Γερμανία [β']
6. Punk, Post Punk, Neue Deutsche Welle
Στο αφιέρωμα του στο Neue Deutsche Welle πριν από μερικούς μήνες στο MiC, ο Αντώνης Ξαγάς αναφέρει ότι κάτω από την ομπρέλα του συμπεριλήφθηκαν μπάντες διάφορων μουσικών ειδών και καθετί γερμανικό που κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή βαφτιζόταν NDW. Mε αυτόν τον τρόπο παντρεύτηκε το ακραίο με το συντηρητικό, το εμπορικό με το αντεργκράουντ. Oι Γερμανοί ανέπτυξαν περιορισμένη punk σκηνή, η οποία σύντομα αναμίχθηκε με το νέο κύμα, με αποτέλεσμα από κάποια στιγμή και μετά κάθε post punk, gothic και ηλεκτρονική κυκλοφορία να φέρει την ταμπέλα Neue Deutsche Welle.
Tα μεγάλα ονόματα του γερμανικού post punk και NDW είναι συγκεκριμένα και γνωστά σε όλους: Einsturzende Neubauten, Abwarts, Der Plan, Die Toedliche Doris, Die Toten Hosen, Die Haut, DAF, Pyrolator, Die Krupps, X-Mal Deutschland και Malaria. Από κει και πέρα επέπλευσαν εκατοντάδες ακόμη καλλιτέχνες των οποίων οι κυκλοφορίες έγιναν γνωστές κυρίως στη χώρα τους. Παραθέτω αλφαβητικά όσους βρίσκονται πρόχειροι στη δισκογραφία μου: 08-15, 1 Futurologischer Kongress, 50 Tabletten, A5, Alexander Von Borsig, Alu, Andreas Dorau, Andy Giorbino, Aufbau, Aus 98, Bal Pare, Barchen Und Die Milchbubis, Belfegore, Berlin Express, Christiane F., Christof Glowalla, Croox, Der Moderne Man, Die Doraus Und Die Marinas, Die Tanzdiele, Die Zwei, Din A Testbild, Fehlfarben, Foyer Des Arts, Freiwillige Selbstkontrolle, Geile Tiere, Geisterfahrer, Grauzone, Groistadtnacht, Ha't Vo'I, Holger Hiller, Ideal, Joachim Witt, Kosmonautentraum, Leningrad Sandwich, Liaisons Dangereuses, Lilli Berlin, Male, Mania D., Mannschreck, Manuel Goettsching, Mau Mau, Mittagspause, Musik Zur Entspannung, Neonbabies, Nichts, P1-E, Palais Schaumburg, Partner Eins, Psychotic Tanks, Radierer, Saal 2, Saal 3, Schlosser Rechts, Sprung Aus Den Wolken, Stahlnetz, Stephan Eicher, Upright Citizens, Vorsprung, Wirtschaftswunder, Xao Seffcheque Und Der Rest.
Αδυναμίες; Καταρχήν οι Der Plan. Αφού το βασάνισαν λίγο με τα σκοτεινά Geri Reig και Normalette Surprise, μεγαλούργησαν με το τρίτο τους Die Letzte Rache του 1983, ένα άλμπουμ με μινιατούρες, όμοιο από πολλές απόψεις με το Commercial Album των Residents. Σημαντικό ρόλο στην αλλαγή του ήχου τους έπαιξε ο Kurt Dahlke, γνωστός ως Pyrolator, ο οποίος μπήκε στην μπάντα όταν έφυγε από τους DAF. Οι οποίοι DAF μετά το απίθανο πρώτο άλμπουμ τους Produkt Der Deutsch-Amerikanischen Freundschaft, γεμάτο από μικρές άτιτλες κιθαριστικές αγριότητες, το γύρισαν στον ηλεκτρονικό ήχο με μια προοδευτική εμπορική χροιά. Αγαπημένο μου το Alles ist gut και η κομματάρα Der Rauber und der Prinz. Για τους Neubauten έχουμε πει πάρα πολλά. Ολόκληρη η δισκογραφία τους είναι εντυπωσιακή. Η "Θανατηφόρα Nτόρις" (Die Toedliche Doris) με παρέσυρε πριν μερικά χρόνια με το σύνολο των κυκλοφοριών της, το οποίο διανέμει δωρεάν σε mp3 μέσω της ιστοσελίδας της. Η πιο άρρωστη πειραματική μπάντα της Γερμανίας, με live εμφανίσεις γεμάτες απρόοπτα. Το περιοδικό Wire έχει κολλήσει με το Choere & Soli, ένα μουσικό κουτί που κυκλοφόρησε η μπάντα το 1983 και αποτελούνταν από οχτώ μικρά δισκάκια που έπαιζαν με μπαταρία. Οι πιο "βατές" κυκλοφορίες τους είναι τα άλμπουμ Unser Debut του 1984 και Sechs του 1986. Οι X-Mal Deutschland και οι Malaria είναι οι must αγαπημένες gothic γυναικείες μπάντες. Οι Die Haut εκτοξεύτηκαν με το Burnin' the Ice που κυκλοφόρησαν παρέα με τον Nick Cave το 1982. Οι Abwarts, τέλος, με τα 7'' Computerstaat και Roboter in der Nacht και το άλμπουμ Amokkoma οριοθέτησαν το γερμανικό post-punk, με μεγάλη επίδραση στις πρώτες κυκλοφορίες των δικών μας Magic De Spell.
