Summer songs #3

Smells like summer...
του Αντώνη Ξαγά

Μύρισε καλοκαιράκι ... ("Feels like summer"-Sing Sing). Οι τηλεοράσεις παίζουν για νιοστή φορά "Ρετιρέ" και η Κατερίνα Γιουλάκη με την κυρα-Σοφία μας εύχονται Καλή Χρονιά και Χριστός Ανέστη μέσα στην κάψα του Ιούλη (Theme from "Ρετιρέ"-Αντώνης Τουρκογιώργης)... Περπατάς στο δρόμο και ψιχαλίζει από τα κλιματιστικά, ο ήλιος βαράει αλύπητα ("When the sun hits" - Slowdive), οι μετεωρολόγοι αναγγέλλουν τρομολαγνικά τον επερχόμενο καύσωνα, "νέο ρεκόρ θα σπάσει ο υδράργυρος" ("Heatwave" - Last Drive), τα δάση φλέγονται (όλα από εμπρησμό ασφαλώς, κανένα από την βρωμιά και την αδιαφορία μας), ο (παππούς πια) γλάρος μας καλεί να μην αφήνουμε σκουπίδια σε θάλασσες και ακτές, οι φυλλάδες (οι τσάμπα και οι άλλες) γεμίζουν ολόκληρες διαπλεκόμενες σελίδες με οδηγίες "που να φάτε", "που να πιείτε" ("γιατί εμείς ξέρουμε πριν από σας για σας") και στις πολιτικές αναλύσεις εισέρχεται ο ελληνοπρεπής όρος "μπάνια του λαού"... Το καλοκαίρι είναι εδώ ("Here comes the summer" - Fiery Furnaces)

Όπου κι αν σταθείς και βρεθείς αυτές τις μέρες, ένα είναι το θέμα... "Που θα πας διακοπές"; "Που θα παραθερίσετε φέτος;" (αν είστε και κάποιας ηλικίας). Διακοπές... Χρειάζομαι διακοπές! Απεγνωσμένα! ("Vacation"-Go-Go's). Λίγες μέρες διακοπές, πριν γυρίσω στη γαλέρα και το κουπί. Τάσεις φυγής. Απόδραση (από το Αλκατράζ;) Να φύγουμε... Μ' αεροπλάνα και βαπόρια! Έκλεισες εισιτήρια; Άγχος. Να φύγουμε, να προλάβουμε... Έστω και το τελευταίο πλοίο για την Αμοργό! Για οπουδήποτε... Να βρεθούμε σε μια μακρινή παραλία (κατά προτίμηση παρθένα-πριν έρθουν οι ...Ούννοι, που είναι πάντα οι άλλοι!), μακριά απ' όλα ("On some faraway beach" - Brian Eno). "Vamos a la playa" λοιπόν (Righeira). Να 'χαμε και λεφτά να πηγαίναμε στα πιο κοσμικά, σε μια πλαζ π.χ. του Saint Tropez (Army of Lovers). Κάπου πάντως, να βρούμε μια θέση στον ήλιο ("A place in the sun" - Marine Girls), να απλώσουμε την πετσετούλα μας, να νοικιάσουμε την ξαπλώστρα μας, να αγνοήσουμε τους ρακετοβόλους και τα ανυπόφορα "μπαμπάαα κοίιιιιτα", να ψηθούμε μαζοχιστικά μπας κι αποκτήσουμε αυτό το πολυπόθητο μαύρισμα ("Sous le soleil exactement" - Serge Gainsbourg), γιατί τί θα πούμε και θα δείξουμε στους συναδέλφους το Σεπτέμβρη; Ή στους άτυχους που ξέμειναν στην πόλη για να αποτελέσουν υλικό για ρεπορτάζ με τίτλο "έρημη πόλη" στα κανάλια;

Καλοκαίρι στην πόλη... ("Summer in the city" - Lovin Spoonfool) H άσφαλτος αχνίζει, μια παράξενη ερημιά στο κέντρο, η αίσθηση της απουσίας, λάβρα βράδια ("Summer night city" - ABBA), ήσυχες μέρες του Αυγούστου. Στην Πλάκα μπαϊλντισμένοι από τη ζέστη άνθρωποι ξανθοί, από χώρες μακρινές και βόρειες, δίνουν ζωή στα στενά. Γλόμποι, χαλίκι, οι ταβέρνες σερβίρουν moussaka, φέτα-ασβέστη και ...φρέσκο ψάρι (αν όλες οι ψαροταβέρνες της επικράτειας είχαν φρέσκο ψάρι, το Αιγαίο θα έπρεπε να είναι ο ...Eιρηνικός), μπουζούκι, ρετσίνα και κακοφορμισμένη ελληνική αυθεντικότητα. Ο μύθος όμως καλά κρατεί και πουλάει ("Griechischer Wein" - Udo Juergens). Καμάκια δεν υπάρχουν όμως πια... ("Do you like the Greece?"- Αντώνης Καλογιάννης)...

