2015: μια καλή χρονιά για τις γυναίκες στη μουσική

Κλισέ ίσως ο τίτλος, τα κλισέ όμως γίνανε κλισέ ακριβώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος να πεις αυτό που διαπιστώνεις. Τον επέλεξα λοιπόν, γιατί παρατήρησα ότι και στις δυο ενδεκάδες μου συναντώ πολλές γυναίκες, τόσο καταξιωμένες όσο και ανερχόμενες. Εκτός αυτού, έχω αρχίσει να έχω την αίσθηση ότι σταδιακά υποχωρεί η νοοτροπία του τύπου "η γυναίκα στη μουσική έχει ταλέντο και αξίζει να την ακούσουμε μόνο αν έχει τη φάτσα της Patti Smith". Θέλω να ελπίζω ότι κάποτε το μανιφέστο των riot grrrls δεν θα έχει πλέον λόγο ύπαρξης - μέχρι τότε, ας ακούσουμε για άλλη μια φορά τη σπουδαία μουσική που βγήκε από γυναίκες (και από άνδρες) το 2015. Πάντα με τυχαία (και επ' ουδενί αξιολογική) σειρά λοιπόν, ορίστε οι δίσκοι και τα τραγούδια που αγάπησα το 2015:

Οι αγαπημένοι μου δίσκοι από το 2015

Chelsea Wolfe - Abyss

Στην ανασκόπηση του 2013 έγραφα ότι δεν είχα προλάβει να ακούσω διεξοδικά το "Pain is Beauty", ούτως ώστε να αποφασίσω αν θα το έβαζα ή όχι στα καλύτερα εκείνης της χρονιάς. Ξεκινάω λοιπόν με Chelsea Wolfe, ούτως ώστε να επανορθώσω με κάποιον τρόπο για την αδικία εκείνη. Εντοσθιακό, πνιγηρό και σκοτεινό. Ανήκει στα καλύτερα της χρονιάς, αν μη τι άλλο για τον ευθύ και θαρραλέο τρόπο που αντιμετωπίζει τον τρόμο της ύπαρξης.

Dave Gahan & Soulsavers - Angels and Ghosts

Πολύ σωστά γράφηκε ότι ο δίσκος είναι σπουδαίος επειδή περιέχει σπουδαία κομμάτια και όχι επειδή συμμετέχει ο Dave Gahan σε αυτόν. Electronic, blues και gospel (η synthpop ανήκει στους Depeche Mode, όχι στους Soulsavers) συνδυάζονται με την ερμηνεία του Gahan, η οποία όλο και καλύτερη γίνεται με τα χρόνια. Βαθιά, δυνατή και απόλυτα αναγνωρίσιμη, αποδεικνύει ότι μια Ερμηνεία μπορεί να πάει σε άλλο επίπεδο κάθε είδους τραγούδι.

Susanne Sundfor - Ten Love Songs

Τα έγραφα και σχετικά πρόσφατα στην κριτική του άλμπουμ, αλλά ας αναφέρω και πάλι ότι το ιδιαίτερο στοιχείο του "Ten Love Songs" είναι η ικανότητα της Sundfor να ενσαρκώνει διαφορετικές προσωπικότητες σε κάθε κομμάτι του δίσκου. Από λυσσασμένη μαινάδα και φόνισσα γίνεται τρυφερή ερωμένη και φίλη και σε ένα στίχο περιγράφει με απόλυτη παραστατικότητα την τρέλα και τον πόνο της αγάπης: "we have different heartbeats but all the same heartbreak".

Florence + the Machine - How Big, How Blue, How Beautiful

Με εντυπωσιάζει το πώς φαγώνονται οι πάντες ότι η Adele έχει ενώσει το mainstream με το alternative με τη μουσική της και ότι τυγχάνει αποδοχής από κάθε είδος ακροατή, όταν η Florence Welch εδώ και χρόνια κάνει το ίδιο με χαρακτηριστική άνεση σε κάθε κυκλοφορία της. Και ειδικά όταν δεν βασίζεται σε (πιο οικείες για το ευρύ κοινό) r'n'b μελωδίες, αλλά σε αναγεννησιακές και βιβλικές μορφές και σε indie ακούσματα εξίσου.

