Ανασκόπηση 2014
Τι μπορείς να γράψεις ως πρόλογο μιας μουσικής λίστας το 2014; Έχεις μάλλον δύο επιλογές.
1. Ανοίγεις το ιδεολογικό ντιμπέιτ για το αν η εξέλιξη της ποπ μουσικής και τα πολιτισμικά τετελεσμένα που έχει δημιουργήσει είναι για καλό ή όχι. Αλλά το θέμα έχει εξαντληθεί. Συμφωνήσαμε όλοι πως το ότι υπάρχει περισσότερη και πιο εύκολα προσβάσιμη μουσική από ποτέ είναι καλό. Αυτό δεν εξηγεί γιατί μας δυσαρεστεί το ότι σε αυτό το κλίμα συνήθεια και πάθος δε διακρίνονται πια μεταξύ τους, αλλά ας κρατήσουμε και κάτι για να το λύσουν οι ψυχίατροι. Συμφωνήσαμε επίσης πως η νοσταλγία για την εποχή που σκηνές και μπάντες ένωναν τον κόσμο και η διαδρομή underground-overground μας έκανε περήφανους, είναι στην πραγματικότητα ένα αντιδραστικό συναίσθημα που κρατάει τη μουσική δέσμια των 90s όχι λόγω της μουσικής τους υπεροχής, αλλά για χάρη της συναισθηματικής εξάρτησης από μια εποχή που σήμαινε κάτι να μαλώνεις για το single της εβδομάδας που επέλεγαν τα weeklies. Αυτό δεν εξηγεί γιατί κατά τη διάρκεια της χρονιάς τα άρθρα-αφιερώματα που διαβάσαμε στους δίσκους του θρυλικού 1994 ήταν περισσότερα από τις συνεντεύξεις των καλλιτεχνών που θα βρίσκονται στις λίστες μας, αλλά ας κρατήσουμε και κάτι για να το λύσουν οι ψυχίατροι. Ξέρουμε από τώρα πως το γεγονός του 2024 θα είναι οι συναυλίες των Franz Ferdinand όπου θα παίζουν ολόκληρο το ντεμπούτο τους. Μας θλίβει. Μας εξοργίζει. Περιμένουμε πώς και πώς να το ξαναχορέψουμε. Τίποτε δε θα λύσουν οι ψυχίατροι.
2. Προσεγγίζεις τα πράγματα από μια αντικειμενική πλευρά. Τι έχουμε εδώ; Τον θάνατο του indie (ξανά). Τη βαρεμάρα της electronica και την ενστικτώδη απορία περί του ότι αφού στην πραγματικότητα έχει γεννηθεί για να είναι στάσιμη, πώς πήγε τόσες φορές τα πράγματα μπροστά; Τον ευρύτερο avant-guard χώρο μετέωρο ανάμεσα στην έμφυτη διάθεσή του να θέλει την ησυχία του και στη διάθεση των υπολοίπων να αγαπήσουμε ακόμη και ό,τι δε θέλουμε να αγαπήσουμε, αν είναι να θυμίζουμε πού και πού σε εαυτούς και αλλήλους πως όποτε τα πράγματα πήγαν μπροστά, αυτό έγινε γιατί μέρος των δημιουργών, του κοινού και του Τύπου φώναξε πως η μουσική δε χωρίζεται μόνο σε καλή και κακή. Κατά τα λοιπά το underground δεν είναι underground και το mainstream δεν είναι mainstream, όχι γιατί πια διαπλέκονται, αλλά γιατί μουσική, έννοιες και ιδέες κυκλοφορούν πλέον στα όρια και την περιφέρεια των πραγμάτων. Ξέρουμε από τώρα ότι το 2024 ο Thom Yorke θα προσπαθεί να ξεφύγει από τον Aphex Twin circa 1993 και να προσεγγίσει στο όνομα της προόδου τον Aphex Twin circa 1994. Ξέρουμε πως μέρος των συνανθρώπων μας θα τον παρακολουθεί με αγωνία στην προσπάθεια αυτή. Είπαμε, τίποτε δε θα λύσουν οι ψυχίατροι.
