Love Hurts : Αντώνης Ξαγάς
"Θάνατος στους ποιητές... Θάνατος σε αυτούς που τα σκατά τα κάνουν ήλιο και θάλασσα" - Όρα Μηδέν
Τελικά δεν ξέρω... Έχει λυθεί το ζήτημα; Τι λένε οι θεωρητικοί και διανοούμενοι της τέχνης; Η ζωή αντιγράφει την τέχνη; Η τέχνη είναι ένας καθρέφτης της ζωής; Μήπως είναι καθρέφτης παραμορφωτικός; Μεγεθυντικός; Step into the hall of mirrors...
To βέβαιο είναι πάντως ότι εάν δεν υπήρχε ο έρωτας δεν θα υπήρχε η τέχνη (ΟΚ, ξέρω πολλούς που πάνε ακόμη πιο βαθιά την αναγωγή και φτάνουν στον Θάνατο, αλλά εμείς ας παραμείνουμε στα ρηχά!). Και δη ο ανεκπλήρωτος έρωτας. Ο μάταιος. Ο τραγικός. Ο ασύμβατος. Πλούσιο το ελληνικό λεξιλόγιο!
Γυναίκες από την Αφροδίτη, άντρες από τον Άρη... Ή τούμπαλιν. Απώλεια... Υπάρχεις και συγχρόνως δεν υπάρχεις. Η Μούσα. Απόρριψη. Όλα σε θυμίζουν... "Μετέτρεψε την ψυχή της σε μαυσωλείο"... Ερωτική απογοήτευση. Χυλόπιτα λέει ο λαός. Που ειρήσθω εν παρόδω δεν έχει καμία σχέση με το εξαίσιο φαΐ που είναι η ελαφρώς παρατονισμένη ...χυλοπίτα. Η χυλόπιτα λοιπόν ήταν κυριολεκτικά ένας άνοστος αηδιαστικός χυλός από αλεύρι που έδιναν τα παλιά χρόνια οι διάφοροι ψευδογιατροί των χωριών για να περάσει η αρρώστια της ερωτικής απογοήτευσης (για το ...hangover πάντως μου ακούγεται πιο αποτελεσματική!). Πρωτοπόρα ομολογουμένως η ...Γεωργία Βασιλειάδου! Γιατί δεν νομίζω να αργεί η ώρα που θα μπει και η ερωτική απογοήτευση στη λίστα με τις νόσους που χρειάζονται το ειδικά σχεδιασμένο χάπι τους...
Αν λοιπόν η κυρίαρχη κατεστημένη, η mainstream δηλαδή τέχνη δίνει τον τόνο, καθορίζει πρότυπα και υποβάλει συμπεριφορές, τότε δύο είναι τα άστρα που μας ...φωτίζουν το δρόμο. Από τη μία, η αθάνατη εθνικώς υπερήφανα αμετάφραστη "καψούρα". Λίγο μελό, λίγο κιτς, πολύ επίδειξη, πόζα και πλαστικό μπουζούκι, πατημένα γαρίφαλα νεκροταφείου, διαπασών "μ' άφησες κι έγινα αλήτης", "με παράτησες και θα πέσω να πεθάνω" και άλλα τέτοια ηρωικά και πένθιμα! Αν οι έλληνες καλλιτέχνες ήταν συνεπείς και ...εννοούσαν πραγματικά τα λόγια τους, θα είχε γλιτώσει πολλά η μουσική! Φευ, υποσχέσεις και μόνο υποσχέσεις!