Protomartyr - The Agent Intellect

Και σε αυτό το άλμπουμ εξετάζεται ο τρόμος της ύπαρξης και του θανάτου (ο Joe Casey έχασε και τους δυο γονείς του κατά τις ηχογραφήσεις του δίσκου). Η μουσική που έχει επιλεγεί ωστόσο εδώ δεν είναι παγερές, πεισιθάνατες και μετρονομικές μελωδίες, αλλά νευρώδες, ρυθμικό και έντονο post-punk indie. Η αγάπη και η ελπίδα είναι καταδικασμένες να μετατραπούν σε φρίκη και σε οδύνη πριν μαραζώσουν και πεθάνουν. Ματαιότης ματαιοτήτων τα πάντα ματαιότης.

Max Richter - from Sleep

Υπάρχει ένα αυτοάνοσο νόσημα που λέγεται θυρεοειδίτιδα hashimoto. Όσοι και όσες πάσχουμε από αυτό έχουμε αϋπνίες, κάνουμε πολύ άσχημο ύπνο, ξυπνάμε κουρασμένοι και κουρασμένες (εκτός από όλα τα άλλα που τραβάμε). Υπάρχουν βράδια που το μόνο που με βοηθάει να ηρεμήσω και να κοιμηθώ είναι το "The Blue Notebooks", πάλι του Max Richter. Τους τελευταίους μήνες, έχω την αίσθηση ότι το "from Sleep" με βοηθάει το ίδιο. Ίσως και περισσότερο.

Bjork - Vulnicura

Λένε ότι ένας χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Πόσο μάλλον ένα διαζύγιο, με τη συνεπακόλουθη διάλυση μιας οικογένειας. Συνεπεία τούτου, θα έπρεπε να υπάρχει μια ειδική κατηγορία δίσκων: τα breakup albums. Σε αυτά, περίοπτη θέση θα κατείχε το "Vulnicura". Αν μη τι άλλο, μετά τον αβάσταχτο πόνο νομοτελειακά αχνοφαίνονται στο βάθος του τούνελ πιο όμορφες στιγμές. Και ακόμα πιο νομοτελειακά, αυτός ο αβάσταχτος πόνος δημιουργεί ακόμα πιο όμορφες μουσικές.

Blur - The Magic Whip

Για να ακούσουμε και κάτι από τα πιο παλιά, έτσι ώστε να καταδειχθεί ακόμα πιο έντονα ότι οι Blur ήταν το καλύτερο από όλα τα συγκροτήματα της britpop φάσης. Με τον Graham Coxon και πάλι στις κιθάρες και με τον Stephen Street στην παραγωγή, γράφουν μουσική για την έλλειψη επικοινωνίας στον 21ο αιώνα. Τα νέον φώτα του εξωφύλλου φωτίζουν τη Σίμπα Σίτι και κάπου εκεί ο Γουίλιαμ Γκίμπσον γράφει τις τελευταίες σειρές του "Νευρομάντη".

Jenny Hval - Apocalypse, Girl

Η Νορβηγίδα Jenny Hval έπαθε την ηλικιακή της κρίση στα 33 της και την αντιμετώπισε δημιουργώντας ένα άλμπουμ - φεμινιστικό μανιφέστο και φιλοσοφικό εγχειρίδιο ταυτόχρονα. Δεν είναι τυχαίο ότι η ίδια χαρακτηρίζει τη μουσική της ως "soft dick rock". Διερευνά τη γυναικεία σεξουαλικότητα, τις έννοιες του κοινωνικού και βιολογικού φύλου, την πατριαρχία και το σεξισμό, μέσα από κοφτές μελωδίες, κενά στη μουσική, λευκούς θορύβους, ήχους βροχής και πειραματικά ιντερλούδια.

Soft Moon - Deeper

Δυο είναι τα μεγάλα Θέματα της Μουσικής. Το ένα είναι η Αγάπη (που τη χάνεις, που τη βρίσκεις, που σε καταστρέφει), το άλλο είναι η Ματαιότητα των Πάντων (που αφαιρεί το νόημα από τη ζωή, που προξενεί πόνο, που δημιουργεί τον τρόμο του θανάτου). Η ακρόασή του μόνο θραύσματα λέξεων και φράσεων μπορεί να σου φέρει στο μυαλό. Πάγος. Νιχιλισμός. Pop/ post/ synth punk. Μίσος. Απομόνωση. Πόνος. Σκοτάδι. Σκοτάδι. Σκοτάδι.

