Εισαγωγή
Αν αναζητούσαμε ένα στίγμα, μια ταυτότητα, έναν χαρακτήρα για τη δεκαετία του 70, πιθανότατα θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι ...δεν έχει χαρακτήρα! Έτσι δεν έχει περάσει στο συλλογικό υποσυνείδητο με κλισέ, παγιωμένες κοινοτυπίες και αναφορές, όπως έχει γίνει π.χ. με τα 60s και τα 80s, και ίσως είναι αδικημένη γι' αυτόν ακριβώς το λόγο. Αν ξεπερνούσαμε το εγγενές οξύμωρο, θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε και μεταβατική (κάθε εποχή είναι!). Μια δεκαετία πολυποίκιλη, πολυσυλλεκτική, όλο ρεύματα, ...ποτάμια και παραποτάμια, σε κάθε σχεδόν σύγχρονο είδος θα βρεις μια ρίζα, από το πιο λαϊκό mainstream ως το πιο ...υπόγειο underground. Και αντιφατική... Ξεκίνησε με hippies, ...μπάφους και κηρύγματα για την ειρήνη για να τελειώσει με το σύνθημα "kill all hippies" , την κυνική σχεδόν μηδενιστική ωμότητα του punk και τον ηδονισμό της disco. Πιάνει από τα απόνερα των 60s, το κύκνειο άσμα των Doors και τη δύση των Beatles και αγγίζει την ανατολή του new wave και της electropop, σε ένα μουσικό χάσμα που φαντάζει τεράστιο. Ένα αποτέλεσμα ουσιαστικά της εκλαΐκευσης της τεχνολογίας, η οποία θα βγει από τις ακαδημίες και θα αρχίσει να μπαίνει στα σπίτια, πυροδοτώντας τη γένεση της νέας ηλεκτρονικής εποχής όπου πλέον ο ήχος δεν θα έμοιαζε με τίποτε προγενέστερο.
Μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια θα αναδυθεί και η αντίδραση στον εμπορευματοποιημένο κορσέ του τρίλεπτου "κουπλέ-ρεφραίν" τραγουδιού των charts, η οποία θα εκφραστεί από νέα παιδιά (ας μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό!) κάτω από τη σκέπη του progressive, σε δίσκους που έριξαν σπόρους που ακόμα βλασταίνουν, αναδεικνύοντας συγχρόνως το LP ως τον απόλυτο φορέα μουσικής έκφρασης και καλλιτεχνικής του καταξίωσης. Αλλά από την άλλη το pop τραγούδι θα πάρει πίσω το αίμα του με το κίνημα του punk και το αναζωογονητικό πνεύμα του "κάντο μόνος σου, μπορείς κι εσύ". Έτσι φτάσαμε μέσα σε μια πενταετία από το "Tales from topographic oceans" των Yes, που μέσα σε 70 λεπτά είχε 4 τραγούδια στο ντεμπούτο των Ramones με τα 14 κομμάτια του να διαρκούν μόλις ...29 λεπτά. Η μία υπερβολή οδηγεί στην επόμενη, η ζωή κύκλους κάνει, η κάθε δράση δημιουργεί αντίδραση, η κάθε θέση μια αντίθεση και μια νέα σύνθεση, και έτσι προχωράει η ζωή και η ιστορία! Μια μπερδεμένη ιστορία, συγχυσμένων καιρών... Και μιας εποχής μετέωρης και απογοητευμένης πολιτικά και κοινωνικά μετά την οικτρή διάψευση της αυταπάτης ότι η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο...
Κοντά 30 χρόνια πλησιάζουν να συμπληρωθούν από την εκπνοή της δεκαετίας εκείνης. Και έχει πάντα ενδιαφέρον η (ανα)ψηλάφηση του παρελθόντος από τις μεταγενέστερες γενιές, με το βλέμμα της ύστερης (καμιά φορά και εκ του ασφαλούς) γνώσης, από ανθρώπους που στο μεγαλύτερο τους ποσοστό έβγαλαν εκείνα τα χρόνια ...μπουσουλώντας, με κάποιους να μην υπάρχουν ούτε καν σαν προοπτική.
