Μια κασέτα με τραγούδια του
1. Velvet Underground - All Tomorrow's Parties (The V.U. & Nico, 1967)
Τον γνώρισα από τις διασκευές σε τραγούδια των VU αγαπημένων μου καλλιτεχνών της δεκαετίας του 1980. Από τους REM μέχρι τους Jaywalkers. Στα εικοσικάτι μου ο Μπάμπης μού έγραψε σε κασέτα την "μπανάνα". Λίγο μετά την κυκλοφόρησαν και οι Σάρκα. Το All Tomorrow's Parties το άκουσα πρώτα από Japan (Assemblage), μετά από Nick Cave (Kicking againtst the pricks) και μετά από τους Velvet. Είμαι 45άρης. Αν ήμουν 55άρης θα αισθανόμουν λίγο πιο κοντά του. Ήταν σπουδαιότατος. Ένας από 10 σημαντικότερους ροκ όλων των εποχών... so far..." Βασίλης Παυλίδης
2. Velvet Underground - Sunday Morning (The V.U. & Nico, 1967)
Όσο κλισέ και να φαντάζει αυτό το κομμάτι, μου έχει φτιάξει άπειρες Κυριακές και ίσως και άλλες μέρες. Όσο mainstream και αν πέρασε από πάνω του παραμένει underground. Ειδικά όταν το συναντάς στο soundtrack μιας και καλά αρτίστικης ταινίας ή απλά στο ράδιο, σε πάει μονίμως κάπου αλλού. Έχει μια junky παιδικότητα που με την αθωότητα της προσδιορίζει και τον ίδιο τον Reed. Για μένα δεν θα είναι ποτέ Lou. Η απόσταση που μας χώριζε απλά έγινε μεγαλύτερη, ποιος ξέρει, ίσως τελικά κάποτε δω και αυτή την συναυλία που ήθελα. Μέχρι τότε θα αρκεστώ στις ηχογραφήσεις... Χρήστος Αναγνώστου
3. Velvet Underground - Rock & Roll (Loaded, 1970)
"Τα noise festival χρωστούν την ύπαρξή τους στο "Metal Machine Music" και το punk στον Lou Reed" δήλωνε πριν λίγους μήνες σε συνέντευξη τύπου στις Κάννες. Κανείς δεν μπορεί να πει αν ισχύουν αυτά 100% αλλά εγώ ξέρω πως πολλά από τα γκρουπ που αγάπησα του χρωστούσαν γραμμάτια. Ήταν μάλλον ο άνθρωπος που του άξιζε να κατοχυρώσει το "Sex & Drugs & Rock 'n' Roll" motto. Το ακολούθησε στη ζωή και το έκανε βάση της τέχνης του. Αυτά που άλλοι υπαινίσσονταν (Let's spend the night together + Eight miles high) αυτός τα τραγουδούσε με το όνομά τους. Δήλωσε κατ' επανάληψη ότι θρησκεία του ήταν το ροκ'εν'ρολ, αυτή η σκοτεινή δύναμη που μπορεί ν' αλλάξει ζωές, και στο συγκεκριμένο τραγούδι αναφέρεται στη μικρή Jenny που άκουσε τον ήχο του στο ράδιο, πίστεψε και σώθηκε. Δε θυμάμαι να δήλωσε, όπως οι εγγλέζοι συνάδελφοί του, ότι πήρε τη μουσική των μαύρων και την έπαιξε στους λευκούς. Πέραν αυτών, όπως θα σου πουν και καμιά διακοσαριά εκατομμύρια ακόμα μουσικόφιλοι (που δεν μπορεί να κάνουν λάθος) ήταν καλός στιχουργός, κιθαρίστας, συνθέτης και άφησε πίσω του τραγούδια με αθάνατα ριφ και μελωδίες. Και ότι μετά από μισό αιώνα η επιρροή της μπάντας του δηλητηριάζει ακόμα τους νέους μουσικούς. Αν απομακρύνεις απ' το προσκήνιο τους μεγάλους Βρετανούς και Καναδούς που έχουν επιβιώσει, τι σημαντικό απομένει; Pop, Dylan, άντε και Fogerty. Με τον τελευταίο θα πεθάνουν και τα αμερικάνικα sixties. Μπάμπης Αργυρίου
4. The Velvet Underground - Who Loves The Sun (Loaded, 1970)
Για το συγκεκριμένο και το "Sad Song" που επέλεξε ο Άρης Καραμπεάζης διάβασε εδώ.