Καλοκαίρι... "Το καλοκαίρι είναι η αγαπημένη μου εποχή. Έχει τρεις μήνες, Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο" γράφουν οι πιτσιρικάδες στις εκθέσεις τους. Κάποτε οι διακοπές σου διαρκούσαν τρίμηνο ("School's out" - Alice Cooper). "Πόσα παγωτά έφαγες;" "Πόσα μπάνια έκανες;" Διακοπές στο Τολό. Που ξεκίναγαν από τη στιγμή που ξεπρόβαλε η θάλασσα από ψηλά, από το παλιό πολυβολείο (με σπεσιαλιτέ γίδα βραστή!) πριν ξεκινήσει η επίπονη κατάβαση του Κωλοσούρτη. Καλοκαιρινά απομεσήμερα... Ώρα κοινής ησυχίας. Ύπνος δεν κολλάει, το φως μπαίνει από τις γρίλιες, μισοκατεβασμένα στόρια, μαμαδίστικες απαγορεύσεις... ("Sunny Afternoon" - Kinks). Το βούισμα των τζιτζικιών μονότονο, εμμονοληπτικό και επίμονο, σαν ...kraut μπάσο. Απογεματινό μπάνιο, η γερμανίδα λιάζει ανέμελα τα ...μήλα των Εσπερίδων της τραβώντας κλεφτές αθώα ένοχες ματιές, ο ήλιος καίει και τσουρουφλίζει πισώπλατα... Καλοκαιρινές κασέτες για να βγει ο μήνας, καλοκαιρινά τραγούδια από την παραθαλάσσια καφετέρια ("Το France" - Mike Oldfield). Βράδυ, στην επαρχιακή ντισκοτέκ με την άθλια πισίνα ("Club Tropicana" - Wham!) Εικόνες, μυρωδιές, αισθήσεις... Το αλάτι γδέρνει, άμμος, άμμος εκνευριστικά παντού, γιαουρτάκι στην πλάτη και οσμή ...εκκένωσης βόθρου στην ατμόσφαιρα... Μετά ξαναεπικρατεί το πεύκο και το θυμάρι. Βόλτες στην ακροθαλασσιά... Παιχνίδι με τα βότσαλα. Μια κιθάρα γύρω από μια φωτιά, μια συζήτηση με έναν φίλο κοιτώντας τα αστέρια... Νυχτερινές ώρες... ("Midnight summer dream"-Stranglers). "Θαλασσοφιλοσοφίες", εξομολογημένα όνειρα, σχέδια, σε άγονη γραμμή. Όμορφα ακόμη και μόνος... Να ατενίζεις τη θάλασσα (τόσο νερό κι ούτε σταλιά να πιεις που έλεγε και ο ποιητής) ("Standing by the sea" - Husker Du), και κάτι μεταφυσικό να πιάνει την ψυχή σου, σαν να θες να χαθείς, να θυμηθείς χαμένους φίλους ("Face a la mer" - Negresses Vertes). Είχε πάντα μια ανεξήγητη συννεφιά όταν γυρίζαμε σπίτι...

Αναμνήσεις... Τα καλύτερα καλοκαίρια είναι αυτά που έζησες και ζεις στη μνήμη σου... Παλιές φωτογραφίες... Κοχύλια μνήμης... Κάποια, κάποτε, κάπου ένα καλοκαίρι... ("Someone, somewhere in summertime" - Simple Minds). Να ήταν στην Αμοργό, στην Νάξο ή στη φαντασία σου; Το μελτέμι να παίζει με τα μαλλιά και τις σκέψεις, οι λαμαρίνες της Δημητρούλας και της Ρομίλντας τρίζουν, νησιά ξεκόβονται στον ορίζοντα, ανέμελη αίσθηση αιωνιότητας... Να ισχύει άραγε αυτό που λένε, ότι μόνο η δυστυχία βιώνεται, ενώ την ευτυχία τη συνειδητοποιείς αφού πια αυτή παρέλθει; ("Elegy for a lost summer" - Anne Clark). Για όλους μας υπάρχει πάντως μια παραλία, μια echo beach, που αντηχεί ξεχασμένα πρόσωπα μέσα από τα βάθη του χρόνου ("Echo Beach" - Martha & the Muffins). Θυμάμαι την καθηγήτρια των αρχαίων σε εκείνη την λυκειακή εκδρομή να τραγουδά συγκινημένη "Το καλοκαίρι εκείνο" (Νίκος Αντωνίου). Δεν θα γυρίσει πίσω... Μέρη στα οποία συνειδητά δεν πρόκειται να ξαναπάω. Σωματικά... Γιατί νοερά, συναισθηματικά, εκεί επιστρέφω, στο "ζεστό νερό" και στην αμνιακή ασφάλεια των βιωμένων ("Σχέδια για ένα καλοκαίρι" - Sigmatropic).