Και για να προλάβουμε εν τη γενέσει τις όποιες ενστάσεις... Ναι, το ομολογούμε, είμαστε "λιστάκηδες". Όσοι λατρέψατε βιβλία σαν το "High Fidelity" του Hornby, όσοι έχετε διασκεδάσει με διάφορα τοπ 5, 10, 100, 500 κλπ., όσοι σε τρυφερότερες ηλικίες τρέχατε στα δισκοπωλεία με τις λίστες του Πετρίδη ανά χείρας, μας καταλαβαίνετε. Και επίσης γνωρίζετε ότι οι λίστες στη μουσική, στην τέχνη εν γένει, είναι ένα παιχνίδι (μεταξύ μας, υπάρχει τίποτε πιο σοβαρό από ένα παιχνίδι;), μια ίντριγκα, μια αφορμή για συζήτηση και αναζήτηση. Δεχόμαστε τις συμβάσεις και τους όρους του παιχνιδιού; Παίζουμε λοιπόν!
Και όχι, φυσικά και δεν θα ανοίξουμε εδώ το ...λερναίο ζήτημα περί υποκειμενικότητας και αντικειμενικότητας, που το φιλοσοφικό του βάθος μοιάζει με εκείνο του ερωτήματος περί κότας και αυγού. Κατ' ουσία δεν μας απασχολεί... Δεν είμαστε Πάπες της μουσικογνωσίας ούτε φιλοδοξούμε να λάβουμε το χρίσμα. Και η λίστα που δημοσιεύουμε σήμερα είναι μια απεικόνιση της στιγμής και της τωρινής μας ματιάς, μια συνισταμένη 25 διαφορετικών ανθρώπων οι οποίοι ψήφισαν κοντά στους 300 διαφορετικούς δίσκους.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι στην πενηντάδα που δημοσιεύουμε, θα βρείτε δίσκους εκλεκτούς, δίσκους οι οποίοι άφησαν το χνάρι τους στην ιστορία της μουσικής, δίσκους ορόσημα αναμνήσεων, δίσκους υποτιμημένους και υπερτιμημένους, προσπαθώντας όμως να αποφύγουμε τους "κλασικούς", όχι με την έννοια της αξίας και της διαχρονικότητας, αλλά με τον ορισμό που είχε δώσει ο Ίταλο Καλβίνο (σε παράφραση): "κλασικοί δίσκοι είναι αυτοί που όλοι έχουμε στη δισκοθήκη μας αλλά ποτέ δεν τους ακούμε".
Έτσι θα παρατηρήσουμε την κραυγαλέα απουσία, ακόμη και από τις χαμηλές θέσεις, δίσκων από ονόματα εμβληματικά, ταυτισμένα άλλοτε με την εποχή, όπως οι Wishbone Ash, οι Deep Purple, οι Yes, οι Genesis, ή μοσχοπουλημένων δίσκων όπως το "Rumours" των Fleetwood Mac, τόσο εντός εποχής ώστε γρήγορα ξεπεράστηκαν.
Αν πάντως απονέμαμε κάποιο βραβείο για τον καλλιτέχνη της δεκαετίας, αυτό θα το έπαιρνε πανηγυρικά και δικαιωματικά σπίτι του ο David Bowie. Μουσικός από εκείνη τη σπάνια ράτσα δημιουργών που δεν καθορίζουν απλώς το μέλλον αλλά το επινοούν, εκπροσωπήθηκε στην ψηφοφορία με 8(!) δίσκους: "Low", "Ηeroes", "The man who sold the world", "Hunky Dory", "The Rise and fall of Ziggy Stardust and the spiders from Mars", "Aladdin Sane", "Young Americans", "Station to station" (πιο εύκολο ίσως θα ήταν να αναφέραμε τους μόλις ...3 που δεν ψηφίστηκαν).
Καλή ανάγνωση λοιπόν! Και υπενθυμίζω και πάλι... Όλα αυτά είναι απλά και μόνο μια αρχή!