Τα καλύτερα άλμπουμ των nineties #3
Where were you in 1993?
(ή, κοίτα τι ωραία μουσική έφτιαχνε ο κόσμος όταν εγώ πήγαινα σχολείο!)
της Δήμητρας Λιάκου
Όλα ξεκίνησαν ένα Σάββατο μεσημέρι όταν είχα την τύχη να πέσω πάνω σε δύο διακεκριμένους συντάκτες του Mic έξω απ' το Metropolis στην Πανεπιστημίου. "Θα γράψεις για τα nineties, ε;"
Προσπάθησα να πω ότι όχι, δε νομίζω ότι θα γράψω. Δεν έχω τι να πω. Ήμουν πολύ μικρή τότε, άσε που η indiepop βασικά χωρίζεται στην eighties και τη σημερινή. Ιδέα δεν είχα τι έγινε στα nineties. Τι θα έγραφα, για τα τρία Belle & Sebastian κι ένα Hefner? Αυτά ήταν τα μόνα που μπορούσα να σκεφτώ τότε.
"Σιγά. Θα γράψεις!"
Έτσι έγινε κι αποφάσισα να γράψω. Έβγαλα όλους τους δίσκους μου και τους γύρισα ανάποδα ψάχνοντας να βρω τη χρονολογία. Έσπασα το κεφάλι μου προσπαθώντας να θυμηθώ τι μ' αρέσει. Αγχώθηκα ότι θα ξεχάσω κάτι πολύ σημαντικό. Ρώτησα όποιον ήξερα και δεν ήξερα και σημείωσα τις απαντήσεις. Βρήκα τα αποτελέσματα απ' τα δημοψηφίσματα της indiepop list. Είπα "μπλιαχ" μερικές φορές, "μα ναι!" μερικές ακόμη και "πώς ήταν δυνατόν να το έχω ξεχάσει αυτό" καμιά-δυο. Πώς μπόρεσα ποτέ να ξεχάσω τους Cat's Miaow? Πώς δεν ήταν το "Unisex" το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα; Γιατί μου πήρε μια βδομάδα να θυμηθώ τους Fat Tulips; Και πώς γίνεται να είπα ποτέ ότι δεν είχα τι να πω;
Τελικά είναι καλό να μη σε πιστεύουν μερικές φορές.
01. Cat's Miaow - A kiss and a cuddle (Library, 1996)
Το 'A kiss and a cuddle' δεν είναι ακριβώς άλμπουμ. Είναι συλλογή από τραγούδια που είχαν κυκλοφορήσει στις τέσσερις πρώτες κασέτες κι σ' ένα εφτάιντσο, γεγονός που από μόνο του δείχνει τι είδους συγκρότημα ήταν οι Cat's Miaow. To πιο ξεχωριστό συγκρότημα στον κόσμο (για μένα). Κι ενώ η πλειοψηφία του κόσμου σηκώνει τους ώμους κι αναρωτιέται "μα γιατί" εγώ μπορώ να φαντάζομαι πώς συνωμοτώ μ' αυτούς που καταλαβαίνουν. Αυτόν που τους ρώτησε κάποτε πώς θα τους φαινόταν αν τους χαρακτήριζε "a band that whispers to the world". ("Να σου πώ," ήταν η απάντηση, "δεν το σχεδιάζαμε αλλά μ' αρέσει η περιγραφή, ευχαριστώ.") Ή αυτόν που εξαιτίας τους έγραψε τη φράση "the mournfulness of a lifetime". ("They speak complicated, painful truths with great honesty and emotion.") Ή τους (λίγους) φίλους μου που με ανέχτηκαν φέτος το καλοκαίρι όταν άκουγα το 'A kiss and a cuddle' πέντε φορές την ημέρα (και το 'Songs for girls to sing' όσες φορές χρειαζόταν για να με πάρει ο ύπνος τη νύχτα.) Περίπου πεντακόσιες φορές κι ακόμα ακούγεται εκπληκτικό.
Τα τραγούδια τους είναι μουσικές φωτογραφίες περισσότερο απ' ο,τιδήποτε άλλο -στιγμές, συναισθήματα, αποσπάσματα από ιστορίες. Σπάνια κρατάνε πάνω από δυόμιση λεπτά, συχνά λιγότερο από δύο και είναι γεμάτα από μικρά πράγματα -τη θέα απ' την έξοδο κινδύνου του τρίτου ορόφου, το κρύο πάτωμα, τον καιρό, τα παράθυρο- που μιλάνε για όλα όσα έχουν σημασία μ' ένα τρόπο που λέει περισσότερα για τη μαγεία της ποπ απ' ό,τι μπορώ να πω εγώ σε χίλιες λέξεις. Με επιρροές απ' τη Sarah, τα sixties, τη γαλλική ποπ και τους Beat Happening και την Kerrie να τραγουδάει αγγελικά αλλά με λάθη, συχνά βιαστικά, προσπαθώντας να μη μείνει πίσω και κάνοντας ότι άλλο υπάρχει για να γίνει απλά ("we like to keep things simple & concise. We usually record at home on a 4 track") οι Cat's Miaow είπαν σε εφτά χρόνια τα μισά από τα πράγματα που μπορούν να ειπωθούν ποτέ ή τουλάχιστον έτσι μου φαίνεται εμένα. Και τα είπαν τέλεια.
