Χρήστος "Manson" Χουλιάρας: Όλα τα υπόλοιπα είναι πολύτιμα...

Σκηνοθετώντας Την Κόλαση, μια ταινία για τον Νίκο Νικολαΐδη. Χρειάζεται συστάσεις; "Δεν ήταν σοβαρός, ήταν ωραίος" θυμάται ο Αγγελάκας. Και δεν είναι ο μόνος. Τις εύστοχες αναμνήσεις τους καταθέτουν οι Ροζίτα Σώκου, Γιώργος Πανουσόπουλος, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Νικόλας Τριανταφυλλίδης, Ντίνος Κατσουρίδης, Συμεών Νικολαΐδης, Τάκης Σπυριδάκης, Μισέλ Βάλεϊ, Κωνσταντίνος Τζούμας, Χρήστος Βαλαβανίδης, Βαλέρια Χριστοδουλίδου, Βίκυ Χάρρις, Τζένη Κιτσέλη, Ευτυχία Γιακουμή, Τάκης Μόσχος, Δώρα Μασκλαβάνου, Όλια Λαζαρίδου, Βέρα Τσέχοβα, Βαντίμ Γκλόβνα, Βαγγέλης Ραπτόπουλος.

Με την ευκαιρία της διπλής προβολής του εξ-αιρετικού Directing Hell στο 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, ρωτήσαμε το σκηνοθέτη της Χρήστο Χουλιάρα για τα καθέκαστα. Η μίνι ανάκριση ξεκίνησε από μια φράση του ίδιου του Νίκου...

Ο Νικολαΐδης είν' ένας τεμπέλης... ο οποίος δεν παίρνει και πολύ στα σοβαρά τον εαυτό του, εργάζεται λίγο, σκέπτεται πολύ λίγο, φοβάται τον εαυτό του, προσπαθεί -ακόμα και σ' αυτήν την ηλικία- να πει "ναι" σ' αυτό που είναι, μονίμως καταπιέζεται, δεν εκφράζεται πάντα όπως θέλει γιατί θα συμβούνε φοβερά πράματα τριγύρω του αν εκφραστεί όπως θέλει... εεε, δεν πρέπει να του δίνουμε και ιδιαίτερη σημασία τώρα...

- Πίσω από τον ως άνω προστατευτικό αυτοπροσδιορισμό του, τι πιστεύεις ότι κρύβει αυτός ο "μπαγάσας" του ελληνικού σινεμά;

Πιστεύω ότι δεν κρύβει τίποτα απολύτως, όπως και οι ταινίες του είναι ακριβώς αυτά που λέει... ["Ήταν ολόκληρος δεν είχε να σου κρύψει τίποτα. Ένα παιδί μανιασμένο με τη δημιουργία" ξαναθυμάται ο Αγγελάκας γι' αυτόν].

- Είναι βιωματικό το ντοκιμαντέρ αυτό; Ποια η σχέση σου με τον Νικ Νικ μετά θάνατον;

Δεν θα το έλεγα... έκανα 3 ταινίες με τον Νίκο... ήμουν κοντά του σχεδόν 10 χρόνια... σίγουρα έμαθα και πήρα πολλά... όμως προσπάθησα να αποστασιοποιηθώ από όλα αυτά και να είμαι όσο πιο αντικειμενικός γίνεται μπροστά σε ένα σπουδαίο (κατά την γνώμη μου πάντα) στο σύνολο του κινηματογραφικό έργο... Όσο για την σχέση μου με τον Νίκο μετά θάνατον... συνεχίζουμε να μιλάμε και να έχουμε πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις... μέσα από τις ταινίες του φυσικά... ή μήπως όχι... χμμμμμμμ.

- Πολλοί συνεργάτες του μιλούν για οικογενειακό κλίμα στα γυρίσματα. Εσύ πως το έχεις ζήσει αυτό;

Οικογενειακό κλίμα... σίγουρα... μα κάθε ταινία είναι μια οικογένεια... μικρή, μεγάλη δεν έχει σημασία... κάποιους τους ξέρεις καλύτερα, κάποιους άλλους προσπαθείς να τους μάθεις κατά τη διάρκεια... Ο Νίκος σε έβαζε μέσα λοιπόν στο δικό του trip... στη δική του οικογένεια... και εάν σου άρεσε και του άρεσες μπορείς να μείνεις μια ζωή...

- Αρκετοί λένε ότι ήταν πολύ δύσκολος και μέχρι τσατίλας απαιτητικός! Τι θυμάσαι από τις δικές σας συνέργειες; Ποια είναι η πιο όμορφη και η πιο κακή στιγμή σας;

Ισχύει... έτσι ήταν ο Ν.Ν. Όταν ξέρεις ακριβώς τι θέλεις, τα έχεις σκεφτεί και τα έχεις σχεδιάσει όλα μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια και βλέπεις να μη γίνεται τίποτα από αυτά... ε... τότε σίγουρα δεν μπορείς να είσαι χαρούμενος και να το παίζεις ότι δεν τρέχει τίποτα... Όσο για τις δικές μου αναμνήσεις... λίγες άσχημες στιγμές δεν είναι τίποτα... Όλα τα υπόλοιπα είναι πολύτιμα...

- Τι υλικό είχες στη διάθεσή σου; Πως σου ήρθε η ιδέα της χρονικά αντίστροφης αφήγησης;

Υλικό υπήρχε αρκετό... κυρίως σε έντυπη μορφή. Πάσης φύσεως δημοσιεύματα και προσωπικά γράμματα, σενάρια, βιβλία, επιστολές που η Μαρί Λουίζ είχε φροντίσει να μαζεύει όλα αυτά τα χρόνια... Κάποιες από τις συνεντεύξεις που είχε δώσει ο Νίκος στην τηλεόραση που πάλι η Μαρί Λουίζ φρόντισε να έρθουν στα χέρια μου... και φυσικά ατελείωτες προσωπικές ιστορίες που κάποια στιγμή και αυτές θα ειπωθούν...

