Punk: 11 τραγούδια #3
THE YOUTH ARE GETTING RESTLESS
του Μπάμπη Αργυρίου
1. Sex Pistols - Anarchy in the U.K.
Στο film του Don Letts "Punk: Attitude" ο Martin Rev δηλώνει πως και το rock'n'roll των fifties ήταν πολύ punk και ο σκηνοθέτης παρεμβάλει μια σκηνή όπου ο Jerry Lee Lewis κρατώντας τη βάση του μικροφώνου ανεβαίνει πάνω στο πιάνο και τραγουδάει χαμογελώντας και κουνώντας τους γοφούς shake baby shake.. Προκλητικό και αδιανόητο για τότε, χαριτωμένο σήμερα που όλα τα τραγούδια της εποχής εκείνης έχουν μπει στα μαγαζιά και την ώρα της nostalgia η μαμά κι ο μπαμπάς τα χορεύουν και θυμούνται τα νεανικά τους φλερτ. Το ίδιο ισχύει για τα τηλεοπτικά πάρτυ και τις "ακαδημίες ταλέντων". Δεν μπορώ όμως να φανταστώ πως θα έρθει μέρα που από τη φίρμα ή τον διαγωνιζόμενο θα ζητηθεί να ερμηνεύσει μπροστά στην κάμερα το "είμαι ένας αντίχριστος, ένας αναρχικός, δεν ξέρω τι θέλω αλλά ξέρω πως να το πάρω".
2. Sex Pistols - God save the queen
"Πανκ : Η νέα μόδα που σαρώνει την Αγγλία. Σκισμένα ρούχα, παραμάνες και όρθια μαλλιά" έγραφαν όλα τα περιοδικά του κόσμου και χωρίς αυτή την παράμετρο που εφήυραν οι McLaren - Westwood ίσως το πανκ να έμενε εσωτερική ροκ υπόθεση του Λονδίνου κι ο Bill Grundy έβγαινε κανονικά στη σύνταξη. Ποτέ δε μ'απασχόλησε που το πανκ έγινε μόδα. Και μπορεί η σχέση καλλιτέχνη - εμπόρου της τέχνης του να είναι προβληματική από τη στιγμή που πρωτοθεσπίστηκε, αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι αν έχουμε το κριτήριο να διακρίνουμε τους άξιους μέσα στα μιλιούνια των τσαρλατάνων ή διαφορετικά θα περιμένουμε την ιστορία να τους αποκαταστήσει.
3. Dead Kennedys - Holiday in Cambodia (single version)
Απάντηση στο ισοπεδωτικό πως οι punks ήξεραν μόνο τρία ακόρντα. Ίσως γιατί το γκρουπ έκλεινε δυο χρόνια ζωής όταν το κυκλοφόρησε το 1980 και ενώ η σκόνη του πρώτου αγγλικού κύματος είχε κατακαθήσει.
Απάντηση στο μύθο ότι το πανκ ήταν μόνο μηδενισμός - ως στιχουργός ο Biafra ήταν φαινόμενο επιπέδου Dylan. Ως live performer βέβαια ήθελε πολλούς Dylan για ορεκτικό. (Αλήθεια πού ήταν οι διάφοροι πολιτικοποιημένοι καλλιτέχνες όταν έγινε η δίκη για το περιβόητο πόστερ; Μόνο οι Frank Zappa, Steve Van Zandt και Paul Kantner απ'τους γνωστούς δήλωσαν υποστήριξη...)
Και ένα τεστ κρίσεως: Πόσα αντίτυπα πιστεύετε πως πούλησαν οι δίσκοι του επιδραστικού αυτού γκρουπ; Για σύγκριση σας λέω πως οι Bright Eyes περνάνε το μισό εκατομμύριο με τους τελευταίους τους δίσκους. 150.000 είναι ο μέσος όρος. Ψίχουλα μεν, αρκετά δε ώστε να οδηγηθούν μεταξύ τους στα δικαστήρια, με τα τρία μέλη να μηνύουν τον Biafra γιατί ενώ αυξήθηκε η τιμή πώλησης των δίσκων δεν αυξήθηκε το ποσοστό τους. Αυτός υποστήριξε πως επένδυε τα κέρδη σε νέα γκρουπ, κάτι που το δικαστήριο δεν εκτίμησε. Είστε με το punk attitude ή με το δίκιο του εργάτη; Πάρτε θέση τώρα.
