Love Hurts : Κώστας Αδαμόπουλος
Η απόρριψη, η εγκατάλειψη, ο ερωτικός πόνος. Σε έναν τόπο που η καψούρα θεωρείται κάτι σαν εθνικό σπορ το να μη σε θέλουν έχει πολύ στενά περιθώρια έκφρασης. Είναι δύσκολο να μιλήσεις γι' αυτό με όρους αλήθειας, μοναξιάς, χαβαλέ, αυτογελοιοποίησης χωρίς να γίνεις γελοίος. Δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο.
1. Jacques Brel - Ne me quitte pas
Τα πιο ωραία τραγούδια ερωτικής εγκατάλειψης τα γράφουν συνήθως ακομπλεξάριστοι άντρες και όχι γυναίκες όπως θέλουμε πατριαρχικώ τω τρόπω να πιστεύουμε. Η ναυαρχίδα αυτών των τραγουδιών ήταν και παραμένει το Ne me quitte pas του Jacques Brel. "Θα σου χαρίσω/ σταγόνες βροχής/ από τη χώρα/ που δε βρέχει ποτέ/ θα σκάψω τη γη/ μέχρι να πεθάνω/ για να καλύψω το κορμί σου/ με χρυσάφι και φώς" την ώρα που η άλλη φεύγει κι εσύ ετοιμάζεσαι να χειροτερέψεις τα πράγματα για να βιώσεις την απόρριψη πιο έντονα.
2. Ροβένα Αλευρά - Τι σε νοιάζει εσένα
Στην ελληνική εκδοχή του τραγουδιού εγκατάλειψης ισχυρός παίκτης αναδεικνύεται ο Νίκος Πορτοκάλογλου. Όταν οι επιθυμίες του άλλου προσώπου παύουν να έχουν την παραμικρή σημασία και εμείς θέλουμε να ζήσουμε την πίκρα μας το τραγούδι "Τι σε νοιάζει εσένα αν σ' αγαπώ/ δε θα μου πεις εμένα για ποιον θα ζω" παίρνει την ανιούσα, ειδικά αν ακούγεται στη δεύτερη εκτέλεσή του από τον "Άσωτο Υιό" με τη Ροβένα Αλευρά και την ωραία, αρρωστημένου τύπου κιθαρίτσα του σ. Πορτοκάλογλου.
3. Νίκος Γούναρης - Αυτός ο άλλος
Φυσικά υπάρχουν πολλοί τρόποι να ζήσεις την εγκατάλειψη. Πρώτα πρώτα η χαρούμενη εκδοχή, εκεί που αισθάνεσαι ανακουφισμένος - αν και η καρδούλα σου το ξέρει. Το αρχετυπικό τραγούδι του είδους προέρχεται από τα έγκατα της ελληνικής δισκογραφίας και από ένα δημιουργό που κάθε αναγνώστης του MIC που σέβεται τον εαυτό του αποφεύγει να πει ότι τον γνωρίζει (το να τον ακούει - και δη φανατικά όπως στην περίπτωση του γράφοντος - δεν το συζητάμε καν). Στα μέσα της δεκαετίας του 50 ο Κώστας Κοφινιώτης έγραψε τα λόγια, ο Νίκος Γούναρης έφτιαξε τη μουσική και τραγούδησε ότι "Αυτός ο άλλος, ειν' ευεργέτης μου μεγάλος" γιατί "Μιά και με γλύτωσ' από σε/ του έχω ευγνωμοσύνη/ να τον φυλάει ο Θεός/ και μέρες να του δίνει".
4. Βίκυ Μοσχολιού - Πρέπει
Να μην ξεχνάμε όμως και την ταξική απόσταση. Εκεί όπου οι κοινωνικές διαφορές υψώνουν ανυπέβλητα φράγματα (ωραίο αυτό με τα φράγματα, σα φράση από ξύλινη προκήρυξη είναι) και ακόμα και η απλή αναφορά στο γεγονός της ερωτικής σύμπραξης αποτελεί έγκλημα καθοσιώσεως (νάτο πάλι, βάζεις μια λέξη τύπου ταξικός και σου βγαίνει στο κείμενο σύμπραξη και καθοσίωση και άλλες ελληνικούρες). Κάπου εκεί βγαίνει η Βίκυ Μοσχολιού και τραγουδάει το "Πρέπει" του Άκη Πάνου και ισιώνει το μέσα σου. Το εν λόγω τραγούδι, όπου "Είμαι εκείνη που είμαι/ κι έχεις όνομα κάποιο" συνίσταται επίσης σε καταστάσεις ομοφυλοφιλικών σχέσεων όπου τουλάχιστον ο ένας από τους/τις δύο δεν πιστεύει ότι είναι ομοφυλόφιλος καθώς και σε ανίατες περιπτώσεις όπως οι παντρεμένοι.
