Η κρίση της δισκογραφίας στην Ελλάδα έχει να κάνει με την απογοητευτική εικόνα της μουσικής σκηνής των '90s
Έβδομη κατά σειρά συνέντευξη στα πλαίσια του αφιερώματος στις σύγχρονες ελληνικές δισκογραφικές εταιρίες με μια εταιρία μόλις …επτά ετών και με ένα ρεπερτόριο πολύ συγκεκριμένο και ιδιαίτερο: τη Modal Analysis.
H εταιρία ξεκίνησε το 2012, εν μέσω δισκογραφικής κρίσης και αποκορύφωσης της οικονομικής κρίσης. Πώς λήφθηκε η σχετική απόφαση υπό αυτές τις συνθήκες;
Η Modal Analysis ιδρύθηκε το 2012 κατόπιν πρόσκλησης του Γιώργου (Kondaktor) στον άλλο Γιώργο (ΑNFS) και τον Alex (π), για να ενώσουν τις δυνάμεις τους με σκοπό την δημιουργία μιας μουσικής πλατφόρμας που θα στηρίζει την πειραματική techno στην Ελλάδα. Παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις της ηλεκτρονικής μουσικής και της κουλτούρας της ανά τον κόσμο, πάντα ονειρευόμασταν την δημιουργία και εγκαθίδρυση ενός καινούριου ήχου στον χάρτη, του ήχου της Αθήνας. Εξαρχής το πλάνο ήταν να αναδείξουμε νέους, εγχώριους καλλιτέχνες σε κυκλοφορίες μαζί με κάποιους αγαπημένους μας από το εξωτερικό. Ο Κondaktor και ο Αlex ήταν συνεργάτες και σε προγενέστερο μουσικό project, του οποίου το τέλος ανέδειξε την ανάγκη δημιουργίας της δισκογραφικής. Ήμασταν πιο νέοι τότε και γεμάτοι αισιοδοξία (ίσως αρκετή άγνοια επίσης). Θέλαμε να προσδιορίσουμε μια πολύ συγκεκριμένη κουλτούρα και προσέγγιση της ηλεκτρονικής μουσικής που δεν μπορούσαμε να εντοπίσουμε στην Αθήνα εκείνη την περίοδο. Όντες και στα πρώτα χρόνια της κρίσης, η έντoνη ανταπόκριση στην δουλειά μας φαινόταν να συνδυάζεται τέλεια με την γενικότερη ανάδυση κοινωνικών αλλαγών στην Ελλάδα. Στο πρακτικό κομμάτι, η παραγωγή και διανομή των δίσκων γινόταν όλη στη Γερμανία, οπότε τα οικονομικά της χώρας δεν φαίνονταν να μας επηρεάζουν τόσο. Η κρίση της δισκογραφίας στην Ελλάδα δεν έχει να κάνει με την οικονομική κρίση, άλλα με την απογοητευτική εικόνα της μουσικής σκηνής από τη δεκαετία του ᾽90.
Σε τι ωφέλησαν και σε τι έβλαψαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η παντοκρατορία τους την ανεξάρτητη δισκογραφία;
Ίσως λόγω της εποχής, ίσως λόγω της ελεύθερης διαφήμισης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν ακόμα το βασικό μέσo επικοινωνίας μας με τον κόσμο. Σίγουρα δίνουν την δυνατότητα σε όλους, ανεξαρτήτως αναγνωρισιμότητας, να πουν την «ιστορία» τους, να περάσουν το μήνυμά τους, κλπ. Από την άλλη, η διαστρέβλωση πληροφοριών και η υπερπαραγωγή ανθρώπων τύπου «μαϊντανός» νομίζω μάς έχει κουράσει όλους. Κάποιες φορές νομίζεις πως πράγματα συμβαίνουν μόνο για τον «κόσμο των εντυπώσεων» του Facebook και του Insta. Σίγουρα μισούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον ψεύτικο κόσμο τους, παρόλα αυτά ίσως ήταν ένα επαναστατικό γεγονός για τον χώρο της ανεξάρτητης δισκογραφίας! Σκεφτείτε να περίμεναν όλοι αυτοί οι νέοι παραγωγοί να ακουστεί η μουσική τους στα ελληνικά FM ή την τηλεόραση σήμερα.
