυκλοφορίες που οδήγησαν σε μετέπειτα διεθνή καριέρα για παράδειγμα των Kikagaku Moyo από την Ιαπωνία και των δικών μας Acid Baby Jesus που ακολούθησα από κοντά από την δημιουργία τους είναι μέσα σε αυτές. Επίσης κυκλοφορίες σε βινύλιο για πρώτη φορά από αγαπημένα cd album καταξιωμένων καλλιτεχνών ή συλλογές με ακυκλοφόρητα όπως Electric Orange, Omnia Opera, Oresund Space Collective μεταξύ άλλων, αλλά και ταυτόχρονες εκδόσεις ή συνεργασίες με εταιρίες του εξωτερικού όπως οι Imaginary Friends (οι δύο κιθαρίστες και ιδρυτικά μέλη των Brian Jonestown Massacre).
Τι μπορούμε να περιμένουμε από την Sound Effect το επόμενο διάστημα;
Περισσότερες ποιοτικές κυκλοφορίες! Χωρίς πλάκα, έχουμε πολύ βαρύ και δυνατό πρόγραμμα κυκλοφοριών. Ανάμικτα ντεμπούτο με νέους δίσκους γνωστών, αγαπημένων καλλιτεχνών και ακόμα μεγαλύτερο πλουραλισμό στον ήχο. Αναφέρω λίγα ονόματα, Green Pajamas (ΗΠΑ), Yuri Gagarin/(Σουηδία), Giant Dwarf (Αυστρία), BLML (Ελλάδα), Cosmic Dead (Ηνωμένο Βασίλειο), Temnee (Ρωσία), Mother Turtle (Ελλάδα)… πολλά ακόμα… stay tuned!
Υπάρχουν άνθρωποι τους οποίους θα ήθελες να ευχαριστήσεις δημόσια για την (όποιου είδους) στήριξη έχουν παράσχει στην Sound Effect;
Πολλά τα χρόνια, πολλοί οι άνθρωποι… καλύτερα να ευχαριστήσω πρώτα απ’ όλα αυτούς που στήριξαν με αγάπη και συνέπεια τα πρώτα μας βήματα στο ζεστό, μικρό ημιυπόγειο της Ζαΐμη προσφέροντάς τα απαραίτητα έσοδα για να στήσω τις πρώτες κυκλοφορίες και να εξελίξω την δισκογραφική. Σε συνέχεια, όσους έχουν εργαστεί και εργάζονται στο πλάι μας, είτε μόνιμα είτε ως εξωτερικοί συνεργάτες. Όλοι τους διαλεχτοί και αγαπημένοι φίλοι. Τέλος όλα τα fanzines, net zines, blogs, τους δημοσιογράφους του έντυπου τύπου, τους μουσικούς παραγωγούς και τους you tube channel curators που μας έχουν μεταφέρει τον ενθουσιασμό τους και προσφέρει μεγάλη διεύρυνση του κοινού μας. Όλοι σύντροφοι και συνοδοιπόροι στις ακόρεστες μουσικές μας αναζητήσεις.
Σχεδόν 20 χρόνια μετά, ποιους στόχους της έχει πετύχει η Sound Effect και ποιους βάζει για τα επόμενα 20;
Είμαι πολύ ικανοποιημένος από την πορεία της Sound Effect. Ειλικρινά όταν ξεκίνησα με όνειρα αλλά ουσιαστικά χωρίς κεφάλαιο δεν φανταζόμουν την έκταση που έχει πάρει σήμερα ο κύκλος της η Sound Effect! Από όσο μπορώ να θυμηθώ όλοι οι στόχοι του παρελθόντος έχουν πραγματοποιηθεί… εκτός των οικονομικών.
Αρκετοί βραχυπρόθεσμοι και μεσοπρόθεσμοι στόχοι για το μέλλον. Οι κυριότεροι να προωθήσουμε ακόμα περισσότερο την Ελληνική σκηνή στο εξωτερικό μέσω των κυκλοφοριών και διανομών μας, να αυξήσουμε το τιράζ αλλά και τον αριθμό των κυκλοφοριών μας, τους στρατηγικούς συνεργάτες μας και τα σημεία πώλησης των κυκλοφοριών μας. Δυστυχώς η οικονομική κατάσταση παγκοσμίως όπως και η κοινωνικοπολιτική μας θολώνουν τους μακροπρόθεσμους στόχους αλλά επιμένουμε να ατενίζουμε το μέλλον χωρίς φόβο και δισταγμό. Ο κύριος μακροπρόθεσμος στόχος μας είναι να αποτελούμε προοδευτικά μία όλο και μεγαλύτερη και αξιόπιστη πηγή για να ξεδιψούν οι μουσικόφιλοι, επηρεάζοντας όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του παγκόσμιου μουσικού γίγνεσθαι.