Προτεινόμενη δισκογραφία γερμανικού punk, post punk, industrial, new wave:
Einsturzende Neubauten: Kollaps (1981), Zeichnungen des Patienten O.T (1983), Strategies Against Architecture '80-'83 (1984), Halber Mensch (1985), Yu Gung [EP] (1985), Fuenf Auf Der Nach Oben Offenen Richterskala (1987), Haus der Luege (1989) και από τα υπόλοιπα ας διαλέξει ο καθένας τα δικά του.
Der Plan: Geri reig (1979), Normalette surprise (1981), Die Letzte Rache (1983), Fette Jahre (1985), Japlan (1985).
DAF: Produkt Der Deutsch-Amerikanischen Freundschaft (1979), Die Kleinen und die Dosen (1980), Kebabtraume [7''] (1980), Alles ist gut (1981), Gold und Liebe (1981), Fur Immer (1982).
Die Haut & Nick Cave: Burnin' the Ice (1982).
Abwarts: Computerstaat [7''] (1980), Amokkoma (1981), Roboter in der Nacht [7''] (1981), Der Westen Ist Einsam (1982).
Die Toedliche Doris: Das typische Ding (1981), Ohne Titel (aka "7 toedliche Unfaelle im Haushalt") [12''] (1981), ' ' LP (1982), Choere & Soli (1983), Unser Debut (1984), Sechs (1986).
X-Mal Deutschland: Grosstadtindianer [7''] (1981), Incubus Succubus [12''] (1982), Fetish (1983), Incubus Succubus II [12''] (1984), Tocsin (1984), Viva (1987).
Malaria!: Malaria! 12'' EP (1980), Emotion (1982), Kaltes Klares Wasser 12'' (1982), Beat the Distance (1984).
Pyrolator: Inland (1979), Ausland (1981), Wunderland (1984), Traumland (1987).
Saal 3: Die U-Bahn Rollt [7''] (1981).
Fehlfarben: Monarchie und Alltag (1980), 33 Tage In Ketten (1981).
Belfegore: Belfegore (1984), In Roma [7''] (1984).
Geile Tiere: Geile Tiere (1981).
Mania D.: Herzschlag 7'' (1980).
Berlin Express: The Russians Are Coming (1982).
Der Moderne Man: 80 Tage Auf See (1980), Unmodern (1981).
50 Tabletten: Tu Den Zollstock (1983).
Male: Zensur & Zensur (1979).
Christof Glowalla: Erde 80 (1980), Christof Glowalla (1980).
Die Doraus Und Die Marinas: Blumen und Narzissen (1981).
Nichts: Made in Eile (1981), Tango 2000 (1982).
Leningrad Sandwich: Go East (1981), Heat (1982), Steps (1983).
A5: Kalte Erotik [EP] (1981).
Die Krupps: Volle Kraft Voraus (1982).
Die Zwei: Einsamkeit hat viele Namen [7''] (1982).
Vorsprung: Vorsprung (1980).
Palais Schaumburg: Palais Schaumburg (1981), Lupa (1982).
Freiwillige Selbstkontrolle: Herz Aus Stein (1980).
Geisterfahrer: Fest der Vielen Sinne (1981).
Joachim Witt: Goldener Reiter (1981), Silberblick (1981).
Saal 2: Saal 2 [7''] (1980).
08-15: 1000 Gelbe Tennisballe [7''] (1980).
Liaisons Dangereuses: Liaisons Dangereuses (1981).
Schlosser Rechts: Die Nacht (1982).
Wirtschaftswunder: Salmobray (1980), Tscherwonez (1982).
Andy Giorbino: Frechheit Siegt-Welt der Kinder (1979), Kredit [12''] (1980), Stolpern [12''] (1981).