Από την άλλη μεριά τα τελευταία χρόνια έχει επιπέσει και η εισαγόμενη μαλακία. Κι έτσι αναζητάς με το φανάρι κάποια (ας μην ξεχνάμε ότι γράφω από τα αντρικά χαρακώματα) που να μην φαντασιώνεται ότι είναι μία ηρωίδα του Sex and the city. Εδώ ο έρωτας γίνεται lifestyle, κοσμοπολίτικος και χαμηλών θερμίδων, παιχνίδι εξουσίας, κατανάλωσης και πιστωτικών καρτών, κατάκτηση και στοιχείο απαραίτητο ενός βιογραφικού καριέρας... Και διεξοδικής ...εντομολογικής ανάλυσης. Τα λόγια του/της αναλύονται ωσάν να ήταν κρυπτικό γνωστικό κείμενο. Εξηγήσιμα πάντως όλα αυτά. Μια γενιά που δεν έχει το πρόβλημα της φυσικής επιβίωσης, δεν βιώνει πολέμους και απόλυτη φτώχεια κάπου πρέπει να αναλώσει την ενέργειά της. Ήταν καλύτερα τα παλιά χρόνια; Δεν ξέρω... Ήταν διαφορετικά... Ήταν; Ποτέ δεν γνώριζα πάντως τόσους πολλούς μόνες/ους...
Ας αφήσω όμως τις αναλύσεις στην άκρη... Γιατί η ζωή συμβαίνει πέραν και υπεράνω των αναλύσεων. Και στην πράξη πολλά αλλάζουν. Στην οποία μπορεί να βιώσω το "δράμα" με όποιον τρόπο, ...παβλοφικό ή μη, μου βγαίνει. Μπορώ να φαντασιωθώ ότι μοιάζω στον Χίθκληφ των Ανεμοδαρμένων Υψών ή σε κάποιον άλλο μυθιστορηματικό ήρωα, ότι είμαι πρωταγωνιστής σε γαλλικό film noire ή ελεεινό b-movie, μπορεί να γράψω δακρύβρεχτα κείμενα με νοητό αναγνώστη εκείνη, να γίνω κυνικός και αυτοκαταστροφικός, να περιφέρω τον πόνο στο μακελειό του σαββατόβραδου και τους σύγχρονους ναούς της μοναξιάς που είναι τα bar, να το ρίξω σε διαλεκτικές αναλύσεις και σε θεωρητικοποίηση της "αποτυχίας", να κατεβάσω μια κάβα αιθυλικής αλκοόλης μπας και πνίγει ο εφτάψυχος καημός, να καπνίσω (κι ας μην καπνίζω!), να ψάξω για ομοιοπαθείς στη μουσική, την τέχνη και τη ζωή, να φορτωθώ σε φίλους που θα με βαριούνται αλλά δεν θα το λεν, να ξύσω την πληγή μέχρι να πονέσει μπας και απονευρωθεί, να πιω και πάλι νερό από το μπουκάλι, να συνομιλήσω με το μαξιλάρι, να ατενίσω το ταβάνι, να..., να...
Αρκεί να θυμάμαι... Ότι δεν είμαι μισός! Ότι δεν αναζητώ κανένα έτερο ήμισυ (για να το έχω σε εκτίμηση κατά τον ...Ποιητής), αλλά για εκείνη την (ουτοπική;) υπέρβαση του αυστηρού 1+1=2, για την προσθετική αξία που λεν και οι επιστήμονες. Ότι είμαι ζωντανός και ότι πονάω γιατί είμαι ζωντανός. Ότι είμαι ελεύθερος, είτε "μόνος" είτε "δεσμευμένος". Ότι πρέπει να αποβάλω από τον λόγο τις κτητικές αντωνυμίες. Ότι ο κόσμος είναι πολύχρωμος, γεμάτος μυστήριους καρπούς, απάτητα μέρη. Ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ένας τέτοιος νέος πολύχρωμος κόσμος. Ότι ο έρωτας είναι ζωή και παιχνίδι (υπάρχει κάτι πιο σοβαρό από ένα παιχνίδι;) Ότι εν τέλει (σαρδόνιο και λίγο εκδικητικό γέλιο!), το μεγαλύτερος βάρος, το βάρος του ΑΝ, το κουβαλά ο άλλος... Ότι η γοητεία είναι η προϋπόθεση της απο-γοήτευσης. Και ότι κάθε αρχή έχει εγγεγραμμένο μέσα της το τέλος... Ότι ίσως ο σκοπός της αρχής να είναι το τέλος. Ότι σημασία έχει η διαδρομή. (τόσοι ποιητές το είπαν άλλωστε, απ' αυτούς που οι Όρα Μηδέν ήθελαν να δουν νεκρούς!). Και πάνω απ' όλα, αν κάτι έμαθα: ποτέ δεν ξέρεις πότε θα είναι η τελευταία φορά...