Ποια ήταν η έμπνευση για το λογότυπο και την ονομασία της εταιρίας;
Το λογότυπο είναι δουλειά φίλου του ΑNFS και της εταιρίας, Τάσου Μηλωνά. Η ονομασία ήρθε σχεδόν μαζί με την πρόταση του Κondaktor για την σύσταση της εταιρίας. Μια επιστημονικού τύπου προσέγγιση στον ήχο και την αισθητική του label ήταν κάτι που μας εξέφραζε και τους τρεις σε εκείνη την περίοδο. Παρεμπιπτόντως, Modal Analysis ονομάζεται στην φυσική (κυματική - cymatics) η μελέτη της δυναμικής στο χώρο των συχνοτήτων. Σαν μια οπτική απεικόνιση του ήχου. Εξ ου και το design στα εξώφυλλα των δίσκων.
Με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι δουλειές που θα εκδοθούν; Ποια είναι η διαδικασία και ποιες δυσκολίες έχει;
Συνήθως ένας από τους τρεις φέρνει στο τραπέζι μουσική από κάποιον καλλιτέχνη που ανακάλυψε ή είναι φίλοι και πήρε μουσική από αυτόν. Εφόσον όλοι συμφωνούμε στην κυκλοφορία, ακούμε και αποφασίζουμε ποια κομμάτια θα μπουν στον δίσκο. Είναι βασικό η μουσική να ταιριάζει στην αισθητική και το ύφος του label, το οποίο είναι κάτι που έχει χτιστεί με τα χρόνια, περνώντας από διάφορα είδη που μας εκφράζουν. Επίσης, προσπαθούμε να κρατάμε μια ισορροπία μεταξύ Ελλήνων και ξένων παραγωγών στο ρόστερ μας. Αν και μπορεί να μην συγκλίνουμε πάντα στις ίδιες απόψεις, το γεγονός ότι είμαστε τρείς μας οδηγεί πάντα σε αποφάσεις «πλειοψηφίας».
Με την οικονομική κρίση - ειδικά όπως τη βιώνουμε στην Ελλάδα, με υπερφορολόγηση, πτωχεύσεις επιχειρήσεων κλπ - ποιοι είναι οι σημαντικότεροι σκόπελοι που πρέπει να ξεπερνά (ή και να προβλέπει) μία δισκογραφική κατά τη λειτουργία της;
Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα στην δική μας περίπτωση επηρέασε κυρίως την δραστηριότητά μας στη διοργάνωση εκδηλώσεων γύρω από την εταιρία. Η παραγωγή, διανομή και φορολόγηση των δίσκων γίνεται στο εξωτερικό (παλιότερα στη Γερμανία, πλέον στην Ολλανδία), οπότε η κρίση απλά μας έδιωξε από την χώρα σε αυτόν τον τομέα εξ αρχής. Φαινόταν και ακόμα φαίνεται τεχνικά αδύνατον να επιβιώσει μια ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρία στην Ελλάδα, χωρίς η δισκογραφική της δραστηριότητα να συνδέεται με άλλα παρακλάδια της κουλτούρας αυτής, όπως κάποιο club, δισκοπωλείο, ή πάρτυ της πόλης. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι πλέον το να κόβεις δίσκους δεν είναι η ουσία, αλλά κάτι συνοδευτικό που δίνει κύρος σε άλλες δραστηριότητες.
