"Στην κουζίνα" του 56ου ΦΚΘ

Σπάνια πλέον βλέπουμε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου ταινία ενός ανθρώπου που ζει, αναπνέει και εργάζεται στην πόλη μας. Ο Σπύρος Αμοιρόπουλος, περί ου ο λόγος, συμμετέχει φέτος με την πρώτη του μεγάλου μήκους, Στην κουζίνα, μια ταινία που διερευνά τις φάσεις μιας ανθρώπινης σχέσης με τρόπο διεισδυτικό, ανατομικό, εικαστικό και χαρακτηριστικό πολλών ζευγαριών. Του απευθύναμε πέντε ερωτήσεις + μία ως επίλογο.

- Πώς συνέβη το πέρασμά σου από τη μικρού στη μεγάλου μήκους ταινία;
Ο μόνιμος σεναριογράφος και συνεργάτης μου Σωτήρης Ζήκος (έχουμε συνεργαστεί σε μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ από το 1997 και ένθεν) έγραψε την 4η πράξη της κουζίνας ως μονόπρακτο θεατρικό, ώστε να το σκηνοθετήσω για ένα event της πόλης. Το event δεν ευδοκίμησε, αλλά το μονόπρακτο έγινε μικρού μήκους, και αφού γυρίστηκε, ο Σωτήρης μου πρότεινε να υπάρξουν και οι υπόλοιπες στιγμές του ζευγαριού του σεναρίου, δηλαδή τι έγινε πριν και τι μετά. Η ταινία γυρίστηκε και ολοκληρώθηκε σε διάρκεια τεσσάρων χρόνων, όπου έκανα πρόβες και γύρισμα όταν μου δινόταν η ευκαιρία από την πορεία μου στη ζωή. Όταν δηλαδή έκρινα τις συνθήκες κατάλληλες για να γυριστεί μια πράξη από τις έξι (5+επίλογος, όπως εμφανίζονται στην ταινία), και μπορούσα να την υποστηρίξω καλλιτεχνικά και νοηματικά, μέσα από άλλα πλαίσια κοινωνικών σχέσεων και πρότζεκτ επαγγελματικών που δημιουργούνταν στην πορεία, ως κάτι φυσικό, που προκύπτει φυσικά.

- Υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ ζευγαριών; Η πορεία της σχέσης είναι πια προδιαγεγραμμένη;
Οι ομοιότητες είναι εκεί, στην επαναλαμβανόμενη σκηνή της επιστροφής του άντρα από τη δουλειά, και τη "φιλοξενία" του από τη γυναίκα του, που έχει τελειώσει τις δουλειές της στην κουζίνα. Ο διαφορετικός δεσμός αγάπης που αποδόθηκε από τους διαφορετικούς ηθοποιούς, είναι η διαφορά, μέσα όμως στο πλαίσιο πως η ιστορία τους είναι στην πραγματικότητα η ιστορία ενός και μόνο ζευγαριού στην πάροδο του χρόνου. Ήθελα να δηλωθεί πως οι ιστορίες αγάπης σε μια κοινωνία έχουν κάτι κοινό μεταξύ τους, οπότε, προέκυψε η ιδέα της εναλλαγής των πράξεων με διαφορετικούς ερμηνευτές κάθε φορά. Η πορεία της σχέσης τους είναι προς τη φθορά ή την απόσταση, παρόλα αυτά, η αγάπη τους που κάποτε ήταν γνήσια και υπήρξε, δεν μπορεί να χαθεί από το μυαλό. Κάπου υπάρχει και ζει στο διηνεκές.

- Οι τίτλοι των πράξεων "στην κουζίνα" είναι τίτλοι ζωγραφικών πινάκων;
Έχουν να κάνουν με την εξέλιξη της ιστορίας ενός και μόνο ζευγαριού -όπως προείπα- π.χ. "Ευτυχισμένες μέρες", όπου η σχέση είναι στα καλά της, μέχρι και τη διάσταση του άντρα και της γυναίκας ("Η αγάπη που μένει"), αλλά... σχετίζονται και με τους πίνακες ζωγραφικής που εμφανίζονται σε όλες τις πράξεις, που έχουν και αυτοί σύνδεση με τη σχέση, με έναν τρόπο αισθητικό. Αυτός ο κοινός τόπος συζήτησης του ζευγαριού, η ενασχόληση με τη ζωγραφική, τους ενώνει ακόμα και τον καιρό της διάστασής τους.

- Η επανάληψη ιδιότυπων φράσεων είναι μήτηρ μαθήσεως ή παθήσεως;
Θα έλεγα πως είναι μια επαναδιατύπωση ή "αναστοχασμός". Πάνω στην επαναλαμβανόμενη παρατήρηση της επαναληπτικής, μα, ταυτοχρόνως τόσο διαφορετικής και πλούσιας σε αισθητήρια πραγματικότητας που ζούμε.

- Τα προσωπικά σου βιώματα καθορίζουν -πιστεύεις- το σκηνοθετικό αποτέλεσμα;
Αντιμετωπίζω τα βιώματα, την εργασία μου, τις σπουδές μου... ως μαθήματα, αλλά και ασκήσεις, ώστε να βελτιώνω πάντα αυτό που κάνω στο σινεμά. Ο κινηματογράφος απασχολεί το μυαλό μου καθημερινά. Μπορεί όλα αυτά να καθορίζουν το αποτέλεσμα ως ένα βαθμό, ίσως. Η γνώση και η άσκηση βοηθούν. Πρωταρχικό πάντως είναι η ιστορία και οι ήρωες. Η γνησιότητά τους. Αν καταφέρνω να τη διακρίνω και να την αποδίδω, κάθε φορά αυτό είναι το ζητούμενο.

- Ποιου σκηνοθέτη θα ήθελες να ήσουν βοηθός;
Του Λαρς φον Τρίερ, του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, του Μικελάντζελο Αντονιόνι και του Ίγκμαρ Μπέργκμαν στις ταινίες: "Οι ηλίθιοι", "Κλίματα αγάπης", "Κόκκινη έρημος" και "Η σιωπή" αντίστοιχα. Αν είχα δουλέψει ως βοηθός σ' αυτές τις ταινίες, δεν ξέρω ακριβώς τι θα μου συνέβαινε. Υπάρχουν όμως και οι Έλληνες. Αλέξης Δαμιανός στην "Ευδοκία", Νίκος Νικολαΐδης στο "Θα σε δω στην κόλαση, αγάπη μου" και σε κείνη την ανωμαλία, το "Σίνγκαπουρ Σλινγκ".

Η ταινία του Σπύρου Αμοιρόπουλου, "Στην κουζίνα", προβάλλεται δυο φορές στο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη, τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου στις 10μμ και την Πέμπτη 12 Νοεμβρίου στις 3μμ.