4. Ramones - Cretin hop
Ήταν το πρώτο που άκουσα απ'αυτούς και σαν την αντίστοιχη σεξουαλική επαφή παραμένει σοκ και δέος. Οι Ramones είναι και οι κυρίαρχοι του χώρου με πάνω από 40 καλά τραγούδια. Στα 30 με 40 η πρόχειρη αναζήτηση στην database του μυαλού μου βγάζει τους Clash, Dead Kennedys, Wipers και Husker Du, στα 20 με 30 τους Stranglers, Damned, Bad Religion, Crass, The Ex, στα 10 με 20 τους Buzzcocks, The Mob, Sex Pistols, Zounds, Stiff Little Fingers, Bad Brains, X-Ray Spex, Black Flag και Poison Girls. Μεταξύ ενός και δέκα θα βρεθούν δεκάδες αλλά δεν υπάρχει χρόνος και λόγος αυτή τη στιγμή για κάτι τέτοιο.
5. Bad Brains - We will not
Στις πρώτες μέρες του punk που δεν υπήρχαν ακόμα αρκετοί δίσκοι για να γεμίσει τη βραδυά ο dj και αφού όλο το παλιό ροκ είχε απορριφθεί, τη λύση έδινε το ska και η reggae. Λίγα χρόνια αργότερα οι αμερικανοί Bad Brains συνδύασαν ιδανικά reggae και hardcore punk και το "Rock for light" τους είναι άλμπουμ σταθμός.
Έτσι έπρεπε να γίνει αλλά η διαγραφή της μουσικής ιστορίας που υποστηρήχθηκε απ'τους punks μας έκανε κακό. Αργήσαμε να ανακαλύψουμε τα διαμάντια της προ 77 ιστορίας. Μπορεί οι χίππυς να κατέληξαν όπως κατέληξαν, πρόλαβαν όμως να αφήσουν διαχρονικά τραγούδια.
6. The Clash - Know your rights
Το πανκ πέθανε ως μαζικό κίνημα κι αυτό μοιάζει να είναι το τελευταίο πανκ τραγούδι. Πέρα απ'το ότι έβαλε το εκτροχιασμένο ροκ στις ράγιες του το πανκ μπήκε στο γονίδιο όλων των μουσικών ειδών που ακολούθησαν. Ο Peter Murphy μπορεί να ήταν πολύ Bowie αλλά και πολύ Rotten ταυτόχρονα. Και το new wave που μας έδωσε ακόμα περισσότερες συγκινήσεις αν δεν υπήρχε ο Joey Ramone θα παρέμεινε όρος που αναφερόταν σε γαλλικό σινεμά ή σε τραγούδι που ακουγόταν στις μπουάτ της Πλάκας του εξήντα.
7. The Mob - Dance on (You fool)
Που αλλού θα έβρισκε γόνιμο έδαφος να ανθίσει το πανκ από τη χώρα της ευημερίας των αριθμών αλλά όχι των ανθρώπων, των διεφθαρμένων πολιτικών, της ατιμωρησίας των ισχυρών, της ασυδοσίας τραπεζών και μεγαλοεπιχειρηματιών, της ανεργίας και της ανασφάλειας που αναγκάζει τους νέους να λένε ευχαριστώ για πρόσληψη με τριτοκοσμικούς όρους, την εικονική ευμάρεια της τηλεόρασης που προκαλεί τη νοημοσύνη, την υποκρισία της εκκλησίας κ.ο.κ. Για την Ελλάδα μιλάω. Γιατί όμως δεν κουνιέται φύλλο; (Ωραίο πάντως το σύστημα ασφαλείας που μας πούλησαν για τους Ολυμπιακούς και που μετά από δυο χρόνια δεν έχει δουλέψει)
8. Stiff Little Fingers - Alternative Ulster
Οι ρίζες του πανκ μπορεί να είναι οπουδήποτε αλλά το πανκ το ίδιο ξεκίνησε κατά τη γνώμη μου στα μέσα των seventies. Τα γκαράζ - πανκ γκρουπ των sixties αλλά και τα μεγάλα ροκ γκρουπ μπορεί να είχαν κάποια αυθάδεια, να έβγαζαν τη γλώσσα, αλλά η μουσική τους πέρα από τους γκομενέ συνήθως στίχους είχε στόχο τη διασκέδαση με την παραδοσιακή έννοια. Να τραγουδήσουμε, να χορέψουμε, να περάσουμε καλά. Κύριο χαρακτηριστικό του πανκ των 70ς ήταν η οργή, η αγανάκτηση, το δεν πάει άλλο, το don't push me, cause I'm close to the edge που λέγαν και κάποιοι άλλοι. Οι τραγουδιστές ήταν σοβαροί, θυμωμένοι, δε ρωτούσαν το κοινό τους αν περνάει καλά, ήταν μια καινούργια νοοτροπία που γκρουπ σαν τους Ex την υπηρετούν ακόμα με συνέπεια.