02. Trash Can Sinatras - Cake (Go! Discs, 1990)
Αφού αποφασίσαμε να γράψουμε για τα nineties ο Νίκος έσκασε μύτη στο σπίτι μου ένα Σάββατο απόγευμα με τριάντα cd και δέκα βινύλια... Κι εγώ, αφού απελπίστηκα με το μέγεθος της άγνοιάς μου, αποφάσισα να παίξω μερικά στην τύχη. Στους Trash Can Sinatras έφτασα την Κυριακή το απόγευμα οπότε με μεγάλη έκπληξη ανακάλυψα ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα σ' αυτούς από το 'How can I apply' που το θυμόμουν απ' την εποχή που πήγαινα σχολείο και άκουγα ραδίοφωνο (μαζί πάνε αυτά). Το 'Cake' μου φάνηκε σαν ένα μαγικό κουτί που με περίμενε να το ανοίξω για να μου θυμίσει όλα εκείνα τα πράγματα που με κάνουν να ονειρεύομαι οι Pale Fountains και ο Lloyd Cole (και δεν είναι ποιητική έκφραση αυτό, το εννοώ κυριολεκτικά) και αυτό ήταν ένας απ' τους λόγους που, όπως μπορείς να δεις, το ερωτεύτηκα σφόδρα.
03. Belle & Sebastian - If you're feeling sinister (Jeepster, 1996)
Την εποχή που το "you could either be succesful or be us" ήταν αλήθεια ο Stuart τραγουδούσε πικρές ιστορίες γλυκά σαν άγγελος ενώ οι υπόλοιποι έπαιζαν μουσική η οποία (όπως έχω καταλήξει πια) μόνο από σύμπτωση τύχαινε να είναι ποπ (γεγονός που κάνει το '...Sinister' ν' ακούγεται σαν να έπεσε απ' τον ουρανό που με τη σειρά του το κάνει ακόμα καλύτερο) και έκαναν εμένα να γυρνάω τους δρόμους του Βόλου σαν αλλοπαρμένο και μερικές χιλιάδες fan να θέλουν τόσο πολύ να γνωρίσουν άλλους ανθρώπους που τους αρέσουν οι Belle & Sebastian ώστε τελικά να το κάνουν να συμβεί. Οι Belle & Sebastian είναι για μένα ό,τι είναι για άλλους ανθρώπους οι Smiths - και ίσως ακόμα παραπάνω γιατί τίποτα στη ζωή μου τα τρία τελευταία χρόνια δεν θα ήταν όπως είναι χωρίς αυτούς, θα είχα γνωρίσει άλλους ανθρώπους και θα έκανα άλλα πράγματα σε άλλα μέρη - γι' αυτό θα σταματήσω εδώ...
04. Field Mice - Where'd you learn to kiss that way? (Shinkansen, 1998)
Ξέρω, ξέρω, αυτό δεν είναι άλμπουμ, είναι συλλογή... Αλλά αν ανακάλυψες τους Field Mice τόσο αργά όσο εγώ, ε, είναι σχεδόν το ίδιο. Σίγουρα δε περιμένατε εμένα να σας πω τι φοβεροί που είναι - δε νομίζω ότι μπορώ και σίγουρα άλλοι το έχουν πει καλύτερα γιατί για μένα οι Field Mice είναι ένα συγκρότημα που δεν καταλάβαινα μέχρι που έπιασα τον εαυτό μου να φτιάχνει το video clip του 'Emma's House' αργά ένα βράδυ. Δεν ήταν τίποτα ιδιαίτερο, ξέρεις τώρα, γκρι ουρανοί νωρίς το πρωί κι αυτή δεν είναι εκεί, κι απ' την άλλη ήταν - και μετά ήρθε κι αυτό το "you have nothing to live up to, you have nothing to live down" και ξαφνικά οι Field Mice έγιναν ένα συγκρότημα που αγαπάω και τότε κατάλαβα ότι αυτό είναι: πρέπει να τους αγαπάς για να σ' αρέσουν. Και γι' αυτό τους αγάπησα πιο πολύ. Από τότε εμφανίζονται στη ζωή μου σε τακτά χρονικά διαστήματα όποτε κάποιος έχει την καλοσύνη να μου υποδείξει ότι η ζωή μου μοιάζει με κάποιο τραγούδι τους, πράγμα που συμβαίνει πιο συχνά απ' ό,τι φαντάζεσαι... Κάτι