5. Lou Reed - Satellite of love (Transformer, 1972)
Από ένα LP, The Very Best of Lou Reed, με αυτοκόλλητο που σημειώνω πως είναι ο Νο 114 δίσκος μου και αγοράστηκε στις 27-5-1994... Μιχάλης Βαρνάς
6. Lou Reed - Perfect Day (Transformer, 1972)
Είμαι από τους ανθρώπους που μεγάλωσαν στη δεκαετία του '90, με brit pop, νεοψυχεδελικά συγκροτήματα τύπου Flaming Lips ή Mercury Rev, electronica κι άλλα παρεμφερή ακούσματα που μεσουρανούσαν εκείνη την εποχή στην εφηβική μου ηλικία. Κάπου κάπου διάβαζα βέβαια για τη θρυλική μπανάνα, για τους Velvet, τη Nico και τις δεκάδες ιστορίες που ήτανε βουτηγμένες στα ναρκωτικά, το αλκοόλ, τη σεξουαλικότητα, την ποίηση και την ποπ κουλτούρα μιας αλλοτινής εποχής, αν μη τι άλλο πολύ πίσω από τη δική μου, χρονικά.
Πρέπει να 'τανε κάπου στο 2000 όταν ήρθε και μ' άρπαξε εκείνη η στιγμή, που την επομένη κιόλας μ' έκανε εναγωνίως να τρέξω στο πρώτο εύκαιρο δισκοπωλείο, παρόλο που κατά περιόδους μπορεί να άκουγα κάποιο κομμάτι του Lou Reed και της ευρύτερης κομπανίας του.
Στις Σέρρες λοιπόν, στη διάρκεια των φοιτητικών μου χρόνων, θυμάμαι γλαφυρά ακόμη τον ιδιοκτήτη (και νυν φίλο) του πιο underground ίσως bar της πόλης, να συνηθίζει μετά από κάποιο dance party ή μακρινό ξενύχτι με μένα παραδίπλα στα πικάπ και τις σιντιέρες, να κλείνει τη βραδιά (αφότου έχει αποχωρήσει ο κόσμος φυσικά), με 1-2 κομμάτια από το μακρινό συνήθως παρελθόν, πάνω στο τελικό ξεψύχισμα του μερακλώματος της ημέρας. Από ρεμπέτικο έως γαλλικό τραγούδι σε νουάρ ύφος, κι από jazz του '60 έως glam rock του '70. Τραγούδια που μπορεί ν' απείχαν αρκετά από το μουσικό ύφος που κατά βάση εξέπεμπε το μαγαζί, ωστόσο όμως, εσωκλείονταν μέσα τους ολόκληρη η συναισθηματικότητα και η ομορφιά της στιγμής. Ένα από αυτά τα τραγούδια ήταν και το "Perfect Day", με το πιανάκι του να εισέρχεται γλυκά από τα ηχεία, παράλληλα με την πρώτη πρωινή ζεστασιά που ξεπρόβαλε διακριτικά από το παραθυράκι του μαγαζιού, και με την φωνή του Lou Reed να φωλιάζει κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού μου, λίγο πριν πάρω το δρόμο για το γυρισμό και το σπίτι. Άρης Μπούρας
7. Lou Reed - Walk on the Wild Side (Transformer, 1972)