9. Poison Girls - State control
"To κράτος και το rock'n'roll διευθύνονται από έξυπνα άτομα
αυτό που πουλάνε πουλάει καλά και η τιμή ανέβηκε πάλι
τo κράτος και το rock'n'roll διευθύνονται από έξυπνα άτομα
αυτό που ξέρεις είναι αυτό που σου δείχνουν
κι άντε πάλι απ'την αρχή".
Η Vi Subversa έμεινε στην ιστορία γιατί ξεκίνησε πανκ γκρουπ στα 42 της, τους Poison Girls, ένα από τα γκρουπ για σκεπτόμενους, όπως οι Crass, Dead Kennedys, The Ex, Chumbawamba, Clash, Mob, Zounds, Gang of Four...
10. Subhumans - Slave to my dick
Καναδοί απ'το Βανκούβερ. Ο τραγουδιστής τους φυλακίστηκε για πέντε χρόνια επειδή συμμετείχε σε ομάδα που έβαλε βόμβες σε τοπικό εργοστάσιο που έφτιαχνε εξαρτήματα για πυραύλους. Οι στίχοι λένε για κάποιον που ντύνεται, στολίζεται, ξημερώνεται στα μπαρ με ένα πράγμα στο μυαλό του: πως θα μπορέσει να πηδήξει. Η γυναικεία εκδοχή είναι Slave to my clit!
11. Dead Boys - Sonic reducer
12. Zounds - Little bit more
13. Crass - Do they owe us a living
14. The Ex - White liberals
15. Black Flag - Rise above
16. Damned - New rose
17. 999 - Emergency
18. Husker Du - Standing by the sea
19. Social Distortion - The creeps 20. Stranglers - Nice 'n sleazy
21. NoMeansNo - Dad
22. Wipers - Όλα τους
Aρνούμαι το σύστημα των 11 και σταματάω στο νούμερο που γουστάρω. Στο πνεύμα του αφιερώματος...
I don't love you for your graveyard eyes
I don't love you for your stupid lies
I just love you for that
Beat-beat-beat-beat-beating
I don't love you for your tattered tie
I don't love you, and I don't know why
I just love you for that
Beat-beat-beat-beat-beating
I've got a safety pin stuck in my heart
For you, for you
(Patrick Fitzgerald - Safety pin stuck in my heart)
: : : :
"SNIFFIN' GLUE AND OTHER ROCK'N'ROLL HABITS"
του Θανάση Παπαδόπουλου
Στις USA, στα μέσα των 70s, σε περίοδο οικονομικής ύφεσης και κοινωνικής κρίσης, και με τις επαναστάσεις μπατιρημένες, δεν φαινόταν να υπάρχουν νέα ιδανικά. Οι ειδικοί με το νέο όρο 'teenage depression' περιγράφουν συμπτώματα όπως η αδιαφορία, η περιφρόνηση για ιδεολογίες και η παραίτηση. Οι νέοι για πρώτη φορά περνάνε τόσο πολλές ώρες μπροστά στην τηλεόραση. Η διαφυγή τους από αυτή την πραγματικότητα συντελείται μέσω του revival των 50s, με το αθώο και ελαφρύ κλίμα που τα χαρακτήριζε.
Και αν η κατάσταση στην Αμερική δεν ήταν καλή, στη Βρετανία ήταν ακόμη χειρότερη. Με εργοστάσια που έκλειναν, απεργίες των ανθρακωρύχων, το εξωτερικό χρέος να μεγαλώνει, τον πληθωρισμό να καλπάζει, την ανεργία πρωταθλήτρια Ευρώπης, τους φασίστες του National Front σε άνθιση, τον εμφύλιο πόλεμο στη Βόρεια Ιρλανδία. Πολλοί νέοι και κυρίως όσοι προερχόταν από την εργατική τάξη δεν είχαν και πολλά να ελπίζουν κι επιπλέον αισθάνονταν αηδιασμένοι. Ακόμη και το ροκ, φτιαγμένο από αυτούς και για αυτούς γινόταν ολοένα πιο απόμακρο, με μουσικούς απορροφημένους σε πομπώδη concept albums.
Η αντίδραση σε όλα αυτά, σε Αμερική και Βρετανία και αλλού, ήταν ο μηδενισμός, η κοινωνική κριτική, και η διάθεση για πρόκληση με κάθε τρόπο, ακόμη και με σβάστικες. Στη μουσική η αντίδραση αυτή εκφράστηκε με το punk. Γεμάτο αντιφάσεις, δεν είναι εύκολο να οριστεί, ούτε μουσικά, ούτε πολιτικά, ούτε ενδυματολογικά, ούτε και να καθοριστεί χρονικά με ακρίβεια. Η "ακμή" του ήταν η τετραετία 1976-1979, αλλά punk μουσικές και συμπεριφορές υπήρχαν και νωρίτερα (βλέπε Stooges, MC5, New York Dolls, Patti Smith) όπως και στη συνέχεια.