που ενδεχομένως συμβαίνει γιατί κάνω παρέα με ανθρώπους που σκέφτονται τους Field Mice περισσότερο απ' το μέσο όρο, αλλά κι αυτό είναι μέρος της γοητείας: όταν κάποιος χρησιμοποιεί τους στίχους του 'Canada' για να μου πει κάτι δε μπορώ παρά να τον συμπαθήσω αυθόρμητα, να πιστέψω ότι μοιραζόμαστε κάτι. Για να το πω αλλιώς, μετά την τελευταία συναυλία τους στο Λονδίνο ο Ian Watson έγραψε "something special died tonight and most of you couldn't give a shit. I hope you choke on your ignorance" και παρότι το έχω διαβάσει δεκαπέντε φορές με κάνει ακόμη ν' ανατριχιάζω. Κατάλαβες τώρα;
05. Blueboy - Unisex (Sarah, 1994)
Η βροχή στο Λονδίνο, άθλια αγγλικά τρένα, παραθαλάσσιες πόλεις, παραλιακά καφέ, αγάπη, έρωτας και σεξ, κρεβάτια και καθρέφτες, νυχτερινά λεωφορεία και εξομολογήσεις στη μέση της νύχτας στη στάση απέναντι απ' το Marble Arch. Ένα αγόρι κι ένα κορίτσι. Η φαντασία μπλέκεται με την πραγματικότητα και μια σχεδόν κλασσική κιθάρα με κάτι βιολιά που εμένα τουλάχιστον μου κόβουν την ανάσα και το 'So catch him' είναι το καλύτερο τραγούδι στον κόσμο (μου) τις μισές μέρες του χρόνου. Και το "did you care when I cut my hair? Cause I wanted you to" ο καλύτερος στίχος.
Και είναι κι αυτό το "the joy of living liking you"...
06. Lucksmits - A good kind of nervous (Drive-in/Candle, 1998)
Οι Lucksmiths είναι τρεις, απ' την Αυστραλία, παίζουν κάτι που πέρισυ είχα βαφτίσει rock 'n' roll pop (γιατί έπρεπε να βρω κάτι να γράψω και είχα μόνο μία ώρα), γράφουν τραγούδια για ό,τι μπορείς να φανταστείς και φτιάχνουν τα καλύτερα πόστερ για συναυλίες όπως ανακάλυψα πρόσφατα. Σ' ένα απ' αυτά είχαν ζωγραφίσει τους εαυτούς τους και είχαν γράψει δίπλα: τρεις αρκετά βάσιμοι λόγοι γιατί ο Jonathan Richman θα ήθελε να παίξει με τους Lucksmiths και από μια άποψη αυτό τα λέει όλα. Εδώ έχουμε άλλους έντεκα λόγους μεταξύ των οποίων ένα τραγούδι που ξεκινάει καταπληκτικά ('Under the rotunda' - εξαιρετικά χρήσιμο για κασέτες και συναυλίες), ένα τραγούδι με τον καλύτερο τίτλο του κόσμου ('The invention of ordinary everyday things') κι ένα τραγούδι για τις σχέσεις εξ αποστάσεως που με κάνει να λέω ότι οι Lucksmiths είναι "σαν κι εμάς" και χάρισε στον κόσμο τη φράση "the loneliness of a long distance phonecall" κι αυτά δεν είναι ούτε τα μισά.
07. Beautiful South - Choke (Go! Discs, 1990)
Άλλος ένας απ' τους δίσκους που έφερε ο Νίκος που κερδίζει την θέση του σ' αυτή τη λίστα με το να με κάνει να νιώσω ότι βρήκα κάτι που πάντα έψαχνα αλλά δεν ήμουν σίγουρη ότι υπήρχε. Το χιούμορ τους παραείναι μαύρο για μένα αλλά μ' αρέσει ο τρόπος που υπονομεύεται από την αθωότητα και τη μεταδοτικότητα της μουσικής. Μ' αρέσει επίσης το ότι αυτός ο δίσκος μου θυμίζει απίστευτα πολύ μικρή αγγλική πόλη τις παραμονές γιορτής, κάτι απ' το οποίο έχω απίστευτα καλές αναμνήσεις. Τέλος μ' αρέσει το ότι κάποιος τελείωσε την κριτική για το 'Choke' γράφοντας "London 0, Hull 5". Enough said!
