Όπερα: 2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι΄αυτή
Aπό το Δεκέμβριο του 1998 έως και το Φεβρουάριο του 2001 έγραφα στο περιοδικό ''Πάλκο'', ένα μηνιαίο περιοδικό με έδρα τα Εξάρχεια, το οποίο έδινε έμφαση στη δημοτική και την έντεχνη ελληνική μουσική - κυκλοφορούσε μάλιστα πάντα με δώρο μπόλικα cds -, αλλά διέθετε και γενικότερα θέματα πολιτιστικού περιεχομένου. Το περιοδικό αυτό το έχω πάντα στην καρδιά μου, γιατί όχι μόνο υπήρξε η πρώτη έμμισθη εργασία μου (πληρωνόμουν αδρά για κάθε σελίδα, μια και ήμασταν ακόμα στις καλές εκείνες εποχές που η αρθρογραφία θεωρούνταν σοβαρό επάγγελμα και όχι χόμπι) αλλά και γιατί, ορίζοντάς με υπεύθυνη για μια σειρά θεμάτων με τίτλο ''Οι σημαντικότερες όπερες στην ιστορία της μουσικής'', μου έμαθε πέντε πράγματα για την όπερα. Και καθώς δεν έχω μάθει και πολλά περισσότερα για το σπουδαίο αυτό μουσικό είδος έκτοτε, θα αρκεστώ εδώ να θυμηθώ έντεκα (11) από εκείνες τις όπερες - χωρίς αξιολογική σειρά - που είχα κατά καιρούς φιλοξενήσει στα άρθρα μου:
1.Τα παραμύθια του Hoffmann, του Jaques Offenbach.
Θεωρείται ένα από τα πιο ''γρουσούζικα'' έργα στην ιστορία! Ο συνθέτης πέθανε προτού ολοκληρώσει τη μουσική, το θέατρο της Βιέννης όπου παρουσιάστηκε το 1881 κάηκε λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα, σκοτώνοντας περίπου 400 ανθρώπους, ενώ τα πρωτότυπα κάηκαν σε άλλη μία μεγάλη πυρκαγιά στην όπερα των Παρισίων, έξι χρόνια μετά. Ακόμα και σήμερα, όταν παρουσιάζεται, η σειρά των επεισοδίων τροποποιείται από τον εκάστοτε σκηνοθέτη, καθώς είναι δύσκολο να είναι κανείς σίγουρος για την αρχική σειρά των σκηνών.
2. Pagliacci του Ruggero Leoncavallo.
Mια από τις λίγες ρεαλιστικές συνθέσεις, με ακραίο μάλιστα τέλος, μια δολοφονία μπροστά στα μάτια των θεατών. Ο συνθέτης της πεθαίνει, άγνωστος στο ευρύ κοινό, ως ''ο συνθέτης της μίας και μοναδικής επιτυχίας''.
3. Parsifal του Richard Wagner.
Το έργο απασχόλησε το συνθέτη του για είκοσι πέντε (25) ολόκληρα χρόνια, για να καταγραφεί και παρουσιαστεί τελικά μόλις ένα χρόνο πριν το θάνατό του. Ο φίλος του ο Nietzsche το ψιλοέθαψε, αποκαλώντας το ''επιθανάτια αγωνία της τελευταίας μεγάλης τέχνης'' και ακόμα και σήμερα δε παρουσιάζεται και πολύ συχνά, μια και είναι αινιγματικό και δύσκολο, με αναφορές στο χριστιανισμό και στον παγανισμό, αλλά και στις απόψεις του συνθέτη για την αναγέννηση των λαών και τη φυλετική καθαρότητα.
4. Carmen του Georges Bizet.
Στην εποχή της αντιμετωπίστηκε με ψυχρότητα από κοινό και κριτικούς, ωστόσο άνοιξε το δρόμο για μια νέα καλλιτεχνική γλώσσα και πια η μουσική της είναι άμεσα αναγνωρίσιμη ακόμα και από τους πλέον αδαείς.
5. Ο μαγικός αυλός του Wolfgang Amadeus Mozart.
Δε παύει να γοητεύει παιδιά και ενήλικες και έχει την τιμητική της ιδίως τα Χριστούγεννα, μια και μοιάζει με όμορφο παραμύθι, αν και ο αρχικός σκοπός της ήταν απολύτως σοβαρός - o Mozart θέλησε με αυτήν να μυήσει το κοινό στη φιλοσοφία του τεκτονισμού, του οποίου και ο ίδιος ήταν ένθερμος οπαδός.
6. Salome του Richard Strauss.
Όταν πρωτοπαρουσιάστηκε σοκάρισε φριχτά το κοινό, στη Βιέννη και το Λονδίνο αρχικά απαγορεύτηκε, ενώ στη Νέα Υόρκη κατέβηκε, μετά από τις μόλις δυο πρώτες παραστάσεις της, το 1933.
7. Ο κουρέας της Σεβίλλης του Gioachino Rossini.
H oμορφότερη ίσως opera buffa (κωμική όπερα) που συνετέθηκε ποτέ.
8. Madama Butterfly του Giacomo Puccini.
H πιο αγαπημένη μου όπερα ever! Δε χάνω ποτέ ευκαιρία να τη δω και πάντα πάντα πάντα πλαντάζω στο κλάμα στη σκηνή της ρομαντικής αυτοκτονίας της Butterfly στο τέλος.
9. Fidelio του Ludwig Van Beethoven.
Η μοναδική όπερα του συνθέτη της, απέκτησε πολιτική σημασία και βγήκε σε τρεις διαφορετικές εκδοχές (!), προκαλώντας κάθε φορά και διαφορετικές αντιδράσεις.
10. La serva padrona του Giovanni Battista Pergolesi.
Αν και δημιουργήθηκε αρχικά για ιντερμέδιο (μουσικό διάλειμμα) για να παρεμβληθεί ανάμεσα στις πράξεις μιας άλλης, σοβαρής, όπεράς του, κατάφερε να ξεχωρίσει και να μείνει αυτή στην ιστορία, ρίχνοντας τη βασική όπερα της βραδιάς στην αφάνεια.
11. Ο Ιούλιος Καίσαρας στην Αίγυπτο του George Frideric Handel.
Mια από τις πιο δαπανηρές και εντυπωσιακές όπερες του 18ου αιώνα, με καστ αποτελούμενο κατά κύριο λόγο από.... καστράτους.
_____