Ίσως η σπουδαιότερη κληρονομιά που άφησε το punk είναι αυτό που ήδη από τη δεκαετία του 60 έλεγε ο Iggy Pop για τον πρώτο δίσκο των Velvet Underground: "Ο δίσκος έγινε σημαντικός για μένα, όχι μόνον για το τι έλεγε ή για το πόσο σπουδαίος ήταν, αλλά επειδή μου έδωσε ελπίδα το ότι άκουσα άλλους ανθρώπους που έκαναν καλή μουσική, χωρίς να είναι καλοί μουσικοί." Το punk εισήγαγε το "Do It Yourself", (που καλό ήταν να συμπληρώνεται με το "Learn as You Go") και επακόλουθο την εμφάνιση εκατοντάδων ανεξάρτητων δισκογραφικών εταιριών και τη δημιουργία ενός κυκλώματος από χώρους συναυλιών, fanzines κλπ.
Με τον τρόπο του, το punk ήταν ανατρεπτικό σε πολλές περιπτώσεις, άσχετα αν σήμερα αντιμετωπίζεται με νοσταλγία, που είναι από τη φύση της συντηρητική. Και αν το ροκ σήμερα το εκφράζουν ο Τσακνής και ο Μαχαιρίτσας, όπως οι ίδιοι διατείνονται, ίσως το punk να έχει λόγο ύπαρξης. Νομίζω όμως ότι δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Ευτυχώς!
Αυτό που μένει λοιπόν, πέρα από το "φτιάξτο μόνος σου" ήθος και τις εξιδανικεύσεις του παρελθόντος είναι κάποια τραγούδια όπως τα παρακάτω, που μπορεί να είναι πια κλασικά ή και ξεχασμένα, οι Clash που ο χρόνος δικαίωσε, οι ακατέργαστες συγχορδίες και ομοιοκαταληξίες παιδικού σταθμού των Ramones, το σιτουασιονιστικό "Club Med-A Cheap holiday in other people's misery" στο 'Holidays in the Sun' των Sex Pistols, κλεμμένο από γκράφιτι στο Παρίσι το Μάιο του 1968, ο Richard Hell με τα σκισμένα t-shirt, το δερμάτινο τζάκετ, τα μαλλιά καρφάκια, που έμοιαζε σαν να μην είχε κοιμηθεί για χρόνια και σαν να μην τον ένοιαζε για τίποτε και για κανέναν.
Η γενιά του punk ξεκίνησε ως "blank generation", κάτι που μοιάζει καλύτερο από το να καταλήξει μια γενιά σε μια blank generation.
The Clash: Hateful (1979)
The Wipers: D7 (1979)
Richard Hell & the Voidoids: Blank generation (1977)
The Ramones: Blitzkrieg Bop (1976)
Blondie: One way or another (1978)
Radio Birdman: Anglo girl desire (1977)
Dead Kennedys: Holiday In Cambodia (1980)
The Only Ones: Another Girl, Another Planet (1978)
Sex Pistols: Holidays in the Sun (1978)
Pagans: What's This Shit Called Love (1978)
The Dead Boys: Sonic reducer (1977)
: : : :
PUNK
του Δημήτρη Κάζη
The Ramones - I Wanna Be Sedated
The Ramones - Rock n Roll High School
The Ramones - Cretin Hop
The Ramones - Teenage Lobotomy
The Ramones - Here Today, Gone Tomorrow
The Ramones - I Wanna Live
The Ramones - Rockaway Beach
The Ramones - Beat On The Brat
The Ramones - Today Your Love, Tomorrow The World
The Ramones - I Don't Care
The Ramones - Bonzo Goes To Bitburg
Το punk είναι τα δικά μας αντάρτικα. Όπως οι ξεφτιλισμένοι που αυτοαποκαλούνται γενιά του πολυτεχνείου τα έχουν σαν ιδεολογικό άλλοθι και συναισθηματικό αποκούμπι, έτσι κι εμείς έχουμε τους Clash σαν φάρο στην ταραγμένη μας καθημερινότητα. (Άσχετο αν τα τραγούδια τους ακούγονται σε ταινίες της Disney και σε διαφημίσεις) Και όσο γελοίοι είναι αυτοί στα μάτια μας, τόσο καραγκιόζηδες γινόμαστε κι εμείς όταν στα 2006 και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο βολεμένοι επαναστατούμε μέσα στο κεφάλι μας με μια μουσική που έκλεισε τα τριάντα. Από τα 16 μου ασχολούμαι με αυτή τη σκηνή, και έχω φάει ατέλειωτες ώρες με ψάξιμο, γράψιμο και σκέψη. Και σαν βουδιστής μοναχός που πάει και κάθεται σε μια καλύβα στη λίμνη, δεν έχω να πω τίποτα.
