Φινλανδία

Έκταση: 338.145 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Πληθυσμός: 5.318.196 (από τις πιο αραιοκατοικημένες χώρες της Ε.E.).

Πρωτεύουσα: Ελσίνκι.

Νόμισμα: ευρώ.

Γλώσσα: φινλανδικά, σουηδικά και η διάλεκτος των Σάμι, δηλ. των αυτοχθόνων Λαπώνων.

Κυριότερες πόλεις: Τάμπερε (γνωστό στους ποδοσφαιρόφιλους από τον ήρωα του Τάμπερε, τον τερματοφύλακα του Πανιωνίου, Νίκο Πεντζαρόπουλο). Τούρκου. Ροβανιέμι, ή πατρίδα του Άγιου Βασίλη, του επονομαζόμενου στα φινλανδικά Joulupukki (!) (τι κάνει ένας λαός σε οικονομική κρίση για να προσελκύσει τουρίστες!).

Ποιους Φινλανδούς ξέρουμε: τον αρχιτέκτονα Alvar Aalto, το μουσουργό Jean Sibelius, τον εφευρέτη του Linux Linus Torvalds, τους σκηνοθέτες Aki και Mika Kaurismaki, τους συγγραφείς Mika Valatari (Ο Αιγύπτιος, ο Ετρούσκος, ο Σκοτεινός Άγγελος κ.λπ.) και Tove Jansson (της σειράς παιδικών βιβλίων με ήρωες τα Mumin τρολ).

Τι τρώει κανείς στη Φινλανδία: τάρανδο με μύρτιλλα και πολλά άλλα -berries, διάφορα άνοστα ψάρια της Βόρειας Θάλασσας τηγανητά, φρέσκο ή καπνιστό σολομό με κάτι περίεργα βολβώδη λαχανικά (γογγύλια, παντζάρια κ.λπ.), ρέγκες για πρωινό-μεσημεριανό-βραδινό, καλά αλλαντικά με τουρσιά, και πιτάκια Καρελίας, ήτοι πιροσκί γεμισμένα με πατάτα, ρύζι ή αυγό.

Τι πίνει κανείς στη Φινλανδία: ακολουθώντας τη ρήση when in Rome, do as the Romans do, πίνει τα πάντα μέχρι να πέσει ξερός. Κατά προτίμηση, την ωραιότερη βότκα στον κόσμο, τη Finlandia, με το καταπληκτικό μπουκάλι. Ή ένα άλλο διάφανο αλκοολούχο ποτό, το Koskenkorva, το οποίο μοιάζει με βότκα αλλά είναι αμυδρά πιο γλυκό.

Τι πρέπει να κάνει κανείς οπωσδήποτε στη Φινλανδία: Σάουνα (είναι η πατρίδα της σάουνας, ακόμα και τα καλύβια έχουν τη δική τους σάουνα). Να δει τις λευκές νύχτες κατά τις οποίες ο ήλιος δεν δύει ποτέ. Να κολυμπήσει σε μια λίμνη, σπάζοντας τον πάγο. (Η Φινλανδία είναι η χώρα των 1.000 λιμνών.)

Τι λάθος δεν πρέπει να κάνει κανείς: οι Φιλανδοί δεν είναι Σκανδιναβοί. Οι αυτόχθονες Λάπωνες ανήκουν σε μια φιννο-ουγγρική φυλή, ενώ αργότερα τη χώρα κατέλαβαν οι Φίννοι, καταγόμενοι από την Εσθονία. Το ότι τους είχαν κάνει μπαλάκι για 7-8 αιώνες οι Σουηδοί και οι Ρώσοι, δεν τους κάνει Σκανδιναβούς.

Στα μουσικά, τώρα. Δηλαδή, τι διαφορετικό περιμένατε; Για τη Φινλανδία ισχύει ό,τι και για την υπόλοιπη Ευρώπη: ακολουθούσαν τα ρεύματα της αγγλοσαξονικής μουσικής, με κάποια καθυστέρηση, φυσικά. Και κάποια λίγα συγκροτήματα ή σόλο καλλιτέχνες γνώρισαν μια περιορισμένη ευρωπαϊκή απήχηση. Με λίγα λόγια:

1 Wigwam - το φιλανδέζικο progressive rock (όχι η βρετανική συνεργασία της Betty Boo με τον Alex James). Το πρώτο συγκρότημα της χώρας που γνωρίζει επιτυχία στην Ευρώπη, στις αρχές της δεκαετίας του '70, και ηχογραφεί με παραγωγό τον Kim Fowley. Και πάνω που πήγαν να κάνουν το μεγάλο μπαμ...., το διέλυσαν (πρωτάκουστο!).