7. Nina Hagen: μια γυναίκα μπορεί, μια κατηγορία να είναι μόνη της μπορεί...
Πραγματικά ξεχωριστή περίπτωση που δεν μπορεί να μπει σε καμιά κατηγορία. Για κάποιο διάστημα εκπροσωπούσε το εμπορικό γερμανικό punk. H φωνή της είχε οπερατικές ικανότητες και συχνά το όνομά της αναφερόταν παρέα με αυτό του Klaus Nomi. Στην πορεία έδειξε ότι κανένα μουσικό είδος δεν μπορεί να την περιορίσει. Τραγουδίστρια, ηθοποιός, παρουσιάστρια, μητέρα, ακτιβίστρια, είναι ενεργή ακόμη στις μέρες μας, χωρίς να διεκδικεί δάφνες ποιοτικής μουσικής παραγωγής. Θα τη θυμόμαστε για τη διασκευή του My Way, για το African Reggae, για τα δυο πρώτα άλμπουμ της Nina Hagen Band και Unbehagen, για το NunSexMonkRock με το "μητρικό" εξώφυλλο και, επιτρέψτε μου, για το αποτυχημένο In Ekstasy του 1985, το οποίο όμως έπαιξε σχεδόν ολόκληρο στο Rock In Athens και με άφησε με το στόμα ανοιχτό. Γυναικάρα!
8. Oι Γερμανοί στα Tops: Από τους City στους Modern Talking
Το ρολόι ακούγεται δυνατά, μαζί και ένα καμπανάκι. Κάποιος τραβά το φερμουάρ της θήκης και βγάζει την κιθάρα. Κάνει διάφορους θορύβους. Καθώς γαργαλάει τις χορδές σιγοσφυρίζει ένα σκοπό. Με το που σβήνουν οι τελευταίες νότες ένα βιολί αρχίζει να γρατζουνάει την αθάνατη μελωδία. Tο Am Fenster είναι το πρωταρχικό γερμανικό κομμάτι, ένας 17λεπτος ύμνος, που γνώρισε τo 1978 τεράστια επιτυχία στην Ανατολική Γερμανία (πατρίδα τους) και στην... Ελλάδα. Tο αισθητήριό μας είναι αλάνθαστο! Oι City ήταν κλασικοί ροκάδες που δεν αξίζει να τους θυμόμαστε για κάποιο άλλο τραγούδι τους. Tο Am Fenster όμως είναι μαγικό, καθαρτικό, ικανό να συγκινήσει εμένα και τη μάνα μου ακριβώς το ίδιο.
Το 1979 ήταν η χρονιά των (και του) Dschinghis Khan. Η εμφάνιση της ομώνυμης μπάντας στη Eurovision έχει συγκινήσει τα πλήθη με τα πολύχρωμα ρούχα της και τα επικά φωνητικά. Το ομώνυμο άλμπουμ τους σημειώνει πωλήσεις ρεκόρ και ξερνάει ακόμη ένα πασίγνωστο χιτάκι, το Moskau. Χαρακτηριστικό και των δυο κομματιών τα "xo xo xo xo xo" και "xa xa xa xa xa" που παραμένουν αξέχαστα.
Προσπερνάω εν συντομία το ελαφρύ χιτάκι Tropical Dreams του 1982 από τους "καλύψο" Goombay Dance Band και την "εμείς κάνουμε ότι μπορούμε αλλά αυτή δεν έρχεται" επιτυχία της Gina X με τη διασκευή του Drive My Car, για να φτάσω σε δυο σημαντικές synth pop μπάντες που προσέδωσαν ποιότητα στα χορευτικά βράδια μας. Oι Alphaville και το πρώτο άλμπουμ τους Forever Young του 1984 έγραψαν ιστορία. Λιτή ηλεκτρονική αισθητική και ικανότητα να γράφουν κομματάρες. Πέντε τουλάχιστον τραγούδια από αυτό το άλμπουμ είναι αριστουργήματα: Summer In Berlin, A Victory Of Love, Big In Japan, Sounds Like A Melody και Forever Young (και αφήνω έξω το Jet Set). Τον επόμενο χρόνο ήταν η σειρά των Propaganda με το A Secret Wish, ένα εξαιρετικό άλμπουμ που κόντεψε να πέσει θύμα των... Frankie Goes To Hollywood. Αυτά παθαίνει όποιος μπλέκει με τον Trevor Horn. Kομματάρες τα Dream Within A Dream, P-Machinery, Dr Mabuse, Duel, Jewel και The Murder Of Love.