Foals - What Went Down

Το ομώνυμο κομμάτι έσκασε μύτη εν μέσω ενός καυτού (από κάθε άποψη) καλοκαιριού και μας προϊδέασε για έναν πολύ δυνατό δίσκο. Τα υπόλοιπα κομμάτια δεν είναι ΤΟΣΟ έντονα όσο το "What went down", αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι ο δίσκος δεν είναι κατάλληλος για να τον ακούσεις όταν έχεις φτάσει στα όριά σου και απλά χρειάζεσαι κάτι για να ξεσπάσεις χωρίς να κάνεις κακό στον εαυτό σου ή σε κάποιον άλλο.

Τα αγαπημένα μου τραγούδια από το 2015

Marilyn Manson - Warship My Wreck

Είχα βάλει το "Deep Six" στα καλύτερα του 2014, ελπίζοντας σε μια θριαμβευτική επιστροφή του Manson με το "The Pale Emperor". Δυστυχώς πρόκειται για ένα μετριότατο άλμπουμ, που περιέχει ωστόσο το διαμάντι "Warship my wreck". Κινηματογραφική αίσθηση επικών διαστάσεων, σπαρακτική ερμηνεία και ήχος που θυμίζει τους Nine Inch Nails του "The Fragile". Ακόμα "προτιμώ τα παλιά" του Marilyn Manson, το συγκεκριμένο όμως είναι από τα καλύτερα κομμάτια που έχει γράψει ποτέ του.

Savages - The Answer

Τα κορίτσια βαράνε όσο λίγες φορές και αφήνουν να διαφανούν πιο έντονα τα hardcore στοιχεία που πάντα υπήρχαν στη μουσική τους (άσχετα που η post-punk πλευρά τους τα κάλυπτε μέχρι στιγμής). "Love is the answer", τραγουδά η Jehnny Beth, αλλά ακόμα και η αγάπη έχει λύσσα μέσα της. Όσοι χάσαμε το κεφάλι μας βλέποντας τις Savages ζωντανά στο φετινό Plissken συνειδητοποιούμε ότι ναι, το hype γύρω από αυτές είναι και δικαιολογημένο και σωστό.

Greg Dulli - A Crime

Ο Greg ΜΟΥ έβγαλε καινούριο κομμάτι και αυτό είναι υπεραρκετό για να μπει στα καλύτερα της χρονιάς. Βοηθάει βέβαια και το ότι πρόκειται για διασκευή τραγουδιού της Sharon Van Etten και το ότι στα φωνητικά συμμετέχει και η Ani DiFranco. Ελπίζω το εκρηκτικό φινάλε του κομματιού να με κρατήσει όσο θα προσπαθώ να μη φάω τοίχους και πατώματα μέχρι να βγει το επόμενο άλμπουμ των Afghan Whigs το 2016.

Still Corners - Horses At Night

Ονειρικό και διάφανο, τρυφερό και παραδομένο, αστεράτο και αιθέριο, όπως όλα τους τα κομμάτια εξάλλου. Σκέψου να υπήρχαν οι Still Corners στα 80s, όταν ο John Hughes γύριζε τις εφηβικές ταινίες του. Αμφιβάλλει κανείς ότι το "Horses At Night" θα ήταν το κομμάτι που θα ακουγόταν όταν το πρωταγωνιστικό ζευγάρι θα χόρευε αγκαλιά στον χορό της αποφοίτησης, κάτω από τη ντισκομπάλα και με ασημένια κομφετί να πέφτουν από την οροφή;

Chromatics - Shadow

Σε αντιδιαστολή με την προηγούμενη εικόνα, αυτό θα ακουγόταν στη σκηνή που η πρωταγωνίστρια της ταινίας βλέπει τον καλό της με κάποια άλλη από μακριά και, αντί να του σπάσει το κεφάλι (η πολλή ανωτερότητα μας έφαγε), γυρνάει την πλάτη της και φεύγει με σφιγμένα χείλη και δακρυσμένα μάτια. Αέρινο με μια υποδόρια θλίψη, αποτελεί την καλύτερη πρόγευση για το "Dear Tommy" που εδώ και ένα χρόνο το περιμένουμε και όλο αναβάλλεται η κυκλοφορία του.

