Ζώντας και δημιουργώντας με λούπες

Ο LogOut μέχρι πρότινος δραστηριοποιούνταν με το σχήμα των The Place Within και το Paper Plane Flight Recorder είναι η πρώτη του προσωπική δουλειά. Στο δελτίο τύπου αναφέρεται ότι "τα μαύρα κουτιά των σαϊτών δεν έχουν καθορισμένη μορφή. Όταν ανοιχτούν μπορεί να περιέχουν οτιδήποτε βοηθάει στην περιγραφή της πτήσης. Γενικά πρέπει να υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος για να ανοιχτεί ένα μαύρο κουτί σαΐτας. Κι αυτό γιατί, λόγω ενός μηχανισμού ασφαλείας, όσοι τα ανοίγουν χωρίς πραγματικό ενδιαφέρον συνήθως δε βλέπουν τίποτα μέσα σε αυτά. Αυτοί φυσικά, συνήθως δε βλέπουν τίποτα μέσα σε οτιδήποτε, ούτως ή άλλως. Αυτό έχει κάνει πολλούς να εκφράζουν την άποψη ότι αυτός ο μηχανισμός ασφαλείας είναι μάλλον περιττός". Ας προσθέσω μόνο ότι τέτοιες δουλειές δεν είναι καθόλου περιττές. Όπως έγραφα και σε παλιότερο τεύχος του Φιλμ Νουάρ, ακούγοντας το Paper Plane Flight Recorder, αναδύεται "μία αποστασιοποίηση, η οποία όμως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση αναισθησία.... Τουναντίον, η μουσική του LogOut χαρακτηρίζεται από μια ηλεκτροακουστική μελαγχολία και αμεσότητα, με τη συνοδεία μελωδίας και εσωστρέφειας και εκθέτει την απόγνωση της απόρριψης, καταφέρνοντας όμως με κάποιον μαγικό τρόπο να μη σου μαυρίζει την ψυχή..... Η αποστασιοποίηση που ανέφερα πριν κάνει τη δουλειά της καλά: reverbs και delays στήνουν έναν γυάλινο τοίχο ανάμεσα στο συναίσθημα και στην εκφορά του. Ο τροβαδούρος όμως νιώθει και τραγουδάει και τη ζωή και την αγάπη. Απλά το κάνει από μια απόσταση. Ίσως γιατί έχει καταλάβει ότι για να αντέξεις το βούλιαγμα μέσα σε ό, τι σε πονάει, πρέπει να κρατήσεις μια απόσταση ανάμεσα σε αυτό και στον βαθύτερο εαυτό σου. Άλλος μηχανισμός ασφαλείας, δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν υπάρχει. Μόνο το να βάλεις αυτό το δίσκο στο repeat".

Μέχρι πρότινος έπαιζες στους The Place Within. Νιώθεις ότι σου ταιριάζουν καλύτερα τα συλλογικά εγχειρήματα ή η σόλο πορεία και γιατί;

Μια πρόσφατη σκέψη είναι ότι όλα τα συλλογικά εγχειρήματα είναι κατά βάση και μοναχικά, αφού παλεύεις πάντα μόνος, μέσα σου, να παίξεις πάνω στον ήχο που δέχονται τα αυτιά σου. Από την άλλη, εξ ίσου μπορεί να υποστηριχτεί ότι όλες οι σόλο πορείες είναι συλλογικές: Όλος ο κόσμος σου χαρίζει ερεθίσματα, εικόνες και σκέψεις, απλά στέκεται ευγενικά ήσυχος όταν ηχογραφείς.