Καλοκαίρι... H εποχή της σάρκας... Τα κορίτσια βγάζουν έξω τις κοιλίτσες και βάζουν τα καλοκαιρινά τους πολύχρωμα φορεματάκια, τα παρεό και όλα τα άλλα βαρέα όπλα του γυναικείου αισθησιασμού ("Summer dress" - Red House Painters). Και φυσικά πάνω απ' όλα, αυτό το κομμάτι πανί που κάποτε σκανδάλισε ολόκληρες κοινωνίες, που πήρε το όνομα του από κάτι ραδιενεργά νησιά και που η ...απουσία του προκαλούσε την εισβολή στην πλαζ του ...παπά και του ενωμοτάρχη του νησιού! ("Itsy bitsy teenie weenie yellow polka dot bikini" - Brian Hyland). Ιδρώτας και φαντασιώσεις... Two girls for every boy... ("Surf city" - Jan & Dean) Σουηδέζες, υγρά όνειρα, ακόμη πιο υγρά σεντόνια, μυήσεις στην ιερουργία του έρωτα... I taste the summer on your peppery skin ("Summer song" - Decemberists)

Έρωτες το καλοκαίρι... Η μελαγχολική Λένα... ("Έρωτες το καλοκαίρι" - Λένα Πλάτωνος) Σαν παλιά ταινία, ασπρόμαυρη... Θολά καρέ, σε μεγάλη ταχύτητα, βλέμματα, χαμόγελα και σώματα ανθρώπων ξεχασμένων... Μια αγάπη για το καλοκαίρι... Θέλεις να μεθύσεις, να χάσεις το λογικό, να λύσεις τις αναστολές... Ποιό να είναι το καλύτερο, το πιο γλυκόπιοτο "Summer wine" (Lee Ηazelwood και η Nancy κόρη Sinatra - αν το θέλετε πιο "ψαγμένο", αναζητήστε το από τους Gry & FM Einheit); Μια σανγκρία; Ένα ασύρτικο; Τα χείλη των φιλιών της; Όρκοι που σφραγίστηκαν με ένα φιλί, όρκοι "για πάντα", γιατί δεν νοείται έρωτας χωρίς ψεύτικες, υπερφίαλες υποσχέσεις ("Sealed with a kiss" - Brian Hyland). Σεξ... Ιδρωμένο, μελωμένο, παθιάρικο, σαν εκείνο το τραγούδι του Dassin ("L' ete indien")... Ωραίες οι αγάπες που ξεκινάν καλοκαίρι! ("Stormy love in rainy June" - Libido Blume) Κι ας μην αντέξουν την επίθεση του χειμώνα ("Summer kisses, winter tears" - Julee Cruise). Παρηγοριά για τους μόνους; ("Cruel summer" - Bananarama, "Hell of a summer" - Τriffids); Θα τη βγάλουμε κι αυτό το καλοκαίρι ("Summer long" - Papercuts)!

Εικόνες το καλοκαίρι... Κινηματογραφικές... Εικόνες αμερικάνικες... Κοκοφοίνικες, ιστιοσανίδες, πλαστικά ξανθιά βυζιά... ("California girls" - Beach Boys)... Γραφικότητες... Και γραφικότητες ντόπιες. Χέρι-χέρι στην αμμουδιά, Λάκης Κομνηνός και Έλενα Ναθαναήλ, κάπου μακριά ο ήλιος βασιλεύει και στραφταλίζει, τουρίστριες με μαιάνδρους στα φορέματα, μύγδαλα με μαγικές ιδιότητες, Αναμπέλ, παράξενη συγκίνηση... Γιατί η ζωή δεν είναι ποτέ σαν το σινεμά!

Σινεμά το καλοκαίρι... Μια λαθραία Εμμανουέλα στο θερινό σινεμά. Αυτά τα θερινά τα σινεμά που τα τρώει σιγά-σιγά ο κλιματισμός των θηριωδών Mega-χωριών. Κουλτούρα, μπύρα και γιαπωνέζικος κινηματογράφος.. Γκοντάρ, Ρομέρ, Κουροσάβα, Μιζογκούτσι και Όμηρος Ευστρατιάδης... Κισσοί, γιασεμί, ήχος κυμάτων, ένα φως στην πολυκατοικία, ένα παντζούρι ανοιχτό... ("Τα θερινά σινεμά" - Λουκιανός Κηλαηδόνης)

Περνάει ο καιρός... Και κάπου "στα κρύα μηχανουργεία στρίβουν τη βίδα του χειμώνα". Βέβαια τα πρωτοβρόχια υπάρχουν πλέον μόνο στα βιβλία του δημοτικού, κι έτσι όπως έχουν γίνει τουρλού οι εποχές, το φθινόπωρο έχει σχεδόν εξαφανιστεί... Παρολ' αυτά μια μελαγχολία σε τσιγκλάει σαν μπαίνει ο Σεπτέμβρης... Μια chilly πνοή σαν αυτή που διαπερνά το "Summer ends" των Sol Invictus... Και η Dusty Springfield να τραγουδά με βροχερή νοτισμένη φωνή and it looks like the summer is over...