-play those old records we know all the words to-
'Είναι των στίχων' με περιέγραψε ο άνθρωπος που ίσως με ξέρει καλύτερα από όλους κάποτε προσπαθώντας να με δικαιολογήσει καθώς 'εντυπωσίαζα' τους γύρω συν-μεθυσμένους με την ακρίβεια του sing-along μου. Πραγματικά θα μπορούσα να επικοινωνώ εξολοκλήρου με τα λόγια άλλων. Συγκεκριμένων άλλων φυσικά. Μπορεί και να το κάνω δηλαδή. Ένα τραγούδι μπορεί να αποκτήσει σημασία, να μας 'μιλήσει' με τόσους διαφορετικούς τρόπους, ο πιο άμεσος είναι πολλές φορές αυτό που ακριβώς μας λέει ο ποιητής-ερμηνευτής, από κάποιο αφηρημένο κόνσεπτ, κάποια επιτηδευμένη ομοιοκαταληξία, μέχρι διαχρονικά statements, ή απλά ιστορίες μετά μουσικής… Εδώ δεν μιλάμε ακριβώς για αγαπημένη μουσική αλλά για λόγια που έχουν γίνει ένα με εμάς και ίσως δείχνουν και κάτι για το ποιες/ποιοι είμαστε. Έτσι το βλέπω εγώ. Ο καθένας έχει τις προτιμήσεις του και σίγουρα βρήκα και σε μένα patterns.
Χωρίς ακριβώς σειρά προτεραιότητας αλλά με κάποια συνοχή ίσως, έγραψα κι εγώ για έντεκα από τις αγαπημένες μου μικρές ιστορίες. Οι δέκα μου ήρθαν αβίαστα στο μυαλό γιατί προφανώς αποτελούν μέρος του παρελθόντος αλλά υπάρχει μέσα στη λίστα μου και ένα κομμάτι που αποδεικνύει σε μένα τουλάχιστον ότι η σχέση με το θέμα 'στίχοι΄ δεν είναι απαραίτητα νοσταλγική, αλλά μένει ζωντανή και εξελίσσεται όσο συνεχίζουμε να ακούμε μουσική.
1. Ride - Dreams Burn Down
Κάποτε ήμουν 14 και πάρα πολύ emo (απλά το λέγαμε αλλιώς) και οι Ride έγραφαν για τις μετεφηβικές υπαρξιακές τους ανησυχίες. Έτσι πιστεύοντας ότι μέσα σε ένα δίστιχο ήδη ακούω την ιστορία της ζωής μου, έγιναν το αγαπημένο μου συγκρότημα. 'She's effortlessly cool but circumstances can be cruel and sometimes we must accept that we can't get what we want.' Τρεις δεκαετίες μετά το πιστεύω ακόμη.
2. The Cure - Disintegration
Ανάμεσα στους αμέτρητους στίχους που έχει γράψει ο Robert Smith υπάρχει και μία από τις ρεαλιστικότερες καταγραφές της ιστορίας μίας ερωτικής σχέσης, από την επιθυμία και την αγάπη, στην υπόσχεση, στο ανικανοποίητο της ανθρώπινης φύσης και το αναπόφευκτο (ίσως) τέλος. Ο Robert τα ξαναβρήκε με την Mary, πολλοί από μας μπορεί να μην έχουμε την ίδια τύχη. Θα έχουμε όμως για πάντα το ‘Disintegration’ για quote. 'I leave you with photographs, pictures of trickery, stains on the carpet and stains on the memory, songs about happiness murmured in dreams when we both of us knew how the end always is'.
3. Pulp - Little Girl with Blue Eyes
'...there's a hole in your heart and one between your legs, you've never had to wonder which one he's going to fill in spite of what he says'. Το έχω ξαναγράψει, είναι ίσως ο πιο χρήσιμος στίχος που άκουσα στην εφηβεία μου (μαζί με το κλάμα μωρού στo background). Δεν χρειάζεται περαιτέρω αναλύσεις. Ευχαριστώ JC.