Αφιερωμένο σ' ένα κλειστό δεκαπεντάχρονο κορίτσι από το Λαγκαδά που μου ανακοίνωσε συνωμοτικά ένα απόγευμα του 1980 ότι "άκουσα Λου Ρηντ κι έμεινα, φοβερή εμπειρία, ένα τραγούδι που μου άρεσε πάρα πολύ", σε μια λαμπερή μαύρη εικοσιπεντάρα που ξαφνικά βρέθηκα δίπλα της στην πρώτη σειρά στην πυραμιδική σκηνή του Γκλαστονμπέρυ το 1992 με το που θα 'βγαινε ο Λου και περίμενε το στίχο για τα coloured girls για να σιγοντάρει χορεύοντας τουτ τουρου τουρου τουτ τουτ τουρου τουρου και σε μια γοητευτική πενηντάρα Πολωνέζα ντρίφτερ σ' ένα καταφύγιο (με τζούκμποξ!) κάπου στη δυτική οροσειρά του νότιου νησιού της Νέας Ζηλανδίας το 2003, όπου όταν διάλεξα το εν λόγω άσμα με κοίταξε με χαμόγελο και μου είπε ότι είναι το κομμάτι που κουβαλάει μέσα της όπου κι αν βρίσκεται. Γιάννης Πλόχωρας
8. Lou Reed - Caroline Says ΙΙ (Berlin, 1973)
Υπάρχει ένα βίντεο στο YouTube όπου ο Dion Dimucci τραγουδάει την παλιά του επιτυχία Teenager in love και τον συνοδεύουν μεταξύ άλλων ο Paul Simon, o Bruce Springsteen και ο Lou Reed. Φανατικός οπαδός του doo-wop και του Dion o Lou. Αυτο θα το περιμέναμε από τον καθαρό μεσοαστό Paul και από τον ροκ εν ρόλερ της εργατικής τάξης Bruce, αλλά από τον Lou που στα τραγούδια του ύμνησε το περιθώριο, τα ναρκωτικά και το ανορθόδοξο σεξ όχι και τόσο. O Lou Reed ζούσε την κόλαση που έζησαν χιλιάδες καλλιτέχνες πριν και μετά απ' αυτόν. Ήταν ένας άνθρωπος που γεννήθηκε διαφορετικός ενώ το μόνο που ήθελε ήταν να είναι σαν τους άλλους. Η αγάπη του για το παλιό rock 'n' roll το οποίο ανασκολόπισε και επαναπροσδιόρισε δείχνει ακριβώς αυτό. Βρήκε ειρήνη με τον κόσμο και καταφύγιο από τους εφιάλτες του στην τέχνη και κερδισμένος ήταν ο ίδιος αλλά και ο κόσμος. Στον Lou Reed συνυπήρχε πάντα ο άγγελος και ο δαίμονας, όπως η αιθέρια μουσική με τους σκληρούς στίχους σε αυτό το τραγούδι. Δημήτρης Κάζης
9. Lou Reed - Sad Song (Berlin, 1973)
Ως ένας απόλυτα αφοσιωμένος ακόλουθος του John Cale ήταν αδύνατο να σταματήσω να ακούω τον Lou Reed. Κάπως είχα στο μυαλό μου, πως όσο οι τρισμέγιστες διαφορές (ευτυχώς) κατέκαψαν κάθε εκφυλιστική συνέχεια του Βελούδινου Υπογείου, άλλο τόσο οι ίδιες είναι που έφτιαξαν τις δυο προσωπικότητες - αυτές που είχα πάντα στο νου όταν με βεβαιότητα μονολογούσα πως το ροκ εντ ρολλ έχει πεθάνει μόνο για τους νεκρούς. Αλλά και αντίστροφα: η απόλυτη αντίθεσή τους έφτιαχνε αυτό που είναι αυτή η μουσική και καμία άλλη. Η απόλυτη σκέψη και η απόλυτη δράση. Το νεωτερικό και το αρχέγονο. Και χίλιες δυο άλλες τετριμμένες λέξεις.
