Νίκος Στεφανίδης: η WOMEX 2012, ζωντανή ένεση για την Θεσσαλονίκη

WOMEX θα πει World Music Expo, μια έκθεση που δικτυώνει τους επαΐοντες των Μουσικών του Κόσμου. Στη 18η χρονιά της σταθμεύει στη Θεσσαλονίκη, από 17 ως 21 Οκτωβρίου. Δεν έχει μόνο εκθεσιακό χαρακτήρα αλλά και ψυχαγωγικό. Το συναυλιακό πρόγραμμα της διοργάνωσης είναι ανοιχτό στο κοινό και απλώνεται επί τρεις βραδιές σε πέντε μουσικές σκηνές στους χώρους της ΔΕΘ και μία στο Λιμάνι, με 50 μουσικά σχήματα από όλο τον κόσμο [πέντε από τη χώρα μας]. Ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διαχειριστής του εγχειρήματος, Νίκος Στεφανίδης, μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις του.

- Πως γεννήθηκε η ιδέα της Womex 2012 στην Θεσσαλονίκη;
Ξεκίνησε σαν ένα όνειρο, όταν προσγειώθηκα στις Κάννες πριν από πάρα πολλά χρόνια (με τον Νίκο Θεοδωράκη να μου διώχνει το φόβο για τα αεροπλάνα), πηγαίνοντας στο Midem που είναι μια παγκόσμια έκθεση μουσικής. Βρέθηκα μπροστά σε μια μαγευτική πόλη, οργανωμένη, με έναν εκθεσιακό φορέα, με εκθεσιακό κέντρο εκπληκτικό. Οι κάτοικοι απόλυτα συντεταγμένοι γύρω από αυτό, μ' έναν κοινό στόχο, να διοργανώνουν τις καλύτερες εκθέσεις Midem, παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους εκθέτες.
Μερικά χρόνια αργότερα (1998) ήρθα σ' επαφή με τη διοργάνωση της Womex και πίστεψα ότι είναι μια πολύ σημαντική ευκαιρία για να διεκδικήσει η πόλη μας έναν τέτοιο θεσμό, προσαρμοσμένο πάνω στο άρμα της Helexpo-ΔΕΘ που είναι ο απόλυτα εξειδικευμένος φορέας γι' αυτό.

- Ναι αλλά αντί να γίνει Womex, έγινε ΓΑΙΑ Φέστιβαλ...
Όλα κάπως ξεκινάνε εντέλει. Έγινε το 1ο Γαία Φεστιβάλ (1998) με Μουσικές του Κόσμου (World Music) από τα πρώτα στην Ελλάδα στο είδος του. Με 30 περίπου ονόματα. Το οποίο είχε και ένα μικρό εκθεσιακό κομμάτι. Ο καιρός όμως μας κατέστρεψε κι αναγκαστήκαμε να μεταφέρουμε τα περίπτερα και τις εκδηλώσεις σε κλειστό χώρο.

- Τώρα πια έχουμε Womex...
Οι συνθήκες ωρίμασαν, ήταν πιο ευνοϊκές μετά την τελευταία προηγούμενη φορά που διεκδικήσαμε το θεσμό το 2003. Η Womex έρχεται εδώ να φέρει τον κόσμο της για πέντε μέρες στην πόλη μας. Αρκεί και οι δικοί μας επαγγελματίες να δείξουν ανάλογη σοβαρότητα και τη φιλοξενία για την οποία φημιζόμαστε στο εξωτερικό. Απόδειξη ότι έρχονται περισσότεροι συμμετέχοντες από οποιαδήποτε προηγούμενη Womex.
Να εξηγήσω ότι οι εκθέτες αυτοί είναι εναλλακτικό μουσικο-επιχειρηματικό και επιχειρησιακό δυναμικό. Δεν είναι μεγάλα ονόματα μιας mainstream σκηνής, είναι World Music άνθρωποι. Όλοι τους εναλλακτικοί και έρχονται στην Ελλάδα για να πάνε κόντρα στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και στην κρίση, όπως μου έλεγαν πέρσι όλοι τους στην Κοπεγχάγη. Έρχονται να δηλώσουν τη συμπαράστασή τους έμπρακτα, σαν μια βοήθεια. Μια πολύ θετική εξέλιξη μέσα στην κρίση, να υπάρχει μια αισιόδοξη διοργάνωση που συμμετέχουν περίπου 3.000 επαγγελματίες του χώρου από 100 χώρες του κόσμου.

- Και τι είναι αυτό το Club GloBalkan;
Το GloBalkan είναι η δική μας σκηνή. Στόχος κάθε Womex είναι να αναδεικνύονται οι τοπικές μουσικές παραδόσεις από τις οποίες συνήθως ξεπηδά η καινούργια υβριδική μουσική κάθε περιοχής (έθνικ ηλεκτρονική, ρέγκε, τάνγκο, φλαμένκο, εθνοελέκτρο), όλα αυτά που περικλείει ο όρος World Music.
Ερχόμαστε λοιπόν να δούμε τι γίνεται στη βαλκανική σκηνή. Έχουμε κι εμείς να δώσουμε νέα πράγματα μέσα από το ρεμπέτικο, τους χορευτικούς βαλκανικούς ρυθμούς, τη νησιώτικη μουσική, τις παραδόσεις από τη Μικρά Ασία, την Ανατολία, την Αλβανία, την Σερβία.
Όλες αυτές οι χώρες συναντιόνται σε αυτήν τη σκηνή GloBalkan και αναδεικνύουνε τη δική τους τοπική μουσική παράδοση και παραγωγή.

