Clinton Heylin & Cosey Fanni Tutti

Aν και ο τρόπος που προτιμώ να διεισδύω βαθύτερα στις ιστορίες γύρω από τους μουσικούς, τις μπάντες, τα κινήματα και όλα όσα περιτριγυρίζουν τις αγαπημένες μου μουσικές είναι σίγουρα τα μουσικά ντοκιμαντέρ, κάμποσα βιβλιαράκια έχω διαβάσει που να καταπιάνονται με διάφορα απ’ όσα μόλις προανέφερα.

Όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα, κανένα μέσο δεν μπορεί να φτάσει τόσο επιτυχώς στον πυρήνα του θέματος με το οποίο ασχολείται, όσο ένα βιβλίο. Συνεπώς, αν έχεις την όρεξη και την υπομονή να αφεθείς στο σύμπαν του, μπορεί να επιστρέψεις γεμάτος υπέροχες γνώσεις, ευτράπελες ιστορίες, κουφά trivia, μα πάνω απ’ όλα να μπεις για λίγο στα παπούτσια όλων αυτών που ευθύνονται για όσα αγάπησες και αγαπάς τόσο πολύ στον κόσμο της μουσικής.

Ακολουθούν δυο βιβλία που θεωρώ ότι αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς ανεξαρτήτως από το πόσο πολύ τον ενδιαφέρει άμεσα το καθαρά μουσικό τους πλαίσιο, μιας και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και χρονογραφικά, κοινωνιολογικά, ιστορικά, ακόμη και αισθητικά. Το ένα έχει μεταφραστεί στα ελληνικά ενώ το άλλο δυστυχώς όχι.

Καλές αναγνώσεις!

Από τους Velvet στους Voidoids - Clinton Heylin (μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς)

Εκδόσεις Κουκκίδα / Σειρά: Πόρτες 5 (2005/2022)

Άπειρες οι διαφωνίες για το τι είναι εν τέλει αυτό το ρημάδι το πανκ (ροκ), πού γεννήθηκε, πότε ξεκίνησε, ποιος το βάφτισε, αν ήταν αμερικάνικο το έργο ή αγγλικό, αν σημείο μηδέν ήταν οι γοφοί του Elvis ή οι γκαραζόμπαντες στα 60s, τα φρικιά από το Detroit και τη Νέα Υόρκη ή οι βαψομαλλιάδες από το Λονδίνο. Ή μήπως το rhythm n blues πιο πριν και πάλι τα κλέψανε όλα οι λευκοί από τους μαύρους; Είμαι σίγουρος ότι μια παρέα πέντε ατόμων να κάτσετε και να πιάσετε αυτή την κουβέντα, πεντακόσιες πέντε εκδοχές και απαντήσεις θα δώσετε.

Στο πολύ καλογραμμένο, διεισδυτικό, καθόλου βλακωδώς στυλιζαρισμένο και αρκετά straight forward αυτό βιβλίο, ο Clinton Heylin δίνει τις δικές του, ξεκάθαρες και σχεδόν τσαμπουκαλεμένες απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που αφορούν τη γέννηση του αμερικάνικου πανκ -αλλά και το πανκ γενικότερα κατά συνέπεια-, με επίκεντρο φυσικά το Μεγάλο Μήλο (aka Νέα Υόρκη), παρότι Άγγλος ο ίδιος.

O Heylin περισσότερο δρα ως ερευνητής και εξιστορητής γεγονότων παρά ως συγγραφέας που αρέσκεται σε όμορφες προτάσεις και λέξεις, κάτι που, ανάλογα τον αναγνώστη, μπορεί να είναι από υπέροχο μέχρι βαρετό.

Με λίγα λόγια, αν για κάποιο λόγο σε ψήνει να γνωρίζεις πώς χρησιμοποιούταν ο όρος πανκ πριν ενσωματωθεί στο μουσικό σύμπαν, τι φρούτα ήταν ο Richard Hell, η Patti Smith και ο Tom Verlaine, πόσο ποπ και πόσο πανκ ήταν τελικά οι Blondie, πόσο αρτίστες οι Talking Heads, πόσος κακός χαμός γινόταν στα live των Suicide, τι ήταν τέλος πάντων αυτό το CBGB και πολλά άλλα τέτοια ωραία, ευκαιρία να πάρεις στα χέρια σου το βιβλίο και να το ξεκοκκαλίσεις.

