Αγαπημένες Φωνές

Δε ξέρω εάν τα φωνητικά είναι το σημαντικότερο πράγμα σ’ ένα τραγούδι, σίγουρα όμως μπορούνε να το εκτινάξουν σε μια άλλη διάσταση, ή φυσικά και να το χαντακώσουν, εάν αυτά δεν ανταποκρίνονται στο ηχοσύνολο το οποίο συνοδεύουν. Προσωπικά δένομαι υπερβολικά με τη χροιά μιας φωνής, με το σπάσιμό της, την ευαισθησία της, το ηχόχρωμά της. Όσο συγκλονιστική και αν είναι μια instrumental σύνθεση, θεωρώ πως τις περισσότερες φορές ανεβαίνει ένα σκαλί παραπάνω δίπλα σε μια ταιριαστή φωνή, μια σπουδαία ερμηνεία ή όμορφα διακριτικά φωνητικά περάσματα, εάν ετούτο συμβεί ασφαλώς με το σωστό τρόπο.

Κι όταν μιλάμε για σπουδαίες ερμηνείες ή φωνές, δεν αναφέρομαι σε αυτές με την καθαρά παραδοσιακή, ακαδημαϊκή έννοια ή με επιστημονικούς όρους και άλλα συναφή κουραφέξαλα. Εάν ήταν έτσι, θαρρώ πως θα την έβγαζα με άριες και όπερες, αλλά πιστέψτε με, είναι το τελευταίο πράγμα που θα ‘θελα να ακούσω σ’ ετούτον εδώ τον πλανήτη.

Οι παρακάτω 11 φωνές είναι μερικές από αυτές που με γοητεύουν χωρίς δεύτερη σκέψη, και είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν ακόμη περισσότερες εάν κάτσω κάτω και σκαλίσω ακόμη πιο ενδελεχώς τη δισκοθήκη.

Nina Simone (1933 - 2003)
Γεννημένη στη Νότια Καρολίνα των Ηνωμένων Πολιτειών, η Eunice Kathleen Waymon (όπως είναι το πραγματικό της όνομα) συγκλονίζει κάθε φορά που τραγουδάει, σπέρνει ρίγη με κάθε σπάσιμο στη φωνή της. Έχω συγκεντρώσει μανιωδώς ό,τι remix έχει γίνει σε track της τα τελευταία χρόνια, έχω παρακολουθήσει ότι ντοκιμαντέρ, βίντεο ή ταινία έχει κυκλοφορήσει γύρω από την ταραχώδη της ζωή, είμαι σίγουρος πώς δεν έχω προλάβει να ακούσω ούτε τα μισά κομμάτια τα οποία έχει τραγουδήσει και βρίσκονται φωλιασμένα στο spotify. Η φωνή της αποτυπώνει με τον ιδανικότερο τρόπο τη μοναδική της προσωπικότητα και τα ακράδαντα πιστεύω της, η ερμηνεία της σε παρασέρνει κάθε φορά με τη φουρτουνιασμένη της εκφραστικότητα. Μοναδική.
Nina Simone - Sinnerman

Leonard Cohen (1934 - 2016)
Στην πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου “Ο Λεόναρντ Κοέν Με Δικά Του Λόγια” (Εκδόσεις Μελάνι) στην Αθήνα, η φίλτατη συν-mic-ού Χίλντα αναφέρθηκε με γλαφυρό τρόπο στη μαγευτική, υπνωτική δύναμη της φωνής του Leonard Cohen από τις πρώτες κιόλας live εμφανίσεις του. Οπότε, δε θα μπορούσα επ' ουδενί κι εγώ με τη σειρά μου να διαφωνήσω με τη σπουδαιότητα και την επιρροή που είχε στο πέρας των δεκαετιών η βαθιά φωνή του, και να μη την συμπεριλάβω στην παρούσα 11αδα. Γεννημένος στο Μόντρεαλ του Καναδά κι αγαπημένος ήδη από τη δεκαετία του ’60 στο ελληνικό κοινό (το 1959 ήρθε για πρώτη φορά στη χώρα μας), αποτέλεσε - κυριολεκτικά και μεταφορικά - τη φωνή μιας ολόκληρης γενιάς. Ξεχωριστή, μποέμικη και υποβλητική, η φωνή του συνεχίζει να σαγηνεύει ακόμη και σήμερα στα dance club, με το κύκνειο άσμα του “You Want It Darker”.
Leonard Cohen - Famous Blue Raincoat