Πώς μπορεί να συνδυαστεί η καθημερινή εργασία που κάνουμε προς βιοπορισμό με τις απαιτήσεις ενός δισκογραφικού label;
Το να δουλεύουμε πάνω στην δισκογραφική είναι ο κοινός τόπος συνάντησής μας. Από αυτά τα επτά χρόνια που πέρασαν, πολύ λίγα βρισκόμασταν και οι τρεις στην ίδια πόλη. Ο καθένας είχε την ζωή του και όλοι μας φυλάγαμε χρόνο και διάθεση για να βάλουμε στην εταιρία. Με τα χρόνια όσο πάει και δυσκολεύει αυτό, αλλά αν υπάρχει κάτι που ακόμα μας δίνει ώθηση, αυτό είναι το πάθος για καλή μουσική. Πολλές φορές κάποιος από τους τρείς είναι απορροφημένος πιο πολύ στην δουλειά του, ή στο προσωπικό του project, ή έχει τα δικά του προβλήματα. Τότε είναι που οι άλλοι δυο θα δώσουν μεγαλύτερη προσοχή για να κρατήσουν την ισορροπία. Αυτό είναι και το νόημα της συνεργασίας.
Τι θα πρέπει να έχει ένας/μία μουσικός για να ενταχθεί στο ρόστερ της εταιρίας, ανεξαρτήτως του ήχου που υπηρετεί;
Κατά βάση έχει να κάνει με τον ήχο και την μουσική του/ της. Αν μας αρέσει η μουσική, αυτό αρκεί. Προφανώς έχει να κάνει και με την στροφή που παίρνει ανά περιόδους ο ήχος των κυκλοφοριών μας. Έχουμε βγάλει από rhythmic noise, dark ambient και πειραματικό noise jazz, μέχρι techno, electro και άλλα παράγωγα club μουσικής.
Ποιες κινήσεις γίνονται για τη δημιουργία του artwork και πώς λαμβάνει χώρα η συνεργασία με τον/την καλλιτέχνη για το τελικό αποτέλεσμα;
Τo artwork των δίσκων, τουλάχιστον για τα ΕΡ, είναι προδιαγεγραμμένο. Βασίζεται στον πίνακα που θεμελίωσε ο φυσικός και μουσικός του 18ου αιώνα, Έρνστ Κλάντνι και απεικονίζει το αποτέλεσμα του φαινομένου της κυματικής σε διαφορετικές συχνοτικές φάσεις. Τα πρώτα εξώφυλλα προέρχονται από φωτογραφίες του καθαυτού πειράματος που κάναμε οι ίδιοι, ενώ τα υπόλοιπα γίνονται ψηφιακά από τον γραφίστα Αχιλλέα Γεροκωστόπουλο που εδρεύει στο Άμστερνταμ.
Πώς (πρέπει να) κινείται μια δισκογραφική για κυκλοφορίες στο εξωτερικό;
Στο εξωτερικό, η σκηνή είναι πολύ πιο δομημένη, αφού και το κοινό και η κατανάλωση είναι υπερπολλαπλάσια. Υπάρχουν συγκεκριμένοι σταθμοί (clubs, media, festivals, radio stations) στην πορεία εξάπλωσης του ονόματος μιας δισκογραφικής. Αν μπορεί η πληροφορία που παράγει τη δισκογραφική δραστηριότητα μιας εταιρίας να συνδέεται με αυτούς τους πόλους της κουλτούρας της ηλεκτρονικής μουσικής παγκοσμίως, τότε η δουλειά του label διανέμεται μαζί με πολλές άλλες κυκλοφορίες στο στοχευμένο κοινό. Στην Ελλάδα υπάρχει νομίζω έντονη ανάγκη για περισσότερα, υγιή media πάνω στην κουλτούρα της σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής. Και δεν εννοούμε να γράφει κάποιος την υπεράσπιση του Α ή του Β μαγαζιού.
Ακούγονται πολλά για την επιστροφή του βινυλίου, το θάνατο του cd και την κυριαρχία του ψηφιακού. Τι τελικά από τα τρία ισχύει;
Αυτή την επιστροφή του βινυλίου την λέμε πλέον 10 χρόνια! Σαν να έχει αρχίσει να πηγαίνει προς τα πίσω πια… Όταν αρχίζαμε την δισκογραφική το 2012 λέγαμε τότε για την επιστροφή του βινυλίου - και όντως έγινε, και ακόμα κρατεί σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ήρθε και η επιστροφή της κασέτας πριν κάποια χρόνια. Για την επιστροφή του cd ίσως πρέπει να περιμένουμε λίγο... Κασέτες και cd πλέον μοιάζουν σαν bonus items μιας ψηφιακής κυκλοφορίας. Σίγουρα ζούμε την απόλυτη επικράτηση του ψηφιακού, με τους σταθερούς αγοραστές βινυλίων να είναι πάντα εκεί για τον φετιχισμό τους. Αυτοί που αγοράζουν βινύλιο το κάνουν πάντα και για την αγάπη στο ίδιο το βινύλιο, σαν μέσο.