Αυτός λοιπόν που μέσα από τους εφιάλτες της ζωής του είναι ο μόνος που δικαιούται να μιλάει για Τέλειες Μέρες, με προσκαλούσε συχνότερα από οπουδήποτε αλλού στο δικό του Βερολίνο. Σ' αυτή την παροιμιώδη του αποτυχία, στην ομιχλώδη και καταθλιπτική (όπως και η συμβολισμένη πόλη) του ομολογία αδυναμίας. Εδώ συναντήθηκαν οι Καμμένοι Έρωτες, η Αυτοκτονία, η Ζωή που Άδειασε, εδώ σαν να συνάντησε τους Velvets, τον Cale, την Nico - θα μπορούσε να είναι τραγούδι τους καθενός τους - εδώ σαν να κάλεσε και τα φαντάσματα των φίλων, που φαντάζεται να τον συνοδεύουν στο ρεφραίν, εδώ μας διαβεβαίωσε πως όση ευφορία και να μας πυρπολεί, εμείς θα προτιμούμε τα λυπημένα τραγούδια, αλλά μόνο από αυτούς που Είναι αυτό που Τραγούδησαν. Λάμπρος Σκουζ
10. Lou Reed - Little Sister (Get Crazy OST, 1983)
Too Late for the Show / I'm Too Late for the Show... άδει ο Λου Ρηντ μέσα σ' ένα ταξί. Κι ό,τι άλλο ακούει πριν και μετά... το στιχοποιεί αυτόματα, ενώ κάνει τον περιφερειακό γύρο της πόλης του LA μέχρι να του κατέβει η έμπνευση. Φυσικά φτάνει στην Wilshire blvd όταν έχει τελειώσει το επετειακό πρωτοχρονιάτικο σόου! Οι τίτλοι τέλους τον βρίσκουν να τραγουδά την όμορφη αυτή μπαλάντα για μία και μόνη θεατή... Κώστας Καρδερίνης
11. Lou Reed & John Cale - Open House (Songs for Drella, 1990)
Ήταν η εποχή που κάθε δίσκος του μέτραγε απώλειες, όπως μετράει η Νέα Υόρκη τις οδούς της, ρυτίδες ή χαρακιές, 1η οδός, 2η, 81η, ένα διαμέρισμα πάνω από το μπαρ, ανοιχτό, όπως είναι ένα παλιό τσεχοσλοβάκικο έθιμο, εκεί ξανάσμιξε με τον παλιόφιλο τον Cale, είχαν χρόνια να μιλήσουν, πολλά άλλαξαν, κάποιες αναμνήσεις όμως ενώνουν... Για τον Drella, τον Andy... Αντώνης Ξαγάς
12. Lou Reed - Magic and Loss (Magic and Loss, 1992)
Δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο είναι το αγαπημένο μου τραγούδι του Lou Reed. Κάθε τόσο αλλάζει, ανάλογα με τις συνθήκες και τη διάθεσή μου. Αυτό συμβαίνει όταν αγαπάς πολύ ένα μουσικό, σε συνοδεύει με το κατάλληλο τραγούδι σε όλα τα σκαμπανεβάσματα της ζωής σου. Θα διαλέξω αυτή τη στιγμή το "Magic and Loss", από το ομώνυμο άλμπουμ του 1992, όταν η "άγρια" εποχή - η δική του και της Νέας Υόρκης - είχε πάρει τέλος. Ένα άλμπουμ που μπαίνεις τον πειρασμό να θεωρήσεις προφητικό, αφού μιλάει για τη θνητότητα, την αρρώστια, την απώλεια και το θάνατο (αφιερωμένο στον μέντορά του Doc Pomus και κάποια Rita -πιθανότατα τη Rotten Rita). Ο δίσκος κλείνει με το "Magic and Loss: The Summation", έναν ύμνο στην ασίγαστη πάλη του ανθρώπου: με τις αμφιβολίες, τον πόνο, την οργή, την ήττα, τον τρόμο του θανάτου. Τη σκοτεινή ομορφιά των στίχων συνοδεύει το εξάχορδο όρθιο μπάσο του Rob Wasserman, και σχολιάζει κάθε τόσο η ηλεκτρική κιθάρα του Mike Rathke και του ίδιου του Reed. Σκέφτομαι τον Lou Reed να χαμογελάει λίγο πριν το τέλος, θυμούμενος τους στίχους του:
"When the past makes you laugh and you can savor the magic / That let you survive your own war / You find that that fire is passion / And there's a door up ahead not a wall". Χίλντα Παπαδημητρίου