2 Edward Vesala - ο πρωτοπόρος της φινλανδέζικης jazz. Καταπληκτικός ντράμερ ο οποίος ξεκίνησε τη δεκαετία του '60 παίζοντας jazz και rock, για να συνεργαστεί αργότερα με τον Jan Garbarek, εκτός των άλλων. Τις δεκαετίες του '80 και του '90, ηχογράφησε μια σειρά από δίσκους με μοναδικό μουσικό ύφος που συνδύαζε την jazz με την κλασική μουσική, το ταγκό και τo folk. Το δεκαμελές συγκρότημά του λεγόταν Sound and Fury, και αποτελούταν από παλιούς μαθητές του.

3 Hanoi Rocks - οι πρωτοπόροι του glam punk. Ιδρύθηκαν το 1979, με επιρροές από τους New York Dolls και τους Stooges, αλλά και από τους παππούδες του rock'n'roll, Chuck Berry και Little Richard. Κάποιοι τους θεωρούν heavy metal, άλλοι τους απορρίπτουν ως pop metal, ενώ πολλοί τους συγκρίνουν με τους Motley Crue (κρίμα δεν είναι;). Ασήμαντη λεπτομέρεια: Οι Guns'n'Roses και οι Manic Street Preachers τους ανέφεραν στις επιρροές τους. Είχαν εξαιρετική σκηνική παρουσία, κυρίως χάρη στον τραγουδιστή Michael Monroe (ή κατά κόσμον Matti Fagerholm), ο οποίος είχε επηρεαστεί από τους Rolling Stones. Τους τσάκισε ο θάνατος του ντράμερ τους, του Razzle, και παρά την προσπάθεια να τον αντικαταστήσει ο πρώτος ντράμερ των Clash, o Terry Chimes, διαλύθηκαν το 1985 (σ.α.: ο Monroe κι ο κιθαρίστας Andy McCoy άναψαν ξανά τις μηχανές το 2002. Μέχρι σήμερα έχουν γράψει και τρία άλμπουμ).

4 Leningrad Cowboys - οι αγαπημένοι ροκαμπιλάδες. Τη δεκαετία του '80, η Φινλανδία γνώρισε μια αναβίωση του rockabilly, του Elvis και των teddy boys. Επηρεασμένος απ' αυτό το κίνημα, ο σκηνοθέτης Aki Kaurismaki γύρισε το 1989 την ξεκαρδιστική ταινία Leningrad Cowboys Go America, χρησιμοποιώντας ένα αληθινό pop/rock/punk συγκρότημα, τους Sleepy Sleepers. Η επιτυχία της ταινίας έκανε τους Sleepy Sleepers να μετονομαστούν σε Leningrad Cowboys, και να κάνουν διεθνή καριέρα. Κατά δήλωσή τους, η μουσική τους είναι επηρεασμένη από την πόλκα και το progressive rock, και συνεργάζονται τακτικά με την 160-μελή Χορωδία του Κόκκινου Στρατού. Ψάξτε τους στο youtube. Διασκευάζουν Beatles, Led Zeppelin, Lynyrd Skynyrd, την Delilah του Tom Jones και τoυς Genghis Khan, αλλά και την παραδοσιακή Kalinka. Προσέξτε τα απίστευτα τσουλούφια τους, τα μυτερά μποτίνια τους και τα ψυχρά κι ανέκφραστα πρόσωπά τους, τα οποία θυμίζουν τον Μπάστερ Κήτον. Πρόσφατα, στους έντεκα καουμπόηδες προστέθηκαν και δύο καουμπόισσες με τρομερά μίνι.