[Ευχαριστώ πολύ τη Χίλντα Παπαδημητρίου που μου το χάρισε πριν ενάμιση χρόνο, ξέροντας καλά ότι το συγκεκριμένο κομμάτι στην ιστορία της μουσικής είναι από τα πλέον αγαπημένα μου και φυσικά τον Αλέξη Καλοφωλιά (των Last Drive) που το μετέφρασε ώστε να μπορεί κάποιος να το διαβάσει και στα ελληνικά]

Art Sex Music - Cosey Fanni Tutti

Εκδόσεις Faber & Faber (2017)

Η Cosey Fanny Tutti είναι μία larger than life περσόνα αλλά με έναν τόσο κουλ, γήινο και ήρεμο τρόπο που δε γίνεται να μη γοητευτείς σε σημείο απορίας. Η λέξη πρωτοπόρος για κάτι άτομα σαν την εν λόγω κυρία εφευρέθηκε, αλλά αν την ακούσεις να μιλάει ή διαβάσεις την αυτοβιογραφία της καλή ώρα, δε βρίσκεις ούτε μεγαλοστομίες, ούτε κορώνες, ούτε άναρθρες κραυγές, ούτε προκλήσεις. Σίγουρα η σχέση της με τον/την/το Genesis P-Orridge καταλαμβάνει ένα πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι ίσως χρειαζόταν μέρος του βιβλίου, αλλά αυτό προφανώς προέκυψε από την ανάγκη να «ξεκαθαρίσει τα πράγματα» όπως η ίδια είχε δηλώσει.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι η Tutti μετουσίωσε βιωματικά και καλλιτεχνικά όλη τη σύγχρονη πραγματικότητα όταν ακόμη στη γενέτειρά της, την Αγγλία, όλα αυτά έμοιαζαν με επιστημονική φαντασία (για την Ελλάδα δε χρειάζεται καν να μπει κανείς στον κόπο να τοποθετήσει το θέμα σε κάποιο πλαίσιο), είναι το λιγότερο εντυπωσιακό το πώς γίνεται η περιγραφή των γεγονότων. Με έναν εξαιρετικά ανθρώπινο και καθημερινό τόνο, σε βαθμό αχρείαστης λεπτομέρειας ενίοτε που είναι και το αδύναμο σημείο του βιβλίου. Δεν πρέπει όμως αυτό να σταθεί εμπόδιο στην ανάγνωση γιατί το ευρύτερο κέρδος είναι σαφώς μεγαλύτερο.

Μέλος μιας από τις πιο ιδιοσυγκρασιακές και περίεργες μπάντες που υπήρξαν ποτέ, των Throbbing Gristle, οι οποίοι γεννήθηκαν μέσα από την καλλιτεχνική κολεκτίβα COUM Transmissions και οι οποίοι μάλλον γέννησαν και το industrial ως είδος. Μετέπειτα μέλος των πιο μπροστά από την εποχή τους πεθαίνεις Chris & Cosey, φωτομοντέλο και ηθοποιός πορνογραφικού περιεχομένου και όχι μόνο, στρίπερ, περφόρμερ και προφανώς συγγραφέας, ε δε γίνεται να μην ενθουσιαστείς όσο γνωρίζεις την πορεία της και μαθαίνεις για εκείνη. Ιδίως δε όταν όλα αυτά τα βάζεις στο ίδιο κάδρο με τη μεστή, χαμηλών τόνων και τόσο συνειδητοποιημένη παρουσία των ημερών μας.

Προσωπικά δυστυχώς δεν μπορώ να είμαι και πολύ αντικειμενικός μιας και δηλώνω εδώ και καιρό θαυμαστής της, κατά κύριο λόγω της Chris & Cosey περιόδου, νομίζω όμως πως αξίζει και με το παραπάνω να μυηθεί κανείς στον κόσμο της Cosey Fanny Tutti και το εν λόγω βιβλίο είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για βουτιά κατευθείαν στα βαθιά.