08. Fat Tulips - Starfish (Vinyl Japan, 1994)
Διάβασα κάπου ότι οι Fat Tulips κάνουν τους Heavenly ν' ακούγονται σαν Oi band και αν και δεν ήξερα τι ακριβώς είναι αυτό* με έκανε να γελάσω. Γιατί άλλο ένα απ' τα πράγματα που έκανα όταν αποφάσισα να γράψω για τα nineties ήταν ν' ακούσω όλα τα Heavenly για ν' αποφασίσω ποιο είναι το καλύτερο (το 'Operation Heavenly' θα έλεγα)... Αφού το έκανα αυτό άκουσα και το 'Starfish' και ορίστε τ' αποτελέσματα! Και να φανταστείς ότι οι Fat Tulips είναι συγκρότημα των ep και των single. Το 'Starfish' είναι το μόνο album που ηχογράφησαν και δεν είναι το καλύτερο πράγμα που έχουν κάνει - παρολ' αυτά είναι πιο ποπ και πιο punk απ' όλα τα Heavenly μαζί. Κερδίζουν επιπλέον πόντους για το site με το flash intro που λέει: Where were YOU in 1993? Were you in school? Were you at work? Were you at the beach? Were you even BORN? Why not relive these days of madness... with... the Fat Tulips!
* [Oi! Music θα πει street punk ή reality punk και εμφανίζεται συχνά ως συνώνυμο του skinhead - γιατί ό,τι δε ξέρω εγώ το ξέρει το Google]
09. Eggstone - Vive la difference! (Vibrafon, 1997)
Ξεχάστε τους Verve, τους Blur και τους Oasis. (Βασικά ξεχάστε την Britpop γενικά μια και δεν έλεγε και πολλά πράγματα.) Οι Eggstone έρχονται απ' τη Σουηδία και είναι ό,τι χρειάζεστε για να βάλετε στη θέση τους. Έχουν τα πάντα: μεταδοτικότητα, μια δόση τρέλας, δύναμη, κιθάρες, τραγούδια για το κορίτσι που παράτησε τον τραγουδιστή (ένα εκ των οποίων είναι σχεδόν βαλς), μια εμμονή με την Ισπανία και τα θερμότερα κλίματα γενικότερα, λίγη τζαζ διάθεση, μια δόση ποίησης, αναφορές σε μικρά πράγματα που συνοψίζουν τα μεγάλα... με λίγα λόγια είναι αυτό που λέμε like sunshine on a rainy day. Και ο τίτλος του δίσκου με κάνει να χαμογελάω.
10. Magnetic Fields - The charm of the highway strip (Merge, 1993)
Αυτό που μ' αρέσει σ' αυτό το δίσκο μάλλον είναι το ότι δεν μ' αρέσει και πολύ. Δε παίζω με τις λέξεις: εννοώ ότι είναι κάτι που ακούω όταν έχω βαρεθεί τον εαυτό μου και τις εμμονές μου και θέλω κάτι διαφορετικό. Απ' την άλλη βέβαια είναι και η ποιητικότητα που είναι έμφυτη στους στίχους και στη μουσική του Stephen Merritt, και ο τρόπος που την αντικρούει η φωνή του (που δεν είναι και η μεγαλύτερη αδυναμία μου), και ο τρόπος που χειρίζεται τη μελαγχολία (σαν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής), και μαζί και η ιδέα του να γράψεις τραγούδια πάνω στο ίδιο θέμα (αν και 69 τραγούδια πάνω στο ίδιο θέμα είναι κάπως πολλά θα έλεγα), και φυσικά και το ίδιο το θέμα (τα ταξίδια και η περιπλάνηση) που με γοητεύουν.
11. Hefner - Breaking God's heart (Too Pure, 1998)
Ο μόνος δίσκος σ' αυτή τη λίστα τον οποίο αγόρασα σχετικά κοντά στην ημερομηνία κυκλοφορίας του, οι Hefner σημαδεύουν την αρχή αυτού που όταν μεγαλώσω αρκετά θα ονομάζω "εποχή μου" και μάλλον αυτός είναι ο λόγος που βρίσκονται εδώ. Τα δέκα πράγματα που μ' αρέσουν πιο πολύ στους Hefner: ο τρόπος που ο Darren αρχίζει ένα τραγούδι ψιθυριστά και καταλήγει να φωνάζει. Το πάθος. Το ότι δε μπορείς παρά να καταλήξεις να φωνάζεις κι εσύ μαζί του. Το ότι έγραφαν ύμνους για τα αγαπημένα τους πράγματα. Οι αναφορές στο θεό. Η ειλικρίνεια. Το ότι με έκαναν ν' αντέξω το καλοκαίρι του '99 που είναι απ' τα χειρότερα πράγματα που μου έχουν τύχει βάζοντας το πνεύμα της εποχής σε στίχους τους οποίους μπορούσα να φωνάζω. Το ότι είναι κυνικοί χωρίς να τους πάει. Το ότι είναι αθώοι χωρίς να το έχουν σκοπό. Ο απίστευτα όμορφος τίτλος αυτού του δίσκου.