5 Ωστόσο, από τη δεκαετία του '80 και μετά, η κυρίαρχη τάση στη φινλανδική μουσική είναι το metal. Ναι, ξέρω ότι κομίζω γλαύκα εις Αθήνας (ή coals to Newcastle), αλλά προσέξτε πόσα είδη metal υπάρχουν: dark metal, melodic heavy metal, melodic death metal, black metal, epic black metal (λες και υπάρχει μη epic...), symphonic metal, epic fantasy metal, celtic battle metal και σκέτο battle metal, melodic dark metal, gothic metal, death thrash metal, doom metal, progressive death metal (άραγε υπάρχει και conservative...), Viking metal και melodic Viking metal, melancholy metal, passionate dark metal, alternative metal, folk metal, melodic thrash metal (αυτό να ακούσω κι ας πεθάνω), symphonic death metal, crossover metal, fantasy metal, extreme rock'n'roll metal αλλά και extreme doom metal, sleaze metal, funeral death metal, glam metal και pagan metal, hard melodic gospel metal, industrial metal και κάτι ψιλά. Για τους εκπρόσωπούς τους, ρίξτε μια ματιά στο List of bands from Finland.

6 The Rasmus - οι ροκάδες. Ένα από τα συγκροτήματα της ομάδας των Dynasty, δηλαδή μιας ομάδας φιλανδέζικων γκρουπ, με ετερογενή ονόματα όπως οι rock Kwan και οι hip-hoppers Killer. Παίζουν κλασικό rock, αν και οι κριτικοί τους εντάσσουν στο alternative rock. Από τα πιο εμπορικά ονόματα στην ιστορία του φιλανδικού rock.

7 22-Pistepirkko - Οι pop-ίστες. Ξεκίνησαν να τραγουδούν στα φινλανδικά, επηρεασμένοι από τον Bo Diddley και τους Sonics, πέρασαν σε αγγλικό στίχο και πιο pop/rock/electronica ήχο, με αποτέλεσμα να κερδίσουν την Ευρώπη στις αρχές του 2001.

8 Apocalyptica - να και το cello metal! Τέσσερις σπουδαγμένοι τσελίστες παίζουν Metallica, Faith No More, Sepultura και Pantera. Φαντάσου να τους ακούς στο Ελσίνκι, μια χειμωνιάτικη μέρα η οποία διαρκεί 5-6 ώρες όλες κι όλες... Και μετά σου λένε γιατί έχουν τέτοια ποσοστά αλκοολισμού οι Φιλανδοί.

9 HIM - άλλως His Infernal Majesty. Ο Ville Valo και η παρέα του ξεκίνησαν σαν μπάντα που έπαιζε διασκευές των Black Sabbath, ομολόγησαν τις dub επιρροές τους το 1995, και κατέληξαν σε love metal - κατά δική τους δήλωση. Τι περισσότερο να προσθέσω εγώ;

10 Bomfunk MC's, Darude και Don Johnson Big band - οι εκπρόσωποι του σύγχρονου μαύρου ήχου στη Φινλανδία. Ήτοι, του hip-hop, του trance και της rap-jazz. Τίποτα που να μην έχουμε ξαναδεί στο MTV, σε πιο αυθεντική μορφή. (Είμαι η μόνη που το videoclip του Darude με τίτλο Sandstorm μου θύμισε την ταινία Τρέξε, Λόλα, Τρέξε;)

11 Και τέλος στην 11η θέση, κυρίες και κύριοι οι ... Lordi! Et finalement, a la onzieme place, madames et monsieurs, voici les... Lordi! Finally, ladies and gentlemen... Ουπς! παρασύρθηκα. Τι να πω, άλλωστε, για τους Lordi; Ότι ο αρχηγός τους, ο Tomi Pataansuu ή Mr. Lordi κατάγεται από το Ροβανιέμι, την πατρίδα του Άη-Βασίλη; Ή ότι βγαίνουν στη σκηνή, ντυμένοι σαν τέρατα με στολές από λατέξ; Ότι παίζουν ένα κοινότοπο hard rock/heavy metal, και αν δεν είχαν βγει πρώτοι στην Eurovision, δεν θα τους ήξερε ούτε ο θυρωρός τους; Τα πιο πολλά που μου έρχεται να γράψω γι' αυτούς είναι εξωμουσικά, όπως ότι η κεντρική πλατεία του Ροβανιέμι μετονομάστηκε σε πλατεία Mr Lordi μετά το πρώτο βραβείο, ότι τα φιλανδικά ταχυδρομεία εξέδωσαν το 2007 ένα γραμματόσημο με τους Lordi, ή ότι κυκλοφορεί μια "Lordi-Cola" με τις φωτογραφίες τους στο κουτάκι. Τώρα, για το ποια επίδραση είχε η παρουσία τους σ' έναν καθαρά pop διαγωνισμό, συγγνώμη... αλλά η ζωή είναι μικρή για να ασχολείται κανείς σοβαρά με την Eurovision.