13. Lou Reed - Power and Glory (Magic and Loss, 1992)
Έρχεται ο Λου Ριντ στην Αθήνα το 1992 και το εισιτήριο είναι αστρονομικό. Αν θυμάμαι καλά, κάνει γύρω στο πεντοχίλιαρο και πριν από τρία χρόνια μόλις, οι Pink Floyd έχουν 2.500 δρχ είσοδο. Την ίδια μέρα, πάω το πρωί στη Φωκίωνος και "σκοτώνω" ένα live των Uriah Heep για να βρεθεί το τελευταίο χιλιάρικο και παίρνω το εισιτήριο. Ψηνόμαστε ότι θα είναι "κανονική" η συναυλία και όχι μόνο (και αποκλειστικά) με το Magic and Loss. Αμ δε. Μόνο Magic and Loss, εμείς καθιστοί, το μπάσο όρθιο και μια επιμονή να πειστείς στα 17 σου ότι συναυλίες δεν είναι μόνο ιδρώτας, ότι μουσική δεν είναι μόνο αδρεναλίνη, ότι οι μπασίστες είναι κανονικοί άνθρωποι και μπορούν να έχουν και όρθιο μπάσο. Λίγα θυμόμουν μετά. Μου έρχονταν όμως όλα ξανά με τον καιρό καθώς άκουγα πάλι το Magic and Loss και συνειδητοποιούσα ότι μέσα στην εφηβική σου απογοήτευση μπορείς να είσαι ένας πολύ τυχερός άνθρωπος. Και όχι μόνο επειδή στο encore έπαιξε τότε το Walk on the wild side. Γιώργος Τσαντίκος
14. Lou Reed - Vanishing act (The Raven, 2003)
Δύσκολο να γράψεις κάτι για το Lou Reed χωρίς να αρχίσεις τα βαρύγδουπα μιας και αν ήσουν ψείρα στο γιακά του δερμάτινού του θα 'χες ζήσει όσα ούτε να φανταστείς δεν μπορείς. Σφράγισε την εποχή του και μετά την άφησε να περάσει σαν οδοστρωτήρας από πάνω του. Πόλεις σαν τη Νέα Υόρκη ή το Βερολίνο μας παραμύθιασαν αμετάκλητα στο βαθμό που τις είδαμε μέσα από τα ματιά του. Ξέβγαλε τη μουσική που αγαπάμε στην άγρια πλευρά και εξαφανίστηκε, κύριος, μουρμουρίζοντας It must be nice to disappear / to have a vanishing act / to always be looking forward / and never looking back. Ελεάνα Γαρίνη
15. Lou Reed - The Power of the Heart (2008)
Ξεκίνησα να γράφω για το αγαπημένο μου "Venus in Furs" και μετά θυμήθηκα το "The power of the heart". Πρόκειται για το κομμάτι με το οποίο έκανε πρόταση γάμου στη Laurie Anderson και το οποίο συμπεριλήφθηκε στην online συλλογή "How far would you go for LOVE?" του ... οίκου κοσμημάτων Καρτιέ (!). Μόνο που αυτή η απλή και συγκινητική μέχρι δακρύων εξομολόγηση αγάπης δεν προέρχεται από ένα πρώην τζανκι που κουνά διδακτικά το δάχτυλο και εξαπολύει το ανάθεμα προς όλες τις κατευθύνσεις. Προέρχεται από έναν άνθρωπο, που όλη του τη ζωή την έζησε στην άγρια πλευρά της, αλλά επιβίωσε. Και που γράφει όχι μόνο για πρέζα, για τραβεστί πόρνες και για ιστορίες της Νέας Υόρκης, αλλά και για το πιο οικουμενικό θέμα όλων. Απλά το κάνει με τον δικό του κώδικα. Η αγάπη, όπως την περιγράφει εδώ, είναι μια σειρά από δίπολα: ήλιος και βροχή, ιδρώτας και μόχθος, δεντροκορφές και κασκέτα, ηλιθιότητα και εξυπνάδα. Μια σειρά από δίπολα υπήρξε και ο Lou: δηλητηριώδης και καταπραϋντικός, κυνικός και ευαίσθητος, άγιος και αμαρτωλός. Η καρδιά του είχε τεράστια δύναμη, σε αντίθεση με το ήπαρ του. Και σε αντίθεση με το τελευταίο, δεν τον πρόδωσε ποτέ. Μαριάννα Βασιλείου