4. Jeff Buckley - Last Goodbye
Το αγαπημένο μου break up song, μυστηριώδες όσο και ο ερμηνευτής του. Δηλαδή: είναι όντως οριστικός χωρισμός επειδή δεν γίνεται αλλιώς ή μήπως πρόκειται για ένα από αυτά τα αδιέξοδα πάθους που τελικά διαιωνίζονται; Και ποιος χωρίζει ποιον και γιατί; 'I know that in time I'll only make you cry' (κάτι σαν it's not you, it's me ίσως) ή 'maybe it's because you didn't know you at all';
Όπως και να χει, 'kiss me out of desire baby not consolation'. Ο πιο υπέροχος αποχαιρετισμός.
5. Kate Bush - Song of Solomon
Σε αντίθεση με τους από πάνω 'γρίφους' εδώ έχουμε το πιο ευθύ ρεφραίν που έχει γράψει η βασίλισσα του αισθησιακού λυρισμού- και στην προκειμένη φάση της των μοναδικών βιβλικών παραλληλισμών- για μία γυναίκα η οποία πριν μετατραπεί σε 'lilly of the valley', Ιζόλδη και τυφώνα για χάρη του εραστή της, λέει ακριβώς αυτό που θέλει: 'I don't want your bullshit, just want your sexuality, I don't want excuses, write me your poetry in motion, write it just for me'. Ύμνος.
6. Suzanne Vega - Small Blue Thing
'Today I am a small blue thing, like a marble or an eye. I am small and smooth and curious I never blink, I am turning in your hand'. Ο Robert Smith πρόσφατα ομολόγησε πως αν μία καλλιτέχνη έχει αντιγράψει αναίσχυντα αυτή είναι η Suzanne Vega στο εν λόγω κομμάτι (βρείτε το b-side). Διαβάζοντας κανείς τους στίχους απομονωμένους από τα φωνητικά θα μπορούσε να μπερδευτεί. Αλλά εδώ βρίσκεται και η ιδιαιτερότητα των στίχων ως μέρος ενός μουσικού κομματιού. Μέσω της φωνής της Suzanne αυτό το θα έλεγα ασυνήθιστα αλληγορικό κομμάτι της ακούγεται σαν μια ομολογία παθητικής εμμονής παρά απειλητικού stalking όπου το 'σε παρακολουθώ' έχει αντικατασταθεί από το πολύ πιο ενδιαφέρον 'σε παρατηρώ' έχοντας γίνει πάρα πολύ διακριτικά ένα με εσένα και με ό,τι σε περιτριγυρίζει. 'I am cold against your skin, you are perfectly reflected' κτλ.
7. Ex:Re (Elena Tonra) - Romance
Δεν θυμάμαι την τελευταία φορά που έχω παρατήσει ό,τι κάνω ακούγοντας ένα κομμάτι για πρώτη φορά. Η Elena (των Daughter) έγραψε έναν ολόκληρο δίσκο όχι για τον χωρισμό της και τον πρώην της αλλά για την δική της ζωή στο 'μετά'. Το 'Romance' απο-ρομαντικοποιεί τον πόνο που είναι ακόμη εκεί ενώ προσπαθεί να προχωρήσει και να ξεχάσει και δεν είναι απλά η ραγισμένη της καρδιά που έχει να αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια, 'it hurts between my thighs'. Και σε αυτή την περίπτωση είναι συγκεκριμένα γυναικεία η εμπειρία που καταγράφει αποφεύγοντας να πέσει σε παγίδες τύπου 'είμαι συναισθηματικά ευάλωτη'. Όχι. Είναι κάτι άλλο αυτό που μας λέει, κάτι που μπορεί να έχει περάσει από το μυαλό της κάθε μιας μας ως single ξανά γυναίκες που ψάχνουμε κάτι καινούριο. Δεν είναι ότι την νοιάζει αν το σεξ θα επαναληφθεί, ούτε το αν ο τύπος ενδιαφέρεται να ακούσει τα προβλήματα της. 'I wanna know who you are so I don't have to check my stuff is still here when you're gone'. Τόσο ωμά και αληθινά.
8. Afghan Whigs - My Curse
'Hurt me baby, I flinch so when you do'... Ο Greg Dulli πήρε ένα από τα πρώτα κομμάτια των Afghan Whigs ονόματι 'Ciaphas' το χάρισε στην συντοπίτισσά του Marcy Mays των Scrawl (αν και το ερμήνευσε και ο ίδιος κάνα δυο φορές ακόμη στα 90's), έτσι τελικά το 'My Curse' έγινε αναπόσπαστο κομμάτι του 'Gentlemen'. Δεν θα αναλύσω, αν και θέλω κατά βάθος, ποια βερσιόν προτιμώ εγώ και γιατί, εξάλλου οι στίχοι μεταβλήθηκαν ελάχιστα από το '88 ως το '93. Το ιδιαίτερο αυτού του κομματιού είναι πως δεν χρειάζεται απαραίτητα αντρική ή γυναικεία αλλά την κατάλληλη φωνή που θα μπορέσει να αποδώσει αυτή την σκοτεινή ιστορία μιας παθιασμένης και σχεδόν αυτοκαταστροφικής και για τις δυο πλευρές σχέσης που θυμίζει κάτι από 'συμβόλαιο' τύπου 'Venus in Furs'. 'You look like me and I look like no one else, we need no other as long as we have ourselves'. Και οι δύο ξέρουν τι κάνουν. Αυτή η σκοτεινή πλευρά των ερωτικών σχέσεων μέσα από εθισμούς, ατέλειες και Dulli-εξομολογήσεις είναι βέβαια το θέμα του άλμπουμ και παρόλο που το κομμάτι προηγήθηκε των υπολοίπων, για μένα συνοψίζει το όλο ύφος του.
'All ugly thoughts are gone, I'm sure we'll all be friends, I'll try to break your back, you'll try to make amends. Curse softly to me baby and smother me in your love, temptation comes not from hell but from above'.
9. Siouxsie and the Banshees - Melt
H πιο μελωδική και αισθησιακή Siouxsie, κατ' ομολογίαν και των ίδιων των Banshees, της σε ένα Goth(-ic?) με όποια έννοια μπορεί να πάρει ο ορισμός ποίημα για τη σχέση του σεξ με τον θάνατο. 'Can you see into the back of a long black car pulling away from the funeral of flowers with my hand between your legs-melting'. Είναι από τα κομμάτια που με μύησαν στο darkness και ομολογουμένως από τους στίχους που απομνημόνευσα και τραγούδησα αμέτρητες φορές με πάθος πριν καταλάβω καν στο τι αναφέρονται.
10. Coil - Fire of the Mind
'Does death come alone or with eager reinforcements?' Δεν είναι εύκολο να απομονώσεις ένα κομμάτι από τον δημιουργό του και είναι αδύνατον να βγάλεις τον Jhonn Balance από το 'Fire of the Mind'. Με ή χωρίς τους έξτρα στίχους που σε κάποια φάση θεωρήθηκαν πλεοναστικοί, από τη μία περιέχει αντιπροσωπευτικά στοιχεία των Coil, αυτά που ξεπερνάνε την δυαδικότητα σεξ-θάνατος και μπαίνουν μεταξύ spiritual και θνητού ( 'Αngels are bestial, man is the animal') και από την άλλη αναπόφευκτα πλέον παραπέμπει και στην ιστορία του ίδιου του Balance και στο τέλος της. Σαν να την είχε γράψει ήδη ο ίδιος καθώς έγραφε την μουσική της υπόκρουση με μαθηματική ακρίβεια. 'Death is centrifugal, solar and logical, decadent and symmetrical, angels are mathematical''.
11. Yoko Ono - Walking on Thin Ice
Και κλείνω με κάτι και πάλι υπαρξιακό αλλά με την χαρακτηριστική Yoko θετικότητα η οποία μπορεί και ξεπερνάει δεκαετίες τώρα όλα όσα έχουν συμβεί στην ίδια άρα μάλλον αρκεί ώστε να μετατρέψει το δράμα κάθε προσωπικής ιστορίας σε ένα όμορφο φινάλε. 'I may cry some day but the tears will dry whichever way and when our hearts return to ashes it will be just a story'.