Και αν συμβεί παρολ' αυτά το ...μοιραίον, πάντα υπάρχει και η μουσική, καταφύγιο και παρηγοριά.
- Current 93 - Falling back in the fields of rape
Θόρυβος... Εφιαλτικές εικόνες... Τα πεδία των βιασμών, οι νεκροί των πολέμων... Μεταλλικές κρούσεις, απόκοσμες ψαλμωδίες, ένα παιδί τραγουδά διαβολικά αθώο, τελετουργικό τύμπανο, μοχθηρές φωνές, δηλητηριώδη αέρια στην ατμόσφαιρα... Είμαι άρρωστος και το ξέρω!
- SPK - The doctrine of eternal ice
Πάγος... Κρύο... Μοναξιά... Τοπία χωρίς ανθρώπινη παρουσία... Παρολ' αυτά πάντα θεωρούσα το "Zamia Lehmanni" έναν από τους πιο ρομαντικούς δίσκους που έχω ποτέ ακούσει!
- Autechre - Kalpol Introl
Δεν θέλω πολλά λόγια... Δεν θέλω καν λόγια... Τι σημαίνει "kalpol introl"; Δεν ξέρω και δεν μ' ενδιαφέρει! Δεν θέλω υποβεβλημένα συναισθήματα, εκβιασμένες εικόνες... Θέλω την ελευθερία της χαοτικής μου σκέψης. Την αιώνια λιακάδα του μυαλού μου... Θα βάλω να δω και πάλι το "π"... Μήπως αναζητάμε ένα pattern, έναν παράξενο ελκυστή, ένα νόημα που δεν υπάρχει;
- Swans - Helpless child
Τέτοιες ώρες τα τραγούδια ακούγονται διαφορετικά... Οι Swans στο κύκνειο τους άσμα κεντάνε, ο Gira τα δίνει όλα, μετά το 10ο λεπτό φεύγεις, χάνεσαι, στροβιλίζεσαι... Έτσι είναι κι ο έρωτας ίσως... Κύκλοι που ανοίγουν, παραλλαγές σε μονό θέμα, κύματα της θάλασσας, επαναλαμβανόμενα, τόσο ίδια και τόσο διαφορετικά συγχρόνως...
- Covenant - Like tears in rain
Πρώτο βραβείο καλύτερου τραγουδιού κλώνου των Depeche Mode! Οι Covenant στήνουν μια απλοϊκή μελούρα πάνω σε ένα καταιγιστικό αξέχαστο σφυροκόπημα. "Ότι αγαπάω εγώ πεθααααίνει", ποτέ δεν θα ξαναγαπήσω (όταν το λες, τότε είναι που το έχεις μεγαλύτερη ανάγκη!). Ο ερωτευμένος και δη ο απογοητευμένος έχει κάθε δικαίωμα στην ενσυνείδητη υπερβολή. Θα σ' αγαπώ για πάντα! Και ο βρεγμένος τα ...δάκρυα δε φοβάται...
- South of No North - Creeping
Η μνήμη έχει το λόγο... Η πόλη γεμάτη μικρά "εκκλησάκια" αναμνήσεων... "Εδώ ήταν που..." Τα αντικείμενα και οι μελωδίες σε κοιτούν από το παρελθόν τους... Τίποτε δεν είναι ίδιο. Σέρνεσαι όλη νύχτα, το κεφάλι σκυφτό, ξέρεις ότι φαίνεσαι (και είσαι γελοίος) αλλά... Το μπάσο σκάβει μέσα σου... Το μπάσο είναι το όργανο της ερωτικής απογοήτευσης!