David Bowie - Blackstar

Η εμμονή του Bowie με το διάστημα συνεχίζεται και εδώ. Δέκα λεπτά καθ' όλα δομημένου πειραματισμού και προσαρμογής πάνω σε τζαζ, ποπ και ορχηστρικά μουσικά δεδομένα, που σε κάνει να αναρωτιέσαι (για άλλη μια φορά) αν ο Bowie είναι ένας μουσικός πρωτοπόρος ή ένας εξαιρετικός χαμαιλέοντας. Υποθέτω ότι και τα δυο ισχύουν στην περίπτωσή του. Θα αποφανθώ σχετικά στις 8 του Γενάρη, που θα κυκλοφορήσει και το άλμπουμ - λίγες μέρες μείνανε μόνο.

Ludovico Einaudi - Night

Το "Sleep" του Max Richter είναι μια εκπληκτική σύλληψη και το "from Sleep" ένας από τους δίσκους της χρονιάς, όπως ίσως διαβάσατε και λίγες παραγράφους παραπάνω. Δεν μπορώ όμως να μην αναγνωρίσω ότι αυτό που κάνει ο Richter σε οκτώ ώρες, ο Einaudi το κάνει σε τέσσερα λεπτά. Σε χαλαρώνει, σε βυθίζει σε έναν ήρεμο ύπνο χωρίς όνειρα και εφιάλτες και σε ξυπνάει με σώμα ξεκούραστο και ψυχή γαληνεμένη.

Editors - Our Love

Το "In Dream" δεν με ξετρέλανε και έχω καταλήξει στο ότι προτιμώ τους post-punk Editors, ακόμα και αν ο πειραματισμός τους με την electronica έδωσε συγκλονιστικά τραγούδια όπως το "Papillon". Πάντως ο Tom Smith συνεχίζει να γράφει και να ερμηνεύει σπουδαίους στίχους. Εδώ αντιστρέφει το κλισέ "don't stop believing" με το "don't start believing" για να καταλήξει στο αναπόδραστο συμπέρασμα: "οur love is a moment in time", που κάνει τη ζωή να αξίζει.

Jesu/Sun Kil Moon - Exodus

Όταν σκοτώθηκε το καλοκαίρι ο 15χρονος Arthur Cave, για άλλη μια φορά με εντυπωσίασε η παράξενη δύναμη της μουσικής: κλάψαμε για τον πόνο του Nick Cave λες και επρόκειτο για δικό μας άνθρωπο. Το "Exodus" αποτελεί ένα θρήνο για μια ζωή που χάθηκε πρόωρα, αλλά παράλληλα εκφράζει και αυτό ακριβώς το συναίσθημα: οι στίχοι και η μουσική ενώνουν ανθρώπους άγνωστους μεταξύ τους, διαμοιράζουν τον πόνο και πολλαπλασιάζουν τη χαρά.

Nadine Shah - Fool

Η Nadine Shah χρωστάει τα πάντα στην Polly Jean Harvey του "Dry" και του "Rid of Me". Σε συνέχεια εκείνης, βγάζει το μίσος και το φαρμάκι που χρωστάμε όλες μας στον συγκεκριμένο γκόμενο που αγαπούσε τον Cave και τον Κέρουακ, που νόμιζε ότι ήταν ψαγμένος, που μας ξεγέλασε και που μας έκανε να χτυπιόμαστε στα πατώματα κλαίγοντας με λυγμούς. Έστω και καθυστερημένα, όλες τον εκδικούμαστε με το κομμάτι αυτό.

Radiohead - Spectre

Ανήμερα τα Χριστούγεννα, κυριολεκτικά τη στιγμή που έγραφα αυτή την ανασκόπηση, οι Radiohead ανέβασαν στο SoundCloud τους ως χριστουγεννιάτικο μποναμά το κομμάτι που έγραψαν για τον τελευταίο Τζέιμς Μποντ, το οποίο βαδίζει στα χνάρια τραγουδιών όπως το "Life In a Glass House" και το "Pyramid Song", αλλά εν τέλει δεν χρησιμοποιήθηκε στην ταινία. Ότι δηλαδή άκουσαν αυτό οι executives και είπαν "όχι μωρέ, καλύτερος είναι ο Sam Smith και το "Writing's on the wall"". Μα'ιστα.

Καλή χρονιά σε όλους, με υγεία, αγάπη και μουσική!
________________________________________________________

ΑΡΧΙΚΗ <---> ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΝΤΙΚΟΣ