Ανασκόπηση 2023: 19 δίσκοι από την ελληνική παραγωγή
90s Fat Kid & the Sisters of Mitr@ - 27 (Ανεξάρτητη Κυκλοφορία)
Φυσικά και είκοσι λεπτά είναι αρκετά. Δηλαδή στην εποχή των τραγουδιών διάρκειας δυόμιση λεπτών και της γρήγορης αναπαραγωγής στα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης μας χαλάει ότι το χοντρό παιδί των 90s τα λέει λιγοστά και γρήγορα; Σχεδόν σαν μια σειρά διαφημίσεων; Εμένα όχι, ούτε τους εργάτες και τους σατανιστές που επικαλείται από την αρχή. Δεν είναι ακριβώς πανκ αυτό, ίσως είναι λίγο ska - queer hillbilly με απόλυτα σημερινό κοινωνικό στίχο. Γιατί δεν είναι μόνο αυτοί που δεν νιώθουν καλά στα πάρτυ, είναι πολλοί και ψάχνουν εκφραστές (ψάχνουν;). Παρόλα αυτά μάλλον αν ο Μήτρος (συνθέτης - τραγουδιστής) έχει στόχο να παραμείνει Σερβιτόρος στα Τριάντα του, τότε μέσα στη μοναδική μουσική μοναχικότητα του τα έχει καταφέρει τέλεια. Πολλά κοινωνικά ανέκδοτα παρελαύνουν στους στίχους των έξι τραγουδιών, με αρκετό σαρκασμό και κομμουνιστική διάθεση αγγίζουν τα οικονομικά και τα Ε9, τα ναρκωτικά, το φασισμό, το body shaming και το bullying, τους μπάτσους, την κανονικότητα, την ελληνική ορθόδοξη οικογένεια και φυσικά το queer προλεταριάτο. Το παιδί αυτό είναι ο εχθρός του auto-tune και φίλος των λοιπών σκουπιδιών, όμως είναι ξεκάθαρο ότι το ταξίδι του είναι ελλειπτικό και μοναχικό και δεν τον ενοχλεί καθόλου να χορεύει μόνο μαζί του και να αγαπάει αυτός το ''εγώ'' που οι άλλοι επιλέγουν να θάψουν. Ακόμα κι αν αύριο εξαφανιζόταν από τη ψηφιακή πραγματικότητα αυτό το ανόητο πανκ αρκεί που υπήρξε έστω και για λίγο. Ας είμαστε περίεργοι όλοι μαζί. Screen is loading...
Δημήτρης Τσιρώνης
As Never Before – Steps (Submersion Records)
Τα επίθετα μπορεί να έρχονται τεμπέλικα, σχεδόν… παβλόφικα («κινηματογραφική», «υποβλητική», «ατμοσφαιρική» κοκ) για την μουσική του σχήματος που με βάση τη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει την πρώτη του δουλειά (σε 50 κασετοαντίτυπα). Πρώτη ως συνεργατική συνάντηση βέβαια, τα δύο μέλη του έχουν ήδη μια αξιοσέβαστη προϊστορία, ο Kyriakos Plsds των φωνητικών και της ακουστικής κιθάρας σε διάφορα σχήματα (εξ αυτών σε αυτές τις σελίδες αγαπήθηκαν ιδιαίτερα οι Minor Mine) κι ο επονομαζόμενος Selfish Limbs των ουκ ολίγων κυκλοφοριών εξερεύνησης και διερεύνησης του κρουστού ήχου, ειδικά της τεχνικής που με χρήση ειδικών αισθητήρων, συνδέει τον αναλογικό κόσμο των φυσικών ντραμς με εκείνο των sample και των ηλεκτρονικών και λέγεται ‘sensory percussion’. Μικρομελωδίες στις χορδές της κιθάρας συναντώνται με ρυθμικά ηχοτοπία, θραύσματα ήχων που εμφανίζονται και χάνονται σαν σωματίδια στο κβαντικό κενό και υποβλητικές (το στερεότυπο φυγείν αδύνατο τελικά!) απαγγελίες, σε ένα ηχητικό αποτέλεσμα μελανόηχης τραγουδοποιίας (που φέρνει στον νου –μεταξύ πολλών αλλών- Coil της ύστερης περιόδου). Με ένα καλύτερο εξώφυλλο και μια κάποια περισσότερη προσοχή στα φωνητικά (σκέφτομαι πόσο πιο μεγαλύτερη δυνητική απεύθυνση θα υπήρχε αν ήταν στα ελληνικά), θα είχαμε να κάνουμε με έναν δίσκο της χρονιάς. Μα … δεν έχουμε;
Αντώνης Ξαγάς
Buzz - Street Business (Ανεξάρτητη Έκδοση/Stay Independent)
Σε μια χρονιά που τα εγχώρια social media διχάστηκαν (πάλι) για ένα μουσικό θέμα, σχολιάζοντας τη συνεργασία ΛΕΞ & Χάρις Αλεξίου, είναι σημαντικό οι διάφορες λίστες να μπορέσουν –κάπως– να αποτυπώσουν ότι το ελληνικό χιπ χοπ παραμένει μια ζωτική, μοντέρνα μουσική δύναμη, η οποία δεν εξαντλείται στην πρωτοκαθεδρία του ΛΕΞ (και το όποιο πέρασμά του στην έντεχνη σφαίρα) κι έχει ήδη υπερβεί τη «φασαρία» με το trap, που στέκει πια στα πιο ξεφούσκωτά του σε διεθνές επίπεδο. Κάπου εδώ, λοιπόν, πέφτουν στο τραπέζι δουλειές σαν το «Street Business» του Buzz.
Όχι, επιλέγοντάς το εδώ, δεν διατείνομαι ότι είναι «το καλύτερο» άλμπουμ του χώρου για το 2023. Αντιθέτως, παίρνω λαβή από ένα παλιό επιχείρημα του Αργύρη Ζήλου (εποχής «Διφώνου») για το εγχώριο rock, ώστε να θέσω επί τάπητος το ότι, εάν αναζητούμε τον ποιοτικό μέσο όρο της σημερινής χιπ χοπ κατάστασης στην Ελλάδα, θα στραφούμε σε δίσκους σαν κι αυτόν του Περιστεριώτη ράπερ. Ο οποίος δείχνει εξέλιξη και ωριμότητα εν συγκρίσει με τα Zoro & Buzz χρόνια, διατηρώντας μια εξωστρέφεια και μια γλώσσα που παραμένει βγαλμένη από την καθημερινότητα στις λαϊκές γειτονιές της πόλης, θίγοντας με ευφυΐα –μα και με συναίσθημα– τόσο προσωπικές σκέψεις, όσο και κοινωνικές καταστάσεις.
Χάρης Συμβουλίδης
Calliope – Mädchenblumen (Submersion Records)
Το ντεμπούτο άλμπουμ της Calliope με «ανάγκασε» να ξεθάψω μετά από 15 χρόνια το διπλό επιτραπέζιο κασετόφωνο από την αποθήκη και να το συνδέσω στον ενισχυτή, ώστε να απολαύσω καλύτερα τη δουλειά της (μια που δεν πρόλαβα το CD και αγόρασα την κασέτα). Και μόνο αυτό το γεγονός μου αρκεί για να επιλέξω τα “Λουλουδοκόριτσα” (“Mädchenblumen”) για το 2023.
Η Calliope (Κάλλια Γερακιανάκη), μελοποιεί (η λέξη είναι ανεπαρκής στην περίπτωσή της) με πολύ ιδιαίτερο και πειραματικό τρόπο ποιήματα του Γερμανού Felix Dahn (ο οποίος στα εν λόγω ποιήματα κατηγοριοποιεί τις γυναίκες σε λουλούδια) και μας παρασέρνει στον δικό της ηλεκτρονικό, ονειρικό, εσωστρεφή και ηδονικό κόσμο.
Τάσος Βαφειάδης
Capella Romana, Alexander Lingas - A Byzantine Emperor at King Henry's Court: Christmas 1400, London (Capella Romana)
Χι χι, η επιλογή μου είναι η μόνη εδώ μέσα που βγήκε στα κανάλια, έστω και εμμέσως: το σχήμα Capella Romana του ελληνικής καταγωγής Alexander Lingas κλήθηκε απ τον Κάρολο της Αγγλίας twice, πρώτα για την κηδεία του πατέρα του πρόπερσι κι έπειτα για την στέψη του ιδίου φέτος, πόσο γκλάμουρ θέτε!
Το ‘A Byzantine Emperor at King Henry's Court: Christmas 1400, London’ είναι μια γουστόζικη φαντασίωση της μουσικής που θα περιέβαλε την υπαρκτή επίσκεψη του λευκοντυμένου αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου στον βασιλιά Ερρίκο της Αγγλίας τα Χριστούγεννα του 1400 μ.Χ. για να ζητήσει βοήθεια απ τη Δύση προ της επέλασης των Σελτζούκων Τούρκων (δεν πήγε καλά αυτό).
Η πολυδύναμη μικτή χορωδία του Lingas πιάνει χριστουγεννιάτικες πολυφωνικές μεσαιωνικές μελωδίες απ’ το Salisbury και ετεροφωνικές από τη Βασιλεύουσα και τις συνταιριάζει απολαυστικά κι όπου χρειάζεται συνταρακτικά, ενώ οι βυζαντινοί μαΐστορες Ρωμανός, Κουκουζέλης, κι ο Κορώνης αποδίδονται με μια σπάνια ελευθεριακή ανάταση, χωρίς έξτρα churchsplaining, κεριά και λιβάνια: σχεδόν άθρησκοι κι ωστόσο ακόμα τόσο ένθεοι.
Γιάννης Πλόχωρας
Γιώργος Καρράς - Ασκήσεις απλότητας (United We Fly)
Το πάλεψε καιρό, ήθελε να εκφραστεί και να μοιραστεί τη μουσική που είχε μέσα στο κεφάλι του. Γιατί η μουσική είναι «κάτι σαν οξυγόνο» για αυτόν, όπως μου είπε περίπου ένα χρόνο πριν, ανήμερα στα γενέθλια μου στο στούντιο του 102fm.
Βρεθήκαμε στο ραδιόφωνο οχτώ μέρες μετά την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού του δίσκου, περίπου 25 χρόνια μετά το τέλος των Τρυπών. «Η μουσική είναι για μένα κώδικας επικοινωνίας» είπα και απάντησε «οξυγόνο». Δε ζεις χωρίς… Ο παλιός γνώριμος από τις Τρύπες, μπασίστας και συνθέτης Γιώργος Καρράς έψαχνε καιρό να βρει συνοδοιπόρους να δουλέψουν μαζί σε ένα κοινό αποτέλεσμα.
«Μόνο μέσω μιας παρέας μπορεί να βγει μουσική» είπε γιατί αυτό είχε μάθει, αυτό ξέρει να κάνει. Το γεγονός της επιστροφής του σε στούντιο και live σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, είναι από μόνο του κάτι. «Οι ασκήσεις απλότητας» που κυκλοφόρησαν από τη United We Fly είναι πολύ περισσότερα από έναν δίσκο, που οφείλει να συμπεριληφθεί στους καλύτερους δίσκους της εγχώριας παραγωγής για το 2023.
Ο Γιώργος Καρράς άρχισε να ηχογραφεί τον Δεκέμβριο του 2019, ήρθε η πανδημία και οι καραντίνες και τελικά ο δίσκος κυκλοφόρησε στις 12.1.23 αποσπώντας από την αρχή θετικές κριτικές. Θα αναφέρω την ατάκα που του έγραψε ένας μουσικόφιλος, όταν άκουσε τον δίσκο: «κατάλαβα πόσο καιρό λείπεις».
Το «Ξανά από την αρχή», όπως το κομμάτι που κλείνει τον δίσκο, δεν είναι εύκολο για κανέναν, γίνεται όμως ευκολότερο όταν έχεις τον Μπάμπη Παπαδόπουλο στις κιθάρες, τον Γιώργο Χριστιανάκη στο πιάνο, τον Θάνο Σιδέρη στο κλαρινέτο, τη Λίλα Μανώλα στο τσέλο, τον Ηρακλή Ιωσηφίδη στο κοντραμπάσο, τον Βασίλη Μπαχαρίδη στα τύμπανα και τον Νίκο Χαρμπίλα στο μεταλλόφωνο, συν την ηχοληψία και επεξεργασία του ήχου του master (οf the Universe) Τίτου Καργιωτάκη.
Έχοντας στο τσεπάκι ίσως τις πιο χαρακτηριστικές μπασογραμμές στην ταπεινή μας χώρα, με όλους τους προαναφερθέντες να συνδράμουν και τα όργανα να εναλλάσσονται δημιουργώντας ηχητικά τοπία, εικόνες και διαθέσεις μέσα από απλά, επαναλαμβανόμενα μοτίβα ο Γιώργος Καρράς κατέθεσε δέκα ορχηστρικές και ουσιαστικές συνθέσεις. Ο ‘Μικρός ουρανός’ ανοίγει τον δίσκο και μας δίνει μια γεύση για αυτό που θα ακολουθήσει, τα ‘Χωρίς Ιθάκη’, ‘Κάθε Μέρα, ‘Παιδική Χαρά’, και Φαύλος Κύκλος΄’ σου κολλούν και τα κουβαλάς μέσα σου στις βόλτες στην πόλη ως ιδανικό σάουντρακ.
Δική μου αγαπημένη σύνθεση (περνά στη στροφή το έτερο αγαπημένο ‘Θάλασσα’) είναι το ‘Περιμένοντας το φως’. Και το ‘Ξανά απ΄ την αρχή’ σαν υπόσχεση και προτροπή ολοκληρώνει ίσως το πρώτο μέρος του έργου. Αναμένουμε τη συνέχεια...
Εύα Κουσιοπούλου
Coti K, Γιάγκος Χαιρέτης, Πάνος «Τσίκο» Κατσικιώτης - Ριζικό Φαντασιακό (Same Difference Music)
Παίρνω σαν δεδομένο την ευθεία σύνδεση της αισθητικής του εγχειρήματος με την κοσμοθεωρία του Καστοριάδη που εκφράζεται με τον τίτλο του δίσκου. Παίρνω σαν δεδομένο τις λέξεις κλειδιά της περιγραφής του δίσκου στο δελτίο τύπου οι οποίες αγγίζουν ευαίσθητα συγκεκριμένα μουσικά μου φετίχ. Καταχωνιάζω τις πληροφορίες κάπου πίσω, αδειάζω όσο γίνεται περισσότερο και απλά κάθομαι απέναντι από τα ηχεία.Φαντασιακές συνθήκες για το μουσικό μου άλμα στο υπερπέραν. Έχουν τσεκαριστεί ήδη άλλωστε τόσα κουτάκια... πως να μην συμβεί… Χάνομαι σε μία αυτοσχεδιαστική συνεύρεση διαφορετικών μουσικών αφηγήσεων με κοινό τόπο μια αισθητική, όχημα που με παίρνει από το χέρι και πορευόμαστε μαζί μέσα από τις επαναλήψεις, τις σκόρπιες μελωδίες και κυρίως την άψογη μουσική συνεργασία και τ’ αντανακλαστικά. Ενθουσιασμένος, αλαφροΐσκιωτος, με τις παντόφλες μου στον καναπέ, προτάσσω το ποτήρι μου στους μάγκες μέσα από τα ηχεία φωνάζοντας: “Τύφλα να ‘χει η φόρμα αν σου πετύχει ο αυτοσχεδιασμός.”
Γιώργος Παπαδόπουλος
Dani Gambino - Επικίνδυνοι Πολίτες (Elite Musik/Stay Independent)
Αν κατέβει ένας εξωγήινος από τον Άρη και σε ρωτήσει “earthling, μαθαίνω ότι στα Βαλκάνια υπάρχει μια χώρα που τη λένε Ελλάδα, τι παίζει εκεί;” του δίνεις στο χέρι τον Dani Gambino και καθάρισες. Και τυχαία να διαλέξει το alien ένα οποιοδήποτε λεπτό από τα 52 που διαρκούν οι “Επικίνδυνοι Πολίτες” θα βρει την Ελλάδα που γεννάει μαχαίρια, συμφέροντα και νταλαβέρια. Φτώχεια, άστεγοι στα παγκάκια, πλειστηριασμοί, γυναικοκτονίες, ανισότητα, νέοι στο νοσοκομείο, μπάτσοι και φωτιές, λωποδύτες δέρνουν ασφαλίτες, διαφθορά, μπίζνες της εξουσίας με την εκκλησία, ένα κράτος φωτιά - όλα στραβά που λέει και το αναπάντεχα τραγουδιστό “Capitano”. Και στον πυρήνα της τρέλας οι μικροί που την παλεύουν με τα βασικά, αγκιστρωμένοι στην απέλπιδα προσπάθεια να βρεθεί νόημα. Οικογένεια, φίλοι, εραστές σου δίνουν το χέρι. Άρπαξέ το αν δεν θέλεις να βουλιάξεις σε έναν κόσμο απελπισίας.
Ο τίτλος του δίσκου έχει εξηγηθεί. “Επικίνδυνοι Πολίτες” είναι τόσο αυτοί που το σύστημα απομονώνει γιατί απειλούν την κυρίαρχη ιδεολογία στην κοινωνία, όσο και, αντίθετα, εκείνοι που έχουν αφομοιωθεί από το σύστημα και εκλογικεύουν τον κύκλο εκμετάλλευσης των αδύναμων από τους ισχυρούς. Είναι θέμα οπτικής λοιπόν, πάντως τα συμπεράσματα του Αθηναίου ράπερ για τη διαρρηγμένη κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα του 2023 είναι ένα τηλεοπτικό δελτίο που στο διαβάζει ο κολλητός στα ποτά με ειρωνικό υφάκι ή με τεράστια συναισθηματική φόρτιση, κατά περίπτωση. Είναι δίσκος αντιθέσεων. Και το beat, συχνά χαλαρό, δεν ακολουθεί πάντα το ακομπλεξάριστο, καταιγιστικό ραπ του Dani Gambino. Δηλαδή ούτε καν το ραπ δεν ακολουθεί πάντα το ραπ, τουλάχιστον όχι όταν ορμάνε οι μελωδίες, τα κρυφά πειραγμένα λαϊκά και τα λιγοστά τραγουδιστικά μέρη. Με τον DJ The Boy στην παραγωγή και τις συμμετοχές του Wang και του Bloody Hawk, οι “Επικίνδυνοι Πολίτες” του Dani Gambino είναι εξίσου τσαμπουκαλεμένοι και διαβασμένοι. Μια ισόρροπη κατάσταση μεταξύ μουσικότητας, αλητείας και κοινωνικής / πολιτικής παιδείας που εμένα σαφώς με αφορά.
Ελένη Φουντή
Kepler Is Free - Second Light (Veego Records)
Ουσιαστικά, δεν υπήρχε περίπτωση το “Teegarden” να ήταν τυχαίο, κι αυτό απλά επιβεβαιώθηκε με το “Second Light”. Οι αρχικές αναφορές που συνέδεαν τον ήχο του κουιντέτου με τους BADBADNOTGOOD, GoGo Penguin και Mammal Hands επικυρώθηκαν από την εμπλοκή του Norman Nitzsche, που έβαλε το χεράκι του αφενός για να μπει η jazz-rock σε δεύτερη μοίρα και αφετέρου να γείρει η ‘70s soul-jazz προς τα ‘80s. Οι οκτώ ευαίσθητες και άρτια εκτελεσμένες συνθέσεις του άλμπουμ είναι φτιαγμένες για να απευθυνθούν ακόμα και σε μη πλήρως εξοικειωμένα με τη jazz ακροατήρια, αλλά ταυτόχρονα πατούν γερά πάνω στις υποσχέσεις που αφήνουν για να ολοκληρωθούν ως περισσότερο αυτοσχεδιαστικές. Κι αυτό το τελευταίο είναι που τις κάνει υπέροχες.
Παναγιώτης Αναστασόπουλος
Μαύρο Γάλα – Tenderness (Venerate Industries)
Το ‘Tenderness’ δεν είναι ένας εύκολος δίσκος στο είδος, καθώς καταρχάς δεν (υπό)στηρίζεται από τον ελληνικό στίχο, π.χ. των Καταχνιά, που εύλογα καθιστά τα πράγματα κάπως προσβάσιμα σε ορισμένους που πιθανόν να μην πλησίαζαν προς τα εδώ.
Επιπλέον ‘δύσβατη’ και απαιτητική για τον απαίδευτο ακροατή είναι η παραγωγή του. ‘Κούφια’ και ‘υπόκωφη’ παράλληλα, ομοίως δεν ποντάρει στις εντάσεις για να γοητεύσει, και τελικώς πετυχαίνει να ξεχωρίσει κυρίως και με τα διακριτά κενά ανάμεσα τόσο στα φωνητικά και την μουσική, όσο και μεταξύ των τριών (αρχέτυπων) οργάνων, με τα drums να δίνουν τον αρχικό και τον τελικό τόνο, το μπάσο να μπαίνει μπροστά ακριβώς εκεί που χρειάζεται, και τις κιθάρες να δίνουν την εντύπωση ότι παίζουν σε κάθε επόμενη ακρόαση κάτι διαφορετικό από ότι στην προηγούμενη.
Και επειδή (και) οι Μαύρο Γάλα προέρχονται, αλλά και ανήκουν σταθερά, από τα γνήσια σπλάχνα της DIY σκηνής, θέλω να ευελπιστώ ότι η πρώτη τους κυκλοφορία σε ένα label, που -έστω και υπό τις παραπάνω διακρίσεις- λειτουργεί πράγματι επαγγελματικά (και με το παραπάνω θα λέγαμε, αν κρίνουμε από τα πεπραγμένα του) ως τέτοιο, δεν θα αντιμετωπίσει (ο δίσκος, αλλά και το γκρουπ) οποιαδήποτε καχυποψία ή τυχόν αμφισβήτηση, εξ αφορμής τούτου.
Θα ήταν κατάφωρα ηλίθιο κάτι τέτοιο βέβαια, ας το ξεκαθαρίσουμε, διότι το ‘Tenderness’ είναι ένας δίσκος που θα τον ακούμε για πολλά χρόνια, και θα αναφερόμαστε σε αυτόν ακόμη περισσότερα. Και που φυσικά δεν αντέξαμε να μην αγοράσουμε και στις δύο εκδόσεις του, σε μπλε και κόκκινο βινύλιο, αναμένοντας ασφαλώς και ένα κανονικό μαύρο. Έτσι είναι τα συγκροτήματα βλέπετε, αυτά «ξεπουλιούνται» και εμείς «ξαναγοράζουμε».
Άρης Καραμπεάζης
Μπάμπης Παπαδόπουλος – Γεννηθήκαμε Χτες (Puzzlemusik)
Νομίζω ότι ο Μπάμπης Παπαδόπουλος σε τούτο το δίσκο έκανε μια προσωπική υπέρβαση. Ας μην ακουστεί αυτή η φράση σαν μομφή για τους προηγούμενους δίσκους, γιατί μιλάμε για έναν πολύ σοβαρό δημιουργικό μουσικό , κάτι που σημαίνει ότι παντού και πάντα η ποιότητα είναι δεδομένη. Απλά εδώ φαίνεται ότι τελικά η ασταμάτητη δουλειά του απέδωσε καρπούς. Ακόμα και οι πολύ καλοί μουσικοί έχουν πάντα το δικαίωμα να γίνουν ακόμα καλύτεροι. Και όταν τα καταφέρνουν είναι μεγάλο το επίτευγμα. Ας μην πολυλογούμε όμως δεν κάνουμε ανάλυση δίσκου εδώ, απλά προτείνουμε ένα σπουδαίο έργο ελληνικού ροκ που αξίζει να ακούσουν όλοι.
Αναστάσιος Μπαμπατζιάς
Okwaho - Τhe Usurper Regime (Ανεξάρτητη Κυκλοφορία)
Όσο περίεργο και αν ακούγεται σε κάποιους, η εγχώρια παραγωγή φέτος μας απασχόλησε περισσότερο από αυτή του εξωτερικού. Ιδιαίτερa ο λεγόμενος σκληρός ήχος έχει να προσφέρει διάφορα πράγματα από τους πιο παραδοσιακούς στο heavy όπως οι Darklon μέχρι τους post hardcore Mass Culture. Μέσα σε όλα αυτά τα γκρουπ όμως, η δημιουργία των Okwaho ήρθε κι έκατσε. Χωρίς κορδέλες και φανφάρες, τεμαχίζουν τον ήχο τους σαν καλομαγειρεμένο ψητό. Σε κάποιους μπορεί να πέσει λίγο βαριά η συνταγή του, αλλά η ντουμοσλατζίλα με black συνοδευτικά στις μέρες μας σερβίρεται πιο συχνά από το σουβλάκι. Όπως όμως και με το παραδοσιακό έδεσμα, ελάχιστοι πετυχαίνουν την τελειότητα. Και για να ξεφύγουμε από το κλίμα των γαστριμαργικών περιγραφών, θα πάρουμε το επτάλεπτο "Between Ruins and Blood" το οποίο αποδίδει μια φρεσκάδα φρεσκοπλυμένου ρούχου που μόλις βγήκε από το πλυντήριο. Αξίζει να τους προλάβετε όσο ακόμη παίζουν σε μικρούς χώρους. Σαφέστατα και το κοινωνικό μήνυμα που εκφράζουν με τους στίχους τους είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό. Σε μια χώρα με ανύπαρκτη ελευθερία του τύπου επιστρέψαμε σαν άλλοι Μίκηδες να λέμε τις αλήθειες μέσα από την μουσική.
Χρήστος Αναγνώστου
Παιδί Τραύμα – Μέινστριμ (United We Fly)
Το «Μέινστριμ» μιλάει για όσες και όσους είμαστε γύρω στα 40. Που έχουμε φάει πόνο και απώλεια με το κουτάλι: θανάτους γονιών και αδελφών, χωρισμούς από τα άτομα με τα οποία θέλαμε να γεράσουμε στο ίδιο μαξιλάρι, φιλίες που τελείωσαν χωρίς να καταλάβουμε πώς και γιατί, μωρά που δεν γεννήθηκαν ποτέ. Που πληρώνουμε τις αμαρτίες της ελληνικής δυσλειτουργικής οικογένειας, προσπαθώντας παράλληλα να μην τη στεναχωρέσουμε ποτέ. Που προσπαθούμε να καταλάβουμε αν ο άλλος ή η άλλη αγαπάει εμάς ή αυτό που την ή τον κάνουμε να νιώθει – και τούμπαλιν. Που είμαστε μικρά παιδιά φυλακισμένα στα σώματα ενηλίκων και κάνουμε απλά ό, τι καλύτερο μπορούμε με το χρόνο που έχουμε στα δυο μας χέρια. Είμαστε μέινστριμ τελικά – είμαστε πολλοί και πολλές. Κι ευτυχώς που ο/το Παιδί Τραύμα βάζει σε λέξεις και μουσική όσα νιώθουμε και δεν μπορούμε να εκφράσουμε ούτε καν σε εμάς τις ίδιες και τους ίδιους.
Μαριάννα Βασιλείου
Petros Klampanis – Tora Collective (Enja/AN MUSIC)
Στα 12 χρόνια παρουσίας του στη δισκογραφία ο Πέτρος Κλαμπάνης καταφέρνει να φτιάξει τον δίσκο που θα τον κρατήσει στην επικαιρότητα για πολύ καιρό, σε συζητήσεις που αφορούν πέρα από το τι καινούργιο κυκλοφόρησε (όταν δηλαδή ξεχωρίζει πια η ήρα από το στάρι μετά τις πρώτες ακροάσεις). Το ‘Tora Collective’ καταφέρνει να συνδυάσει, χωρίς να γλιστρήσει μήτε μισό λεπτό στον χώρο του γραφικού φολκλόρ, τη μουσική αυτής της χώρας με την jazz (ευρωπαϊκής και αμερικάνικης υφής) διατηρώντας το δικό του δέμας. Η μελετημένη ισορροπία που έχει επιτύχει ανάμεσα στους συντελεστές, εντός και εκτός των συνόρων μουσικούς, εξασφαλίζει ένα δέσιμο, του οποίου είναι αδιαφιλονίκητα ο ηγήτωρ και συντονιστής, με μια φανερή ωστόσο ελευθεριότητα για κάθε μέλος της μπάντας, απλόχερα δοσμένη. Το αποτέλεσμα παρήγε σαφώς έναν από τους πιο ώριμους δίσκους μουσικών της ημεδαπής.
Στυλιανός Τζιρίτας
Various Artists - Member (Dinara)
Οκτώ ροκ συγκροτήματα με έδρα την Θεσσαλονίκη σε μια συλλογή με αγγλικό στίχο. Τα γυναικεία φωνητικά που ήταν παράδοση σε αρκετά 80s γκρουπ της πόλης (όλων των κατηγοριών) επανέρχονται δριμύτερα μαζί με τις επιρροές από κείνη την εποχή των εφηβονεανικών εικόνων. Κάθε κομμάτι και μια νέα έκπληξη για το πόσες και ποιες δυνάμεις κρύβει αυτή η πόλη.
Οι Influenza ιδρύθηκαν το 2016, έβγαλαν ένα EP (Symptoms, 2017) αλλά ποντάρουν κυρίως στις δυναμικές τους εμφανίσεις. Δεν μοιάζουν ‘Toο scared’ όπως ισχυρίζονται. Οι Μαούνα υπάρχουν από το 2019. Το συγκεκριμένο κομμάτι, ‘Blue red bushes’, μου αρέσει γιατί έχει την Λία Γυιόκα ντούο με τον Σίμο στα φωνητικά και χιούμορ αλά The B-52’s. Οι Missawoman εμφανίστηκαν το 2019. Μόλις κυκλοφόρησαν ένα σινγκλάκι, ‘First blood’ (2023), με φωνητικά της Σοφίας Κόκκαλη. Το εδώ ‘Breathin’’ είναι μάλλον το χιτάκι του δίσκου αυτού.
Οι Bone Rave είναι πιο παλιοί και γερά δεμένοι. Έξι κυκλοφορίες από το 2017 με τελευταία το The Bone Rave Death Club (2023). Ονειρωξικά φωνητικά διπλά (και εδώ) και αλλαγή ρυθμού στο ‘Don’t call me human’. Βουντού με ροκόκκαλα; Οι VWettex είναι οι αρτ ρόκερς της «παρέας». Σκοτεινούτσικο και φαζάτο το ‘ALL work//NO play’ τελειώνει έξτρα ιντάστριαλ. Έχουν μια κυκλοφορία το 2020 (Contact .Contrast). Από το πουθενά οι Subnarcotics με γκαράζ φυσαρμόνικα σε Analog injection με αλύσους Ιησού και Μαίρης. Ωραία ανακάλυψη!
Γκαραζοπάνκ ταχύτητες, νεύρο και βρόμικα κόλπα φορ ‘The Reverend Beasts’, που εμφανίστηκαν το 2017. Μετά το ομώνυμο του 2019 κυκλοφόρησαν το ‘Sister Mammoth’ (YouTarzan Records 2023). Το ‘I know that is wrong’ προήρθε από κει και καλά έκανε. Τέλος, οι Gonzo Grooves κυκλοφορούν σινγκλάκια από το 2017. Το ‘Elevator’ τα σπάει, χωρίς πολλά λόγια.
Εν συνόλω, μια συλλογή πανάξια ακρόασης και εμπέδωσης και απόκτησης σε βινύλιο, δεδομένου και του artwork by gazoza.
Κώστας Καρδερίνης
Various Artists – Remember The Future Part One & Part Two (To Pikap Records)
Λοιπόν αποφάσισα να κλέψω λίγο όσον αφορά την επιλογή μου για το ελληνικό άλμπουμ που προτιμώ από τη συγκομιδή του 2023 και είμαι σίγουρος πως κανένας δε θα με παρεξηγήσει γιατί στην τελική δεν έχει και μεγάλη σημασία κάτι άλλο πέρα από τη μουσική καθαυτή. Άσε που δεν άκουσα και τίποτα άλλο, οπότε η επιλογή είναι μονόδρομος.
Τριπλή η κλεψιά που λέτε γιατί διαλέγω συλλογή και όχι άλμπουμ και μάλιστα και τα δύο volumes των υπέροχων δωδεκάιντσων που εμφανίστηκαν αντίστοιχα το Φλεβάρη και το Δεκέμβρη της χρονιάς που μας πέρασε από τη θεσσαλονικιώτικη To Πικάπ Records, με τίτλο ‘Remember The Future’. Το τρίτο σκέλος της μπαγαποντιάς έγκειται στο γεγονός ότι από τους συνολικά 11 συμμετέχοντες, οι 9 είναι Έλληνες μιας κι έχουμε και δύο συμμετοχές εκτός χωρικών υδάτων (βλέπε από Βερολίνο και Newcastle).
Απώτερος στόχος των συλλογών, μία επίσκεψη στο μέλλον όπως αυτό φάνταζε κάποτε μέσα από τα raves των πρώιμων 90s και ταυτόχρονα μια απόπειρα να αναβιώσει ο ακροατής αυτό το, ρετροφουτουριστικό πλέον, συναίσθημα το οποίο -εδώ που τα λέμε- ήταν σίγουρα ένα από τα ομορφότερα που έχουμε βιώσει ως είδος, μουσικά και όχι μόνο.
12 tracks (6+6) πρώτης διαλογής, με τον Πέρα Στα Όρη να παραδίδει μαθήματα αριστοτεχνικού sampling, τον Athens Computer Underground να τριπάρει φουλ παιχνιδιάρικα, τον DimDJ να εξηγεί ωραία τι σημαίνει acid ώστε να μάθουμε μπαλίτσα από τον άρχοντα, το/τη LEGACY να έχει βγει στον πηγαιμό για το Detroit, τον Jaffa Kidd (ο Νιουκαστλιώτης που λέγαμε πριν) να idm-άρει με μαεστρία, το Serge Geyzel (και ο Βερολινέζος) να βουτά στα σκοτάδια καθώς ξεδιπλώνονται τα breaks και τα ασιντοτριβόλια. Τους Tsev και Future Draft να παίζουν σε διαφορετικό γήπεδο μεν, με κοινό παρονομαστή την ευφορική νοσταλγία δε, τον Odpein να χτίζει μινιμαλιστικό και ολντσκουλιάρικο, funky electro, τον/την happy99@gmail.com να μας κερνάει ένα λιτό αλλά στιβαρό techno-acid κομμάτι και τέλος τον Dj Tsoug να τα σπάει και στα δύο volumes τόσο με τη μουσική όσο και με το απλά να λέγεται Dj Τsoug γιατί σε ένα σύμπαν αυξανόμενης με γεωμετρική πρόοδο ποζεριάς, πόσο γαμάτο είναι να ονομάζεσαι Dj Τsoug;
Είτε είσαι φίλος/η της ηλεκτρονικής μουσικής, είτε DJ, είτε απλά μουσικόφιλος/η, είτε όλα αυτά μαζί (ή επιμέρους), η ποιότητα των κομματιών και στα δύο δωδεκάιντσα είναι αδιαπραγμάτευτη και το επίπεδο υψηλότατο. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να απογοητευτείς, οπότε προχώρα άφοβα δυνητική φίλη ακροάτρια και δυνητικέ φίλε ακροατή.
Θάνος Σιόντορος

Μάνος Μπούρας
ΨΥΧΟΤΕΚ – Κοινόβιο τέλος (Inner Ear)
Κι άλλη λαθροχειρία στους ελληνικούς δίσκους. Διπλή μάλιστα, όχι μόνο γιατί οι Echo Tides με το ‘Andromeda FM’ πολλαπλά τιμήθηκαν από τούτες εδώ τις στήλες ώστε να είναι περιττή η αναφορά ως τον καλύτερο δίσκο της χρονιάς, αλλά και γιατί το ‘Κοινόβιο τέλος’ των ΨΥΧΟΤΕΚ στην πραγματικότητα είναι κασέτα του 2022, που βγήκε από την Inner Ear σε δίσκο στα τέλη του 2023. Ας είναι όμως, γιατί έτσι γνωρίσαμε το project του Παναγιώτη Τομαρά. Στα χνάρια των Lost Bodies και παλιότερα των Ψυγείο – Ψυγείο και Κεφάλαιο 24, ο ΨΥΧΟΤΕΚ μας παραδίδει μαθήματα υψηλού εκλεκτικισμού. Συλλέγει samples από ταινίες, τσιτάτα βγαλμένα ή όχι μέσα από τη ζωή, τα ντύνει με ηλεκτρονικά beats και μας τα παρουσιάζει σε ένα αποτέλεσμα μοναδικά τρομακτικό.
Ο ίδιος είναι καλλιτέχνης των σύγχρονων ψηφιακών οπτικών τεχνών. Δημιουργεί εκπληκτικά βίντεο και προβολές σε προσόψεις κτιρίων, ενώ ντύνει οπτικοακουστικά μουσικά έργα (όπως των Clock DVA) και χορογραφίες. Εδώ όμως τις εικόνες τις μετασχηματίζει σε ήχους. Τετριμμένους, πλην όμως στη σωστή ακολουθία, δημιουργούν ένα μοναδικό ηχητικό τοπίο, όπως γνωρίζει να κάνει καλά ο ίδιος, κλείνοντας μια χρονιά προβληματική. Είμαστε εξόριστοι στην κεντρική λεωφόρο κι ο ΨΥΧΟΤΕΚ μας θυμίζει: «Κοινόβιο τέλος. Βγάλτα πέρα μόνος σου».
Βασίλης Παπαδόπουλος
Youth Valley - Lullabies For Adults (Make Me Happy/Shelflife Records)
Οι Youth Valley μου έκαναν εντύπωση από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκαν δισκογραφικά με το ομώνυμό τους επτάιντσο. Η προσέγγισή τους στον indie rock/pop ήχο μού κίνησε το ενδιαφέρον και αδημονούσα για το επόμενο βήμα τους, μέχρι που έπιασα στα χέρια μου το βινύλιο με την magenta απόχρωση και την προσεγμένη δουλειά στο artwork το προηγούμενο καλοκαίρι.
Ο ήχος τους είναι ισάξιος με συγκροτήματα του εξωτερικού και πιστεύω ότι οι απαιτητικοί ακροατές του είδους θα μείνουν απόλυτα ικανοποιημένοι, κυρίως αυτοί που λάτρεψαν τον ήχο της Sarah Records. Οι στίχοι τους αναδύουν γλυκόπικρα συναισθήματα και η φιλοσοφία τους αποκρυσταλλώνεται στο ευρηματικό λογοπαίγνιο του τίτλου. Οι ενορχηστρώσεις παρουσιάζουν έναν πρωτόγνωρο δυναμισμό για τα δεδομένα ενός νέου συγκροτήματος, ενώ τα φωνητικά προβάλλουν έντονα το λυρικό στοιχείο και αποδίδουν σε ικανοποιητικό επίπεδο την αγγλική γλώσσα.
Μία ακόμα πολύ καλή κυκλοφορία από την Make Me Happy Records μετά το «Wanderlust» των Sugar For The Pill. Αναμένουμε επίσκεψη και στη Θεσσαλονίκη.
Ηρακλής Ν. Κοκοζίδης