5. Θάνος Μικρούτσικος - Άρλεκιν
Ενδεικτικό τραγούδι αντιμετώπισης της ερωτικής απόστασης από απηυδησμένους, κατά μερικούς μισογυνικό, κατ' άλλους απλά ρεαλιστικό. Περιγράφει άψογα πάντως τον τρόπο με τον οποίο εμείς τα αγοράκια αντιμετωπίζουμε την απόρριψη: επιθετικά, ατσούμπαλα, με προσωπικές κατηγορίες κι ένα υπόκωφο "εσύ χάνεις". Διότι όταν σου λέει ο άλλος "Μου λένε τώρα ξενερώνεις/ μ' αυτούς που είχες φτύσει πριν/ κι εγώ τους λέω δικαιώνεις/ το μυθιστόρημα Άρλεκιν" η τσαντίλα είναι προφανής. Άσε που εδώ μπαίνει και ο παράγοντας "οι κοινοί φίλοι μετά το χωρισμό" που καλό θα ήτανε να γίνει αντικείμενο κοινωνιολογικής μελέτης πάνω στην αμηχανία - και όχι την αμηχανία των κοινών φίλων πάντοτε. Παράξενο τραγούδι πάντως. Στιχάκια του Τριπολίτη σ' ένα δίσκο με στίχους του Άλκη Αλκαίου, με την άγαρμπη ερμηνεία του Μικρούτσικου σ' ένα δίσκο με τη γλυκειά προς γλυκερή φωνή του μακαρίτη του Διονύση Θεοδόση. Ας είναι.
6. Βασίλης Νικολαϊδης - Το αστείο
Φυσικά υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντίδρασης. Ρεαλιστικοί και σουρεαλιστικοί. Πάντως το να πάρεις τηλέφωνο τους μπάτσους, να τους πεις ότι έσφαξες την πρώην καλή σου και την έκανες σαλάμι, να έρθουν οι μπάτσοι να σε μαζέψουν και να κουβαλούν το σαλάμι σε σεντόνι δίκην πτώματος... ας μη συνεχίσω. Ένα τραγούδι κομψοτέχνημα, ένας μπρασενσικός ύμνος στη χυλόπιτα που δεν παραλείπει να είναι μια ακτινογραφία της ελληνικής κοινωνίας και των media της δεκαετίας του 80. Του 80 είπαμε.
"Και περιμένω μωρό μου να 'ρθεις να τους πεις/ πως είσαι καλά, δεν είσαι σαλάμι και ζεις". Ύμνος. Ειδικά η σκηνή της αναπαράστασης.
7. Γιώργος Μακρής - Ω Δέσποινα των λογισμών μου
Υφίσταται βέβαια και η εκδοχή όπου το άλλο άτομο προσπαθεί να κάνει τα νεύρα σου κουρέλια. Ο Γιατρός σε αυτή την περίπτωση συνιστά συντηρητική αγωγή με τακτικές λήψεις από το δίσκο το Γιώργου Μακρή "Πέρα Βρέχει" με ιδιαίτερη φροντίδα στο τραγούδι "Ω Δέσποινα των λογισμών μου/ και της καρδιάς Τσελεμεντέ/ κάνε τους τρόπους σου κουτάλι/ και το μυαλό μου εγώ φιδέ". Ει δυνατόν δε να μη γίνεται υπόμνηση των επομένων στίχων του άσματος όπου σαφώς αναφέρεται: "Να το γευτείς ω δέσποινά μου/ με των γνωστών σου τις ευχές/ κι εγώ να μνέσκω σα χαμένος/ στων φίλων μου τις συμβουλές" διότι μπορεί να θυμίσουν οικεία κακά. Μένει πάντως η απορία αν στο εν λόγω τραγούδι το "δέσποινα" πρέπει να γράφεται με μικρό ή με κεφαλαίο, εδώ επιλέχτηκε όπως είδατε μια μέση λύση.
8. Διονύσης Σαββόπουλος - Η Συννεφούλα
Μάλλον το πιο γνωστό τραγούδι του είδους. Η αποδοχή του άλλου (ή των άλλων) στην ερωτική ζωή του αγαπημένου προσώπου - ως συνήθως αφού τον έχεις στείλει αδιάβαστο επειδή σε πλήγωσε/ σε γονάτισε/ σε πρόδωσε. Τραγούδι απόλυτης παράδοσης και τρυφερής αποδοχής παρολ' αυτά. Δεν παραθέτω στίχους γιατί μάλλον είναι πιο γνωστοί κι από τον εθνικό ύμνο (τη φραγκοσυριανή για να μην παρεξηγούμαι). Απλά να αναφέρω ότι έχει δημιουργήσει σχολή ως τραγούδι με αποτέλεσμα κατά καιρούς να εμφανίζονται διάφοροι κλώνοι του με συμπαθέστερη όλων την Ευλαμπία του Γιοκαρίνη.