- Ποια η πρωτοτυπία του μουσικού περιεχομένου της φετινής Womex;
Η επιτροπή που κάνει τις επιλογές αποτελείται από "πέντε σαμουράι" που φέτος άκουσαν πάνω από 850 υποψηφιότητες συμμετοχής για να επιλέξουν τελικά αυτές τις 50. Ένας απ' τους πέντε ήμουν κι εγώ φέτος. Η προσπάθεια όλων είναι να δίνεται βήμα και πρόκριση σε φρέσκα και άγνωστα ονόματα από όλον τον κόσμο (όπως είχε γίνει στο παρελθόν με την άγνωστη Τσεζάρια Εβόρα ή αργότερα με την σήμερα πια περιζήτητη Μαρίζα).
Είναι αντιδεοντολογικό να σας πω ονόματα αλλά περιμένουμε εκπλήξεις από την Αργεντινή, την Κολομβία (κάθε χρόνο αυτή η χώρα αυτή συμμετέχει με δύο νέα σχήματα), το Μεξικό, την πολυεθνική κροσρόουντ Νέα Υόρκη, τον Καναδά. Από τη γειτονιά μας έχουμε τα Σκόπια (με ηλεκτρονική μουσική), τη Βουλγαρία (επίσης ηλεκτρονική), αλλά και τη χώρα μας.
Φαίνεται ότι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον των ξένων για τη ρεμπέτικη και τη μικρασιατική μουσική. Γι' αυτό η πανηγυρική μας έναρξη γίνεται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου με ένα μεγάλο αφιέρωμα στη Ρόζα Εσκενάζι. Λέγεται Καναρίνι μου Γλυκό και θα συμμετέχουν οι My Sweet Canary Ensemble [από το ομώνυμο ντοκιμαντέρ του Roy Sher], Αψιλιές, Σαβίνα Γιαννάτου & Primavera en Salonico.
Η μεγάλη επιτυχία μας θα είναι τα κλεισίματα συναυλιών που αναμένουμε ότι θα γίνονται μετά τις πρωινές παρουσιάσεις των καλλιτεχνών, οι οποίες απευθύνονται μόνο σε επαγγελματίες του χώρου και τους 3.000 περίπου ειδικούς καλεσμένους μας.

- Περιμένουμε, λοιπόν, η πόλη μας να επωφεληθεί πολλαπλά...
Πρώτα από τους επισκέπτες, διότι θα έρθουμε σε επαφή με ένα παγκόσμιο δίκτυο από επαγγελματίες (μπούκερς, προμόουτερς, συναυλιακά γραφεία, δισκογραφικές, μάνατζερς, παραγωγούς, επιχειρηματίες, μουσικούς, άλλα φεστιβάλ, δημοσιογράφους).
Αλλά και το ελληνικό κοινό που θα συγχρωτιστεί, θα γλεντήσει, θα χορέψει με μουσικούς και μουσικές έθνικ, γκλόμπαλ, τράιμπ. Οι άνθρωποι αυτοί κάθε χρόνο έχουνε πάρτι στη διάρκεια της Womex. Το βράδυ όλων μας είναι και δουλειά και διασκέδαση.
Επίσης υπάρχει απόλυτη συνέργεια σε όλη την Θεσσαλονίκη. Αρκετοί από όσους δεν κατόρθωσαν να "προκριθούν" (είχαμε καμιά 250αριά αιτήσεις από την Ελλάδα) θα παίζουν μουσική σε διάφορα άφτερ μαγαζιά της πόλης. Παρτάκια μεταμεσονύχτια με djs και μουσικά σχήματα έχουν ήδη κανονιστεί και συμφωνηθεί από πολλά μαγαζιά.
Θα είναι, επίσης, μια πολύ ζωντανή ένεση για την πόλη ολόκληρη. Ήδη τα ξενοδοχεία είναι φουλ κλεισμένα κι αναμένεται πλούσια νυχτερινή κίνηση.

- Ποια είναι τα σχέδιά σας μετά την 18η Womex;
Θα ακολουθήσει απολογισμός (και δικός μας και της Piranha Womex) κι αν είμαστε καλοί κι ανταποδοτικοί στην οργάνωση και την φιλοξενία ως οικοδεσπότες, θέλουμε να διεκδικήσουμε τη διοργάνωση του 2014 που έχει ανοικτό δικαίωμα υποβολής υποψηφιοτήτων ως το Δεκέμβριο. Αλλά σκεφτόμαστε να επιδιώξουμε κι άλλες ανάλογες θεσμικές διοργανώσεις.

- Καλή μας επιτυχία! Σε όλους μας...

Πρόγραμμα Συναυλιών βλέπετε εδώ