Στην κουρτίνα 3 βρίσκεται ο εαυτός μας. Η "κρίση'' εξάλλου είναι πάντοτε ένα γνωσιολογικό ζήτημα και όχι ένα αντικειμενικό γεγονός. Σε κρίση δε βρίσκονται ποτέ τα πράγματα καθαυτά, αλλά η δυνατότητά μας να τα επεξεργαζόμαστε. Και αν αφού από τη στιγμή που τα επιμέρους ''κοινά'' αποσυσπειρώθηκαν και οι συναινέσεις διαλύθηκαν δεν έμεινε κάτι άλλο πέρα από τον κατά κυριολεξία εαυτό μας, ας τον γιορτάσουμε με πεποίθηση. Ίσως τώρα, την εποχή των μετα-αποχρώσεων, του κυνισμού και των ψύχραιμων αναγνώσεων ήρθε η ώρα να υπερασπιστούμε τις μουσικές μας λίστες με πάθος και εμμονή. Τώρα που ξέρουμε πως κάθε δίσκος της λίστας μας θα μπορούσε απλά και ψυχρά να αντικατασταθεί από άλλους δύο, ήρθε η ώρα να υπερασπιστούμε την παρουσία του με οπαδική ζέση. Οι ψυχίατροι δε θα λύσουν τίποτε, πήραμε κάποτε την απόφαση πως μία τόσο δομικά ασόβαρη ασχολία όσο το πάθος για την ποπ θα μας σώσει (από τι δεν ξέρω) και ίσως ήρθε η ώρα να την ξαναθυμηθούμε.
Δίσκος της χρονιάς, λοιπόν, για μένα είναι το Singles Going Steady, γιατί ήταν ο πρώτος που έπαιξα στον ανιψιό μου με το που έκλεισε τους 8 μήνες και τραγούδι της χρονιάς το Scoundrel Days, γιατί αυτό άκουγα όσο οδηγούσα το καλοκαίρι σκεπτόμενος μια σημαντική απόφαση. Υποκύπτοντας στα πιο συμβατικά χρονικά συμφραζόμενα που θέτει το αφιέρωμα, αναφέρω και τα παρακάτω.
1. Young Fathers - Dead
Άξιοι νικητές του φετινού Mercury και ένας δίσκος που λίγα χρόνια πριν θα ξεκινούσε κίνημα. Τι κίνημα δεν έχω ιδέα, αλλά κάτι θα ξεκινούσε. Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας έξυπνος δίσκος απευθύνεται ύπουλα αλλά σεμνά στους opinion leaders για να τον περάσουν στον κοινό, αλλά είχαμε καιρό να δούμε το κοινό να "πιάνει'' έναν έξυπνο δίσκο πριν τα επιμέρους έξυπνα χαρακτηριστικά του τον εκθέσουν στα μάτια των κυνικών. Ίσως λόγω του ότι δεν ακούγεται ποτέ αγχωμένος, ίσως λόγω των hooks που του επιτρέπουν να εκπροσωπεί το hip-hop χωρίς να το κάνει ούτε κλειστοφοβικό ούτε χυδαία μαζικό. Ευρύ χωρίς να τσαλαβουτάει όπου βρει και ωμά ειλικρινές χωρίς να γίνεται συναισθηματικά γραφικό, είναι ήδη ένα από τα άλμπουμ των 10s.
2. Fennesz - Becs
Kαθόλου διακριτική η πρόθεση του Christian να πιάσει το νήμα από το Endless Summer του 2001. Εξ ορισμού όταν το είδος με το οποίο καταπιάνεται o Fennesz κοιτάει προς τα πίσω ή μένει ψιλοστάσιμο, τα πράγματα σκουραίνουν. Εδώ όμως το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Πολύπλοκο και απλό ταυτόχρονα, το Βecs θα μπορούσε να είναι λιγότερο αουτσάιντερ αν η αυτοπεποίθηση που βγαίνει στην όλη ηχητική περιπέτεια αφορούσε και το συνολικό όραμα. Λεπτομέρειες όμως αυτά, γιατί σπάνια μουσική που μοιάζει να στέκεται ψυχρά ακίνητη όσο ο κόσμος γυρίζει γύρω της, πηγαίνει τα πράγματα τόσο μπροστά.
3. FKA Twigs - LP1
Μία από τις φορές που το hype δε λαθεύει. Δε χρειάζονται πολλά λόγια, είναι η ποπ μουσική στα καλύτερα της και ο ιδανικός συνδυασμός ενσυνείδητου εναγκαλισμού επιρροών και μετεφηβικής φρεσκάδας. Δεν υπάρχουν πολλοί δίσκοι που θα θύμιζαν την Bjork από το εξώφυλλο και θα ήταν τόσο συμπαθητικοί.
4. Grouper - Ruins
Με εκνευρίζουν οι δίσκοι που για να τους εκτιμήσεις χρειάζεται να πας πίσω, στην υπόλοιπη πορεία του καλλιτέχνη. Η υποψία πως δε φταίει ο δίσκος, αλλά εσύ, δεν αντέχεται. Φυσικά ποτέ δε θα παραδεχτείς ότι φταις εσύ, αλλά σε αυτή την περίπτωση δε φταίει και ο δίσκος. Πέντε ακροάσεις για να τον εκτιμήσεις στο σύνολό του και αρκετές για να τον ευχαριστηθείς στη συνέχεια είναι μια καλή συμφωνία πιστεύω με τη Liz. Συνεχίζει πάντως να με εκνευρίζει..