Hint: Αν ως DJ είστε υποχρεωμένος/η να παίξετε την Ευλαμπία επειδή σας ζητήθηκε αλλά ξέρετε ότι θα αντιμετωπίσετε ένα οργισμένο ποιοτικό ακροατήριο που θα σας ζητήσει το λόγο, μπορείτε πάντα να ισχυριστείτε ότι πρόκειται για πρώιμο ελληνικό σκα.
9. Νίκος Παπάζογλου - Απόψε σιωπηλοί
Το μόνο τραγούδι της λίστας που έχει γραφτεί από γυναίκα, τα εύσημα στην κυρία Βάσω Αλαγιάννη παρακαλώ. "Δε θέλω να 'μαστε ούτε φίλοι ούτ' εχθροί/ θέλω να μη θυμάμαι/ κι ούτε να ξέρω πού θα πας και ποια είναι αυτή/ θέλω ένα όνειρο μονάχα να 'ναι/ κι όταν ξυπνήσω το πρωί να είσαι εκεί/ για να μου πεις να μη φοβάμαι". Απλά και σταράτα πράγματα, από τα ωραιότερα λαϊκά της δεκαετίας του 90. Τελικά αυτό το "να μείνουμε φίλοι" είναι μεγάλο σουξέ μετά τους χωρισμούς, ειδικά τους λεγόμενους πολιτισμένους. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και απολίτιστοι άνθρωποι.
10. Μωυσής Ασέρ - Ο Πρόστυχος
Ο Μωυσής Ασέρ είναι πεπεισμένος οπαδός της χυλόπιτας. Την ερωτεύτηκε (τη χυλόπιτα, όχι Εκείνην που την έριξε) και ζει μαζί της. Στο μουσικό του κόσμο τα τραγούδια της ερωτικής εγκατάλειψης είναι η πλειοψηφία. Από την καντάδα με κασετόφωνο στον ακάλυπτο όπου ο αντεραστής τον φιλοδωρεί με νομίσματα μέχρι τον αναπληρωματικό εραστή, τη Βοσκοπουλική εκδοχή του Part time Lover. Αλλά στην κορυφή μένει πάντα ο απόλυτος ύμνος, αυτό που προσπάθησε ο Δεληβοριάς να γράψει στο "Με βλέπεις σα φίλο" αλλά δεν τα κατάφερε γιατί είχε ήδη γραφτεί: "Δε θέλω βόλτα στην παραλία/ δε θέλω λόγια μες τη βροχή/ κι έχω μισήσει μι' απλή φιλία/ που μου προτείνεις απ' την αρχή/ Να γαμίσω θέλω ο πρόστυχος/ κι έχω μάθει χρόνια ο δύστυχος/ να πληρώνω ακριβά με χασομέρι/ βόλτες που θα σου κρατώ μόνο το χέρι" Ήταν το 1993 και ο δίσκος λεγόταν όπως και το τραγούδι "Ο Πρόστυχος". Μιμήσεις ύφους λαϊκών τραγουδιών που όταν έφευγαν από αυτό το πλαίσιο και μπαίνανε στα προσωπικά του συνθέτη παρήγαγαν διαμαντάκια.
11. Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας - Κορίτσια της συγνώμης
Και τι κάνεις όταν θα πρέπει να διαλέξεις ένα από τα τραγούδια των αδερφών Κατσιμίχα; Ποιο από όλα άραγε; Η δισκογραφία τους μοιάζει με διδακτορικό στην απόρριψη και προτείνει μια - θα μου επιτρέψετε - Μπραχαμιώτικου τύπου αντιμετώπιση του θέματος. Παρακάμπτοντας το εμβληματικό "Μια βραδιά στο λούκι" (πλατωνική χυλόπιτα, δεν της το είπε καν) η σωστή επιλογή είναι το τραγούδι για όσα έχουν κάνει και όχι για όσα έχουν υποστεί. Τα "Κορίτσια της Συγνώμης", στην εκτέλεση από το Σείριο παρακαλώ αν γίνεται. Μαντολινάκι είναι αυτό που ακούγεται εκεί πίσω, ε;
Νομίζω ότι η "Ευλαμπία" του Γιοκαρίνη και το "Με βλέπεις σα φίλο" του Δεληβοριά έχουν κερδίσει επαξίως το ρόλο των πρώτων αναπληρωματικών, εφόσον ήδη αναφέρθηκαν στο κείμενο.