Nick Drake (1948 - 1974)
Γεννημένος στη Ρανγκούν, τη χρονιά που η Μπούρμα απέκτησε την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, γνώρισε μεγάλη επιτυχία αρκετά χρόνια μετά το θάνατό του. Με τρία άλμπουμ που σημείωσαν ελάχιστες πωλήσεις όσο βρισκότανε εν ζωή, κατάφερε να περάσει στο πάνθεον των μυθικών φιγούρων της βρετανικής folk των ‘70s. Οι εξαιρετικές κριτικές που συνοδεύουν τα άλμπουμ του (και κυρίως το "Pink Moon") ήτανε και ο λόγος που βρέθηκε στο διάβα μου δεκαετίες μετέπειτα, και παρόλο που θαρρώ δε φτάνει τις φωνητικές ικανότητες του αντίστοιχου τροβαδούρου Tim Buckley, στέκεται πάντοτε ανάμεσα στις αγαπημένες μου φωνές. Με μια απαλή, βελούδινη χροιά και την αίσθηση ότι τραγουδάει με ελαφρά μπουκωμένη τη ρινική του κοιλότητα, έρχεται να σε αγκαλιάσει γλυκά με τη βαθιά του μελαγχολία και τον αθεράπευτο ρομαντισμό του.
Nick Drake - One Of These Things First

Billy Mackenzie (1957 - 1997)
Μέλος των Associates κατά τη δεκαετία του ’80 και γεννημένος στη Νταντί της Σκωτίας, ο Billy Mackenzie ήταν από τις πρώτες φωνές που άκουσα σε νεαρή ηλικία και καθηλώθηκα από την θεατρικότητα και τη θλιβερή της χροιά. Οξύφωνος και με σπάνια καθαρότητα στην εκφορά, αποτελεί μια από τις μελαγχολικές φιγούρες που πέρασε στο πάνθεο του new wave και της art pop με την μουσική, τους στίχους, αλλά και την ίδια του τη ζωή. “Τιμήθηκε” πολλάκις από νεότερους καλλιτέχνες μετά την αυτοκτονία του το 1997, ενώ η ερμηνεία του στο “Wild Is The Wind” σε στέλνει πέρα από οποιονδήποτε άνεμο.
Billy Mackenzie - Wild Is The Wind

Bjork (1965 - σήμερα)
Αγαπημένη Bjork, αγαπημένη φωνή εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες. Γεννημένη στο Ρέικιαβικ και έναν από τους πιο ιδιαίτερους τόπους του πλανήτη, η Bjork αποπνέει σε κάθε της ανάσα, κάθε της συλλαβή τη μοναδικότητα της καλλιτεχνίας και της εκφραστικότητάς της. Είτε συγκινείσαι από τα τραγούδια της είτε όχι, θαρρώ πως δε χωρά καμιά αμφιβολία για τη σπουδαιότητα της φωνής της, το ιδιοσυγκρασιακό της ταπεραμέντο και τη χαρακτηριστική χροιά που άλλοτε σε νανουρίζει γλυκά κι άλλοτε ορμάει με νάζι στα ηχεία σου. Ειλικρινά δε ξέρω κι εγώ πόσες φορές έχω λυγίσει στο άκουσμα της φωνής της όλα αυτά τα χρόνια.
Bjork - Bachelorette

Tricky (1968 - σήμερα)
Γεννημένος στο περίφημο Μπρίστολ και σκαπανεύς της φημισμένης trip hop στα ‘90s, δε θα μπορούσε σαφώς να χαρακτηριστεί ως ο τρομερός τραγουδισταράς, με την παραδοσιακή τουλάχιστον έννοια. Ποιος μπορεί όμως να αμφιβάλει ότι η χαρακτηριστική του αργόσυρτη βραχνάδα δημιούργησε σχολή και αναγνωρίζεται από χιλιόμετρα. Παρόλο που σε αρκετά από τα γνωστότερα track του δε τραγουδάει καν, τα διακριτικά του φωνητικά περάσματα και οι απαγγελίες του είναι σήμα κατατεθέν. Θα μπορούσα να επιλέξω ως προτεινόμενη μια από τις συνθέσεις που συμμετείχε και ως guest (βλέπε Massive Attack), αλλά διάολε έχει πολλά ωραία κομμάτια στη γωνιά.
Tricky - Hell Is Round The Corner