Tη χρυσή πενταετία 1981-1985 αρκετές ακόμη γερμανικές μπάντες ανέβηκαν στα τοπ ολόκληρης της Ευρώπης, αλλά ταυτόχρονα γνώρισαν επιτυχία και στη Βρετανία και στις HΠA. Αξίζει να αναφέρουμε τη Nena και τα δυο γνωστά χιτάκια της 99 Luftballons και Irgendwie Irgendwo Irgendwann (το οποίο αργότερα τραγούδησε ντουέτο και με την Kim Wilde ως Anyplace Anywhere Anytime), τους Trio με το Da Da Da (το οποίο διασκευάστηκε και στα ελληνικά ως "Θα σε κάνω ντα ντα"), τον George Kranz με το Din Daa Daa, τους Twins με το Face To Face, Heart To Heart, τους Moti Special με το Cold Days, Hot Nights και φυσικά τους Modern Talking. Αυτοί οι τελευταίοι ξεφούρνισαν σε διάστημα δυο ετών πέντε-έξι σούπερ χορευτικές επιτυχίες (You're My Heart You're My Soul, You Can Win if You Want, Cheri Cheri Lady, Brother Louie, Atlantis is Calling, Geronimo's Cadillac) που τις εμπεδώσαμε μέσα από τις ελληνικές βιντεοταινίες της εποχής. Oι Modern Talking σηματοδότησαν το τέλος της χρυσής εποχής των eighties και την αρχή μιας νέας περιόδου, όπου στα τοπ κυριάρχησαν τραγούδια αμφιβόλου ποιότητας.
9. Tο χάος των "Mid 80s - Mid 90s" και οι Element Of Crime
Tη δεκαετία 1985-1995 η alternative μουσική που κυκλοφόρησε στη Γερμανία κάλυψε ένα πολύ μεγάλο εύρος ειδών. Υπήρξε έκρηξη punk και hardcore κυκλοφοριών με ονόματα που δεν τα θυμούνται ούτε οι εταιρείες που τα κυκλοφόρησαν. Tο gothic και το dark συνέχιζαν να έχουν απήχηση και έτσι ξεπετάχτηκαν αρκετά ονόματα, όπως οι Deine Lakaien, οι Girls Under Glass, οι Pink Turns Blue κ.λπ. Για απροσδιόριστους λόγους δεν βρίσκω μεγάλο ενδιαφέρον σε αυτήν την κατηγορία. Αντιθέτως, η "ψυχεδελική" αναβίωση έδωσε λόγω ύπαρξης σε ονόματα όπως οι 39 Clocks, οι Shiny Gnomes και οι Chud. Oι 39 Clocks είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, στις αρχές των 80ς, και τους είχαν κατατάξει στο NDW. Ωστόσο, εμείς στην Ελλάδα τους γνωρίσαμε με το μεταγενέστερο άλμπουμ τους 13 More Protest Songs, ένα μίγμα Velvet Underground και νεοψυχεδέλειας. Oι Shiny Gnomes και οι Chud ήταν ανακαλύψεις του Μπάμπη Αργυρίου, τις οποίες τάισε σε όλους εμάς τους πεινασμένους για καλή μουσική. Tο άλμπουμ των Shiny Gnomes Some Funny Nightmares του 1987 περιλαμβάνει την κομματάρα Lazing At Desert Inn ενώ το Mirage των Chud (1989) περιλαμβάνει το αντίστοιχο διαμαντάκι November Rain. Στην ηλεκτρονική μουσική θα ήθελα να αναφερθώ στους Ledernacken και δυο πολύ δυνατά τραγούδια τους, τα Ich Will Dich Essen και Rock Vier Vier Null. Επίσης, στην περίπτωση του Φίλιππα Bόα, που ως Phillip Boa & The Voodoo Club άφησε πίσω μερικά πολύ καλά τραγούδια (Diana, All I Want Is You). Oι KMFDM και οι Kastrierte Philosophen είχαν μερικές καλές και περισσότερες αδιάφορες στιγμές. Tο όνομα που γνώρισε τη μεγαλύτερη επιτυχία παγκοσμίως από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μετά ήταν οι Rammstein αλλά, για τους ίδιους απροσδιόριστους λόγους, δεν ανήκουν στα ενδιαφέροντά μου.