5. Andy Scott - Faith in strangers
Βeats που δεν είναι ακριβώς beats; Post-ambient που δε δείχνει κάποια εκτίμηση στην ambient; Eίναι αυτοί σοβαροί λόγοι για να επανέρχεται το Μάντσεστερ στον κόσμο των μουσικών μας εμμονών; Όπως φαίνεται ναι. Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να σταματήσουν να μας ταλαιπωρούν επιτέλους οι Future Sound of London και όταν εντοπίζουμε έναν ακόμη πρέπει να τον τιμούμε.
6. Cymbals Eat Guitars - LOSE
Όποιος έχει την - σωστή - προδιάθεση να χλευάζει τραγούδια στα οποία ο συναισθηματισμός των στίχων σε κάνει να ντρέπεσαι για λογαριασμό του δημιουργού, ας μη δοκιμάσει να ακούσει το δίσκο. Δεν υπάρχει χειρότερο συναίσθημα από το να νιώθεις πως η μουσική είναι ισχυρότερη από τις προκαταλήψεις σου γύρω από αυτή.
7. Damon Albarn - Eveyday Robots
Αναζητήσεις, περιπλανήσεις, αγωνίες και λοιπές ομορφιές του Damon, είναι στην ουσία η μικρή εικόνα. Η μεγάλη εικόνα είναι πως το 1995 ο Μεγάλος είχε δηλώσει για τη συγγραφή των τραγουδιών πως ''μερικές φορές σκέφτομαι πως κάτι συμβαίνει, δε θα έπρεπε να είναι τόσο εύκολο''. Μπορεί τώρα να αντιμετωπίζει πιο σεμνά το ζήτημα, αλλά η ουσία της παρατήρησής του ισχύει ακόμη. Mην ψαρώνει, λοιπόν, κανείς με την κριτική αποδοχή και τη γενικότερο θαυμασμό στο πρόσωπό του, πάντα θα υπάρχει ένα μικρό, αλλά επίμονο τμήμα κοινού και κριτικών που δε θα συμβιβαστεί ποτέ με το ότι αυτό που έστεψε κάποιον ως τον σημαντικότερο καλλιτέχνη της γενιάς του είναι το ότι δεν του συνέβη ποτέ το writer's block. Στη στάση Tin Machine τον περιμένει κόσμος με μαζεμένα νεύρα. Το θέμα είναι ότι αυτό το τρένο δεν περνάει από εκεί.
8. Spoon - They want my soul
Kαλά πράγματα οι αναζητήσεις και οι πειραματισμοί, αλλά κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως κατά βάθος οι καλύτερες στιγμές μιας ανασκόπησης είναι αυτές που ανακαλύπτεις πως το indie rock που όλο αργοσβήνει και όλο εδώ είναι, όποτε είναι όντως εδώ μπορεί να είναι κάτι αξιόλογο.
9. Electric Wizard - Time to die
Doom-punk για όσους δεν πέρασαν ποτέ μια μέταλ φάση και ούτε ψήνονται να την περάσουν.
10. Brian Eno / Karl Hyde - High Life
Με αυτά και με αυτά είχαμε ξεχάσει πόσο αβίαστα μπορεί να αποδεικνύει ο Eno πως η art-pop ή θα είναι όραμα ή δε θα υπάρξει. Κακό να βλέπεις οράματα βέβαια, αλλά από το να βοηθάς τους Coldplay...
11. Jane Weaver - Τhe Silver Globe
Prog-pop, space-rock, post-synth και ό,τι άλλο φουτουριστικό βάλει ο νους του ανθρώπου. Το θέμα βέβαια είναι ότι τα τραγούδια είναι απλά σπουδαία.
Και 11 τραγούδια...
1. Paula Temple - Deathvox
2. Thurston Moore - Speak To The wild
3. Tony Allen (feat Damon Albarn) - Go Back
4. Clean Bandit (feat. Jess Glyne) - Rather Be
5. Black Bananas - Physical Emotions
6. TOPS - Outside
7. Alvvays - Archie, Marry Me
8. Arca - Xen
9. Beyonce - XO
10 .Holly Herndon - Home
11. Martin Carr - Santa Fe Skyway
Kόψτε το λαιμό σας: Swans, Caribou, Sharon Van Etten, Beck και η σοκοφρέτα με τη λευκή σοκολάτα (θα το γράφω όπου έχω βήμα).
Και του χρόνου με υγεία.
_____