Η Modal Analysis ασχολείται και με τη διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων. Με ποιον τρόπο συμπληρώνει αυτή η ασχολία τις δραστηριότητες της δισκογραφικής;
Σίγουρα συμπληρώνει και συμπληρώνεται το ένα με το άλλο. Όλα ξεκίνησαν από την αγάπη μας για την μουσική, την οποία θέλαμε να μοιραζόμαστε με άλλους λάτρεις του είδους σε χώρους με καλό ηχοσύστημα. Αναπόφευκτα, αυτό μας έφερε και στην θέση του διοργανωτή εκδηλώσεων, που δεν έχει σε τίποτα να κάνει με το δημιουργικό κομμάτι του να τρέχεις μια δισκογραφική, ή να κάνεις μουσική. Από την άλλη, ο καλύτερος τρόπος διάδοσης της δουλειάς της εταιρίας και των νέων καλλιτεχνών που στηρίζουμε είναι η διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων, όπως αυτή που θα γίνει στις 30 Νοεμβρίου στο Temple στην Αθήνα. Συνήθως κάνουμε μια Modal Analysis βραδιά το χρόνο πια.
Μπορείτε να αναφέρετε κάποιες κυκλοφορίες της Modal Analysis για τις οποίες είστε ιδιαίτερα περήφανοι και τους λόγους για αυτό;
Είμαστε περήφανοι για όλες τις κυκλοφορίες της εταιρίας, αλλιώς δεν θα τις κάναμε. Υπάρχει μουσική για διάφορα γούστα και ελπίζουμε πως ο κάθε δίσκος δίνει τον καλύτερο εαυτό του κάθε καλλιτέχνη, στο είδος του.
Τι μπορούμε να περιμένουμε από την Modal Analysis το επόμενο διάστημα;
Θα ακολουθήσει η δεύτερη κυκλοφορία της σειράς MALP με ένα καινούριο ελληνικό σχήμα, ονόματι Noor1. Επίσης ετοιμάζουμε καινούρια χορευτικά ΕΡ για το 2020. Θα ανακοινωθούν εν καιρό όλα, όπως επίσης και η συλλογή για τα 10 χρόνια της εταιρίας.
Υπάρχουν άνθρωποι τους οποίους θα θέλατε να ευχαριστήσετε δημόσια για την (όποιου είδους) στήριξη έχουν παράσχει στην Modal Analysis;
Σίγουρα θα πρέπει να ευχαριστήσουμε όλους όσους στηρίζουν την δουλειά μας όλα αυτά τα χρόνια, αγοράζουν τους δίσκους και έρχονται στις εκδηλώσεις που διοργανώνουμε. Επίσης πρέπει να ευχαριστήσουμε τους καλλιτέχνες που μας εμπιστεύτηκαν με την μουσική τους!
7 χρόνια μετά, ποιους στόχους της έχει πετύχει η Modal Analysis και ποιους βάζει για τα επόμενα 7;
Δεν νομίζω πως η Modal Analysis λειτουργεί υπό το σκεπτικό των στόχων και των επιτυχιών. Η Modal Analysis είναι η βάση και ο συνδετικός κρίκος πολλών συνιστωσών και καλλιτεχνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ίσως να θέλαμε να είχαμε περισσότερο χρόνο ο καθένας ξεχωριστά να βάλουμε στο label, ή η σκηνή να άνθιζε ξανά και να κόβαμε 6 δίσκους το χρόνο, αντί για 3.