Και οι Element Of Crime; Η μπάντα αυτή ήταν πολύ ιδιαίτερη. Ένα μίγμα μελαγχολικής ποπ-ροκ με ζεστά φωνητικά, τραγουδούσαν στα αγγλικά με γερμανική προφορά, ηχογραφούσαν στην Polydor και την παραγωγή κάποιων άλμπουμ τους είχε κάνει ο John Cale. Aν και συνεχίζουν με επιτυχία στη χώρα τους έως σήμερα (με γερμανικά πλέον φωνητικά), αγνοώ την πρόσφατη παραγωγή τους αφού τους παράτησα στο τέταρτο άλμπουμ τους του 1989 "The Ballad Of Jimmy & Johnny". Tα τρία πρώτα άλμπουμ τους Basically Sad (1986), Try To Be Mensch (1987) και Freedom, Love & Happiness (1988) είναι εξαιρετικά (αδυναμία μου το Try To Be Mensch). Kομματάρες αιώνιες όπως το No God Anymore, Don't You Smile, You, Nervous And Blue, I Long For You θα τις κουβαλάω για πάντα μαζί μου.
10. Post Rock, Electronica, Contemporary: από τους Mouse On Mars στους Tied & Tickled Trio
Έχω υποστηρίξει επανειλημμένως ότι η συγκεκριμένη γερμανική σκηνή, παρέα με την "post rock-jazz" σκηνή του Σικάγο, έχει κυκλοφορήσει τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια την καλύτερη μουσική. Δεκάδες συγκροτήματα και μοναχικοί καλλιτέχνες πειραματίστηκαν με τα μηχανήματα, τα ανακάτεψαν με παραδοσιακά έγχορδα και πνευστά και κατέθεσαν εξαιρετικές συνθέσεις. H προσωπική λίστα προτίμησης που ακολουθεί έχει να κάνει μόνο με τα πολύ μεγάλα ονόματα: Mouse On Mars, Notwist, Kreidler, To Rococo Rot, Village Of Savoonga, Tied & Tickled Trio, Console, Tarwater, Lali Puna, Ms. John Soda, Kammerflimmer Kollektief, Couch, Alles Wie Gross, F.S. Blumm και B. Fleischmann. Για όλους αυτούς έχω αναφερθεί εκτενώς στις δισκοκριτικές του MiC τα τελευταία χρόνια, επομένως δεν υπάρχει λόγος να επαναληφθώ. Νομίζω ότι η παρακάτω προτεινόμενη δισκογραφία EΠIBAΛΛETAI:
Mouse On Mars: Frosch EP (1994), Vulvaland (1994), Iaora Tahiti (1995), Autoditacker (1997), Instrumentals (1997), Niun Niggung (2000), Idiology (2001).
Notwist: 12 (1995), Shrink (1998), Neon Golden (2002). [Τα άπαντά τους θα ήταν μια καλύτερη πρόταση για τους φανατικούς].
Kreidler: Weekend (1996), Fechterin EP (1997), Appearance and the Park (1998), Au Pair EP (1998), Mort Aux Vaches (1999), Eve Future Recall (2004).
To Rococo Rot: To Rococo Rot (1996), Veiculo (1997), Paris 25 EP (1998), Cars EP (1999), The Amateur View (1999).
Village Of Savoonga: Village Of Savoonga (1992), Philipp Schatz (1996), Score (1998).
Tied & Tickled Trio: Tied & Tickled Trio (1998), Electric Avenue Tape (2001), Observing Systems (2003), Aelita (2007).
Console: Pan Or Ama (1997), Rocket In The Pocket (1998), Bugs & Beats & Beasts (ως Ammer & Console) (1999), Reset The Preset (2002), Mono (2006).
Tarwater: 11/6 12/10 (1996), Rabbit Moon (1997), Silur (1998), Animals, Sun & Atoms (2000), Dwellers on the Threshold (2002), The Needle Was Traveling (2005).
Lali Puna: Tridecoder (1999), Scary World Theory (2001), Faking the Books (2004), I Thought I Was Over That (2005).
Ms. John Soda: Drop = Scene EP (2002), No P. Or D (2002), While Talking EP (2003), Notes and the Like (2006).
Kammerflimmer Kollektief: Maander (1999), Incommunicado (2000), Hysteria (2001), Cicadidae (2003).
Couch: Couch (1995), Etwas benutzen (1997), Fantasy (2000), Profane (2001).
Alles Wie Gross: Vertonung (2000).
F.S. Blumm: Lichten (2003).
B. Fleischmann: Welcome Tourist (2003), The Humbucking Coil (2006).
11. Eμένα με ξεχάσατε;
Συγγνώμη Φριτς, αλλά μέσα στον πανικό να μην αφήσω κάτι σημαντικό απέξω σε παραμέλησα. Στείλε μου ένα μήνυμα και θα επανορθώσω την επόμενη φορά.