Thom Yorke (1968 - σήμερα)
“Νομίζω ότι ο Thom, κατά διαστήματα, έχει κόμπλεξ με τη φωνή του. Και είναι σε θέση να τραγουδήσει οτιδήποτε, ο άτιμος - μπορεί να σε κάνει να βάλεις τα κλάματα.” Ed O’ Brien.
Radiohead - True Love Waits (2016)

Antony Hegarty (1971 - σήμερα)
Ω Θεέ τι ήταν αυτό που με βρήκε το 2005 όταν άκουσα για πρώτη φορά τη φωνή του Antony Hegarty. Δεν ήξερα από που να φύγω. Το στομάχι μου είχε γίνει όχι απλά κόμπος αλλά νόμιζα θα σωριαστώ κάτω από τη ναυτία. Ανδρόγυνη, αγγελική φωνή που όμοιά της δεν είχα ακούσει ποτέ στη ζωή μου. Άλλοτε μπάσα κι άλλοτε υψηλή, πάντοτε όμως κρυστάλλινη, σου μετέδιδε όλα τα σώψυχα ενός ιδιαίτερου πλάσματος που βρισκότανε σε βαθιά θλίψη και σύγχυση. Πλέον, ως Anohni, έχει ανεβάσει τις εντάσεις (της) και μας βομβαρδίζει με καλαίσθητη ηλεκτρονική ποπ.
Antony And The Johnsons - Hope There’s Someone

Karin Dreijer (1975 - σήμερα)
Γεννημένη στο Γκέτεμποργκ, το έτερο ήμισυ των συγκλονιστικών The Knife (που πλέον συνεχίζει ως Fever Ray), έχει μια από τις πιο ανατριχιαστικές και σαγηνευτικές γυναικείες φωνές που έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε τα τελευταία 20 περίπου χρόνια. Σκοτεινή, τσιριχτή, συχνά τρομακτική, έχει συνοδεύσει μερικά από τα ωραιότερα electro κομμάτια της ζωής μας, με ουκ ολίγα remix να την εκσφενδονίζουν στα πιο undeground dancefloor της υφηλίου. Ιδιαίτερη και συχνά παρανοϊκή ως καλλιτεχνική περσόνα, αξίζει την προσοχή σας και ζωντανά, για να το διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι. (Σ.τ.Α. και ώτοις προφανώς)
The Knife - Pass This On

Erlend Øye (1975 - σήμερα)
Γεννημένος στο Μπέργκεν της Νορβηγίας, ο Erlend διαθέτει μια από τις πιο γοητευτικές φωνές της τελευταίας 15ετίας. Βελούδινη, γλυκεία φωνή που θα τη συναντήσεις είτε να τραγουδάει πάνω σε υπέροχες ακουστικές μελωδίες (βλέπε Kings Of Convenience), είτε πλάι σε nu disco ρυθμούς (βλέπε The Whitest Boy Alive), είτε συνοδεία ηλεκτρονικών ήχων σε συνεργασίες με διάφορους παραγωγούς της dance μουσικής. Οι τελευταίες του αναζητήσεις τον φέρνουνε στην Ιταλία, να τραγουδάει μικρά ποπ διαμαντάκια άλλοτε στην αγγλική κι άλλοτε στην ιταλική γλώσσα.
Kings Of Convenience - I Don’t Know What I Can Save You From

Amy Winehouse (1983 - 2011)
Oh Amy Amy Amy. Τόσο ταλέντο πάει χαμένο. Γεννημένη στο Λονδίνο, αποτέλεσε μια από τις σπουδαιότερες γυναικείες φωνές των 00s. Με δυο μόλις άλμπουμ στο ενεργητικό της και κάποια ακυκλοφόρητα κομμάτια, αποτέλεσε το λαμπρότερο ίσως αστέρι της νεοσόουλ και της τζαζ των πιο πρόσφατων χρόνων. Πολυσυζητημένη, με μια απίστευτη φωνή για την ηλικία της όταν πρωτοεμφανίστηκε, διέθετε όλα εκείνα τα στοιχεία που τη φέρνουν πλάι σε τεράστια ονόματα της Motown και των ‘60s. Όταν άκουσα το “Frank” για πρώτη φορά το 2003, ομολογώ πως είχα καταγοητευθεί.
Amy Winehouse - Back To Black