Στο "Paper Plane Flight Recorder" χρησιμοποιείς την τεχνική του live-looping. Πώς κατέληξες σε αυτό τον τρόπο έκφρασης; Ποιά είναι η δημιουργική διαδικασία που ακολουθείς όταν γράφεις μουσική;

Το live-looping είναι μια τεχνική που σε βοηθάει να παίξεις live με λιγότερους μουσικούς και να χτίσεις έναν πιο ολοκληρωμένο ήχο. Είναι ενδιαφέρον το ότι μοιάζει λίγο με τη ζωή, που και αυτή στηρίζεται σε λούπες, την εβδομάδα, το χρόνο και αν κάποια λούπα δεν πάει και πολύ καλά, πρέπει απλά να ζήσεις με αυτήν, να τη συνηθίσεις και να προσπαθήσεις να την "ομορφύνεις" σιγά σιγά, αν γίνεται. Με άλλα λόγια, έχει κι αυτή η τεχνική το ίδιο σταδιακό χτίσιμο, με τις εκάστοτε αναποδιές, όπως η ζωή.

Στο Paper Plane Flight Recorder δεν έχει λούπες διότι έχει γραφτεί χωρίς μετρονόμο, οπότε η διαδικασία ήταν να παίζεται το κομμάτι με μια κιθάρα και μια φωνή ολόκληρο και μετά να προστίθενται φωνές, κιθάρες και ό,τι άλλο χρειαζόταν από πάνω.

Αυτή ήταν απλά η αρχική συνθήκη της συγκεκριμένης ηχογράφησης, αλλά είναι πάντα ωραίο να αλλάζει κανείς τις αρχικές συνθήκες και τους εκούσιους ή ακούσιους περιορισμούς της δημιουργικής διαδικασίας. Στον επόμενο δίσκο ας πούμε η διαδικασία ήταν πολύ διαφορετική. Όλα αυτά βέβαια αφορούν το κομμάτι της ηχογράφησης, γιατί όσον αφορά το συνθετικό κομμάτι, τα πράγματα είναι πιο απλά: Μια σκέψη που θες να μην ξεχάσεις για οποιονδήποτε λόγο και μια μουσική που παίζεις και σου κολλάει στο μυαλό.

Τι περιέχουν τα "μαύρα κουτιά των σαϊτών"; Τι συνέπειες θα έχει όποιος ανοίξει ένα τέτοιο κουτί με πραγματικό ενδιαφέρον; Μήπως και ο τελευταίος χρειάζεται έναν μηχανισμό ασφαλείας τελικά;

Οτιδήποτε χρήσιμο θέλει κανείς να κρατήσει από τις πτήσεις, ώστε αυτές να γίνονται όλο και καλύτερες. Με πραγματικό ενδιαφέρον στις ιστορίες των μαύρων κουτιών των άλλων, μπορεί κανείς να βελτιώσει τις δικιές του σαΐτες αλλά κυρίως μπορεί να νιώσει ότι δεν είναι μόνος στην προσπάθεια δημιουργίας της τέλειας σαΐτας. Αυτός που ανοίγει το κουτί χρειάζεται το μηχανισμό ασφαλείας της προσωπικής του κρίσης και την αισθητική του για να καταλάβει με ποιά έννοια λέγονται όσα λέγονται μέσα στα μαύρα κουτιά των σαϊτών.

Ακούγοντας το cd, μου δημιουργήθηκε η αίσθηση της λακωνικότητας στα λόγια και στους ήχους, με την έννοια του less is best. Ήταν κάτι που το επεδίωξες ή σου βγήκε κατά τη δημιουργία των κομματιών;

Είναι μια σημαντική διαδικασία να προσπαθείς να δεις τι είναι απαραίτητο και να μη γεμίζεις με περιττά πράγματα τον ήχο και τους στίχους, διότι τα περιττά αποσπούν την προσοχή από τα ουσιώδη. Επίσης είναι σημαντικό να μη βγάζεις όλα τα πράγματα στην επιφάνεια, να μην υπερεξηγείς όλες τις σκέψεις και όλες τους ήχους, αλλά κάποια πράγματα να τα κρύβεις ώστε να εμφανίζονται σταδιακά. Είναι κρίμα να γίνεται και η μουσική απλά ένα προϊόν, επιφανειακό και αναλώσιμο.