- Ordo Rosarius Equilibrio (& Spiritual Front) - Three is an orgy, four is forever
Κάποιοι μέτρησαν αλλιώς... Το 3 δεν ήταν ο πόνος της καρδιάς αλλά ένα όργιο... Το 4 δεν ήταν ο πονοκέφαλος αλλά ... για πάντα! Πέντε για τον ήλιο, έξι για τη λαγνεία. Η μελωδία των σουηδών Ordo Rosarius Equilibrio υπέροχη... Και κάπου εδώ αρχίζει η ηδονή της θλίψης... Και η επιτήδευση ακόμη. (όπως και στο μουσικό αυτό είδος άλλωστε!). Μήπως πουλάει και το στυλ "πληγωμένο ελαφάκι";
- Εν Πλω - Φεύγεις;
Πάντα ανοίγονται ερωτήματα... Γιατί; Τι συνέβη; Η χαρά και η ποικιλομορφία της ζωής είναι τα ερωτήματα... Κάποια δεν έχουν καμία απάντηση... Κάποια έχουν τόσες πολλές που είναι σαν μην έχουν καμία. Φεύγεις; Δεν τραγουδάει ο Σαδίκης, δεν το παίζουν οι Εν Πλω... Είναι δικό μου τούτο το τραγούδι... Εγώ το έγραψα...
- Minimal Compact - When I go
Wings of desire... Τα φτερά του έρωτα... (είναι το ίδιο επιθυμία και έρωτας κύριε μεταφραστά;) Κάπου στην ταινία διακριτικά στο υπόβαθρο υπήρχε και αυτό το μικρό διαμαντάκι. Η Malka τραγουδά αφοπλιστικά για τη γυναικεία πλευρά της φυγής. Το πιάνο σβήνει... Βγαίνεις στο μπαλκόνι. Έξω είναι σαββατόβραδο, έχει θόρυβο, κάποιος εδώ δίπλα γιορτάζει... "It doesn't really matter anymore..." Συγχωρώ τελικά σημαίνει ξεχνώ... Τελεία και παύλα!
- Βασίλης Τσιτσάνης - Σωτηρία Μπέλλου - Κάνε λιγάκι υπομονή
Είναι ο χρόνος ο καλύτερος γιατρός, όπως λέει ο λαός; Ο χειρότερος, όπως τραγούδησε ο Αγγελάκας; Επιμένω... Ο χρόνος είναι η νόσος! Χρόνια νόσος... Έχουμε μάθε να ζούμε μαζί της τόσο ώστε να την αγνοούμε. Παίρνουμε "φάρμακα" και την καταστέλλουμε. Όταν όμως εκδηλώνεται, είναι καταστροφική... Και τότε... Μ' αρέσει να κοιτώ παλιές φωτογραφίες... Από τον περασμένο αιώνα, εικόνες ασπρόμαυρες, άνθρωποι που χαμογελούν, άνθρωποι που πλέον δεν υπάρχουν... Ιστορίες τόσο ίδιες και τόσο διαφορετικές... Και τι μένει; Κάπου εδώ ελλοχεύει μια μεγάλη αλήθεια, αλλά λέξεις δεν μπορούν να την πιάσουν! Μένει το βασανισμένο μέταλλο της Μπέλλου, το μινόρε του Τσιτσάνη... Πηγή δύναμης και αισιοδοξίας...
- Blancmange - The day before you came
Πάντα ήθελα να γράψω κάτι γι' αυτό το τραγούδι (των ABBA είναι στην αυθεντική εκτέλεση). Αναζητήστε τους στίχους... Για μένα είναι από τους πιο ερωτικούς που έχουν γραφτεί... Για τις ημέρες, για την ζωή πριν έρθεις εσύ. Μ' αρέσει να περπατώ βράδυ στην πόλη. Σε αστικές γειτονιές, άσχημες, αδιάφορες, χωρίς "αξιοθέατα". Να βλέπω τα φώτα, να ξεκλέβω ανθρώπινες στιγμές, προσωπικούς χώρους, μισοτραβηγμένες κουρτίνες, ματιές σε άλλες ζωές... Μήπως σε αυτά τα φώτα να ζει ο έρωτας της ζωής μου; "I' m in love with a girl who doesn't know I exist"; And rattling on the roof I must have heard the sound of rain...
(Αφιερωμένο στον Βασίλη Παυλίδη που βοήθησε πολλές φορές και ακούσια σε ανάλογες στιγμές. Πάνε ήδη 10 και χρόνια ε;!)