Αυτό που εγώ θα ήθελα να υπήρχε πιο πολύ είναι πλάνα από τα γυρίσματα των πρώτων ταινιών του Νίκου... που θα είχαν και κάποιο νόημα... Παρόλο που βρήκα αρκετά και χρησιμοποίησα από τις 2 τελευταίες ταινίες του Νίκου... Θα ήταν σπουδαίο να έχουμε making of, ας πούμε, από το Singapore Sling... Τώρα όσον αναφορά στην ιδέα της αντίστροφης αφήγησης αυτή ανήκει στον φίλο και συν-σεναριογράφο του ντοκιμαντέρ Στέργιο Πάσχο... που κάπου εκεί πάνω στις ατελείωτες συζητήσεις μας και ιδέες για τη δουλειά, το είπε...

- Ποια πρόσωπα ήταν δύσκολο να προσεγγίσεις; Με ποιους το κατάφερες; Με ποιους όχι; Ποια μαρτυρία θα ήταν ίσως σημαντική και λείπει.

Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία... όχι πια... Η αλήθεια είναι ότι για κάποιους προσπάθησα λίγο περισσότερο για κάποιους άλλους πάλι όχι... Κάποιοι ήταν πιο δύσκολοι πιο επιφυλακτικοί αλλά τελικά είπαν το ναι... κάποιοι άλλοι πάλι όχι (με τον δικό τους τρόπο)... Κάποιους πάλι δεν τους προσέγγισα καν... Ναι ίσως κάποιος πει πως λείπουν σημαντικά πρόσωπα των ταινιών του... και μπορεί να έχει δίκιο... για μένα αυτή που λείπει στα σίγουρα είναι η Μαρί Λουίζ... αυτά... [Κι όμως, εμφανίζεται σε μια σκηνή στην Ευρυδίκη ΒΑ 2037 σε μια ομάδα εισβολέων που προσπαθούν να μπουν από το φεγγίτη].

- Η παλιοπαρέα του "Μπαχτσέ" είναι παρούσα. Πες μας την ιστορία της.

Θα σας την πουν οι ίδιοι στα extra του DVD... εν αναμονή λοιπόν... [Πανουσόπουλος, Παναγιωτόπουλος και Νικολαΐδης έκαναν μια διαφημιστική με όνομα Μπαχτσέ Φιλμς και σύνθημα "φέρτε μας τη δεκάρα σας να την κάνουμε δική μας"].

- Ο λογοτέχνης Νικολαΐδης υπάρχει μέσα στο Directing Hell; Ο ποιητής; Ο προφήτης; Ο διαφημιστής; Ο σεναριογράφος;

Μα όλα αυτά δεν είναι ο Νικολαΐδης; Αν πάλι κάποιος δεν τα βρει μέσα στο ντοκιμαντέρ, ίσως μπει στον κόπο να ψάξει ποιος είναι αυτός ο τρελός...

- Γιατί δεν επεκτάθηκες περισσότερο στην ιστορία του Κιέριον [1968];

Για να μην στερήσω χρόνο από τις ταινίες του Ν.Ν. [Το Κιέριον είναι μια ταινία του Δήμου Θέου που παρέμεινε στο χρονοντούλαπο καθόλη τη διάρκεια της δικτατορίας και στην οποία δούλεψαν και εμφανίζονται πολλοί σκηνοθέτες του λεγόμενου νέου ελληνικού κινηματογράφου. Τα περιπετειώδη γυρίσματά της περιγράφονται με μυθιστορηματικό τρόπο στο τελευταίο βιβλίο του Νικ Νικ Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμα].

- Αν ζούσε ο Νικολαΐδης τι θα ήταν διαφορετικό στο Directing Hell; Θα άλλαζε κάτι, πιστεύεις;

Μάλλον θα γέλαγε με όλα αυτά... αν και είχαμε μιλήσει για ένα ντοκιμαντέρ κάνα χρόνο πριν φύγει... και είχε πει ότι θα ήθελε να το κάνω εγώ μαζί με μια φίλη [Αγγελική Αριστομενοπούλου]... φυσικά υπό την επίβλεψη του...

- Η αφιέρωση του τέλους "for Svoboda" σε ποιον ανήκει;

Ο Νικολαΐδης έδινε σε όλους παρατσούκλια... εμένα με είπε "Manson" όταν με πρωτοείδε... Svoboda ήταν το παρατσούκλι του μοντέρ Γιώργου Τριανταφύλλου [1944-2009] που πέθανε δυο χρόνια μετά τον Νίκο. Στον ντοκιμαντέρ δεν μιλάει κανένας μοντέρ γιατί έχει πεθάνει και ο Ανδρέας Ανδρεαδάκης.

- Αν το ζητήσει μια λέσχη κινηματογραφική να το προβάλλει σε μεταμεσονύχτια πώς θα αντιδράσεις; Που βρίσκεται το θέμα της διανομής του;

Να προβάλλει τις ταινίες του Ν.Ν. πρώτα και μετά το ντοκιμαντέρ... Διανομή... ποιά διανομή... ποιο θέμα; [Το Directing Hell ψάχνει ακόμα εταιρία διανομής, αν είναι δυνατόν!!!]

Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμα
Ένα αφιέρωμα, άκου πτώμα να μαθαίνεις
Μια συνομιλία, χαμένος για χαμένος
Ένα αντίο στον Γιώργο Τριανταφύλλου
Μια ταινία για τον Νίκο στο 14ο Φ.Ντ.Θ.