Έχεις επενδύσει μουσικά θεατρικές παραστάσεις στο παρελθόν. Σε τι διαφέρει η σύνθεση μουσικής για έναν τέτοιο σκοπό από τη σύνθεση καθεαυτή; Τι σου δίδαξαν αυτές οι εμπειρίες για τη μουσική;

Έχει ενδιαφέρον να πρέπει να επιδείξεις τέτοιο επαγγελματισμό και αυτοσυγκέντρωση καθώς συνήθως οι θεατρικές παραστάσεις είναι πολύ πιο αυστηρά και προσυμφωνημένα δομημένες. Στις συναυλίες αντίθετα, συνήθως ούτε καν τα τραγούδια δεν είναι προσυμφωνημένα, γιατί έτσι μπορεί κανείς να επηρεαστεί από την πορεία της βραδιάς και να παίξει ανάλογα με την ατμόσφαιρα. Κατά τ' άλλα δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Πάντα μια βασική ιδέα υπηρετείται, ώστε αυτή να μοιραστεί όσο καλύτερα γίνεται.

Περιδιαβαίνοντας κανείς στο blog σου, θα διαπιστώσει ότι η φωτογραφία έχει το δικό της, ιδιαίτερο section. Εκτός από τη μουσική, είναι η άλλη τέχνη με την οποία ασχολείσαι; Τι σε τραβάει σ' αυτήν;

Όλες οι τέχνες έχουν να κάνουν κατά βάση με την αναλογία ανάμεσα σε δίπολα: σκοτάδι-φως, ήχος-σιωπή, ύλη-κενό, ένταση-ηρεμία. Με αυτή τη λογική μπορεί κανείς να πηγαίνει από τη μία τέχνη στην άλλη, ώστε να πειραματίζεται και να προετοιμάζεται για το μεγάλο στοίχημα που είναι η ζωή η ίδια. Εκεί και αν είναι σημαντικό να κρατάει κανείς ισορροπίες ανάμεσα σε δίπολα. Η φωτογραφία έχει ενδιαφέρον γιατί μιλάει κατ' ευθείαν στο μάτι, στο μυαλό και στο συναίσθημα χωρίς τη διαμεσολάβηση λέξεων και επειδή είναι πολύ άμεσος και γρήγορος τρόπος να αποτυπώσεις μία αίσθηση. Ένα κείμενο ή μια ζωγραφιά παίρνει πιο πολλή ώρα. Έτσι, στη φωτογραφία μπορείς γρήγορα να παγιδεύσεις κάποια εικόνα που δε θέλεις να χάσεις. Είναι σημαντική παράμετρος η ευκολία στην τέχνη, αν κάτι χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, μπορεί εύκολα να χάσει κανείς το συναίσθημα της αρχικής ιδέας στην πορεία.

Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον-μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα;

Αυτόν τον καιρό ολοκληρώσαμε το δεύτερο δίσκο, μαζί με το Χρήστο Λαϊνά. Ο τίτλος του είναι "Little Things Buried In Concrete" και θα κυκλοφορήσει από την Inner Ear, όπως και ο πρώτος. Επίσης θα γίνει και ένα live την Πέμπτη, στις 26 Ιουλίου στο six d.o.g.s. Ίσως κρατήσει κι αυτό πολλή ώρα, όπως και το προηγούμενο στον "Άνθρωπο", όπου παίζαμε περίπου πέντε ώρες.

Τώρα για τα μακροπρόθεσμα, γενικά η προσπάθεια είναι κάπως να μαζευτούν τα τραγούδια σε ομάδες/άλμπουμ και να δουλεύονται σιγά σιγά γιατί είναι πάρα πολλά και συνεχώς έρχονται κι άλλα. Δύο κόνσεπτ για άλμπουμ δείχνουν να έχουν ξεκαθαρίσει. Θα δείξει.